Ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερά μας προβλήματα παραμένει ἡ ἄρνησίς μας νὰ μάθουμε τὴν ἱστορία μας.
Δὲν μπορῶ νὰ πῶ…
Ὅλο καὶ συχνότερα συναντῶ νέους ἀνθρώπους ποὺ πασκίζουν φιλοτίμως νὰ ἀποκαταστήσουν τὶς ἀπουσίες τῶν διδασκάλων τους, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἀφορᾷ σὲ ὅλην τὴν κοινωνία μας.
Δυστυχῶς, ἰδίως σὲ θέματα ποὺ ἀφοροῦν στὸν αὐτοπροσδιορισμό μας, ἔχουμε πλῆρες κι ἀπόλυτον σκοτάδι!
Σήμερα σᾶς παρουσιάζω ἕναν μεγάλο σφαγέα τῶν λαῶν…
Ἕναν σφαγέα γιὰ τὸ ὁποῖον οὐδέποτε μετενόησε τὸ τουρκικὸ κράτος… Ἀντιθέτως μάλιστα τὸν τιμᾶ καὶ τὸν διαφημίζει.
Τί κάνουμε ἐμεῖς ὥς κοινωνία;
Τίποτα… Περιμένουμε τὰ νέα ἐπεισόδια τοῦ ΑΝΤΕΝΑ μὲ πρωταγωνιστὴ ἕναν ἀκόμη σφαγέα μας!
170 χρόνια από την γέννησή του Αβδούλ Χαμίντ Β΄
Οι απόγονοι του σουλτάνου διεκδικούν ακίνητα αξίας 18 δισ. δολλαρίων από το τουρκικό κράτος…
Και θυμήθηκαν και τα ακίνητά του σε Ελλάδα και Αίγυπτο! Ποιος ήταν ο «μέγας δολοφόνος» «αιμοσταγής σουλτάνος»;
Χιλιάδες ακίνητα, που ανήκαν άλλοτε στην Οθωμανική Δυναστεία και κατασχέθηκαν από το νέο τουρκικό κράτος, διεκδικούν τώρα με προσφυγή τους στην Δικαιοσύνη οι απόγονοι του σουλτάνου και χαλίφης Αβδούλ Χαμίντ Β΄ (1842-1918), που ήταν ο 35ος σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η πρώτη ακρόαση της υποθέσεως έγινε τον Ιούνιο του 2010 και η δεύτερη στις 30 Σεπτεμβρίου 2010. Οι 48 ενάγοντες δηλώνουν μάλιστα αποφασισμένοι, πως εάν δεν δικαιωθούν από τα τουρκικά δικαστήρια, να φθάσουν έως το Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων!
Ο τρισέγγονος του «αιμοσταγή σουλτάνου» (όπως αποκάλεσε η Ιστορία τον Αβδούλ) Ορχάν Οσμάνογλου δήλωσε πως εάν κερδίσει – αυτός και οι συγγενείς του – είναι έτοιμοι να συμβιβασθούν μ’ ένα λογικό ποσόν.
Η αξία των 4.200 ακινήτων που διεκδικούν αγγίζει τα 18 δισεκατομμύρια δολλάρια!
«Δεν ζητάμε τα παλλάτια. Θέλουμε μόνον την περιουσία που αγόρασε ο παππούς μας, με τα ιδικά του χρήματα. Η προσωπική περιουσία του Αβδούλ Χαμίντ Β΄ δεν έχει ακόμη μεταφερθεί στο κρατικό θησαυροφυλάκιο», επισημαίνει ο Οσμάνογλου. Διευκρινίζεται ότι οι κληρονόμοι του σουλτάνου, κατά δήλωσή τους, δεν θα διεκδικήσουν κομμάτια γης που ανήκουν πλέον στον τουρκικό στρατό ή στο τουρκικό κράτος, αλλά θα ζητήσουν αποζημιώσεις. Δηλώνουν αποφασισμένοι να παλέψουν για τα δικαιώματά τους μέχρι τέλους. Υποστηρίζουν δε ότι ο προ-προπάππος τους είχε επίσης προσωπική περιουσία σε Ελλάδα και Αίγυπτο, αλλά θέλουν «κατ’ αρχάς» να πάρουν πίσω αυτήν που ευρίσκεται στην Τουρκία!
Ο Οσμάνογλου χαρακτηρίζει τον δικαστικό αγώνα του «αγωγή του αιώνα». Στην Τουρκία έχει προκαλέσει έκπληξη και σκεπτικισμό. Έγκριτοι νομικοί κύκλοι σε Τουρκία, Ελλάδα και Ευρ. Ένωση κάμουν λόγο για μια «περίπλοκη υπόθεση», αφού αφορά κληρονομικό καθεστώς για απογόνους τρίτης γενεάς, ενώ παράλληλα η Τουρκία δεν αποδέχεται την κληροδοσία σε μη Τούρκους. Και ο σουλτάνος Αβδούλ Χαμίντ Β΄ δεν ήταν Τούρκος, αλλά πολίτης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας! Οι Τούρκοι ήσαν μια μειοψηφία μέσα στην αχανή Οθωμ. Αυτοκρατορία. Αυτή η «πολιτικο-κοινωνική ατασθαλία» και το ιστορικό παράδοξο, που όλοι αναμασούν ακρίτως, να ονομασθεί δηλ. Τουρκία ένα νεότευκτο κράτος, από το όνομα μιας μειοψηφίας του λαού που το κατοικεί, έκαμε όσους ισχυρίζονταν πως είναι απόγονοι, γόνοι ή πολίτες Οθωμανών, να λογίζονται «εχθροί» του νέου κράτους και να εξορίζονται ή να εκτελούνται.
Έτσι και τα μέλη της Οθωμανικής Δυναστείας – μετά την ίδρυση του νεοτουρκικού κράτους – έζησαν εξόριστα. Ήσαν διασκορπισμένα σε διάφορα μέρη του πλανήτη, έως το 1952, που επετράπη με νόμο της κυβερνήσεως Μεντερές ο επαναπατρισμός των γυναικών της οικογένειας. Το 1974 η κυβέρνηση Ετζεβίτ εψήφισε τον νόμο της γενικής αμνηστίας, ο οποίος έδωσε τα ίδια δικαιώματα και στους άνδρες της Δυναστείας.
Ο σουλτανοχαλίφης Χαμίντ Β΄
Ο σουλτανοχαλίφης Αβδούλ Χαμίντ Β΄ (1842-1918), ο επονομαζόμενος και «μέγας χαν», και «ερυθρός σουλτάνος», ήταν υιός του επίσης σουλτάνου Αμπντούλ Μετζίτ Α΄. Εγεννήθη στην Κωνσταντινούπολη (22.9.1842). Διαδέχθηκε στον θρόνο τον αδελφό του Μουράτ Ε΄ (31.8.1876). Εξεδίωξε τότε αγρίως τους αδελφούς και τους συγγενείς του, που ήταν δυνατόν να έχουν αξιώσεις επί του θρόνου. Μάλιστα, τον πρώτο κατά σειράν διάδοχο του θρόνου, βάσει του νόμου, αδελφό του, Μωχάμετ Ρεσάτ, τον φυλάκισε απομονωμένο σε πρίπτερο των ανακτόρων του Ντολμά-μπαξέ, για 30 ολόκληρα χρόνια! Τον επόμενο, που ήταν ο εξάδελφός του Γιουσούφ Ιντζεδίν (υιός του σουλτάνου Αβδούλ Αζίζ), τον είχε σε αυστηρά επιτήρηση και κυκλωμένο από κατασκόπους, στο ανάκτορο Φερ-ι-ζε του Βοσπόρου. Τον τρίτο κατά σειράν διάδοχο, και αδελφό του, πρίγκηπα Σουλεϊμάν, είχε υπό επιτήρηση στο Μπεμπέκ του Βοσπόρου. Όταν μάλιστα, η νεωτάτη και εξαιρέτου καλλονής σύζυγός του κάποτε φωτογραφήθηκε, ο σουλτάνος επέπληξε τον πρίγκηπα για την εξαλλοσύνη της γυναικός του, τον ανάγκασε να την διαζευχθεί, ενώ την άτυχη πριγκήπισσα την πήρε στο. χαρέμι του και μετά την έκαμε δώρο σε έναν ευνοούμενό του!
Συγκροτείται το Σύνταγμα στο Μοναστήρι (17.6.1908). Αλβανοί και το 2ο Σώμα Στρατού της Αδριανουπόλεως προσχωρούν. Ο Αβδούλ αναγκάζεται να επαναφέρει το Σύνταγμα που ο ίδιος είχε καταργήσει, πριν 32 χρόνια! Ενθουσιασμός στην Κωνσταντινούπολη! Αλλά ο λύκος δεν αλλάζει. Ο Χαμίντ εξαπάτησε τους Νεότουρκους. Υποκινώντας Κούρδους και Αλβανούς φοιτητές διοργάνωσε αντεπανάσταση (13.4.1900). Συνέλαβαν και φυλάκισαν Νεότουρκους αξιωματικούς, έσφαξαν χριστιανούς σε πόλεις και χωριά της Μ. Ασίας. Τότε επιφανείς Νεότουρκοι συγκεντρώθηκαν στην Θεσσαλκονίκη. Το εδρεύον στην Θεσσαλονίκη Γ΄ Σώμα του τουρκικού στρατού εξεστράτευσε εναντίον της Κωνσταντινουπόλεως, με επί κεφαλής τον σωματάρχη στρατηγό Μαχμούτ Σεφκέτ-πασά. Σε μόνο 4 ημέρες (24.4.1909) ήταν μέσα στην Πόλη! Και επέτυχε την καταστολή του κινήματος και την έκπτωση του φοβικού σουλτάνου, που ηγεμόνευσε 33 έτη μέσα στα τριπλά τείχη του Γιλδίζ-κιοσκ. Αθρόοι τουφεκισμοί και απαγχονισμοί από πλευράς Σεφκέτ πια. Ο Χαμίντ Β΄ εκθρονίζεται (26.4.1909). Έντρομος παρακαλά να του χαρίσουν την ζωή. Η Βουλή κάλεσε στον θρόνο τον πρίγκηπα Μεμέτ Ρεσάτ, που αναγορεύθηκε σουλτάνος Μωάμεθ Ε΄. Τότε όλοι θυμήθηκαν την προφητεία του γέροντα σεΐχη του Κουρδιστάν, ο οποίος είχε έλθει να ιδεί τον Αζίζ, και βλέποντας τον νεαρό πρίγκηπα Αβδούλ του είπε: «Πρίγκηψ, θα βασιλεύσεις 33 έτη!». Ο Χαμίντ δεν το πίστευσε διότι ο θείος του, Αζίζ, ζούσε και ο αδελφός του, Μουράτ, ήταν νέος. Ο σεΐχης επέμενε. Και πράγματι, ο Αζίζ απέθανε και ο Μουράτ βασίλευσε επ’ ολίγον.
Ο Χαμίντ εξορίσθηκε – μαζί με όλο του το. χαρέμι!- στην Θεσσαλονίκη (στην έπαυλη Αλατίνι). Μετά μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Απέθανε από πνευμονία στο ανάκτορο Μπεηλέρ-μπέη, στις Χηλές του Βοσπόρου (10.2.1918). Εγράφη ότι απέθανε από καρκίνο, νεφρίτιδα, διαβήτη. Γνωστός για την τρυφηλότητά του, έως το τέλος της ζωής του περιστοιχιζόταν από τις οδαλίσκες του.
Στην διάρκεια της ηγεμονίας του «μεγάλου δολοφόνου» (κατά Γλάδστων) Αβδούλ Χαμίντ Β΄:
➔ Ανακήρυξε νέο Σύνταγμα και προκήρυξε εκλογές (23.12.1876), αλλά μετανόησε και εξόρισε, φυλάκισε και δολοφόνησε δια στραγγαλισμού τους Μιδάτ-πασά και Νταμάτ Μαχμούτ Τζελαλεντίν, αυτούς δηλ. που τον παρέσυραν σε αυτήν την κίνηση!..
➔ Κυβέρνησε με σκληρότητα, βασανιστήρια, καταπιέσεις, διωγμούς. Εδίωξε ή δολοφόνησε ή εξόρισε όποιον βουλευτή του εξέφραζε αντίθετη γνώμη.
➔ Δηλητηρίαζε τους διαφωνούντες του προσφέροντάς τους καφέ. Έκτοτε έμεινε παροιμιώδης η φράση «ο καφές του Γιλδίζ».
➔ Αυξήθηκαν οι κατάσκοποι – χαφιέδες. Στην Πόλη οι 6 στους 10 κατοίκους της ήσαν κατάσκοποι!
➔ Εκατοντάδες πτώματα ερρίφθησαν στον βυθό του Κερατείου και του Βοσπόρου.
➔ Βαλής του Αρχιπελάγους (δηλ. διοικητής του Αιγαίου) ήταν ο πασάς Αμπιντίν Ντίνο, ο εγγονός του οποίου Αλή Ντίνο (γελοιογράφος και πολιτικός από την Πρέβεζα), εξελέγη δις βουλευτής Πρεβέζης, με το κόμμα του Αλ. Παπαναστασίου!
➔ Ο μουσουλμάνος σουλτάνος συνέδραμε οικονομικά με 200 χρυσές λίρες την χριστιανική φημισμένη σκήτη του Αγ. Σπυρίδωνος, στην ΝΑ. άκρα της Χάλκης, σε απότομο ακρωτήρι, το οποίο οριοθετεί τον Λιμένα της Παναγίας (νυν «Τσαμ-λιμάνι») του νησιού, όπου πυκνός πευκώνας κατεβαίνει έως την ακτή!
➔ Έκανε ομαδικές δολοφονίες Αρμενίων (Βιτλίς 1894, Κωνσταντινούπολη και Τραπεζούς και μετά σε όλη την Μ. Ασία 1895, Κωνσταντινούπολη 1896, Κιλικία, Άδανα 1909) – πριν ακολουθήσει η μεγάλη σφαγή των Αρμενίων από τον Κεμάλ. Παρ’ όλ’ αυτά, ο Michel de Grece (πρόκειται για τον πρίγκηπα Μιχαήλ της Ελλάδος), συγγραφέα ιστορικών βιογραφιών και μυθιστορημάτων στα γαλλικά, έγραψε ένα ιστορικό δοκίμιο γι’ αυτόν τον τελευταίο σουλτάνο, στο οποίο υποστηρίζει ότι δεν ευθυνόταν ο Χαμίντ για την σφαγή των Αρμενίων.
➔ Τερματίσθηκε ο Μακεδονικός Αγώνας (11.7.1908) μετά την επιτυχία της Επαναστάσεως των Νεοτούρκων. Ο σουλτάνος δημοσιεύει διακήρυξη του Συντάγματος και προκηρύσσει εκλογές.
➔ Έχασε και αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, την αυτονομία της Κρήτης, την κατοχή της Κύπρου από τους Άγγλους, το Αρδαχάν από τους Ρώσους, το Καρς, το Βατούμ. Σε αυτόν τον ολετήρα που ερχόταν για την Οθωμ. Αυτοκρατορία, έρχεται η επίσκεψη στην Κωνσταντινούπολη του Κάιζερ της Γερμανίας, Γουλιέλμου Β΄, και ο Χαμίντ βλέπει ως «σανίδα σωτηρίας» την γερμανο-τουρκική φιλιά, στην ασφυκτική πίεση του άξονα Ρώσων-Άγγλων.
➔ Γενικώς, ο σκοταδισμός συνεχίσθηκε. Ενώ η αμάθεια της οθωμανικής διοικήσεως έμεινε παροιμιώδης – όπως συμβαίνει έως και σήμερα ακόμη, που οι υπάλληλοι των συνοροτελωνείων της Τουρκίας δεν μιλάνε. αγγλικά! – και την διηγούνταν ως ανέκδοτο, ακόμη και οι Ευρωπαίοι και Έλληνες περιηγητές και ιστορικοί (βλ.σχ. Pears, Παρανίκας κ.ά.): Λογοκρίθηκαν το χριστιανικό ευαγγέλιο και τα χριστιανικά θρησκευτικά βιβλία, εκφράσεις όπως «Μακεδονία», «Αρμενία», «ελθέτω η βασιλεία Σου», «στρατιώτες του Χριστού», κ.ά. θεωρήθηκαν συνομωτικές και επικίνδυνες. Το πλέον ευτράπελο και ανιστόρητο ήταν πως η «Προς Γαλάτας επιστολή» θεωρήθηκε ότι απευθυνόταν σε κάτοικο του. Γαλατά της Κωνσταντινουπόλεως, ο δε Έλλην κομιστής της φυλακίσθηκε!.. Λογοκρίνονταν οι εφημερίδες (τότε κυκλοφορούσαν 57 εκ των οποίων οι 10 ήσαν ελληνικές στην Πόλη!..). Απαγορεύθηκαν έως και τα αποσιωπητικά στα κείμενά τους! – βλ. σχ. Οδηγία της Γεν. Γραμματείας του Γιλδίζ-κιοσκ, προς τους λογοκριτάς. (Σημειωτέον, ότι επί ημερών του Αβδούλ το Γιλδίζ είχε επισκιάσει την Υψηλή Πύλη).
Για όλα τούτα, στην Ελβετία και την Γαλλία, όπου ιδρύθηκε το Νεοτουρκικό Κομιτάτο των Παρισίων, υπό τον Αχμέτ Ριζά (1895), οι Νεότουρκοι ετοίμαζαν την επανάστασή τους. Ο Χαμίντ έδωσε εκατομμύρια τουρκικές λίρες στον πρέσβυ του στο Παρίσι, Μουνίρ-μπέη για εξαγορά συνειδήσεων. Αλλά εις μάτην. Ο κύκλος της Οθωμ. Αυτοκρατορίας έκλεινε.
Ανέκδοτα της ζωής του
Ο Χαμίντ Β΄ φοβόταν μην τον δολοφονήσουν. Γι’ αυτό και δεν κοιμόταν ποτέ δυο συνεχόμενες νύχτες στο ίδιο υπνοδωμάτιο και πάντα φρουρούμενος!
Εξ αιτίας του ιδίου του φόβου, χρησιμοποιούσε αντ’ αυτού τον. ομογάλακτο αδελφό του Ισμέτ-μπέη (κατ’ άλλους ήταν πραγματικός αδελφός του), με τον οποίο έμοιαζε καταπλητικά, στην φωνή, στα χαρακτηριστικά και στο ανάστημα! Αυτό συνέβαινε κυρίως στο Προσκύνημα της Παρασκευής (Σελαμλίκ).
Το σύνδρομο αυτό τον έκαμε φοβικό. Δεν άφηνε ούτε ράπτης να τον πλησιάσει, για να του δοκιμάσει νέο φόρεμα! Και για την δοκιμή νέων ρούχων πήγαινε ο Ισμέτ (ο οποίος απεβίωσε τον Απρίλιο του 1906).
«Προμηθευτής του σουλτανικού χαρεμιού» επί Χαμίντ Β΄ ήταν ο Μεχμέτ Σακκαλή, που διέμενε στο Γιλδίζ. Σε κάθε εορτή «Καντίν Κετζεσή» προσφερόταν στον φιλήδονο σουλτάνο μία παρθένος, εκλεγμένη μεταξύ των ωραιότερων, με ένα θεσμό καλλιστείων, που διοργανωνόταν από τοπικούς διοικητάς της Αυτοκρατορίας. Μεταξύ αυτών ήσαν Γεωργιανές, Κιρκάσιες (Τσερκέζες), Αρμένισσες, Ελληνίδες, κ.ά. Ο σουλτάνος πλάγιαζε με την προσφερομένη παρθένο. Και εάν αυτή συνελάμβανε την πρώτη νύκτα τους, την έκαμε νόμιμη σύζυγό του, διότι κατά την παράδοση, εάν το παιδί που θα γεννηθεί από μια τέτοια σύλληψη είναι άρρεν, θα γίνει ισχυρότατο και θα κυριαρχήσει στον κόσμο!
Ο Χαμίντ Β΄ σήμερα εν Ελλάδι
Η Κομοτηνή έχει να θυμάται απ’ αυτόν, τον Πύργο του Ωρολογιού (δίπλα στο Γενί Τζαμί). Της το αφιέρωσε ο Χαμίντ Β΄ το 1884. Αποτελούσε τότε δείγμα οθωμανικού εκσυγχρονισμού (σήμερα έχει μετασκευασθεί).
Στο Σιδηροδρομικό Μουσείο Αθηνών μπορείτε να ιδείτε το βαγόνι-καπνιστήριο του σουλτανικού συρμού του Αβδούλ Χαμίντ.
ΠΗΓΕΣ:
Hurriyet Daily News, αγγλόφωνη ιστοσελίδα.
Κερατρύ Ε. ντε «Μουράτ ο Ε΄». Όταν εξεδόθη αυτό το βιβλίο από τον Βέλγο κόμιτα, ο Έλλην πρέσβυς στος Βρυξέλλες, Καραθεοδωρή, διετάχθη από τον Χαμίντ να αγοράσει όλα τα αντίτυπά του! Ο Καραθεοδωρή το έπραξε και το Γιλδίζ τον επαίνεσε. Αργότερα, ο Κερατρύ προέβη σε β΄ έκδοση με δεικτικό σχόλιο.
Λεκάκης Γ. «Αρμενία: Επί της ευκαιρία της επετείου μιας τραγικής σφαγής», στο βιβλίο «Χρονογραφήματα για την Ελλάδα και τον πολιτισμό», εκδ. «Ερωδιός», 2001.
Ριζάς Γ. “Abdul Hamid: Sa vie politique”, Κωνσταντινούπολη, 1909.
Τζανακάρης Β. «Ο “Κόκκινος Σουλτάνος”», εκδ. «Μεταίχμιο», 2012.
Ἀποποίηση εὐθύνης
Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.
Ἦτο ἕνας καλὸς κύριος Φιλονόη, ὅπως ὅλοι οἱ πρὸ αὐτοῦ ὅμοιοί του. Ὅπως, δῆλα δὴ, ὁ κτηνοβάτης Σουλεϊμάν, ὁ μέθυσος Σελίμ καὶ ἄλλοι λαμπροὶ κύριοι. Καιρὸς εἶναι νὰ γίνη καὶ μία σειρά (καὶ μὲ ἐλληνικήν συμμετοχήν μάλιστα) ὥστε νὰ θαυμάσωμεν ἐμεῖς οἱ ἀνιστόρητοι τὸ μεγαλεῖον τοῦ ἐκλαμπροτάτου. Τὶ Ἡράκλειοι, τὶ Βασίλειοι, τὶ Κομνηνοί….. τὶς δύναται νὰ συγκριθῆ μὲ αὐτούς;
Ὁπότε καιρὸς νὰ τὸν τιμήσουμε κι αὐτόν. Σωστά;