Εἶναι οἱ Νεάντερνταλ πρόγονοί μας;

Ἔτσι ἰσχυρίζεται ἡ σύγχρονος ἐπιστημονικὴ κοινότης. Ἔτσι τέλος πάντων θέλουν νὰ πιστεύουν οἱ ἐρευνητές.
Ὅμως…
Αὐτὸ τὸ ὅμως, ποὺ τόσα χρόνια τριγυρίζει στὸ μυαλό μου, καὶ ἦταν αἰτία νὰ διαφωνήσω πολλὲς φορὲς μὲ κάποιους καθηγητές μου, εἶναι τὸ ὅ,τι τὰ εὑρήματα εἶναι διάσπαρτα, ἄσχετα χρονολογικῶς μεταξύ τους καὶ τυχαῖα. Δυστυχῶς, ἤ εὐτυχῶς, δὲν μποροῦν νὰ ἐξαχθοῦν συμπεράσματα, γιὰ τὸ πότε ἐνεφανίσθη ἤ ἐξηφανίσθη κάποιο εἶδος, διότι ἀφ΄ ἑνὸς ἔχουν «στριμώξει» τὴν ἱστορία τοῦ ἀνθρώπου σὲ κάτι μικρὰ χρονικὰ περιθώρια, σὲ σχέσι μὲ τὴν ἱστορία τῆς Γαίας, κι ἀφ΄  ἑτέρου, μὲ τόσο σπάνια, ἔως ἀνύπαρκτα κάποιες φορές, ἀποδεικτικὰ στοιχεῖα, συμπεράσματα δὲν γίνεται νὰ ἐξαχθοῦν. Ὑποθέσεις μόνον.
Ἄλλως τε, ὅλη ἡ ἐπιστήμη τῆς Ἐξελίξεως βασίζεται στὴν ….Ὑπόθεσι. Ὄχι στὴν ἀπόδειξι! Δυστυχῶς!
Συζητᾶμε λοιπόν γιά ἐπιστήμη ἤ γιά προσπάθεια παρουσιάσεως τῆς καλλιτέρας …ὑποθέσεως;

Πιστεύω λοιπὸν πὼς ὁ Νεάντερνταλ, καθῶς καὶ πολλὰ ἄλλα ἤδη, εἶτε εἶναι, εἶτε ὄχι, πρόγονοι τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου, δὲν μποροῦν νὰ ἐνταχθοῦν σὲ συγκεκριμένο χῶρο ἤ ἐποχή, διότι ἁπλούστατα, ὅπως προανέφερα, τὰ ὅποια εὑρήματα εἶναι ἐν τελῶς τυχαῖα καὶ ἀσύνδετα.
Ὅσο γιὰ τὸ ἐὰν εἶναι ἤ ὄχι πρόγονός μας…
Χμμμ…Γιατί ἐγώ σήμερα, στό ἐδῶ καί τώρα, ἔχω συναντήσει ἀπογόνους του; Εἶναι τόσο …δυνατό τό γονίδιό του, πού ἄφησε κατάλοιπα ἤ μήπως τελικῶς οὐδέποτε ἔφυγε, ἀλλά …προσηρμόσθη ἀναλόγως;

Φιλονόη.

Η εμφάνιση του Νεάντερταλ στην ΠίνδοΠαρά τις έρευνες αιώνων, ο τόπος των Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis) προς την ανθρώπινη εξέλιξη δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.

Θεωρήθηκε ότι ο Νεάντερταλ  ήταν ο άμεσος απόγονος του ανθρώπου Κρο Μανιόν –Cro-Magnon- από όπου προήλθε ο σύγχρονος άνθρωπος.
Αλλά τώρα πιστεύεται ότι οι Νεάντερταλ – συγγενείς του σύγχρονου ανθρώπου μέσω μιας αδιέξοδης εξέλιξης- προήλθε  από τους Κρό-Μανιόν, πριν από 42 έως 30 χιλιάδες χρόνια πριν.
Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να οδήγησε  στη μετανάστευση κατά κύματα του Νεάντερταλ προς τις περιοχές του Ατλαντικού Ωκεανού.
Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες αλλάζουν τις καθιερωμένες αντιλήψεις, ιδίως όσον αφορά τον εντοπισμό των γεωγραφικών ορίων του πληθυσμού του Νεάντερταλ.
Πιστεύεται ότι δεν  κατοικούσαν σε υψόμετρο πάνω από 1.700 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, με το σκεπτικό ότι δεν υπήρχαν στα υψόμετρα αυτά φυτική ζωή που θα μπορούσε να τους θρέψει.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν οι μελέτες του καθηγητή  Νίκου Ευσταθίου του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, από το 2003, που εντοπίζει ότι η εγκατάσταση σε πεδινές περιοχές είναι λανθασμένη.
Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από ανασκαφές στα βουνά της Πίνδου- στην Ελλάδα- και σε υψόμετρο 2.200 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας,  όπου έχουν βρεθεί πάνω από 2.000 αντικείμενα, για το κυνήγι, για την καθημερινή εργασία, όπως μαχαίρια από πυριτόλιθο και μικρά είδη οικιακής χρήσης.
Τα ευρήματα αυτά  χρονολογούνται μεταξύ 50 και 35 χιλιάδες χρόνια, μια χρονολογία κατά την οποία υπάρχει η παραδοσιακή άποψη ότι έληξε η περίοδος του Νεάντερταλ στην Ευρώπη.
Δύο μεγάλες τοποθεσίες στα βουνά της Πίνδου, κοντά στο χωριό Σαμαρίνα, παρουσιάζουν ένα παχύ στρώμα πολιτιστικής παρουσίας χιλιάδων χρόνων πριν,  από  προσωρινές ή εποχιακές ομάδες  κυνηγών, εργαλεία των οποίων έχουν εντοπισθεί και βρίσκονται, ακόμη, στις δύο αυτές περιοχές.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, Ευσταθίου, – αναφέρει το ρωσικό δημοσίευμα-  υπήρχαν πολλοί λόγοι για τους οποίους επιλέχθηκε η οροσειρά της Πίνδου από τους Νεάντερταλ.
Οι περιοχές της ελληνικής οροσειράς είναι πλούσιες σε πυριτόλιθο, αναγκαίο υλικό για να δημιουργηθούν  εργαλεία.
Ένας άλλος λόγος είναι  το γεγονός ότι το σκληρό παγερό κλίμα της Κεντρικής  Ευρώπης κατά τη διάρκεια των παγετώνων , ανάγκασε τους Νεάντερταλ  να κατέβουν ( ή να επιστρέψουν ) στην κοιτίδα τους που ήταν τα πιο ζεστά γεωγραφικά πλάτη.
Ένας τρίτος λόγος θα μπορούσε να είναι  η επέκταση του Κρο-Μανιόν, οι οποίοι ώθησαν τους Νεάντερταλ να απομακρυνθούν από τις παράκτιες περιοχές και να καταφύγουν στην ενδοχώρα.

( Οπωσδήποτε αυτές είναι υποθέσεις μετακινήσεων πληθυσμών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κάποια κλιματική ή γεωλογική μεταβολή  στην γενικότερη περιοχή).

α΄ μέρος

Οι Νεάντερταλ ήταν παμφάγοι και ζούσαν σε ορεινές περιοχές

 Πρόσφατες έρευνες έχουν αλλάξει την κατανόησή μας για τον υλικό πολιτισμό των Νεάντερταλ. Έτσι,  στη χημική ανάλυση της σύνθεσης των δοντιών του Νεάντερταλ που βρέθηκε στο σπήλαιο της El Sidronτης Αστουρίας στην βόρεια περιοχή της Ισπανίας, εντοπίσθηκε άμυλο στην πλάκα των δοντιών, γεγονός που υποδηλώνει ότι Νεάντερταλ χρησιμοποιούσαν, ήδη, καλλιέργειες και τρέφονταν όχι μόνο από το κυνήγι αλλά και με φυτικά τρόφιμα.
Η ανάλυση σε ένα από τα δόντια που βρέθηκαν, το οποίο ανήκε σε μια νεαρή γυναίκα, εντοπίσθηκε κομμάτι χόρτου, κατά πάσα πιθανότητα μυριόφυλλο ή χαμομήλι. Με δεδομένο ότι τα βότανα αυτά έχουν πικρή γεύση, αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι Νεάντερταλ είχαν την αίσθηση της γεύσης και μπορεί να θεωρηθεί ότι χρησιμοποιούνταν ως φαρμακευτικά φυτά.
Ένας από τους επιστήμονες που πραγματοποίησε την ανάλυση, η αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, KarenHardy, τονίζει ότι η παρουσία των φυτών και των φαρμακευτικών φυτών στη διατροφή των Νεάντερταλ, αποδεικνύει ότι οι Νεάντερταλ έτρωγαν αρκετές ποικιλίες , όχι μόνο με βάση το κρέας, όπως πιστεύονταν παλαιότερα.
Συμφωνεί μαζί της και άλλος ερευνητής για τους Νεάντερταλ, ο Stephen Buckley (UniversityofYork, UK) και πιστεύει ότι η ανακάλυψη δείχνει τα λάθη τα οποία έκαναν οι επιστήμονες παραβλέποντας σημαντικά γεγονότα στην εξέλιξη.
Η εύρεση φυτικών προϊόντων στον Νεάντερταλ αποτελεί ένα από τα δέκα πιο σημαντικά γεγονότα του 2012, στο κόσμο της αρχαιολογίας, σύμφωνα με την έκδοση του αμερικανικού περιοδικού «Archaeology».
Ένα άλλο πρόβλημα της χρονολόγησης της εξαφάνισης των Νεάντερταλ είναι ότι σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, τα οστά των Νεάντερταλ που βρέθηκαν  στα σπήλαια HaramVI και CuevadelBoquetedeSafarrayya (Ισπανία) που θεωρούνταν ως νεότερα (32 έως 30 χιλιάδων ετών) των τοποθεσιών που έζησε οι Νεάντερταλ, τώρα χρονολογούνται σε προγενέστερο χρόνο (45 έως 42 χιλιάδες χρόνια).
Έτσι είναι ως φαίνεται λάθος η δομή των ιστορικών για την παρουσία των Νεάντερταλ στο δυτικό άκρο της Ευρώπης.
Επιπλέον, υπάρχει ένας πρόσθετος λόγος να πιστεύουμε ότι οι Κρο-Μανιόν, κατέλαβαν την Ευρώπη από δύο παράλληλα κύματα, ένα από τα οποία είναι η μεταφορά τους από την Ανατολία στα Βαλκάνια και το άλλο από τις χώρες του Μαγκρέμπ προς την Ιβηρική Χερσόνησο.
Είναι πιθανόν οι πολιτιστικές διαφορές μεταξύ των δύο περιοχών  να έχουν συνδράμει σε δύο διαφορετικές παραδόσεις της παλαιολιθικής τέχνης: στη ζωγραφική των σπηλαίων της φρανκο-κανταβρικής περιοχής και στην που είναι γνωστός ως  «Παλαιολιθική Αφροδίτη» (ειδώλια με παχύσαρκες γυναίκες), της Ανατολικής Ευρώπης.
Έτσι, η σύγχρονη άποψη για το πρόβλημα της εξαφάνισης των Νεάντερταλ στην Ευρώπη είναι:
Οι Νεάντερταλ  οδηγήθηκαν από τις πεδινές περιοχές του Κρο-Μανιόν στην ενδοχώρα και σε ορεινές περιοχές, όπου είχαν η δυνατότητα να διατηρηθούν μέχρι το τέλος της Εποχής των Παγετώνων.

Αυτό ενδυναμώνεται από την παρουσία τους και τους ευρωπαϊκούς θρύλους της λαογραφίας, όπου παρουσιάζονται να ζουν στα υψηλά βουνά ως μυστηριώδης λαός, βιώνοντας άγρια αλλά συγχρόνως και με ανθρώπινα στοιχεία (χρήση της φωτιάς, το κυνήγι, η συλλογή και η χρήση βοτάνων).

β΄μέρος

ἀπὸ μικρὲς ἐκδόσεις καὶ Γιῶργο Ἐχέδωρο

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply