Πρῶτον Κινοῦν Ἀκίνητον

Ὁ Ἀριστοτέλης, στὸ ιβ’ βιβλίο τοῦ ἔργου του «Μετὰ τὰ Φυσικά», συμπυκνώνει τὴν πλατωνικὴ διδασκαλία περὶ τῆς θεοῦ ἐννοίας μὲ τὸ περίφημο Πρῶτον Κινοῦν Ἀκίνητον. Ὁ θεός (ὁ ΚΑΘΕ θεός) εἶναι πρώτη ἀρχὴ διότι δὲν ἀντλεῖ ἀπὸ κάποια ἄλλη ἀρχὴ τὸ εἶναι του ἀλλὰ εἶναι ἀρχὴ τοῦ ἐαυτοῦ του, κινοῦν διότι θέτει σὲ κίνηση κάθε τὶ σχετικὸ μὲ τὴν οὐσία καὶ ἰδέες του, καὶ ἀκίνητον διότι ὁ ἴδιος παραμένει ἀμετάβλητος καὶ δὲν ὑπόκειται σὲ μεταβολές καὶ φθορά ἀλλὰ εἶναι ἀθάνατος καὶ αἰώνιος.

Αὐτὸς ὁ ὁρισμὸς περαιτέρω ἐνσωματώθη στὴν ρωμαιοκαθολικὴ θεολογία, κυρίως ἀπὸ τὸν Θωμὰ Ἀκινάτη, ὡς Primum Movens Immobile. Ἐνῶ ἀποτέλεσε καὶ τὸ κεντρικὸ θέμα μίας ἐξαιρετικῆς τοιχογραφίας τοῦ Ραφαέλλο (1509, Stanza della Segnatura, Βατικανό) μὲ τὸν ἴδιο τίτλο.

Φρούριον 

ΥΓ: Σήμερα διαβάζουμε τραγελαφικὰ πράγματα ἀπὸ τὸ ὅτι ὁ ὁρισμὸς αὐτὸς ἦταν γιὰ νὰ ἐδραιώσῃ τὸν …μονοθεϊσμὸ τῶν ἀβραμικῶν θρησκειῶν [συγνώμη γιὰ τὴν προσγείωση ἀλλὰ τὸ τότε ῥωμαιοκαθολικὸ δόγμα ἦταν πολυαρχικό, καὶ ἡ Μαρία εἶχε θέση θεᾶς καὶ βασιλίσσης τῶν οὐρανῶν] μέχρι τὰ συνήθη παραληρήματα περὶ θεῶν/ἀρχετύπων ἢ ἀκόμη παραπέρα περὶ θεῶν/ἐξωγήινων κτλ. Αὐτὰ προέρχονται εἴτε ἀπὸ ἀμαθεῖς εἴτε ἀπὸ κακοήθεις, ἱστορικὴ καὶ φιλοσοφικὴ ἀλήθεια πάντως δὲν ἔχουν.

Leave a Reply