Ἡ Ἰταλία πέφτει πρώτη;

 

Η Ιταλία, κινδυνεύοντας να μετατραττεί σε μία βιομηχανική έρημο, ευρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, υποχρεωμένη να πάρει δύσκολες αποφάσεις – γεγονός που δεν θα κρίνει μόνο το μέλλον της αλλά, επίσης, αυτό της Ευρωζώνης.

Τὸ πρόβλημα γιὰ τὴν Εὐρωζώνη πλεόν δὲν εἶναι τὸ ἐὰν θὰ πέση κάποια χώρα.
Ἔτσι ὅπως εἶναι δομημένο τὸ χρηματοοικονομικὸ σύστημα, μὲ τὰ κράτη ποὺ πλέον ἀνήκουν στὶς …τραπεζικὲς ἐπιχειρήσεις, εἶναι δεδομένον πὼς ΟΛΑ τὰ κράτη, τὸ ἕνα πίσω ἀπὸ τὸ ἄλλο, ὄχι μόνον θὰ πέσουν, ἀλλὰ θὰ παραμείνουν γιὰ πολλὰ χρόνια σὲ αὐτὴν τὴν κατάστασιν.
Συνεπῶς δὲν εἶναι τὸ πρόβλημα πιὰ τὸ ποιὰ χώρα θὰ πέση πρώτη. Ἀλλὰ τὸ πῶς θὰ πέση.
Κι ἐπεὶ δὴ Εὐρωζώνη σημαίνει καὶ Ἑλλαδοκαφριστάν, ἀλλὰ κυρίως γιὰ ἀρχή, Νότιο Εὐρώπη, ἄς ἔχουμε τὸν νοῦ μας.
Τὰ πράγματα εἶναι πολὺ σοβαρότερα ἀπὸ ὅσο φανταζόμεθα καὶ μᾶς ἀφοροῦν.
Ὅσο οἱ οἰκονομίες τῶν χωρῶν ἐξαρτῶνται ἀπὸ ἐξωτερικοὺς δανεισμούς, τόσο τὸ φαινόμενον θὰ ἐξαπλώνεται.

Ἡ αὐτάρκεια ἀκόμη εἶναι πολὺ μακρινὴ ὑπόθεσις.

Φιλονόη.

Τρόικα. Διαγραφὴ ἤ λιρέτα.

Η οικονομία της Ιταλίας είναι βυθισμένη στην ύφεση για περίπου έξι χρόνια – παρά το ό,τι το προηγούμενο τρίμηνο παρουσίασε μία «αναλαμπή ανακάμψεως». Η βιομηχανική παραγωγή της είναι κάτω από τα επίπεδα του 1980, τα τραπεζικά δάνεια προς τις επιχειρήσεις εξακολουθούν να μειώνονται με ρυθμό 4,5%, οι τιμές των ακινήτων συνεχίζουν την καθοδική τους πορεία, ενώ ο μέσος χρόνος, ο οποίος απαιτείται για την πώληση ενός σπιτιού, αυξήθηκε στους 9,4 μήνες, από 8,8 προηγουμένως (γράφημα).

Ιταλία – οι τιμές των ακινήτων και οι εξέλιξη των πωλήσεων. Οι πωλήσεις (μπλε), οι τιμές (κόκκινο) και οι
πραγματικές τιμές (πράσινο).

Ο πρόεδρος του επιχειρηματικού συνδέσμου της Ιταλίας, σε μία ανοιχτή επιστολή του προς τον ηγέτη της χώρας, δήλωσε πως ο κλάδος δεν μπορεί να συνεχίσει άλλο – πως η περιοχή μετατρέπεται σε μία βιομηχανική έρημο, με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να ευρίσκονται στα πρόθυρα των μαζικών χρεωκοπιών, συνοδευομένων από αντίστοιχες απολύσεις εργαζομένων.

Αρκετοί δε παρομοιάζουν την κατάσταση της με αυτήν της δεκαετίας 1929-1939 (ύφεση της τάξεως του -20%), συγκρίνοντας την υιοθέτηση του ευρώ με την τότε σύνδεση του νομίσματος της με τον χρυσό – λέγοντας χαρακτηριστικά πως ούτε ο Μουσολίνι δεν ήταν τόσο τρελλός, ώστε να επιμένει στην διατήρηση του κανόνα του χρυσού, μέχρι τελικής πτώσεως.
Συνεχίζοντας, ο θανατηφόρος συνδυασμός της οικονομικής συρικνώσεως, της μεεώσεως του ΑΕΠ δηλαδή (γράφημα), με έναν μηδενικό πληθωρισμό (υπενθυμίζουμε πως στην Ελλάδα δεν βιώσαμε μία απλή συρρίκνωση, αλλά μία άνευ προηγουμένου κατάρρευση, με αρνητικό και όχι με μηδενικό πληθωρισμό), οδηγεί το δημόσιο χρέος προς τα πάνω – παρά την πολιτική λιτότητας που εφαρμόζει η χώρα, καθώς επίσης παρά το πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2% που πέτυχε πρόσφατα.

Ιταλία – η εξέλιξη του ΑΕΠ της χώρας (σε Οις δολάρια Αμερικής).

Έτσι λοιπόν, το δημόσιο χρέος εκτινάχθηκε στο 135,6% του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του 2014, από 130,2% ένα έτος ενωρίτερα – ενώ υπολογίζεται πως θα πλησιάσει το 140% στα τέλη του έτους (η Ελλάδα χρεωκόπησε με δημόσιο χρέος κάτω του 130% του ΑΕΠ).

Παρά το ό,τι δε τα ονομαστικά επιτόκια δανεισμού της (αποδόσεις ομολόγων) είναι πολύ χαμηλά, λόγω των συνεχών «παρεμβάσεων» της ΕΚΤ στην δευτερογενή αγορά,  τα πραγματικά επιτόκια παραμένουν υψηλά – ενώ, εάν βυθιστεί τελικά στον αποπληθωρισμό, τα πραγματικά επιτόκια θα είναι θανατηφόρα.
Πόσο μάλλον όταν οι τόκοι επιβαρύνουν ένα συνεχώς αυξανόμενο συνολικό δημόσιο χρέος της τάξης των 2,1 τρις € (πάνω από 2,8 τρις $). με μέση λήξη των ομολόγων δανεισμού μόλις 6,3 χρόνια – όπου, εάν ξαφνικά οι αγορές αντιδράσουν, πουλώντας μαζικά τα ιταλικά ομόλογα, ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξεως θα δυσκολευθεί πολύ, εάν, να παρέμβει.

Η λύση της αναστολής της δημοκρατίας

Η ύφεση «διαβρώνει» τα φορολογικά έσοδα του δημοσίου σε τέτοιο βαθμό, ώστε η κυβέρνηση της να αναγκασθεί σε νέες περικοπές δαπανών ύψους άνω των 20 δις € – με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί ο σπειροειδής καθοδικός κύκλος της οικονομίας της.
Σύμφωνα δε με μία μελέτη, η Ιταλία θα πρέπει να «παράγει» πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 5% για να σταθεροποιηθεί το χρέος της, εάν ο πληθωρισμός είναι 2% – με το απαιτούμενο πρωτογενές πλεόνασμα να φτάνει στο αυτοκαταστροφικό 7,8% εάν ο πληθωρισμός παραμείνει μηδενικός.
Από το γεγονός αυτό συμπεραίνουμε γιατί το ελληνικό χρέος συνεχίζει να αυξάνεται με καταιγιστικό ρυθμό, αφού η χώρα μας είναι βυθισμένη στην ύφεση και στον αποπληθωρισμό, με αστείο ουσιαστικά πρωτογενές πλεόνασμα – εάν υποθέσουμε ότι υπάρχει πραγματικά Διαπιστώνεται επίσης το ελληνικό αδιέξοδο, εάν συνεχιστεί η ίδια πολιτική – χωρίς μία μεγάλη πλέον διαγραφή χρέους, καθώς επίσης χωρίς ισχυρά μέτρα αναπτύξεως.
Συνεχίζοντας, είναι προφανώς «φύσει αδύνατον» να επιτύχει η Ιταλία τόσο μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα – οπότε θα πρέπει να αναζητήσει επειγόντως άλλες λύσεις. Πόσο μάλλον όταν ο προϋπολογισμός της είναι ελλειμμστικός (γράφημα), με ελάχιστες πιθανότητες να αντιστραφεί η τάση.

Ιταλία – η εξέλιξη του δημοσίου προϋπολογισμού (ως ποσοστό επί του ΑΕΠ)

Παρά το ότι όμως η Ευρώπη συμβουλεύει την Ιταλία να αναστείλει τη δημοκρατία στην χώρα (δήθεν για να διασωθεί, στην πραγματικότητα για να διασώσει το ευρώ), με την έννοια της υπαγωγής της στην Τρόικα, οι πολίτες της φαίνεται να έχουν διαφορετική άποψη.
Επομένως η κυβέρνηση μάλλον θα αναγκασθεί είτε να καταφύγει στο κλαμπ των Παρισίων, για να διαπραγματευθεί την διαγραφή μεγάλου μέρους των δημοσίων χρεών (όπως πιθανολογούμε πως θα κάνει και η Ελλάδα τον Σεπτέμβριο), είτε να εγκαταλείψει το ευρώ – υιοθετώντας και υποτιμώντας ξανά την λιρέτα.
Κανένας βέβαια δεν αμφιβάλλει πως ένας από τους βασικούς λόγους της καταστροφής της οικονομίας της χώρας ήταν η υιοθέτηση του ευρώ – επειδή έκτοτε δεν είχε την δυνατότητα της υποτιμήσεως του νομίσματός της, όταν το απαιτούσε η μείωση της ανταγωνιστικότητας της. Αυτό δεν έχει σχέση μόνο με την Γερμανία, όπου το «ιταλικό ευρώ» είναι ουσιαστικά υπερτιμημένο κατά 30% σε σχέση με το «γερμανικό ευρώ», αλλά και με τους βασικούς ανταγωνιστές της – οι οποίοι είναι κυρίως η Κίνα, καθώς επίσης οι αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας, η Τουρκία και η Ανατολική Ευρώπη.
Αυτή είναι ουσιαστικά η «Αχίλλειος πτέρνα» της ιταλικής οικονομίας, η οποία είναι πολύ δύσκολο να θεραττευθεί
επί πλέον, όλα όσα έχουν σχέση με την μερκαντιλιστική πολιτική της Γερμανίας (ανάπτυξη βασισμένη στις εξαγωγές και στο μισθολογικό dumbing), μέσω της οποίας τρέφεται από τις σάρκες των «εταίρων» της.

Ιταλία – η εξέλιξη του εμπορικού ισοζυγίου (σε εκ. Ευρώ).

Ένας από τους λόγους της αποτυχίας της χώρας φαίνεται να είναι η έλλειψη επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο – στην εκπαίδευση. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Ιταλία δαπανά μόλις το 4,7% του ΑΕΠ της για την παιδεία – όταν ο μέσος όρος στις χώρες του οργανισμού είναι 6,3%. Το ποσοστό δε των νέων ηλικίας 25-34 ετών, οι οποίοι ολοκληρώνουν ανώτερες σπουδές είναι μόλις 21% – όταν ο μέσος όρος στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 39%, με τους μισθούς των εκπαιδευτικών να είναι εξαιρετικά χαμηλοί.
Από την άλλη πλευρά, στα θετικά της χώρας συγκαταλέγεται το χαμηλό συνολικό (δημόσιο και ιδιωτικό) χρέος της, το οποίο ευρίσκεται στο 270% του ΑΕΠ της – πολύ χαμηλότερο δηλαδή από αυτό της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Σουηδίας, των Η.Π.Α, της Ιαπωνίας ή της Ολλανδίας.
Επίσης τα περιορισμένα ενυπόθηκα δάνεια των Πολιτών της, η καθαρή διεθνής επενδυτική της θέση (στο -32% του ΑΕΠ, έναντι -92% της Ισπανίας και -100% της Πορτογαλίας), καθώς και το θετικό εμπορικό της ισοζύγιο (γράφημα).
Φυσικά τυχόν έξοδος της από την Ευρωζώνη θα εκτόξευε στα ύψη το εξωτερικό χρέος της, καθιστώντας ενδεχομένως αδύνατη την εξυπηρέτηση του – πόσο μάλλσν την αποπληρωμή του. Επομένως, θα έπρεπε να συνοδευτεί με μία ανάλογη διαγραφή, η οποία όμως θα όφειλε να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα – κάτι εξαιρετικά δύσκολο, εάν όχι ανεφάρμοστο.
«Εμπρός γκρεμός και πίσω ρέμα» λοιπόν και για την Ιταλία – όπως και για πολλές πλέον χώρες της Δύσεως, οι οποίες καταρρέουν η μία μετά την άλλη, σαν τις πλάκες του ντόμινο. Εάν δε επικεντρωθούμε στις «οικονομικές διασυνδέσεις» της Ιταλίας με την Γαλλία, τραπεζικές και άλλες, θα κατανοήσουμε αμέσως πως τυχόν πτώση της Ιταλίας, θα συμπαρέσυρε ακαριαία την Γαλλία – οπότε ολόκληρη της Ευρωζώνη.

Ολοκληρώνοντας, υπενθυμίζουμε πως η Ιταλία δεν μπορεί να πληρώσει τα χρέη της προς τον ιδιωτικό τομέα, τα οποία συσσωρεύονται διαρκώς – με αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις της, οι οποίες προμηθεύουν το δημόσιο, να χρεωκοπούν ή να απολύουν μαζικά εργαζομένους. Καθημερινά δε το 2013 έκλειναν 54 εταιρείες
– με τον αριθμό των αυτοκτονιών στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να αυξάνεται δραματικά.

 Επίλογος
– Η κρίση χρέους δεν είναι εύκολο να αντιμετωπισθεί ειρηνικά – εκτός εάν επιτευχθεί μια ανάλογη διεθνής συμφωνία, όπως αυτή του Bretton Woods, η οποία να συμπεριλαμβάνει πάγωμα ή διαγραφή χρεών σε παγκόσμια κλίμακα.
– Δυστυχώς όμως, σπάνια πρυτανεύει η λογική στον πλανήτη, κρίνοντας από την μακραίωνη ιστορία του – γεγονός που τεκμηριώνεται από την αλαζονική στάση της Γερμανίας, όσον αφορά στην Ευρωζώνη, καθώς επίσης την επιμονή της στην μερκαντιλιστική πολιτική, από τις επιθέσεις εναντίον του δολαρίου εκ μέρους των BRICS, από τις προσπάθειες των Η.Π.Α. να οδηγήσουν σε πόλεμο την Ρωσσία, από όλα όσα συμβαίνουν στην Μέση Ανατολή, καθώς επίσης από πάρα πολλά άλλα γεγονότα.
– Κλείνοντας, η  Ελλάδα έχει συγκριτικά τα μικρότερα προβλήματα, σε σχέση με πολλές άλλες χώρες – παρά το ό,τι η κυβέρνηση της είναι ανεπαρκής, αδυνατώντας να ανταπεξέλθει με το έργο της. Εν τούτοις, δεν κινδυνεύει λιγότερο, επειδή ο πλανήτης σήμερα λειτουργεί όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία – με αττοτέλεσμα, τυχόν έκρηξη σε κάποιο από αυτά, να πυροδοτεί σε χρόνο μηδέν όλα τα υπόλοιπα

πηγή

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply