Κατὰ τῶν νέων παγανιστῶν. Ἰούλιος Ἔβολα.

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ «Grundrisse» (1942), τοῦ Ἰουλίου Ἔβολα

Οἱ παρεξηγήσεις τοῦ Νέου «Παγανισμοῦ»

Εἶναι ἴσως καιρὸς νὰ ἐπισημάνω τὶς παρεξηγήσεις ποὺ κυκλοφοροῦν αὐτὸ τὸ διάστημα σὲ ὁρισμένους ῥιζοσπαστικοὺς κύκλους, οἱ ὁποῖοι πιστεύουν ὅτι ἡ λύση εὑρίσκεται πρὸς τὴν κατεύθυνη ἑνὸς νέου παγανισμοῦ. Ἤδη ἡ παρεξήγηση εἶναι φανερὴ στὴν χρήση ὅρων ὅπως «παγανισμός» καὶ «παγανοσύνη» (pagandom). Ἐγὼ ὁ ἴδιος, ἔχοντας χρησιμοποιήσει αὐτὲς τὶς φράσεις ὡς συνθήματα σὲ ἕνα βιβλίο ποὺ ἐξεδόθη στὴν Ἰταλία τὸ 1928 καὶ στὴν Γερμανία τὸ 1934, πλέον λυποῦμαι εἰλικρινά.

Βέβαια ἡ λέξη γιὰ τὸν παγανιστὴ ἢ εἰδωλολάτρη, paganus, ἐμφανίζεται σὲ κάποιους ἀρχαίους Λατίνους συγγραφεῖς ὅπως ὁ Λίβιος δίχως κάποιον ἰδιαιτέρως ἀρνητικὸ τόνο. Ὅμως αὐτὸ δὲν ἀλλάζει τὸ γεγονὸς ὅτι μὲ τὴν ἄφιξη τῆς νέας πίστεως, ἡ λέξη paganus ἔγινε ἀναμφισβήτητα μία ἔκφραση ὑποτιμητική, ὅπως χρησιμοποιεῖται ἀπὸ τοὺς πρώιμους χριστιανοὺς ἀπολογητές. Προέρχεται ἀπὸ τὸ pagus, ποὺ σημαίνει τὴν κωμόπολη ἢ τὸ χωριό, ἔτσι ὥστε τὸ paganus νὰ ἀναφέρεται στὸν τρόπο σκέψεως τῶν χωρικῶν: ἕναν ἀπολίτιστο, πρωτόγονο, καὶ δεισιδαιμονικὸ τρόπο. Γιὰ νὰ προωθήσουν καὶ νὰ προσδώσουν κάποια αἴγλη στὴν νέα πίστη, οἱ ἀπολογητὲς εἶχαν τὴν κακὴ συνήθεια νὰ προάγουν τὸν ἑαυτό τους μέσα ἀπὸ τὸν διασυρμὸ τῶν ἄλλων θρησκειῶν. Συχνὰ ὑπῆρχε μία συνειδητὴ καὶ κατ’ ἐπανάληψιν συστηματικὴ ὑποτίμηση καὶ παρερμηνεία σχεδῶν ὅλων τῶν παλαιοτέρων παραδόσεεων, δογμάτων καὶ θρησκειῶν, τὶς ὁποῖες ὁμαδοποίησαν κάτω ἀπὸ τὴν περιφρονητικὴ γενικὴ ἐτικέττα τοῦ παγανισμοῦ ἢ εἰδωλολατρίας. Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτόν, οἱ ἀπολογητὲς ἐμφανῶς προέβησαν σὲ μία ἐσκεμμένη προσπάθεια νὰ ὑπερτονίσουν ἐκεῖνες τὶς πτυχὲς τῶν πρό-χριστιανικῶν θρησκειῶν καὶ παραδόσεων ποὺ δὲν εἶχαν κανέναν κανονικὸ ἢ πρωταρχικὸ χαρακτήρα, ἀλλὰ ἦταν σαφῶς φόρμες ποὺ εἶχαν περιέλθει σὲ παρακμή. Μία τέτοια ἐπιθετικὴ διαδικασία ὁδήγησε, μεταξὺ ἄλλων, στὸν χαρακτηρισμὸ τοῦ ὁτιδήποτε εἶχε προηγηθεῖ τῆς χριστιανοσύνης, καὶ ὡς ἐκ τούτου ἦταν μή-χριστιανικό, ὡς ἀπαραιτήτως ἀντί-χριστιανικό.

Θὰ πρέπει νὰ λάβουμε ὑπ’ ὄψιν, συνεπῶς, ὅτι ὁ «παγανισμός», εἶναι μία θεμελιωδῶς προκατειλημμένη καὶ τεχνητὴ ἔννοια ποὺ σχεδὸν καθόλου δὲν ἀνταποκρίνεται στὴν ἱστορικὴ πραγματικότητα τοῦ τὶ ἦταν ἀνέκαθεν ὁ πρό-χριστιανικὸς κόσμος στὶς κανονικὲς του ἐκδηλώσεις, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ λιγοστὰ παρακμιακὰ στοιχεῖα καὶ πτυχές ποὺ προέκυψαν ἀπὸ ἐκφυλισμένα ἀπομεινάρια παλαιοτέρων πολιτισμῶν.

Μόλις τὸ ἀποσαφηνίσουμε αὐτό, φθάνουμε σήμερα σὲ μία παράδοξη διαπίστωση: ὅτι αὐτὸς ὁ φαντασιακὸς παγανισμός ποὺ δὲν ὑπῆρξε ποτέ, ἀλλὰ ἐπινοήθη ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς ἀπολογητές, τώρα χρησιμεύει ὡς ἀφετηρία γιὰ ὁρισμένους φερομένους ὡς παγανιστικοὺς κύκλους, ἀπειλώντας ἔτσι γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ἱστορία νὰ γίνῃ πραγματικότητα – τίποτε περισσότερο καὶ τίποτε λιγότερο ἀπὸ αὐτό.

Ποιά εἶναι τά κύρια χαρακτηριστικά αὐτῆς τῆς σημερινῆς παγανιστικῆς ὀπτικῆς, συμφώνως πρὸς ὅσα οἱ δικοί της ἀπολογητές πιστεύουν καὶ δηλώνουν ὅτι εἶναι; Τὸ κυριότερο εἶναι ἡ φυλάκιση στὴν Φύση. Κάθε ὑπέρβαση εἶναι ἐντελῶς ἄγνωστη στὴν παγανιστικὴ ἄποψη τῆς ζωῆς: παραμένει κολλημένη σὲ ἕνα μίγμα Πνεύματος καὶ Φύσεως, σὲ μία διφορούμενη ἑνότητα Σώματος καὶ Ψυχῆς. Δὲν ὑπάρχει τίποτα στὴν θρησκεία της, παρὰ μόνον μία δεισιδαιμονικὴ θεοποίηση τῶν φυσικῶν φαινομένων, ἢ φυλετικῶν ἐνεργειῶν (tribal energies) ποὺ ἔχουν προαχθεῖ σὲ ἐλάσσονες θεούς. Ἐξ αὐτοῦ προκύπτει πρῶτα ἀπ’ ὅλα μία ἰδιαιτερότητα δεμένη μὲ τὸ αἷμα καὶ τὸ χῶμα.

Κατόπιν ἀκολουθεῖ ἡ ἀπόρριψη τῶν ἀξιῶν τῆς προσωπικότητος καὶ τῆς ἐλευθερίας, καθὼς καὶ μία καταστάση ἀθωότητος ἡ ὁποία εἶναι ἁπλῶς αὐτὴ τοῦ φυσικοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ἀκόμη δὲν ἔχει ἀφυπνισθεῖ ἀπὸ κάποιο κάλεσμα γνησίως πέραν καὶ ὑπὲρ τοῦ φυσικοῦ. Πέραν τῆς ἀθωότητος αὐτῆς ὑπάρχει μόνον ἡ ἔλλειψη τῶν ἀναστολῶν, ἡ «ἁμαρτία» καὶ ἡ εὐχαρίστηση τοῦ ἁμαρτάνειν. Σὲ ἄλλους τομεῖς δεν ὑπάρχει τίποτα παρὰ μόνον δεισιδαιμονία, ἢ μία ἀμιγῶς βέβηλη κουλτούρα ὑλισμοῦ καὶ μοιρολατρίας. Εἶναι ὡσὰν μόνον ἡ ἀφίξη τοῦ Χριστιανισμοῦ (ἁγνοώντας ὁρισμένα  στοιχεῖα ποὺ προηγήθησαν καὶ ποὺ ἀπορρίπτει ὡς ἀσήμαντα) νὰ ἐπέτρεψε στὸν κόσμο τῆς ὑπερφυσικῆς ἐλευθερίας νὰ ἐκφρασθῇ, εἰσάγοντας τὴν χάρη καὶ τὴν προσωπικότητα, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὶς μοιρολατρικὲς καὶ φυσιοκεντρικὲς πεποιθήσεις τὶς ἀποδιδόμενες στὸν «παγανισμό», καὶ φέρνοντας ἕνα καθολικὸ ἰδανικὸ (μὲ τὴν ἐτυμολογικὴ ἔννοια τῆς καθολικότητος) καὶ ἕναν ὑγιὴ δυισμό, τὰ ὁποῖα κατέστησαν δυνατὸν νὰ ἐντάσσεται ἡ Φύση σὲ ἕναν ἀνώτερο νόμο, καὶ τὸ «Πνεῦμα» νὰ θριαμβεύσει πέρα ἀπὸ τὸν νόμο τῆς σαρκός, τοῦ αἵματος καὶ τῶν ψεύτικων θεῶν.

Αὐτὰ ἐν συντομίᾳ εἶναι τὰ βασικὰ χαρακτηριστικὰ τῆς ἐπικρατοῦσας ἀπόψεως περὶ τοῦ παγανισμοῦ, δηλαδὴ τοῦ ὁτιδήποτε δὲν συμπεριλαμβάνει μία συγκεκριμένα χριστιανικὴ κοσμοθέαση. Ὁποιοσδήποτε ἔχει μία ἄμεση ἐξοικείωση μὲ τὴν πολιτιστικὴ καὶ θρησκευτικὴ ἱστορία, ἔστω καὶ στοιχειώδη, μπορεῖ νὰ ἀντιληφθῇ πόσο ἐσφαλμένη καὶ μονόπλευρη εἶναι αὐτὴ ἡ θέση. Ἐπιπλέον, στοὺς πρώιμους πατέρες τῆς ἐκκλησίας συχνὰ ὑπάρχουν ἐνδείξεις μίας βαθυτέρας κατανοήσεως τῶν συμβόλων, δογμάτων καὶ θρησκειῶν τῶν προηγουμένων πολιτισμῶν. Ἐδῶ θὰ δώσουμε μόνο ἕνα δεῖγμα.

Αὐτὸ ποὺ διέκρινε ἰδιαιτέρως τὸν προχριστιανικὸ κόσμο, σὲ ὅλες τὶς φυσιολογικές του μορφὲς δὲν ἦταν ἡ δεισιδαιμονικὴ θεοποίηση τῆς φύσεως ἀλλὰ μία συμβολικὴ νόηση αὐτῆς, μὲ τὴν δύναμη τῆς ὁποίας (ὅπως ἔχω πολλάκις τονίσει) κάθε φαινόμενο καὶ κάθε συμβὰν ἐμφανιζόταν ὡς ἡ αἰσθητὴ ἀποκάλυψη ἑνὸς πέραν τοῦ αἰσθητοῦ κόσμου. Ἡ παγανιστικὴ νόηση τοῦ κόσμου καὶ τοῦ ἀνθρώπου οὐσιαστικὰ χαρακτηριζόταν ἀπὸ ἕναν τέτοιον ἱερὸ συμβολισμό.

Ἐπιπλέον, ὁ παγανιστικὸς τρόπος ζωῆς ἦταν μετὰ βεβαιότητος ὄχι αὐτὸς μιᾶς ἄμυαλης ἀθωότητος οὔτε μιᾶς φυσικῆς ἐγκαταλείψεως στὰ πάθη, ἔστω καὶ ἂν ὁρισμένες ἐκφράσεις τοῦ εἶχαν προφανῶς ἐκφυλιστεῖ. Γνώριζε ἤδη ἕναν ὑγιῆ δυϊσμό, ὁ ὁποῖος ἀντικατοπτρίζεται στὶς καθολικὲς θρησκευτικὲς ἢ μεταφυσικὲς ἔννοιές του. Ἐδῶ μποροῦμε νὰ ἀναφέρουμε τὴν δυαδικὴ «θρησκεία-τῶν-πολεμιστῶν» τῶν ἀρχαίων Ἰρανῶν Ἀρίων, ποὺ ἔχει ἤδη συζητηθεῖ καὶ εἶναι γνωστὴ σὲ ὅλους∙ τὴν Ἑλληνιστικὴ ἀντίθεση μεταξὺ τῶν «δυὸ φύσεων», μεταξὺ τοῦ Κόσμου καὶ τοῦ χθονίου Κόσμου, ἢ τὴν Νορδικὴ διάκριση μεταξὺ τοῦ εἴδους τῶν Ases καὶ τῶν στοιχειακῶν ὄντων∙ καὶ τέλος τὴν Ἰνδο-Ἄρια ἀντίθεση μεταξὺ τοῦ sams’ra, τὸ «ρεῦμα τῶν μορφῶν», καὶ τοῦ m(o)kthi, ἡ «ἀπελευθέρωση» καὶ ἡ «τελειότης».

Ἐπὶ αὐτῆς τῆς βάσεως, ὅλοι οἱ μεγάλοι προ-χριστιανικοὶ πολιτισμοὶ μοιραζόντουσαν ἀπὸ κοινοῦ τὴν προσπάθεια γιὰ μία ὑπερφυσικὴ ἐλευθερία (supra-natural), δηλαδὴ γιὰ τὴν μεταφυσικὴ τελειοποίηση τῆς προσωπικότητος, καὶ ὅλοι τους ἀναγνώριζαν Μυστήρια καὶ μυήσεις. Ἔχω ἤδη ἐπισημάνει ὅτι τὰ Μυστήρια συχνὰ σημειοδοτοῦσαν τὴν ἐπανάκτηση τῆς πρωταρχικῆς καταστάσεως, τὴν πνευματικότητα τῶν ἡλιακῶν, Ὑπερβορείων φυλῶν, πάνω στὰ θεμέλια μίας παραδόσεως καὶ μίας γνώσεως ποὺ μέσω τοῦ ἀπορρήτου καὶ τῆς ἀποκλειστικότητος ὑποκρύπτονται ἀπὸ τὴν μόλυνση ἑνὸς περιβάλλοντος ἤδη σὲ ἀποσύνθεση. Ἔχουμε ἐπίσης δεῖ ὅτι στὶς χῶρες τῆς Ἀνατολῆς, ἡ Ἄρια ποιότητα ἦταν ἤδη συσχετισμένη μὲ μία «δεύτερη γέννηση» ποὺ ἐπιτυγχανόταν μέσω τῆς μυήσεως.

Ὅσον ἀφορᾶ στὴν φυσικὴ ἀθωότητα ὡς τὴν παγανιστικὴ λατρεία τοῦ σώματος, αὐτὸ εἶναι ἕνα παραμύθι ποὺ οὔτε κἂν στοὺς ἀγρίους δὲν συναντοῦμε ἀποδείξεις τῆς ὑπάρξεώς του. Μάλιστα παρὰ τὴν ἐσωτερικὴ ἔλλειψη διαφοροποιήσεως ποὺ ἤδη ἀνέφερα ἐν σχέσει πρὸς τὶς φυλὲς ποὺ εἶναι «κοντὰ στὴν φύση», ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι ἀναστέλλουν καὶ περιορίζουν τὶς ζωές τους μὲ ἀμέτρητα ταμποῦ, μὲ τρόπο ποὺ συχνὰ εἶναι αὐστηρότερος ἀπὸ τὴν ἠθικὴ τῶν καλουμένων «ὀργανωμένων θρησκειῶν». Καὶ ὅσο γιὰ ἐκεῖνο ποὺ μὲ μία ἐπιφανειακὴ ματιὰ φαίνεται νὰ ἐνσαρκώνῃ τὸ πρότυπο τῆς ἐν λόγῳ «ἀθωότητος», δηλαδὴ τὸ κλασικὸ ἰδεῶδες, αὐτὸ δὲν ἦταν κάποια λατρεία τοῦ σώματος: δὲν ἀνῆκε σὲ αὐτὴν τὴν πλευρὰ τῆς δυαδικότητος σῶμα-πνεῦμα ἀλλὰ στὴν ἄλλη. Ὅπως ἤδη ἐλέχθη τὸ κλασικὸ ἰδεῶδες εἶναι ἑνὸς Πνεύματος τόσο κυρίαρχου ὥστε ὑπὸ ὁρισμένων εὐνοϊκῶν πνευματικῶν συνθηκῶν μορφοποιεῖ τὸ Σῶμα καὶ τὴν Ψυχὴ συμφώνως πρὸς τὴν δικὴ του εἰκόνα, καὶ ἔτσι ἐπιτυγχάνει μία τέλεια ἁρμονία μεταξὺ τοῦ ἐσωτερικοῦ καὶ τοῦ ἐξωτερικοῦ.

Τέλος, ὑπάρχει ἕνα ἰδανικό, πέραν τῶν ἰδιαιτέρων ποὺ ἀπαντῶνται παντοῦ στὸν «παγανιστικό» κόσμο, στὸ ὁποῖο ὀφείλονταν οἱ αὐτοκρατορικὲς ἐπικλήσεις ποὺ χαρακτηρίζουν τὸ ἀνοδικὸ στάδιο τῶν προερχομένων ἀπὸ τὸν βορρᾶ φυλῶν. Τέτοια καλέσματα συχνὰ ἦταν μεταφυσικῶς ἐνισχυμένα καὶ ἐξευγενισμένα καὶ ἐμφανίσθησαν ὡς φυσικὴ συνέπεια τῆς ἐξαπλώσεως τῆς ἀρχαίας ἀντιλήψεως περὶ ἱερῆς πολιτείας,∙ ἐπίσης ὡς μορφὴ μὲ τὴν ὁποία ἡ νικηφόρα παρουσία τοῦ «ἀνωτέρου κόσμου» καὶ τῆς πατρικῆς, Ὀλυμπίας ἀρχῆς ἐκδηλώθησαν στὸν κόσμο τοῦ γίγνεσθαι.

Ὑπὸ αὐτὴν τὴν ἔννοια μποροῦμε νὰ θυμηθοῦμε τὴν παλαιὰ Ἰρανὴ ἀντίληψη τῆς Αὐτοκρατορίας καὶ τοῦ ‘Βασιλέως τῶν Βασιλέων’ καὶ τὴν Ἰνδο-ἄρια παράδοση τοῦ ‘Βασιλέως τοῦ Κόσμου’ ἢ Cakravartin, κ.τ.λ., μέχρι τὴν ἐπανεμφάνιση τῶν σημαινόντων αὐτῶν στὶς Ὀλύμπιες προϋποθέσεις τῆς ἀρχαίας Ῥωμαϊκῆς ἰδέας τῆς Πολιτείας καὶ Αὐτοκρατορίας.

Ἡ Ῥωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία, ἐπίσης, εἶχε τὰ ἱερὰ της περιεχόμενα, τὰ ὁποῖα παρεξηγήθησαν ἢ ὑποτιμήθησαν συστηματικῶς ὄχι μόνον ἀπὸ τὴν χριστιανοσύνη, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς συγγραφεῖς τῆς «θετικῆς» ἱστορίας. Ἀκόμη καὶ ἡ λατρεία τοῦ Αὐτοκράτορος εἶχε τὴν αἴσθηση μιᾶς ἱεραρχικῆς ἐνότητος στὴν κορυφὴ τοῦ Πανθέου, τὸ ὁποῖο ἦταν μία σειρὰ διάκριτων τοπικῶν καὶ προγονικῶν λατρειῶν ποὺ ἀνῆκαν σὲ μή ῥωμαϊκὰ ἔθνη καὶ ποὺ τηροῦταν ἐλεύθερα ὅσο παρέμεναν ἐντὸς τῶν φυσιολογικῶν τους ὁρίων. Τέλος, ὅσον ἀφορᾶ τὴν «παγανιστική» ἐνότητα τῶν δύο ἐξουσιῶν, πνευματικῆς καὶ ἐγκόσμιας, ἀπεῖχε κατὰ πολὺ ἀπὸ τὸ νὰ σημαίνῃ ὅτι ἦταν συγχωνευμένες. Ὅπως μία «ἡλιακή» φυλὴ θὰ τὸ ἐννοοῦσε, ἐξέφραζε τὰ ἀνώτερα δικαώματα ποὺ πρέπει νὰ ἐμπεριέχονται στὴν πνευματικὴ ἐξουσία στὸ κέντρο κάθε κανονικῆς πολιτείας∙ ἄρα καὶ ἦταν κάτι ἐντελῶς διαφορετικὸ ἀπὸ τὴν χειραφέτηση καὶ τὴν «ὑπεροχή» ἑνὸς ἀπλῶς ἐκκοσμικευμένου κράτους. Ἐὰν κάναμε παρόμοιες διορθώσεις ὑπὸ τὸ πνεῦμα μίας ἀληθοῦς ἀντικειμενικότητος, οἱ δυνατότητες θὰ ἦταν τεράστιες.

Περαιτέρω παρεξηγήσεις σχετικὰ μὲ τὴν «Παγανιστική» Κοσμοθέαση (Κοσμοθεωρία)

Τούτου λεχθέντος, ἐξακολουθεῖ νὰ ὑπάρχῃ ἡ πραγματικὴ δυνατότητα τῆς ὑπερβάσεως ὁρισμένων πτυχῶν τοῦ χριστιανισμοῦ. Ἀλλὰ πρέπει νὰ εἴμασθε σαφεῖς: ὁ λατινικὸς ὅρος transcendere σημαίνει κυριολεκτικὰ ἀφήνοντας κάτι πίσω καθῶς τὸ ἄτομο ἀνέρχεται – πρὸς τὰ ἐπάνω, καὶ ὄχι πρὸς τὰ κάτω! Ἀξίζει νὰ ἐπαναλάβουμε ὅτι τὸ κύριο ζήτημα δὲν εἶναι ἡ ἀπόρριψη τοῦ χριστιανισμοῦ: δὲν εἶναι νὰ τοῦ δείξουμε τὴν ἴδια ἔλλειψη κατανοήσεως ὅπως ἔδειξε –καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ δείχνῃ- αὐτὸς πρὸς τὸν ἀρχαῖο παγανισμό. Εἶναι μᾶλλον ζήτημα συμπληρώσεως τοῦ χριστιανισμοῦ μὲ μία ὑψηλότερη καὶ παλαιότερη κληρονομιά, καταργώντας κάποιες πλευρές του (ἐξαλείφοντας κάπόιες ἀπὸ τὶς πτυχές του) καὶ δίδοντας ἔμφαση σὲ ἄλλες, πιὸ σημαντικές, στὶς ὁποῖες ἡ πίστη δὲν ἔρχεται ἀναγκαστικὰ σὲ ἀντίθεση μὲ τὶς καθολικὲς ἔννοιες τῆς προ-χριστιανικῆς πνευματικότητος.

Αὑτός, δυστυχῶς, δὲν ἦταν ὁ δρόμος ποὺ ἀκολούθησαν οἱ ῥιζοσπαστικοὶ κύκλοι ποὺ ἀναφέραμε πιὸ πρίν. Πολλοὶ ἀπὸ ἐκείνους τοὺς νεο-παγανιστές φαίνεται νὰ ἔχουν πέσει σὲ μία παγίδα ποὺ εἶχε ἐσκεμμένα στηθεῖ γι’ αὐτούς, καταλήγοντας συχνὰ νὰ ὑποστηρίζουν καὶ νὰ ὑπερασπίζονται ἰδέες ποὺ λίγο πολὺ ἀντιστοιχοῦν σὲ ἐκείνη τὴν κατασκευασμένη, φυσιοκεντρικὴ (nature-bound), ἀπλοϊκὴ καὶ κατακερματισμένη παγανοσύνη, στερούμενη φωτὸς καὶ ὑπερβατικότητος. Ἡ ὁποία ἦταν δημιούργημα χριστιανικῆς πολεμικῆς προερχόμενο ἀπὸ τὴν ἔλλειψη κατανοήσεως τοῦ χριστιανισμοῦ ὡς πρὸς τὸν προ-χριστιανικὸ κόσμο. Καὶ ποὺ βασίζεται, στὴν καλλίτερη τῶν περιπτώσεων, σὲ ἐλάχιστα σκόρπια στοιχεῖα τοῦ κόσμου ἐκείνου, κατὰ τὴν παρακμὴ καὶ τὸ μεταβατικὸ του στάδιο.

Καὶ σὰν νὰ μὴν ἔφθανε αὐτό, οἱ ἄνθρωποι συχνὰ καταφεύγουν σὲ μία ἀντι-Καθολικὴ πολεμικὴ ἡ ὁποία, ἀνεξαρτήτως ἀπὸ τὴν πολιτικὴ αἰτιολόγησή της, συχνὰ ἀνασύρει καὶ προσαρμόζει τὰ παλαιὰ κλισὲ ἑνὸς ἀμιγῶς νεωτερικοῦ, ὀρθολογιστικοῦ καὶ Διαφωτιστικοῦ τύπου, ποὺ ἔχουν χρησιμοποιηθεῖ ἐκτεταμένα ἀπὸ τὸν Λιμπεραλισμό, τὴν Δημοκρατία καὶ τὸν Ἐλευθεροτεκτονισμό. Τέτοια ἦταν καὶ ἡ περίπτωση, ὡς ἕνα βαθμό, τοῦ H. S. Chamberlain, καὶ ἐμφανίζεται πάλι σὲ ἕνα συγκεκριμένο Ἰταλικὸ κίνημα ποὺ προσπαθεῖ νὰ συνδέσῃ τὴν φυλετικὴ σκέψη μὲ τὸ «ἰδεαλιστικό» δόγμα τοῦ ἐμφύτου.

Ὑπάρχει μία γενικὴ καὶ ὁλοφάνερη τάση στὸν νεο-παγανισμό νὰ δημιουργήσῃ ἕναν νέο δεισιδαιμονικὸ μυστικισμό μὲ βάση τὴν ἐξύμνηση τοῦ ἐμφύτου, τῆς ζωῆς καὶ τῆς φύσεως, ποὺ ἔρχεται σὲ ἔντονη ἀντίθεση μὲ τὸ Ὀλύμπιο καὶ ἡρωικὸ ἰδεῶδες τῶν σπουδαίων Ἀρίων πολιτισμῶν τοῦ ἀρχαίου προ-χριστιανικοῦ κόσμου. Θὰ ἔδειχνε πολὺ περισσότερο μία στροφὴ πρὸς τὴν ὑλιστική, μητρικὴ καὶ τελλουρικὴ πλευρά, ἐὰν δὲν ἐξαντλεῖτο σὲ συγκεχυμένες καὶ ἐρασιτεχνικὲς φιλοσοφίες. Γιὰ νὰ δώσω ἕνα παράδειγμα, θὰ μπορούσαμε νὰ ἀναρωτηθοῦμε τὶ ἀκριβῶς ἐννοεῖται μὲ αὐτὴν τὴν «Φύση», στὴν ὁποία ἀρέσκονται τόσο ἐκεῖνες οἱ ὁμάδες; Λίγο ὠφελεῖ νὰ ἐπισημάνω ὅτι δὲν εἶναι βεβαίως ἡ Φύση ποὺ βίωνε καὶ ἀναγνώριζε ὁ ἀρχαῖος, παραδοσιακὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ ἕνα ὀρθολογιστικὸ κατασκεύασμα τῆς περιόδου τῶν Γάλλων Ἐγκυκλοπαιδιστῶν. Ἦταν οἱ Ἐγκυκλοπαιδιστὲς ποὺ, μὲ ἀδιαμφισβήτητα ἀνατρεπτικὰ καὶ ἐπαναστατικὰ κίνητρα, κατασκεύασαν τὸν μύθο τῆς Φύσεως ὡς ‘καλή’, σοφή, καὶ ὑγιῆς, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὴν σαπίλα κάθε ἀνθρωπίνου ‘Πολιτισμοῦ’. Ἔτσι μποροῦμε νὰ δοῦμε ὅτι ὁ αἰσιόδοξος μύθος τῆς φύσεως τοῦ Ρουσσὼ καὶ τῶν Ἐγκυκλοπαιδιστῶν βαδίζει στὶς ἴδιες τάξεις μὲ τὰ ‘φυσικά δικαιώματα’, τὴν παγκοσμιότητα, τὸν λιμπεραλισμό, τὸν ἀνθρωπισμό, καὶ τὴν ἄρνηση κάθε θετικῆς καὶ δομημένης μορφῆς ἀνωτερότητος.

Ἐπιπροσθέτως, ὁ ἐν λόγῳ μύθος δὲν ἔχει καμμία ἀπολύτως βάση στὴν φυσικὴ ἱστορία. Κάθε εἰλικρινὴς ἐπιστήμων γνωρίζει ὅτι δὲν ὑπάρχουν περιθώρια γιὰ τὴν «Φύση» στὸ πλαίσιο τῶν θεωριῶν του, ποὺ ἔχουν ὡς ἀντικείμενο τὸν προσδιορισμὸ καθαρὰ ἀφηρημένων ἰσοδυναμιῶν καὶ μαθηματικῶν σχέσεων. Ὅσον ἀφορᾶ στὴν βιολογικὴ ἔρευνα καὶ στὴν γενετική, μποροῦμε ἤδη νὰ δοῦμε τὴν ἀνισορροπία ποὺ θὰ προέκυπτε μόλις κάποιοι νόμοι ἐκλαμβάνοντο ὡς ὁριστικοὶ καὶ τελικοί, ἐνῶ ἰσχύουν μόνον γιὰ μία μερικὴ ὄψη τῆς πραγματικότητος. Αὐτὸ ποὺ σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἀποκαλοῦν «Φύση» δὲν ἔχει τὴν παραμικρὴ σχέση μὲ αὐτὸ ποὺ σήμαινε ἡ Φύση γιὰ τὸν παραδοσιακό, ἡλιακὸ ἄνθρωπο ἢ μὲ τὴν γνώση ποὺ ἦταν προσβάσιμη ἀπὸ ἕναν τέτοιον ἄνθρωπο χάριν στὴν Ὀλύμπια καὶ βασιλικὴ θέση του. Οὔτε καὶ ὑπάρχουν ἐνδείξεις κάτι τέτοιου στοὺς ὑποστηρικτὲς αὐτοῦ τοῦ νέου μυστικισμοῦ.

Παρεξηγήσεις λίγο πολὺ τοῦ ἰδίου τύπου προκύπτουν ὅσον ἀφορᾶ στὴν πολιτικὴ σκέψη. Ὁ Παγανισμὸς ἐδῶ συχνὰ χρησιμοποιεῖται ὡς συνώνυμο μιᾶς ἀπλῆς ἐγκόσμιας ἀλλὰ καὶ ταυτοχρόνως ἀποκλειστικῆς ἔννοιας περὶ κυριαρχίας, ἡ ὁποία γυρίζει τὶς σχέσεις ἀνάποδα. Ἔχουμε ἤδη δεῖ ὅτι στὶς ἀρχαῖες πολιτεῖες, ἡ ἐνότητα τῶν δύο ἐξουσιῶν σήμαινε κάτι ἐντελῶς διαφορετικό. Παρεῖχε τὸ ὑπόβαθρο γιὰ τὴν πνευματοποίηση τῆς πολιτικῆς, ἐνῶ ὁ νεο-παγανισμὸς καταλήγει τουναντίον στὴν πολιτικοποίηση τοῦ πνευματικοῦ, κι ἔτσι βαδίζει κι αὐτὸς στὸ πλανερὸ μονοπάτι τῶν Γαλλικανῶν καὶ τῶν Ἰακωβίνων. Ἀντιθέτως, ἡ ἀρχαία ἔννοια τῆς Πολιτείας καὶ τῆς Αὐτοκρατορίας πάντα ἔδειχνε μία σύνδεση μὲ τὴν Ὀλύμπια ἰδέα.

Πῶς θά κρίναμε τήν ἄποψη πού θεωρεῖ τόν Ἑβραϊσμό, τήν Ῥώμη, τήν Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία, τόν Ἐλευθεροτεκτονισμό καί τόν Κομμουνισμό ὡς πράγματα ἴδια καί ταυτόσημα, μόνον καὶ μόνον ἐπειδή οἱ προϋποθέσεις τους διαφέρουν ἀπό τήν κοινή σκέψη τοῦ Λαοῦ; Ὅταν ἡ λαϊκὴ σκέψη καταλήγει σὲ τέτοια καλούπια τότε κινδυνεύει νὰ χαθῇ στὰ σκοτάδια, ἐκεῖ ὅπου καμμία διαφοροποίηση δὲν εἶναι πλέον δυνατή. Δείχνει ὅτι ἔχει χάσει τὴν πραγματικὴ αἴσθηση τῆς ἱεραρχίας τῶν ἀξιῶν, καὶ ὅτι ἀδυνατεῖ νὰ διαφύγῃ ἀπὸ τὰ παραμορφωτικὰ ἐναλλακτικὰ τοῦ καταστροφικοῦ διεθνισμοῦ καὶ τῆς ἐθνικιστικῆς στενομυαλιᾶς, ἐνῶ ἡ παραδοσιακὴ ἀντίληψη τῆς Αὐτοκρατορίας εἶναι ἀνώτερη καὶ ἀπὸ τὶς δύο αὐτὲς ἔννοιες.

Γιὰ νὰ περιοριστοῦμε σὲ ἕνα μόνο παράδειγμα: ὁ Ῥωμαιοκαθολικὸς δογματισμὸς στὴν πραγματικότητα ἐξυπηρετεῖ ἕναν χρήσιμο καὶ ἀποτρεπτικὸ ῥόλο σταματώντας τὸν ἐγκόσμιο μυστικισμό καὶ παρεμφερεῖς ἐκρήξεις ἀπὸ τὰ χαμηλά, ἀπὸ τὸ νὰ περάσουν ἕνα συγκεκριμένο ὅριο. Δημιουργεῖ ἕνα ἰσχυρὸ φρᾶγμα ποὺ προφυλάσσει τὴν περιοχὴ ὅπου κυριαρχοῦν ἡ ὑπερβατικὴ γνώση καὶ τὰ γνήσια ὑπερφυσικὰ καὶ μὴ ἀνθρώπινα στοιχεῖα – ἢ τουλάχιστον ὅπου θὰ ἔπρεπε νὰ κυριαρχοῦν. Μπορεῖ κανεῖς νὰ ἐπικρίνῃ τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο μιὰ τέτοια ὑπερβατικότητα καὶ γνώση ἔχουν γίνει ἀντιληπτὲς στὸν χριστιανισμό, ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ περάσῃ σὲ μία βέβηλη κριτικὴ ποὺ ἐπιστρατεύει τὰ ὁποιαδήποτε ὅπλα τῆς ἀντιπαραθέσεως, φαντασιωνόμενος τὴν ὑποτιθέμενη Ἄρια προέλευση τοῦ «δόγματος τοῦ ἐμφύτου», τῆς «φυσικῆς θρησκείας», τῆς λατρείας τῆς «ζωῆς» κτλ. δίχως νὰ ξεπέσῃ τὸ ἐπίπεδό του. Ἐν ὀλίγοις, κάποιος μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο δὲν φθάνει στὸν κόσμο τῶν ἀρχεγόνων ἀπαρχῶν, ἀλλὰ σὲ αὐτὸν τῆς Ἀντι-Παραδόσεως ἢ στὶς τελλουρικὲς καὶ πρωτόγονες καταστάσεις τῆς ὑπάρξεως. Στὴν πραγματικότητα ἀυτὸς θὰ ἦταν ὁ πλέον ἄριστος τρόπος γιὰ τὸν ἐκ νέου προσυλητισμὸ ἐκείνων τῶν ἀνθρώπων μὲ τὰ καλλίτερα «παγανιστικά» ταλέντα στὸν Ῥωμαιοκαθολικισμό!

Πρέπει λοιπὸν κάποιος νὰ εἶναι ἐπιφυλακτικὸς προσέχοντας νὰ μὴν πέσῃ στὶς παρεξηγήσεις καὶ τὰ σφάλματα ποὺ ἀναφέραμε, τὰ ὁποῖα οὐσιαστικὰ χρησιμεύουν μόνον γιὰ τὴν ὑπεράσπιση τοῦ κοινοῦ ἐχθροῦ. Καὶ νὰ κατευθύνῃ τὶς προσπάθειές του στὴν ἀνάπτυξη τῆς ἰκανότητος νὰ θέτῃ τὸν ἐαυτὸ του σὲ ἕνα τέτοιο ἐπίπεδο ὅπου ἡ διδακτικὴ σύγχιση δὲν φθάνει, καὶ ὅπου ὅλος ὁ ἐρασιτεχνισμὸς καὶ ἡ αὐθαίρετη διανοητικὴ δραστηριότητα ἔχουν ἀποκλεισθεῖ. Ἐκεῖ ὅπου μπορεῖ νὰ ἀντιστέκεται σθεναρὰ στὶς ἐπιρροὲς τῶν συγκεχυμένων, παθιασμένων ἐπιθυμιῶν καὶ τῆς ἐπιθετικῆς ἠδονῆς τῶν ἀντιπαραθέσεων. Ὅπου, τελικὰ καὶ οὐσιαστικά, τίποτα ἄλλο δὲν μετρᾶ ἀπὸ τὴν ἀκριβή, αὐστηρή, ἀντικειμενικὴ γνώση τοῦ πνεύματος τῆς Πρωταρχικῆς Παραδόσεως.

Φρούριον

εἰκών

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply