Ἀπαγορεύεται ἡ ἀναδημοσίευσις τῶν κειμένων τοῦ κυρίου Μιχαὴλ Ἀλεξανδρῆ δίχως ἀναφορὰ τῆς πηγῆς, τοῦ ὀνόματός του καὶ τοῦ ἐπαγγέλματός του ὡς ἔχει!!!
Παρακαλῶ πολὺ σεβασθῆτε το…

Εὐχαριστῶ.

Φιλονόη

Ἡ πρόκλισις εἶναι σύνολον ἀτόνων λέξεων, ἐνῶ ἡ ἔγκλισις εἶναι σύνολον ὡρισμένων τονουμένων λέξεων, αἱ ὁποῖαι ἐνίοτε ἀποβάλλουν ἢ ἀναβιβάζουν τὸν τόνον εἰς τὴν λήγουσαν τῆς πρηγουμένης λέξεως.
1. Αἱ δέκα προκλιτικαὶ ἢ ἄτονοι λέξεις δὲν λαμβάνουν τόνον, διότι κατὰ τὴν ἐκφορὰν προεφέροντο τόσον στενῶς μετὰ τῆς ἑπομένης, ὥστε ὁ τόνος δὲν ἐγίνετο αἰσθητός: τέσσερες τύποι τοῦ ἄρθρου (ὁ, ἡ, οἱ, αἱ), τρεῖς προθέσεις (εἰς/ἐς, ἐκ/ἐξ, ἐν), εἷς ὑποθετικὸς σύνδεσμος (εἰ), ἓν ἀναφορικὸν μὲ ποικίλας σημασίας (ὡς) καὶ ἕν ἀρνητικὸν μόριον (οὐ). Τὸ ὡς ὀξύνεται, ὅταν ἔχῃ τὴν σημασίαν τοῦ οὕτως, καὶ τὸ οὐ, ὅταν ἕπεται σημεῖον στίξεως.
2. Αἱ πενηνταδύο ἐγκλιτικαὶ λέξεις εἶναι: ἐννέα τύποι τῶν προσωπικῶν ἀντωνυμιῶν (μοῦ, μοί, μέ, σοῦ, σοί, σέ, οὗ, οἷ, ἕ), εἴκοσι τύποι τῆς ἀορίστου (τίς,τί) πλὴν τοῦ τύπου ἄττα, δέκα τύποι τῆς ὁριστικῆς τοῦ ἐνεστῶτος τῶν ῥημάτων εἰμὶ καὶ φημί, πλὴν τῶν τύπων εἶ καὶ φῄς, δώδεκα ἐπιρρήματα (πού, ποί, ποθέν, πῶς, πῄ, ποτέ, γέ, τέ, τοι, πέρ, πώ, νύν, ποτέ) καὶ τὸ ἀχώριστον μόριον δέ (τόσοςδέ> τοσόσδε).
3. Ὁ τόνος τῶν ἐγκλιτικῶν:
• Μεταβιβάζεται ὡς ὀξεῖα εἰς τὴν λήγουσαν τῆς προηγουμένης λέξεως, ἐφ’ ὅσον αὐτὴ εἶναι προπαροξύτονος (ἄνθρωπός τις, ἄνθρωποί τινες) ἢ προπερισπωμένη (κτῆμά τι) ἢ ἄτονος (εἴ τις, ἔκ τινος) ἢ ἔχει πάθει ἔγκλισιν (εἴ τίς ἐστι φίλος).
• Ἀποβάλλεται, ὅταν ἡ προηγουμένη λέξις εἶναι ὀξύτονος (σοφός τις, σοφοί τινες) ἢ πρηγουμένη λέξις εἶναι προπαροξύτονος καὶ τὸ ἐγκλιτικὸν μονοσύλλαβον (λόγος τις, λέγω σοι).
• Διατηρεῖται εἰς πᾶσαν ἄλλην περίπτωσιν, ἤτοι ὅταν ἡ προηγουμένη λέξις εἶναι παροξύτονος καὶ τὸ ἐγκλιτικὸν δισύλλαβον (ὀλίγοι τινές), ὅταν ἔχῃ πάθει ἔκθλιψιν (πολλοὶ δ’ εἰσί), ὅταν προηγῆται τοῦ ἐγκλιτικοῦ σημεῖον στίξεως (Ὅμηρος, φασί, τυφλὸς ἦν).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Αἱ σύνθετοι λέξεις, τῶν ὁποίων τὸ δεύτερον συνθετικὸν εἶναι λέξις ἐγκλιτική, κατὰ τὸν τονισμὸν λογίζονται κεχωρισμέναι: οὐ τέ> οὔτε, αἱ δέ> αἵδε.

Μιχαὴλ Χρ. Ἀλεξανδρῆς
Φιλόλογος

(ἡ σελίδα τοῦ Μιχαῆλ ἐδῶ)

φωτογραφία