Βλακεία ἤ εὐφυία…

 

Μή ξεφεύγοντας κι ἐγὼ ἀπὸ τὴν συνήθεια αὐτή, θὰ γράψω κάτι ποὺ διάβασα καὶ ποὺ θεωρῶ ὅτι ἐξηγεῖ ἰκανοποιητικά τὸ ζήτημα.

[[ Ὁ κόσμος ποὺ μᾶς περιβάλλει, ἐμφανίζεται στὴν ἀνθρώπινη νόηση ὡς μιὰ συνεχὴς ἀλληλουχία  σχέσεων (αἰτίας -ἀποτελέσματος), ἡ ὁποία ἐκτείνεται στὸ ἄπειρο.  Οἱ σχέσεις αὐτὲς ἀποτελοῦν ἕνα νοητὸ πλέγμα τῶν ἐννοιῶν, μὲ ἀλληλεπιδράσεις. Ὁ συλλογισμὸς ἐπὶ μίας ἐννοίας  «συλλαμβάνει» ἀναγκαστικά, ἕνα τμῆμα μόνο τοῦ πλέγματος·  ὅσο μεγαλύτερο τμῆμα μπορεῖ νὰ συλλάβει ὁ ἄνθρωπος, τόσο πιὸ εὐφυὴς εἶναι. Ὅσο τὸ πλέγμα τῶν σχέσεων μιᾶς ἐννοίας μικραίνει, τόσο περιορίζεται καὶ ἡ ἀντίληψή του, ἡ σχετικὴ μὲ τὴν ἔννοια. Καὶ μπορεῖ κάποιος νὰ εἶναι κατὰ περίπτωση εὐφυὴς ἤ βλάξ.]]

Εὐφυΐα ἤ βλακεία λοιπόν, εἶναι ὁ βαθμὸς κατανοήσεως μεγαλύτερου ἤ μικρότερου τμήματος απὸ τὸ πλέγμα σχέσεων τῶν ἐννοιῶν.

(ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Νίκου Καλογερόπουλου «ἡ πολιτικὴ σημασία τοῦ βλακός»).

Παναγιώτης Παναγιώτου

Leave a Reply