740 δισεκατομμύρια (ἑπτακόσια σαράντα δισεκατομμύρια, ὁλογράφως) βραχυπρόθεσμος δανεισμὸς γιὰ ἐξυπηρέτηση χρέους, βάσει τῆς Εἰσηγητικῆς Ἐκθέσεως τοῦ Προϋπολογισμοῦ τοῦ 2016!!!!
Ξέρεις ποιὸς θὰ τσιμπήση τὸν λογαριασμὸ στὸ τέλος…
Ἀκόμη γιά τόν Ψωμιάδη διαβάζεις;
Εξοφλήσεις Βραχυπρόθεσμου Χρέους 2007 – 2015
Στην προηγούμενη ανάρτησή μας παρουσιάσαμε τις δαπάνες εξυπηρετήσεως χρέους της Κεντρικής Διοικήσεως την περίοδο 1994-2015 [1] σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2016 [2]. Το πρώτο σημείο που παρατηρείται είναι ότι δεν είναι σταθερό τι αναφέρεται ως βραχυπρόθεσμο χρέος κατά την διάρκεια των ετών που βλέπουμε στον πίνακα. Γεγονός που όπως θα δούμε και μελλοντικά συμβαίνει γενικότερα και σε επίπεδο μετρήσεως του χρέους, του ΑΕΠ κτλ. Έχοντας αυτό κατά νου παρατηρούμε, ότι ο πίνακας αυτός αναφέρεται στις εξοφλήσεις βραχυπροθέσμου χρέους την χρονική περίοδο 2007 – 2015.
Σε αυτά περιλαμβάνονται σύμφωνα με την ίδια έκθεση βραχυπρόθεσμα δάνεια, έντοκα γραμμάτια, ταμειακές διευκολύνσεις, European Commercial Paper και repos [3]. Σίγουρα βέβαια το ποσό που κλέβει την παράσταση είναι τα 740 δισεκατομμύρια ευρώ του 2015. Η εισηγητική έκθεση δεν μας δίνει πολλές λεπτομέρειες ως προς αυτό. Αναφέρει μόνο ότι από το 2011 μέχρι και το 2013 περιλαμβάνονται μόνο έντοκα γραμμάτια, ενώ από το 2014 και repos. Επιπρόσθετα οι δαπάνες εξοφλήσεως εντόκων γραμματίων και repos αφορούν στις συνολικές ετήσιες εξοφλήσεις οι οποίες αναχρηματοδοτούνται με νέες αντίστοιχες εκδόσεις. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα το συνολικό ύψος των εντόκων γραμματίων δεν ξεπερνά τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ και το υφιστάμενο υπόλοιπο των repos δεν υπερβαίνει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Στα θέματα αυτά θα επανέλθουμε σύντομα.
Ήδη από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι τα ποσά που δαπανά συνολικά το ελληνικό δημόσιο για να εξυπηρετήσει το δημόσιο χρέος δεν είναι μόνο αυτά του πίνακα που παρουσιάζουμε. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διακρίνουμε κάποιες βασικές έννοιες, που είναι αυτές του προϋπολογισμού, του απολογισμού και του ισολογισμού του Κράτους.
Ο ετήσιος Κρατικός Προϋπολογισμός είναι ο νόμος [4] στον οποίο προσδιορίζονται τα δημόσια έσοδα που προβλέπεται να εισπραχθούν και καθορίζονται τα όρια των εξόδων του Κράτους, καθώς και οι πηγές χρηματοδοτήσεως κάθε οικονομικού έτους. Το προσχέδιο και η εισηγητική έκθεση (του προϋπολογισμού) δημοσιεύονται πριν την κύρωση του προϋπολογισμού από την Βουλή με νόμο. Πρόσφατα κυρώθηκε από την Βουλή με νόμο ο Κρατικός Προϋπολογισμός του οικονομικού έτους 2016 που θα παρουσιάσουμε προσεχώς.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το 2013 το οποίο είναι το τελευταίο έτος που έχουμε πλήρη στοιχεία. Ο πίνακας που βλέπουμε από την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού [5] του 2016 αναφέρει για το 2013 σύνολο εξοφλήσεων βραχυπροθέσμου χρέους 44,7 δισεκατομμύρια ευρώ (που αφορά κυρίως στην κάλυψη βραχυπροθέσμων ταμειακών αναγκών της Κεντρικής Διοικήσεως). Ο πίνακας που είδαμε στην προηγούμενη ανάρτηση παρουσίαζε τις δαπάνες χρέους της Κεντρικής Διοικήσεως, χωρίς τις βραχυπρόθεσμες εξοφλήσεις που βλέπουμε στον σημερινό πίνακα. Όπου για το έτος 2013 είχε το ποσό των 18,9 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αθροιστικά δηλαδή 63,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Από την άλλη όμως η πρόσφατη έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου του 2013 που συνοδεύει τον απολογισμό [6] και τον ισολογισμό [7] του κράτους, στο κεφάλαιο με τίτλο «Δαπάνες Εξυπηρετήσεως ∆ηµόσιας Πίστεως» [8] αναφέρει: Οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του συνολικού ∆ηµόσιου Χρέους «κατά το οικονομικό έτος 2013, ανήλθαν συνολικά σε 69.3 δισεκατομμύρια ευρώ υπερβαίνοντας κατά 856.5 εκατομμύρια ευρώ ή 1,25% την αντίστοιχη προϋπολογισθείσα πίστωση» (σε σχέση δηλαδή με τον προϋπολογισμό του 2013). Τα περισσότερα από αυτά αφορούσαν σε χρεολύσια δηµοσίου χρέους (59,6 δισεκατομμύρια ευρώ) και τόκους δηµοσίου χρέους (6,8 δισεκατομμύρια ευρώ). Σύμφωνα με την ίδια έκθεση «Το ∆ηµόσιο Χρέος, µε εξαίρεση το έτος 2012, κατά το οποίο μειώθηκε λόγω της αναδιαρθρώσεώς του µέσω PSI, αυξάνεται κάθε έτος» [9].
Όλα αυτά για να γίνουν καλλίτερα κατανοητά θα ακολουθήσουν ειδικές επεξηγηματικές αναρτήσεις. Σε πρώτο επίπεδο θα αναφερθούν κάποια βασικά θέματα και για αρχή αναφέρουμε τα εξής: Αναλόγως του κριτηρίου που υιοθετείται γίνεται διάκριση σε επιμέρους κατηγορίες. Το δημόσιο χρέος συνήθως σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο με βάση τον χρόνο λήξεως του χρέους διακρίνεται σε βραχυπρόθεσμο (μέχρι 1 έτος), σε μεσοπρόθεσμο (από ένα έτος μέχρι 5 έτη) και σε μακροπρόθεσμο (άνω των 5 ετών) [10]. Τα δημόσια δάνεια, όπως και το δημόσιο χρέος με βάση τον χρόνο λήξεως ποικίλλουν σε διάρκεια και μορφή. Τα δημόσια δάνεια ως πηγή εσόδων και οι ακόλουθες αποπληρωμές των δημοσίων δανείων καθώς και το ζήτημα του δημοσίου χρέους αποτελούν ζητήματα που έχουν σημασία όχι μόνο σε επίπεδο δημοσιονομικό, αλλά και σε πολιτικό και κοινωνικό.
Τέλος θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι πολλοί από τους κανόνες για όλα αυτά θεσπίζονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενώσεως και τα κράτη-μέλη εναρμονίζουν την νομοθεσία σύμφωνα με αυτές τις κατευθύνσεις [11]. Η Βουλή και οι ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά ελάχιστες προσπάθειες έχουν καταβάλλει για να βελτιωθεί η ποιότητα και ο τρόπος παροχής τόσο σημαντικών πληροφοριών προς τους πολίτες. Ιδίως την σημερινή εποχή ψηφιακή εποχή που κυριαρχούν οι νέες τεχνολογίες. Στα ζητήματα αυτά που άπτονται της διαφάνειας και της δημοκρατικής λειτουργίας του Κράτους θα επανέλθουμε.
Ἀποποίηση εὐθύνης
Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.