Ἦταν ὁ Ἐλ Γκρέκο …ἑβραῖος;

Σ’ αυτό το Ισπανικό άρθρο αφήνουν να εννοηθεί ότι κι ο EL GRECO μπορεί να είχε εβραϊκές ρίζες από την μητέρα του. Μάλιστα αναφέρεται στον αδερφό του Μανούσο, ο οποίος ασκούσε το επάγγελμα του φοροεισπράκτορα, κάτι που ήταν αποκλειστικότητα των εβραίων, όπως γράφει χαρακτηριστικά το άρθρο.

Ἦταν ὁ Ἐλ Γκρέκο ...ἑβραῖος;

El Greco y lo judío

Τι είναι αυτό άραγε που κάνει τους εβραίους φοροεισπράκτορες σε όλες τις χώρες και τις αυτοκρατορίες από την Παλαιά Διαθήκη ακόμα μέχρι και σήμερα;

ΓΕΝΕΣΙΣ 46

Ὁ Ἰωσὴφ ἐγκατέστησε τὸν πατέρα καὶ τοὺς ἀδελφοὺς τοῦ, σύμφωνα μὲ τὸ πρόσταγμα τοῦ Φαραώ, εἰς τὴν ὡραιοτάτην περιοχὴν τῆς Αἰγύπτου, εἰς τὴν χώραν Ῥαμεσσή, τὴν Γεσέμ, τὴν. ὁποίαν καὶ ἔδωσεν εἰς αὐτοὺς ὡς ἰδιοκτησίαν…

Γεν. 47,12                 Κατά δὲ τὴν διάρκειαν τοῦ λιμοῦ ἐχορήγει ὁ Ἰωσὴφ στὸν πατέρα του καὶ τοὺς ἀδελφούς τουκαὶ εἰς ὅλα τὰ μέλη τῶν οἰκογενειὼν τοῦ οἴκου τοῦ πατρὸς του, σιτάρι ἀναλόγως μὲ τὰ ἄτομά που εἶχεν ἑκάστη..

Γεν. 47,13                 Σίτος δὲ δὲν ὑπῆρχε πλέον εἰς ὅλην τὴν χώραν, διότι ὁ λιμὸς ἐνετάθη πολύ. Ἡ χώρα τῆς Αἰγύπτου καὶ ἡ χώρα τῆς Χαναὰν ἐξηντλήθησαν ἕνεκα τοῦ λιμοῦ.

Γεν. 47,14                 Ὁ  δὲ Ἰωσὴφ συνεκέντρωσεν ὅλα τὰ χρήματα, ποὺ ὑπῆρχον εἰς τὴν Αἴγυπτον καὶ εἰς τὴν Χαναάν, πωλῶν τὸν σῖτον, τὸν ὁποῖον ἠγόραζον οἱ κάτοικοι. Ἔτσι δὲ ὁ Ἰωσὴφ συνεκέντρωσεν ὅλον τὸ ἀργύριον στὸν οἶκον τοῦ Φαραώ.

Γεν. 47,15                 Ἔνεκα τοῦ συνεχιζομένου λιμοῦ καὶ τῆς ἀγορᾶς τοῦ σίτου ἐξηντλήθησαν τὰ χρήματα τῶν ἀνθρώπων τῆς Αἰγύπτου καὶ τῆς Χαναάν. Δεν εἶχον πλέον μὲ τὶ νὰ ἀγοράσουν σῖτον. Δία τοῦτο ἤλθαν πρὸς τὸν Ἰωσὴφ καὶ τοῦ εἶπον· «δὸς μας ψωμί· διατί νά ἀποθάνωμεν ἐνώπιόν σου; Τὰ χρήματα μας ἔχουν πλέον ἐξαντληθῆ».

Γεν. 47,16                 Ο Ἰωσὴφ τοὺς εἶπεν· «ἀφοῦ δὲν ἔχετε ἄλλα χρήματα, φέρετέ μου τὰ ζῷα σας καὶ ἀντὶ αὐτῶν θὰ σᾶς δώσω ἄρτους, ἀφοῦ ἔχουν ἐξαντληθῆ πλέον τὰ χρήματα σας».

Γεν. 47,17                 Ἔφεραν λοιπὸν τὰ ζῷα των οἱ Αἰγύπτιοι πρὸς τὸν Ἰωσὴφ καὶ ἐκεῖνος τοὺς ἔδωσεν ἄρτους ἀντὶ τῶν ἵππων καὶ ἀντὶ τῶν προβάτων, ἀντὶ τῶν βοῶν καὶ ἀντὶ τῶν ὄνων καὶ διέθρεψεν αὐτοὺς κατὰ τὸ ἔτος ἐκεῖνο μὲ ἄρτους ἀντὶ ὅλων τῶν κτηνῶν, ποὺ εἶχε πάρει ὑπὸ τὴν κατοχὴν του.

Γεν. 47,18                 Ἐπέρασε καὶ τὸ ἔτος ἐκεῖνο τῆς πείνας, ἔφθασε τὸ δεύτερον ἔτος, κατὰ τὸ ὁποῖον ἐπανῆλθον οἱ Αἰγύπτιοι πρὸς αὐτὸν καὶ τοῦ εἴπαν· «δὸς μας τρόφιμα. Μήπως, τάχα, καί θά ἐπιτρέψῃς ποτὲ σῦ ὁ κύριος μας νά ἐξοντωθῶμεν ὅλοι ἀπό τήν πεῖναν; Ἐφ’ ὅσον ἔχουν ἐξαντληθῶ τὰ χρηιματὰ μας, ἡ δὲ κινητὴ περιουσία μας καὶ τὰ ζῷα μας εἶναι πλέον ἰδικά σου, δεν ὑπολείπεται πλέον εἰς ἡμᾶς εἰ μὴ μόνον νὰ θέσωμεν ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν σου τὸν ἑαυτὸν μας καὶ τὰ χωράφια μας, νὰ γίνωμεν ἀκτήμονες δοῦλοι σου.

Γεν. 47,19                 Διὰ νὰ μὴν ἀποθάνωμεν, λοιπόν, ἀπὸ τὴν πεῖναν ἐνώπιόν σου καὶ μείνῃ ἔρημος ἀπὸ ἀνθρώπους ἡ χώρα τῆς Αἰγύπτου, ἀγόρασε ἠμᾶς καὶ τὰ χωράφια μας, ἀντὶ τῶν ἄρτων, ποὺ θὰ μῶς δώσης. Θὰ εἴμεθα ἡμεῖς δοῦλοι τοῦ Φαραὼ καὶ οἱ ἀγροὶ μας ἰδιοκτησία του. Δὸς μας σῖτον πρὸς σποράν, διὰ να σπείρωμεν καὶ θερίσωμεν, ἔτσι δὲ νὰ ζήσωμεν, νὰ μὴ ἀποθάνωμεν καὶ ἐρημωθῇ πλέον ὁ τόπος».

Γεν. 47,20               Ἔτσι δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἠγόρασε διὰ τὸν Φαραὼ ὅλην τὴν χώραν τῶν Αἰγυπτίων. Διότι οἱ Αἰγύπτιοι ἐπώλησαν τὴν χώραν των στὸν Φαραώ, ἐπειδὴ ὁ μεγάλος λιμὸς διήρκεσε πολύ. Ἡ Αἴγυπτος ἔγινεν ἰδιοκτησία τοῦ Φαραῶ.

Γεν. 47,21                 Καὶ τὸν λαὸν ἀκόμη τὸν ἔκαμε δοῦλον στὸν Φαραῶ ἀπὸ τὸ ἕνα ἕως τὸ ἄλλο ἄκρον καὶ καθ’ ὅλα τὰ ὅρια τῆς γῆς Αἰγύπτου.

Γεν. 47,22                Ἐκτὸς μόνον τῆς χώρας τῶν ἱερέων. Αὐτὴν δὲν τὴν ἠγόρασεν ὁ Ἰωσήφ, διότι ὁ Φαραῶ ἔδιδε δωρεὰν στοὺς ἱερεῖς τὸ ἀπαραίτητον ποσὸν τοῦ σίτου καὶ ἐτρέφοντο ἀπὸ τὴν χορηγίαν αὐτήν, διὰ τοῦτο δὲ καὶ δεν ἐπώλησαν ἐκεῖνοι τὴν περιοχὴν τῶν.

Γεν. 47,23                Είπε τότε ὁ Ἰωσὴφ πρὸς ὅλους τοὺς ἄλλους Αἰγυπτίους· «ἰδοῦ, σήμερον ἔχω ἀγοράσει διὰ τὸν Φαραῶ καὶ σᾶς ὡς δούλους του καὶ τὴν χώραν σας ὡς ἰδιοκτησίαν του. Λάβετε λοιπὸν τώρα διὰ τὸν ἑαυτὸν του ὁ καθένας σῖτον πρὸς σπορὰν καὶ σπείρατε τὰ χωράφια σας.

Γεν. 47,24                Ὅμως κατὰ τὸν θερισμὸν τῶν ἀγρῶν σας θὰ δώσετε τὸ ἕν πέμπτον τοῦ σίτου στὸν Φαραῶ τὰ δὲ τέσσερα πέμπτα θὰ τὰ κρατήσετε πρὸς σπορὰν καὶ πρὸς διατροφὴν ὅλων τῶν ἀνθρώπων τοῦ οἴκου σας».

Γεν. 47,25                Ἐκεῖνοι δὲ εὐχαριστημένοι ἀπήντησαν· «μᾶς ἔσωσες! Εὑρήκαμεν ἐνώπιόν σου χάριν, ἐνώπιον τοῦ κυρίου μας. Θὰ εἴμεθα δοῦλοι στὸν Φαραῶ».

Γεν. 47,26                Τότε δὲ ἐξέδωσε καὶ διαταγὴν διὰ τοὺς Αἰγυπτίους ὁ Ἰωσήφ, ἡ ὁποία ἰσχύει καὶ μέχρι σήμερον· να δίδεται ἀπὸ τὰ προϊόντα τῆς γῆς Αἰγύπτου τὸ ἕν πέμπτον στὸν Φαραώ, ἐκτὸς τῆς γῆς τῶν ἱερέων. Ἡ γῆ αὐτὴ δὲν ἀνῆκεν στὸν Φαραώ.

Γεν. 47,27                Ὁ Ἰακὼβ ἐγκατεστάθη εἰς τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου, εἰς τὴν περιοχὴν Γεσέμ, τὴν ὁποίαν ἐπῆραν ὡς ἰδιοκτησίαν των. Ἐκεῖ δὲ οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰσραὴλ ηὐξήθησαν καὶ ἐπληθύνθησαν παρὰ πολύ.

Γεν. 47,28                Ἔζησε δὲ ἀκόμη ὁ Ἰακὼβ εἰς τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου δεκαεπτᾶ ἔτη· καὶ αἱ ἡμέραι τῆς ζωῆς τοῦ ἀνῆλθον εἰς ἑκατὸν τεσσαράκοντα ἑπτὰ ἔτη.

Γεν. 47,29                Ἐπλησίασαν αἱ ἡμέραι νὰ ἀποθάνῃ. Προσεκάλεσε τότε τὸν υἱὸν του τὸν Ἰωσὴφ καὶ τοῦ εἶπεν· «ἐὰν ἔχω εὔρει χάριν ἐνώπιόν σου- ὅπως καὶ πράγματι εὕρηκα- βᾶλε τὸ χέρι σου κάτω ἀπὸ τὸν μηρόν μου καὶ ὁρκίσου ὅτι θά μοῦ προσφέρῃς καὶ αὐτὴν τὴν καλωσύνην, ὅτι πιστῶς θὰ ἐκπληρώσῃς τὴν τελευταίαν μου ἐντολήν· νὰ μὴν μὲ θάψῃς εἰς τὴν Αἴγυπτον.

Γεν. 47,30               Ἀλλά θὰ ἐνταφιασθὼ μαζὺ μὲ τοὺς πατέρας μου εἰς τὴν Χαναᾶν. Θὰ μὲ μεταφέρῃς ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον καὶ θὰ μὲ θάψῃς στὸν τάφον των». Ὁ Ἰωσὴφ εἶπε· «θὰ κάμω, ὅπως μοῦ εἴπες».

Γεν. 47,31                 Τοῦ εἶπε δὲ ὁ Ἰακώβ· «ὁρκίσου» καὶ ὁ Ἰωσὴφ ὡρκίσθη ἐνώπιον τοῦ πατρὸς του. Τότε ὁ Ἰακὼβ προσεκύνησεν στὸ ἄκρον τῆς ῥάβδου τοῦ υἱοῦ του, ἡ ὁποία ἐσυμβόλιζε τὴν βασιλικήν του ἐξουσίαν.

Πάντα οἱ ἴδιοι καὶ οἱ ἴδιοι πίσω ἀπὸ τὶς γενοκτονίες.

Και βέβαια αν οι τοκογλύφοι ελέγχουν κι εκβιάζουν έναν λαό, λογικό δεν είναι να επιβάλλουν περιορισμούς και στην επίσημη ιστοριογραφία, σύμφωνα με το συμφέρον τους;
Αυτό δεν κάνουν μέχρι σήμερα με νόμους που απαγορεύουν την ιστορική αναψηλάφηση του Ολοκαυτώματος;

Καταγωγή εβραϊκή αναφέρουν και για την σύντροφό του, Jerónima de Las Cuevas, με την οποία απέκτησε έναν γιο, χωρίς να παντρευτούν ποτέ. Στην wikipedia αναφέρουν τον πατέρα του Γεώργιο Θεοτοκόπουλο ως φοροεισπράκτορα κι όχι τον αδερφό του.

Σίγμα

The location of one of these, in Toledo’s 14th-century Tránsito Synagogue, is appropriate, given the enduring intrigue around the painter’s origins. Was El Greco Jewish? All evidence suggests that he was raised a Greek Orthodox Christian. The novelist Félix Urabayen, however, was one of several early 20th-century Spanish writers convinced of El Greco’s Jewish (and possibly Sephardic) ancestry. “Semitic the city”, Urabayen wrote of Toledo, “and Semitic its painter.”
Under the 1939-75 dictatorship of General Franco, the painter’s soulful caballeros were held up as the essence of Spain. Part of the fascination in his art, in Urabayen’s day as now, seems to be the counter-narrative that El Greco invites. Jewish or not, he was undoubtedly an outsider: a liminal figure, who opens up new ways of seeing.
Having absorbed Venetian colour and Roman muscularity into the Byzantine style of his roots, “Il Greco” arrived in Spain in 1576, settling in Toledo. At the dusty, churchy heart of the Spanish empire, the city he painted into his biblical retellings is bathed in an eerie light, a place to which heaven sometimes swoops to reveal itself, as in his masterpiece “The Burial of the Count of Orgaz” (1586-88).
El Greco’s ‘The Vision of St John’©The Metropolitan Museum of Art
El Greco’s ‘The Vision of St John’ (1608-22)
Although he actively helped brand the mysticism of Spain’s counter-reformation, the painter died a misfit in 1614. His books reveal far greater passion for architecture than for Christianity. His portraits of ecstatic biblical characters hint at a sympathy with outsiders and outcasts that chimes with modern sensibilities. Most curiously of all, his life in Toledo was apparently lived in warm proximity to Jewish conversos, at odds with the Inquisitional spirit of the times and its dismal crusade for “purity of blood”.

Antonio Illán, an art critic for Spain’s ABC newspaper who has written extensively on the Jewish links to El Greco, has a special reason to feel stirred by the imagery of these roots. “Illán is an old Toledan name,” he says. “In Hebrew, it means tree.”
El Greco may not have been Jewish, Illán concedes, but it is remarkable how the painter’s closest colleagues, as well as his mistress and mother of his child, were Jewish converts. Pictorial oddities, such as one found in the “Allegory of the Camaldolese Order” (c1599), also intrigue Illán. “The vegetation in this picture takes the form of a Jewish menorah. It is one of various double readings that we find in El Greco’s work.”
Mateos agrees that part of the fascination in his art is discerning what lies under the surface: “We are still hearing this official discourse of El Greco as ‘the soul of Spain’, and I think people can see through that. Ordinary people can smell the heterodoxy in this painter.”

‘El Greco and Modern Painting’

At the current exhibition in the Museo del Prado in Madrid in July 2014 of the paintings of El Greco (Domenikos Theotokepoulos), popular discussion of his origins suggest that even he, born in Crete and raised as a Greek Orthodox Christian who spent most of his life in Toledo, might have had Jewish origins. Apparently, El Greco’s main associates, and his mistress and the mother of his child, were Jewish converts.

No More Spanish Historic Mistakes about Jews

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply