Τον τελευταίο καιρό βγήκε στην επικαιρότητα το θέμα της στελεχώσεως της διοικήσεως των Ελληνικών τραπεζών.
Το πρόβλημα προέκυψε στις συστημικές τράπεζες από την υιοθέτηση ενός παραλόγου και αυστηρού νόμου, σχετικά με τα «προσόντα» των μελών των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών.
Αντίστοιχες αυστηρές δεσμεύσεις δεν ισχύουν σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Ο ESM το παραδέχεται , αλλά απαίτησε την ψήφιση του νόμου, με πρόσχημα ότι χρειάζεται για την επίλυση των «ιδιαιτέρων» προβλημάτων του ελληνικού τραπεζικού τομέως.
Ως ιδιαίτερο πρόβλημα της Ελλάδος θεωρείται η διαπλοκή των τραπεζών με τους πολιτικούς, με το κράτος, με τους εκδότες και με τους μεγαλοεπιχειρηματίες, αλλά όχι και με τον ελεγκτή τους, δηλαδή την ΤτΕ.
Aνάμεσα στις παράλογες προϋποθέσεις προβλέπονται ενδεικτικά στον νόμο:
- Ότι τα υποψήφια μέλη του διοικητικού συμβουλίου μίας Ελληνικής τραπέζης δεν θα πρέπει να ασκούν, ή να τους έχει ανατεθεί κατά τα τελευταία τέσσερα (4) χρόνια, σημαντικό δημόσιο λειτούργημα (όπως αυτό ορίζεται στον Νόμο 3864/2010 όπως ισχύει).
- Ότι τα υποψήφια μέλη πρέπει να έχουν τουλάχιστον τρία (3) χρόνια εμπειρίας ως μέλη διοικητικού συμβουλίου σε πιστωτικό ίδρυμα ή σε επιχείρηση του χρηματοπιστωτικού τομέως ή σε διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα και
- Ότι τα υποψήφια μέλη πρέπει να έχουν τουλάχιστον δέκα (10) χρόνια εμπειρίας σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις στον τραπεζικό τομέα ή/και στον τομέα της τραπεζικής εποπτείας σε θέματα χρηματοπιστωτικής σταθερότητος, ως μέλη Κεντρικής τραπέζης ή αντίστοιχης Εποπτικής Αρχής ή σε διεθνή χρηματοπιστωτικό οργανισμό.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των σωρευτικών προϋποθέσεων είναι η δυστοκία και η καθυστέρηση στην στελέχωση των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών από κατάλληλα και πρόθυμα για τον ρόλο αυτόν πρόσωπα.
Αρκετές συστημικές τράπεζες υποφέρουν σήμερα από αυτό το πρόβλημα και καθυστερούν να λάβουν κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον τους.
Η πρώτη προϋπόθεση του νόμου αποκλείει πλέον από την διοίκηση τραπεζών οποιονδήποτε δημόσιο λειτουργό ή πολιτικό, που δεν έχει αποσυρθεί από τα καθήκοντα του και δεν «μονάζει» με αρχή πριν το 2012.
Δηλαδή με λίγα λόγια, οι «δημόσιοι λειτουργοί», που άσκησαν καθήκοντα πριν το 2012 και δημιούργησαν τα σημερινά προβλήματα που βιώνει η κοινωνία μας, είναι κατάλληλοι και προτιμώνται για την στελέχωση των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών.
Με σκοπό ίσως να «αποτελειώσουν» το ευάρεστο, κατά το κουαρτέτο, καταστροφικό έργο τους;
Η δεύτερη προϋπόθεση αποκλείει τους περισσοτέρους ‘Ελληνες υποψηφίους , ενισχύοντας τις αλλοδαπές υποψηφιότητες.
Στην πράξη, οι ‘Ελληνες υποψήφιοι περιορίζονται μόνο σε όσους σήμερα ή στο παρελθόν και για τουλάχιστον τρία χρόνια άσκησαν αντίστοιχα καθήκοντα στις υφιστάμενες τράπεζες. Αλλά και πάλι δεν εξαιρούνται, όσοι ανήκαν στα διοικητικά συμβούλια των πολυαρίθμων ελληνικών τραπεζών, που έκλεισαν από κακοδιαχείριση.Υπάρχουν πολλοί. Γιατί κάποιοι επιδιώκουν να ανακυκλώσουν τους αποδεδειγμένα ανικάνους;
Η τρίτη προϋπόθεση είναι ακόμα πιο προκλητική, καθώς προωθεί στις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών κυρίως τραπεζίτες από την Τράπεζα της Ελλάδος ή προερχομένους από διεθνείς παρομοίους οργανισμούς.
Κάποιοι θέλουν να υπάρχει η δυνατότητα οι πρώην ελεγκτές να γίνουν ελεγχόμενοι, πέραν πάσης λογικής και αποτελεσματικότητος…
Ιδιαίτερα η τρίτη προϋπόθεση δεν θα ήταν κακή ιδέα, αν δεν είχαν προηγηθεί ιστορικά τα κλεισίματα τόσων ιδιωτικών τραπεζών και οι ανακεφαλαιοποιήσεις των συστημικών τραπεζών.
Τα ιστορικά πλέον γεγονότα δείχνουν περίτρανα ότι η μέχρι σήμερα τραπεζική εποπτεία από τις εεντρικές τράπεζες έπασχε και πάσχει και διεθνώς, όπως αποδεικνύει εκτός των άλλων η παρούσα κατάσταση των ιταλικών, των αυστριακών , των κυπριακών, των γερμανικών, αλλά και των ελληνικών τραπεζών.
Τι πρέπει λοιπόν να γίνει;
Aν υιοθετήσουμε την λογική αυτών των προϋποθέσεων, θα πρέπει να ζητήσουμε και από τον κο Στουρνάρα να παραιτηθεί αυτοβούλως, καθώς υπήρξε υπουργός Οικονομικών και ήσκησε δημόσιο λειτούργημα την τελευταία τετραετία.
Φαντάζομαι όμως ότι ο ίδιος δεν θα ήθελε να παραιτηθεί, καθώς όταν επελέγη δεν ίσχυε ο σχετικός νόμος. Δεν χρειάζεται όμως να παραιτηθεί για να γίνει πιο αποτελεσματικός.
Χρειάζεται μόνον να διασφαλισθεί ότι θα ελέγχεται και αυτός από κάποιο Ελληνικό όργανο για την αποτελεσματικότητα και το σύννομο του έργου του.
Mία λύση προς αυτή την κατεύθυνση προβλέπεται από παλαιά στο ισχύον καταστατικό της ΤτΕ στο άρθρο 47:
«Ά ρ θ ρ ο ν 47Ο Υπουργός των Οικονοµικών δύναται να διορίζει Επίτροπον του Κράτους, όστις δικαιούται να µετέχη των Γενικών Συνελεύσεων και των συνεδριάσεων του Γενικού Συµβουλίου, αλλ’ άνευ ψήφου. Αι αποδοχαί του Επιτρόπου του Κράτους θα καταβάλλονται παρά του ∆ηµοσίου. Ο Επίτροπος δικαιούται να εναντιώται κατά πάσης αποφάσεως της Γενικής Συνελεύσεως ή του Γενικού Συµβουλίου, ην θεωρεί ως αντιβαίνουσαν εις το παρόν Καταστατικόν ή άλλους νόµους του Κράτους. Τοιαύτη εναντίωσις, εφ’ όσον υιοθετηθή παρά του Υπουργού των Οικονοµικών εντός δύο ηµερών, έχει την δύναµιν ανασταλτικού veto, µέχρις ου το υπό αµφισβήτησιν θέµα λυθή παρ’ Επιτροπής εκ τριών µελών, διοριζομένων εντός επτά ηµερών τη αιτήσει είτε της Τραπέζης, είτε του Επιτρόπου του Κράτους, ήτις αποφαίνεται εντός επτά ηµερών από του διορισµού. Η Επιτροπή αποτελείται εξ ενός αντιπροσώπου της Κυβερνήσεως, ενός αντιπροσώπου του Γενικού Συµβουλίου και ενός Προέδρου, εκλεγοµένου κοινή συµφωνία ∆ηµοσίου και Τραπέζης. Εν διαφωνία Πρόεδρος είναι ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου.»
Ο Υπουργός Οικονομικών έχει την νομική δυνατότητα να διορίσει Επίτροπο του Κράτους στην Τράπεζα της Ελλάδος για να ελέγχει την νομιμότητα, αλλά και την αποτελεσματικότητα της Τραπέζης της Ελλάδος και προσωπικά του κου Στουρνάρα.
Η αφορμή για την τοποθέτηση κρατικού Επιτρόπου έχει ήδη δοθεί από την αποδεδειγμένη αναποτελεσματικότητα της εποπτείας της τραπέζης Αττικής από την ΤτΕ.
Τα όσα ήδη έχουν παρατηρηθεί και γραφεί στον τύπο για την λειτουργία της Τραπέζης Αττικής δεν είναι δυνατό να συνέβησαν και να διεπιστώθησαν μόνο σε μίαν ημέρα .
Ίσως έφθασε η ώρα να ελεγχθεί και από την δικαιοσύνη και ο τρόπος ασκήσεως εποπτείας από την ΤτΕ.
Υπάρχει ήδη ευθύνη για αμέλεια και καθυστέρηση στους ελεγκτές της ΤτΕ, ακόμα και αν παραπέμψουν σήμερα κάποιο σχετικό πόρισμα με τις διαπιστώσεις τους στον εισαγγελέα.
Η ΤτΕ προβλέπεται ότι ασκεί, εκτός των άλλων, προληπτική εποπτεία στις τράπεζες, που μπορεί εκάστοτε να ελέγξει.
Πότε ενήργησε ως σήμερα προληπτικά;
Τι έκανε για αποτρέψει τις παράνομες συμπεριφορές και πρακτικές;
Φρόντισε μόνο να τις καταγράψει σε «απόρρητα» πορίσματα;
Ποιός θα αποζημιώσει τον Έλληνα μέτοχο, φορολογούμενο και καταθέτη για τις ζημιές, που ενδεχόμενα προέκυψαν από την κακής ποιότητος εποπτεία της ΤτΕ;
O κρατικός Επίτροπος μπορεί ίσως ακόμα και τώρα να μας διαφωτίσει, αν του επιτραπεί να ψάξει σύμφωνα με το άρθρο 48:
«Ά ρ θ ρ ο ν 48Ούτε εν τω Κεντρικώ Καταστήµατι, ούτε εν τοις Υποκαταστήµασιν αυτής, δικαιούται αντιπρόσωπος του ∆ηµοσίου να ερευνά τα βιβλία της Τραπέζης, πλην εν τη περιπτώσει του προηγουµένου άρθρου, οπότε ο Επίτροπος του Κράτους δύναται να ζητήση παρά της ∆ιοικήσεως της Τραπέζης να παράσχη παν στοιχείον αναγκαίον αυτώ προς µόρφωσιν γνώµης. Ο Επίτροπος του Κράτους υποχρεούται να τηρή αυστηράν εχεµύθειαν εν σχέσει προς τας υποθέσεις της Τραπέζης.»
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπενθυμισθεί ότι με βάση το άρθρο 5, η ΤτΕ είναι ανεξάρτητη, αλλά όχι και από την δικαιοσύνη της χώρας:
« Ά ρ θ ρ ο ν 5 Α15Κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους, η Τράπεζα της Ελλάδος και τα µέλη των οργάνων της δε ζητούν ούτε δέχονται οδηγίες από την Κυβέρνηση ή οργανισµούς. Η Κυβέρνηση και οι λοιποί φορείς πολιτικής εξουσίας δεν επιδιώκουν να επηρεάζουν τα όργανα της Τράπεζας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους..”O κρατικός Επίτροπος όμως τελικά δεσμεύει την ΤτΕ μέσω μίας τριμελούς επιτροπής, όπου μετέχει εκτός από εκπρόσωπο της ΤτΕ και πρόσωπο κοινής εμπιστοσύνης κράτους και ΤτΕ. Σε περίπτωση μη ύπαρξης τέτοιου προσώπου , τα καθήκοντα ασκεί ο Πρόεδρος του Αρείου .
Η πλειοψηφία λοιπόν για θέματα, που σχετίζονται με θέματα δικαιοσύνης, ανήκει κατά τα δύο τρίτα σε δύο διαφορετικής υφής εξουσίες του κράτους: εκτελεστική και δικαστική.
Εναλλακτικά, σε περίπτωση διαφωνιών για άλλα θέματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ο θεσμός της διαιτησίας:
« Ά ρ θ ρ ο ν 49Οιαδήποτε ετέρα διαφωνία µεταξύ του ∆ηµοσίου και της Τραπέζης και εκτός των δυναµένων να προκαλέσωσιν ανασταλτικό veto του Επιτρόπου του Κράτους, θα λύεται επίσης δια διαιτησίας κατά τον εν άρθρω 47 οριζόµενον τρόπον.»
Mήπως λοιπόν έφθασε η ώρα να ελεγχθούν και οι ελεγκτές της ΤτΕ από την εξίσου ανεξάρτητη δικαιοσύνη;
Η κυβέρνηση έχει σήμερα το πρόβλημα και αυτή θα αποφασίσει πώς θα το λύσει.
Αν όμως δε γίνει και σήμερα τίποτα προς την κατεύθυνση του ελέγχου των «ελεγκτών», οι αρμόδιοι της ΤτΕ θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κάποια άλλη μεταγενέστερη και πιό υπεύθυνη κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει την δικαιοσύνη και τους υπάρχοντες νόμους για να κολάσει τους ανικάνους ή ακόμα και κάποιους διεφθαρμένους συνενόχους των εγκλημάτων…
Δυστυχώς γι’ αυτούς στις θεσμοθετημένες εξουσίες του κράτους με βάση το Ελληνικό Σύνταγμα ουδέποτε συμπεριελήφθη εξουσία βασιζομένη στις τράπεζες.
Περιμένετε λίγο και θα δείτε τι θα συμβεί, όταν ξυπνήσει ο Ελληνικός λαός και σας ελέγξει…
Ἀποποίηση εὐθύνης
Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.