Διαφορὰ μεταξὺ Νόμου καὶ Βίας

Ἀλκιβιάδης: Ὧ Περικλῆ, ἠμπορεῖς νά μοῦ ἐξηγήσῃς τί εἶναι νόμος;
Περικλῆς: Βεβαιότατα.

Ἀλκιβιάδης: Ἐξήγησέ μου λοιπόν, δι’ ὄνομα τῶν θεῶν, ἐπειδὴ ἐγῶ ἀκούων νὰ ἐπαινῶνται μερικοί, ὅτι εἶναι ἄνθρωποι νομιμόφρονες νομίζω ὅτι δὲν πρέπει νὰ λάβῃ τοῦτον τὸν ἔπαινον δικαίως ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἠξεύρει τὶ εἶναι νόμος.
Περικλῆς: Ἀλλὰ διόλου δύσκολον πρᾶγμα δὲν ἐπιθυμεῖς, ὧ Ἀλκιβιάδη, μὲ τὸ νὰ θέλῃς νὰ μάθῃς τὶ εἶναι νόμος. Διότι ὅλα αὐτὰ εἶναι νόμοι, τὰ ὁποῖα τὸ πλῆθος, ἀφοῦ συνῆλθε καὶ ἐπεδοκίμασε, τὰ ἐνομοθέτησε ὁρίζον τὶ πρέπει νὰ κάμνῃ κάποιος καὶ τὶ δὲν πρέπει.
Ἀλκιβιάδης: Ποῖον ἐκ τῶν δύο, ἐπειδή ἐνόμισεν ὅτι πρέπει νά κάμνῃ κάποιος τά καλά ἢ τά κακά;
Περικλῆς: Τὰ καλά, μὰ τὴν ἀλήθειαν, ὧ μειράκιον, καὶ ὄχι τὰ κακά.
Ἀλκιβιάδης: Ἐὰν ὅμως ὄχι τὸ πλῆθος, ἀλλά, καθὼς ὅπου ὑπάρχει ὀλιγαρχία, ὀλίγοι συνελθόντες νομοθετήσουν τὶ πρέπει νὰ κάμνῃ κάποιος, ταῦτα τί εἶναι;
Περικλῆς: Πάντα, ὅσα οἱ κατέχοντες τὴν πολιτικὴν ἐξουσίαν σκεφθέντες τὶ πρέπει νὰ κάμνῃ κάποιος, τὰ νομοθετήσουν, καλῶνται νόμοι.
Ἀλκιβιάδης: Κι ἂν τύραννος λοιπόν ὁ ὁποῖος κυριαρχεῖ τῆς πόλεως, νομοθετῇ, καί ταῦτα εἶναι νόμοι;
 Περικλῆς: Καὶ ὅσα τύραννος ἄρχων νομοθετεῖ καὶ ταῦτα εἶναι νόμοι.
Ἀλκιβιάδης: Βία δὲ καὶ ἀνομία τί εἶναι ὧ Περικλῆ; ἆρα γε δέν εἶναι, ὅταν ὁ ἰσχυρότερος τὸν ἀδυνατώτερον ὄχι διὰ τῆς πειθοῦς ἀλλά διά τῆς βίας τόν ἀναγκάζῃ νά κάμνῃ ὅτι ἀρέσει εἰς αὐτόν;
Περικλῆς: Ἐγὼ τοὐλάχιστον ἔτσι νομίζω.
Ἀλκιβιάδης: Κι ὅσα λοιπόν τύραννος χωρίς νά πείσῃ τούς πολίτας, νομοθετῶν, τούς ἀναγκάζει νά κάμνουν, δέν εἶναι ἀνομία;
Περικλῆς: Ἔτσι νομίζω, διότι παίρνω πίσω τὸν λόγον μου ὅτι εἶναι νόμοι ὅσα τύραννος ἄνθρωπος χωρὶς νὰ πείσῃ νομοθετεῖ.
Ἀλκιβιάδης: Ὅσα δὲ οἱ ὁλίγοι χωρίς νά πείσουν τούς πολλούς, ἀλλά διότι κυριαρχοῦν αὐτῶν, νομοθετοῦν, ποῖον ἐκ τῶν δύο θά εἴπωμεν, ὅτι εἶναι ταῦτα βία ἢ θά εἴπωμεν ὅτι δέν εἶναι;
Περικλῆς: Ὅλα νομίζω ἐγώ, ὅσα κάποιος ἀναγκάζει ἕναν νὰ κάμνῃ, χωρὶς νὰ τὸν πείσῃ εἴτε νομοθετὼν εἴτε ὄχι, ταῦτα εἶναι βία μᾶλλον παρὰ νόμοι.
Ἀλκιβιάδης: Καί ὅσα λοιπόν ὁλόκληρο τό πλῆθος, ὅταν ἐξουσιάζῃ τοὺς πλουσίους νομοθετεῖ χωρίς νά τούς πείσῃ, δέν θά ἦσαν μᾶλλον βία παρά νόμος;
Περικλῆς: Πάρα πολύ. Ὧ Ἀλκιβιάδη, καὶ ἡμεῖς, ὅτε ἤμεθα εἰς τὴν ἡλικίαν σου, ἤμεθα δεινοὶ εἰς τοιαύτας συζητήσεις, διότι τέτοια πράγματα καὶ ἐξητάζαμεν καὶ ἐφευρίσκαμεν, ὁποῖα ἀκριβῶς καὶ σὺ τώρα μοῦ φαίνεσαι ὅτι ἐξετάζεις.
Ἀλκιβιάδης: Εἴθε ὧ Περικλῆ, τότε νὰ σὲ συναναστρεφόμην, ὅτε εἶχες τὴν μεγίστην σου δεινότητα.

[Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα]

Φρούριον

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply