Ἴστρος, ἡ Ἀμφίπολις τοῦ Πόντου

Ἀπὸ μίαν τραγικὴ ἀρχαιολογία, λίγα πράγματα εἶναι γνωστὰ γιὰ τὴν Ἴστρο τοῦ Πόντου. Κάποια ἄλλα δὲν εἶναι γνωστά. Ἡγέτις πόλις στὴν Πεντάπολι τοῦ Πόντου (Ἴστρος, Τόμις, Κάλλατις, Τύρα, Διονυσόπολις) εὑρίσκοντο στὶς ἐκβολὲς τοῦ Δουνάβεως ποραμοῦ, τοῦ ὁποίου τὸ πρότερον ὄνομα ἦταν Ἴστρος. Ἡ Ἴστρος ἦταν, κατὰ κάποιον τρόπο, ἡ Ἱερᾶ Πόλις ὅλης τῆς περιοχῆς καὶ ἀνεβαθμίσθη στὸ μέγιστον ἀπὸ τὰ Ἑλληνιστικὰ χρόνια καὶ μετά.

Οἱ Τημενίδες ἵδρυσαν ἱερὸ ἐκεῖ, ἀντίστοιχο μὲ αὐτὸ τῆς Ἀμφιπόλεως. Αὐτὸ προκύπτει ἀπὸ τὰ ἱερᾶ μονογράμματα (εἰκόνα), ποὺ σὲ Ἴστρο καὶ Ἀμφίπολι εἶναι  κοινά. Αὐτὸ τακτοποιεῖ καὶ τὴν χρονολόγησι αὐτῶν τῶν νομισμάτων, ποὺ τοποθετῶνται, ἀορίστως, στὰ τέλη τοῦ 4ου καὶ 3ου π.Χ. αἰῶνος. Ἡ ἀκριβὴς χρονολόγησις εἶναι 348 – 320 π.Χ..

Ὁ δυϊσμὸς τοῦ χθονίου καὶ  τοῦ ἐπουρανίου ἐκεῖ,ἐξεφράζοντο μὲ τὰ ἀντίθετα κεφάλια (ἐπάνω, κάτω). Ὁ προσωποποιημένος Ἥλιος καὶ τὸ τρίβηλον, μὲ τὴν συμβολικὴ παρουσία τοῦ φιδιοῦ στὴν κεντρικὴ εἴσοδο, παρεπέμπουν στὸ μνημεῖον τῆς Ἀμφιπόλεως. Τὸ ἴδιο κάει βέβαια καὶ ἡ πηγὴ τοῦ φωτὸς (φάρος), ποὺ στέκει πίσω ἀπὸ τὸν θεοποιημένο Δούναβι. Αὐτὸς ἐλατρεύετο ὁπωσδήποτε μέσα στὸ Καβείριον, ὅπως ἀκριβῶς καὶ ὁ θεὸς Στρυμών, στὸ παράλληλο ἱερὸ τῆς Ἀμφιπόλεως.

Τσίντσιφος Ἀστέριος

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply