Πότε ἀκριβῶς ἀπεφασίσθῃ ὁ διαχωρισμὸς τοῦ Αἰγαίου;

Ὅλοι μας (πλὴν ἐλαχίστων) γνωρίζουμε ἀκροθιγῶς τὰ γεγονότα τῆς Κύπρου. Μᾶς πονάει αὐτό καὶ μᾶς πληγώνει.

Πέραν ὅμως τῆς καταστροφῆς καὶ τῆς ὁμηρείας, πόσα γνωρίζουμε γιὰ τὸ παρασκήνιο ποὺ λειτούργησε πρὸ τῶν γεγονότων; Πόσο «χωμένοι» (περίεργο;;;) σὲ ὅλο αὐτὸ ἦταν οἱ «σύμμαχοί» μας Ἀμερικανοί; Πόσο καλὰ ἐγνώριζαν τὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τῆς «προίκας» του, γιὰ νὰ λαμβάνουν θέσι, νὰ προαποφασίζουν καὶ νὰ δίδουν ἐντολές; 

Ὁ φίλος τοῦ ἱστολογία Ἰωάννης ἔκανε μίαν ἐπίσκεψι στὰ ἀρχεῖα τους καὶ μᾶς παρουσιάζει μερικὲς πληροφορίες. Τὸ κείμενον ποὺ θὰ διαβάσετε εἶναι μία μερικὴ μετάφρασις ἀπὸ τὸ ἀρχικὸ ποὺ μπορεῖτε νὰ βρεῖτε ἐδῶ, καθὼς κι ἄλλα πολλὰ ἐνδιαφέροντα. 

Εξωτερικές Υποθέσεις των ΗΠΑ 1973 – 1976

Τόμος ΧΧΧ – Ελλάς, Τουρκιά, Κύπρος  1973-1976

16, Τηλεγράφημα από την αποστολή  στο ΝΑΤΟ προς  Κρατική Υπηρεσία

11. Πηγή: Εθνικά Αρχεία, Υλικό προεδρίας Νίξον, αρχεία NSC,  Βοχ 1312, Αρχεία Chron Sauders, Γραμματεία NSC, ….

Βρυξέλες, 4 Ιουλ. 1974

3745, Θέμα : Διαμάχη Ελλάδος-Τουρκίας

1. Σήμερα, 4 Ιουλ. Ο γραμματέας Luns εκκάλεσε στο γραφείο του τους Πρέσβεις των ΗΠΑ, Ην, Βασιλείου, Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας και Βελγίου προς συζήτηση των πρωτοβουλιών που ο  Luns προτίθετο να πάρει στο εγγύς  μέλλον, αναφορικά με την διαμάχη των Ελλήνων και Τούρκων επί του Αιγαίου. Ο Luns είπε ότι εφοβήτο την πιθανότητα επεισοδίου μεταξύ της Ελλάδος και της Τουρκίας και ότι συνέφερε πως όφειλε να πάρει μια γρήγορη πρωτοβουλία προσπάθειας να δεσμεύσει να δυο κράτη σε προσπάθειες εκτόνωσης της καταστάσεως. Πίστευε ότι, όπως και στη περίπτωση της μέσης Ανατολής, αν ένας προσπαθήσει να λύση όλα του τα προβλήματα σε ένα πακέτο, θα προέκυπταν ασφαλώς πολύ μεγάλα προβλήματα. Δη’ αυτό, ευνοούσε μια βήμα-προς-βήμα προσέγγιση, του είδους που επέτυχε στην περίπτωση της Μ. Ανατολής.

2. Με αναφορά προς τις αυξητικές συμφωνίες ο Κίσινγκερ με την διπλωματία began in the wake of  (?) τον πόλεμο Αράβων – Ισραήλ του Οκτώβριου 1973.

2. Ο  Luns τότε είπε ότι ευνοούσε να αφήσει κατά μέρος επί του παρόντος την νομική άποψη, τα μειονοτικά προβλήματα, και το πρόβλημα της Κύπρου. Σκέφθηκε  ότι είναι ευνοϊκότερο να επικεντρωθεί στο πρόβλημα των πετρελαίων και ορυκτού πλούτου του Αιγαίου και να προσπαθήσει να λύσει αυτό το πρόβλημα πριν να γίνουν σπουδαιότερες ανακαλύψεις πετρελαίων. Δη’ αυτό προτίθετο να προτείνει στους Έλληνες και στους Τούρκους την ίδρυση (κοινών) επιχειρήσεων (establish joint companies) προς εκμετάλλευση του πετρελαίου και των ορυκτών του Αιγαίου. Το ερώτημα των ποσοστών συμμετοχής και άλλων διευκρινήσεων αναφορικά με την ίδρυση των κοινών επιχειρήσεων θα ήσαν αντικείμενο περαιτέρω αποφάσεων.

3. Για να κάνει τέτοια πρόταση, είχε κατά νου να μην επιθυμήσει να θέσει το θέμα των νομικών δικαιωμάτων, για τα οποία οι Έλληνες επέμεναν, ενώ οι Τούρκοι, από την άλλη μεριά, θα ήσαν σε θέση να λένε ότι έχουν λογικό μερίδιο των πόρων των ακτών τους. Αναγνώριζε τον κίνδυνο η Ελληνική Κυβέρνηση δυνατό να σκεφθεί  ότι το ΝΑΤΟ ή ο Γ.  Γραμματέας του προσπαθούσαν να επιβάλλουν μια λύση και προτίθετο να είναι συγκρατημένοι (discreet) με τον τρόπο της διαδικασίας της πρωτοβουλίας του, σκεπτόμενος αρχικά σε προκαταρκτικές επαφές με τους αντιπροσώπους της Ελλάδος και Τουρκίας στην επιτροπή (Council). Αυτό θα μπορούσε να παρακολουθηθεί, αν αναγκαίο, με επισκέψεις στην Αθήνα και στην Άγκυρα των A/SYG Θὰ ή από τον   Θὰ Θὰ of cabinet Paul van Campen.. Ο  Luns πίεσε για αποφυγή δημοσιότητας. Θα έλπιζε σε μια διακριτική (elicit ?) διπλωματική υποστήριξη από τους συμμάχους παρόντες στο (παρόν) συμβούλιο, σε κάποια κατάλληλη ευκαιρία / χρόνο.

4. Ο  Luns πρόταξε ότι, αν η πρωτοβουλία του κατέληγε καθ’ όλα επιτυχής, μπορεί να υπάρξουν συζητήσεις παρακολούθησης (follow-up), ίσως στο επιτελείο του ΝΑΤΟ, στις οποίες θα μπορούσε να παρακολουθήσει. Σκεπτόταν ότι αύτη η προσέγγιση θα απέφευγε την δημιουργία ενός μηχανισμού ad hoc δυσάρεστου στους Έλληνες, πριν ακόμα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Όσον αφορά στον χρόνο, (timing), ο Luns προτίθετο να κάνει μια μικρή δήλωση την 5η Ιουλίου στο DPC (?), στην οποία θα εξόρκιζε τους Έλληνες και τους Τούρκους να απέχουν από κάθε πράξη που θα μπορούσε να καταλήξει σε χρήση δύναμης. Σε πρόταση του Πρέσβεως του Βελγίου De Staercke ο Luns είπε ότι θα αναφερόταν στην “Αναφορά των Τριών Σοφών Ανδρών” (Three Wise Men report) του 1956 και σε μια διακήρυξη (resolution) του Συμβούλιου Βόρειου Ατλαντικού ( North Antlantic Council) που ήταν προσαρμοσμένο στην παραπάνω αναφορά και το οποίο καλεί στην υποβολή προβλημάτων (διενέξεων) προς καλοπροαίρετη αντιμετώπιση (to good office procedures) όντος πλαισίου ΝΑΤΟ. Ο Luns είπε θα ήλεγχε αυτό μαζί με ιδιωτική (d?marches ?? ) στις αποστολές των Ελλήνων και των Τούρκων στο ΝΑΤΟ, την εβδομάδα 8ης  Ιουλίου. Ο  Luns είπε ότι προτίθεται να αναλάβει αυτήν την πρωτοβουλία με ιδία ευθύνη, αν και θα ήταν ευγνώμων αν οι προθέσεις του αναφερόντα στις πρωτεύουσες (σσ των παρόντων) .

Rumsfeld

Ἐγὼ πάντως θὰ ἐπιθυμοῦσα βαθύτατα νὰ μάθω κάποτε τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖον ὁ «ἐθνάρχης»γνώριζε, μῆνες πρίν, τὰ ὅσα θὰ συνέβαιναν στὴν Κύπρο. 

Νὰ τὰ γνωρίζουν τὰ γειτόνια, τὸ ἀντιλαμβάνομαι… 

Νὰ τὰ γνωρίζουν τὰ ἀμερικανάκια, ἐπίσης… 

Ἄλλως τε, αὐτοὶ ὅλοι μεθόδευσαν τὰ γεγονότα κατὰ πῶς τοὺς βόλευαν..

Ἀλλὰ ὁ «ἐθνάρχης» τί στὰ κομμάτια «βόλεμα» εἶχε κι ἔβγαλε τὸν σκασμό; Καὶ γιατί ἐξακολουθοῦν κάποιοι ἀνιστόρητοι καὶ τὸν ἀποκαλοῦν «ἐθνάρχη»; Μήπως ἐννοοῦν: «ὁ ξεπουλητὴς τοῦ ἔθνους»; Ἐὰν ναί, τότε γιατί δὲν τὸν διορθώνουν σὲ: «ἐθνοπωλητής» ἢ «ἐθνοπροδότης» ἢ «ἐθνοκαταστροφέας»; Δὲν ταιριάζει καλλίτερα;

Φιλονόη.

φωτογραφία άπὸ ἐδῶ

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply