Ὁ μεγαλοφυής ὑπολογισμός τοῦ Ἐρατοσθένους

   Πῶς ἀπό ἕνα πηγάδι μέτρησε τήν περίμετρο τῆς γῆς.

   Η πρώτη φορά στην Ιστορία της Μαθηματικής Γεωγραφίας, κατά την οποία έγινε πραγματική μέτρηση για τον υπολογισμό της περιμέτρου της Γης, ήταν από τον Ερατοσθένη τον Κυρηναίο, ο οποίος υπολόγισε με εκπληκτική ακρίβεια την περίμετρο της Γης από… ένα πηγάδι στο Ασσουάν. Για τη μέτρηση αυτή ο Ερατοσθένης είχε γράψει ιδιαίτερη πραγματεία, όπως πληροφορούμαστε από την «Διόπτρα» του Ήρωνος του Αλεξανδρέως, ο οποίος αναφερόμενος στο μέγεθος της περιμέτρου της Γης σημειώνει: «Ερατοσθένης εν τω επιγραφομένω περί αναμετρήσεως της Γης».

   Πληροφορίες προγενέστερων του Ερατοσθένη αστρονόμων έλεγαν, ότι περί την Συήνη (σημερινό Ασσουάν) την 21ην Ιουνίου οι ακτίνες του Ήλιου έπεφταν κάθετα προς το οριζόντιο επίπεδο. Αυτό το συμπέραιναν εξ αιτίας ενός πηγαδιού, το οποίο κάθε 21η Ιουνίου φωτιζόταν ολόκληρο από τις ακτίνες του Ήλιου μέχρι τον πυθμένα του.

   Με την βοήθεια του βασιλιά Πτολεμαίου, ο οποίος διέθεσε το αναγκαίο σώμα βηματιστών, ο Ερατοσθένης μέτρησε την απόσταση Συήνης – Αλεξάνδρειας, την οποίαν βρήκε 5.000 στάδια (S, βλ. σχήμα). Μετά μέτρησε τη γωνία, που σχηματίζεται στην Αλεξάνδρεια από την κατακόρυφο του τόπου και των ακτίνων του Ήλιου, και την βρήκε ίση με το πεντηκοστό της περιφέρειας κύκλου και λίγο περισσότερο ακόμη [περίπου 8 πρώτα λεπτά (γωνία φ στο σχήμα)]. Με τον παρακάτω απλό τρόπο υπολόγισε το μήκος της περιμέτρου της Γης ίσο προς 252.000 στάδια.

    Το στάδιο της ελληνιστικής εποχής υπολογίζεται ίσο με 157,5 μέτρα (κατ’ άλλους 164 μ.). Τα 252.000 στάδια ισούνται με 39.690 χιλιόμετρα. Με σημερινές δορυφορικές μετρήσεις προκύπτει, πως ο μέσος όρος της περιμέτρου της Γης είναι 40.048 χιλιόμετρα.

πηγή

Ἄναρωτιέμαι, οἱ σημερινοί Ἕλληνες τί σχέσι ἔχουν μέ αὐτούς τούς ἀνθρώπους;

 (Ἀπό τήν Ἑλένη)

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

4 thoughts on “Ὁ μεγαλοφυής ὑπολογισμός τοῦ Ἐρατοσθένους

  1. Πολὺ ὡράια ἡ ἀνάρτησις Μινώταυρε, ἐπιεικῶς ἀπαράδεκτον τὸ σχόλιόν σου. Ἀπὸ τὸν Ἐρατοσθένην μέχρι τὸν Φραγκῖσκον Μαυρόλυκον (16ος αἰ.), Καραθεοδωρῆ καὶ Εὐάγγελον Σταμάτην ὡς καὶ ἀπὸ τοὺς Κλεωνες μέχρι τοὺς Κωλέτηδες τοὺς Λογοθετόπουλους καὶ τοὺς Καραμανλοπανπανδρέου, ἡ Ἑλλὰς τίκτει τους ΙΔΙΟΥΣ ἀνθρώπους, διαρκῶς ἀενάως ἀδιαλείπτως. Πάντοτε τοὺς ἰδίους, καὶ βεβαίως, παραδόξως ἤ μή, μόνη ἡ Ἑλλὰς ἀνθρωπογονεῖ βλάστημα Θεῖον! Ὁπότε….

    • Ὁπότε…..νά συμβιβαστοῦμε μέ αὐτά πού γίνονται καί μέ τούς Κωλέτηδες, τούς Λογοθετόπουλους καί μέ τούς Καραμανλοπαπανδρέου; ΟΧΙ!

      • Ποῖος ἐμίλησε περὶ συμβιβασμῶν; Συμβιβασμὸς εἶναι ἡ ἄρνησις μιᾶς πραγματικότητος καὶ ὄχι ἡ ἀντιμετώπισίς της. Καὶ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΕΙ ὁ Ἑλληνισμὸς ἀνὰ τοὺς αἰῶνας. Τὶ νὰ γίνῃ; Ὑπάρχουν καὶ τὰ τέκνα τῆς Στυγός!…..

      • Συμβιβασμός εἶναι νά συμπορεύεσαι μέ τό ἄδικον. Νά τό καταπολεμοῦμε πρέπει…

Leave a Reply