«Γιατὶ ἡ Ἑλλάδα…»

Απόσπασμα από το ντοκυμαντέρ του Pedro Olalla González de la Vega

“ΓΙΑΤΙ Η ΕΛΛΑΔΑ…”

Γιά άλλους λαούς και θρησκείες η εξερεύνηση της φύσης, η προσέγγιση στο ανθρώπινο, το σωματικό και το εγκόσμιο, σηματοδοτούσε επικίνδυνη απομάκρυνση από το θεϊκό. Για τους Ἕλληνες ωστόσο δεν ίσχυε αυτή η σύγκρουση. Γι᾽αυτό και μας κληροδότησαν μία στάση ξένη προς το δόγμα, και ανοιχτή προς τον θαυμασμό και την γνώση.

Αργότερα, η Ευρώπη απαξίωσε αυτή τη σταση στη διάρκεια αιώνων σκοταδισμού και θρησκευτικού φονταμελισμού, και όποτε προσπάθησε να την επανακτήσει το έκανε κοιτώντας ξανά την Ελλάδα. Ευνοημένοι από την ανοιχτή και ενοποιητική διάλεκτο του μύθου, οι Ἕλληνες απήλαυσαν μία πίστη χωρίς δόγμα. Η θρησκεία τους δεν συνίστατο σε ένα πιστεύω, αλλά σε μία στάση απέναντι στο μυστήριο, και μία στάση καταφανέστατα ταπεινή. 

Αυτή η στάση συμβούλευε τους Ἕλληνες να μην εξαιρούν από την λατρεία τους τους θεούς που δεν γνώριζαν. Γι᾽αυτό και ο Απόστολος Παύλος ανεβαίνοντας σε αυτά τα βράχια στον Ἄρειο Πάγο, συνάντησε έναν αλλόκτο βωμό, αφιερωμένο “τῶ ἀγνώστω θεῶ”, και μπόρεσε έτσι να πεί σε εκείνους τους ανθρώπους τους ανοιχτούς σε οποιονδήποτε νεωτερισμό, ότι γι᾽αυτόν τον θεό που εκείνοι λάτρευαν χωρίς να γνωρίζουν ερχόταν να τους μιλήσει. Ὅλοι τον άκουσαν, μερικοί τον πίστεψαν, άλλοι όχι.

Απεναντι σε τόσους ιερούς πολέμους που γέμισαν με αίμα τους αιώνες, απέναντι στην θρησκευτική αδιαλλαξία που ακόμα και σήμερα υφίσταται ο κόσμος στον οποίο ζούμε, η εν λόγω ταπεινή στάση εξακολουθεί να είναι επαναστατική.

Η απουσία δογμάτων,το άνοιγμα προς νέες ιδέες, ο θαυμασμός και η αμφιβολία, υπήρξαν τα συστατικά μιάς στάσης δημιουργικής και γενναίας που οι Ἕλληνες ονόμασαν φιλοσοφία. Η φιλοσοφία ως πράξη ελεύθερη και κριτική, ως γνώση που δεν έρχεται εκ των άνωθεν, αλλά συγκροτείται μέσα από προβληματισμό και διάλογο, είναι μία ειδικότητα που γεννήθηκε και καλλιεργήθηκε σε τούτη τη γη.

Και σε άλλα μέρη υπήρξαν σοφοί, ιδιοφυΐες και πεφωτισμένοι, αλλά όχι πνευματικοί σύντροφοι ίσοι στην αναζήτηση της αλήθειας. Αυτό το μέρος, η Αγορά της Αθήνας, υπήρξε για πολύ καιρό το σημείο συνάντησης εκείνων που χωρίς αντιζηλία, μοιράστηκαν το όνομα του φιλόσοφου.

Εκείνοι οι πρόδρομοι έκαναν την ίδια τους την σκέψη αντικείμενο του προβληματισμού τους, εξάσκησαν και ανέλυσαν ακατάπαυστα την ικανότητα της επειχειρηματολογίας, διδάχτηκαν και δίδαξαν την αμφισβήτηση, και αναθεώρησαν το κατεστημένο, χωρίς να φοβούνται να εκτεθούν στο κενό. Ο Αναξαγόρας, ο Πρωταγόρας, ο Ιππίας, ο Γοργίας, ο Κριτίας ή ο Σωκράτης δεν ήταν ακριβώς σοφοί. Ηταν φίλοι της γνώσης, φιλόσοφοι.

Από τον Σωκράτη έχει μείνει σ᾽εμάς το πορτραίτο του πιο γνήσιου αναζητητή της αρετής, της οποίας την ύπαρξη δήλωσε αλλά ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι την κατέχει. Από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη μένουν τα πιο μεγαλειώδη και πολυσύχναστα οικοδομήματα της παγκόσμιας σκέψης. Αλλά όλοι αυτοί εν συνόλω, σοφιστές, ακαδημαϊκοί, περιπατητικοί, επικούριοι, στωικοί ή κυνικοί, άφησαν ένα κληροδότημα πιο αληθινό και ανατρεπτικό και απ´τα συμπεράσματά τους: την στάση τους.

Ενάντια σε εκείνους που τόσες φορές πίστεψαν ότι κατέχουν την αλήθεια, ή είχαν την φιλοδοξία να επιβάλλουν το καλό, η φιλοσοφία πρόσταξε μία ταπεινόφρονα και άψογη στάση: την αναζήτηση της γνώσης ασκούμενοι την ελευθερία.

~~~~~~~~~

Ο Pedro Olalla González de la Vega (Οβιέδο, Ισπανία 1966) είναι συγγραφέας, ελληνιστής, καθηγητής φιλόλογος, μεταφραστής, φωτογράφος και κινηματογραφιστής, και σε αυτούς τους τομείς συνεργάζεται τακτικά με εκδοτικούς οίκους, πανεπιστήμια και πολιτιστικούς φορείς από διάφορες χώρες του κόσμου. Εδώ και είκοσι οκτώ χρόνια, διατηρεί μια έντονη σχέση με την Ελλάδα και το 1994 μετοίκησε στην Αθήνα με σκοπό να ασχοληθεί με την έρευνα, τη δημιουργία και τη διδασκαλία. Η κύρια απασχόλησή του είναι η συγγραφή: 27 πρωτότυπα έργα λογοτεχνικού και πολιτιστικού περιεχομένου (βιβλία, σενάρια, οπτικοακουστικό υλικό) σε διάφορες γλώσσες, καθώς και μια μακρά σειρά από δημοσιογραφικά άρθρα και μεταφράσεις Ελλήνων και Ισπανών συγγραφέων. 

Δίδαξε νέα ελληνικά στο Πανεπιστήμιο του Οβιέδο και, στην Ελλάδα πλέον, διατέλεσε για χρόνια διευθυντής του Πολιτιστικού Δελτίου της Ισπανικής Πρεσβείας, αρχισυντάκτης του δίγλωσσου μηνιαίου περιοδικού “El Sol de Atenas” και καθηγητής στο «Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μετάφρασης-Μεταφρασεολογίας» του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1994 έως σήμερα, εργάζεται ως καθηγητής στο Instituto Cervantes της Αθήνας και στη Βουλή των Ελλήνων. Ως φωτογράφος έχει πραγματοποιήσει εκδόσεις, οπτικοακουστικές παραγωγές, ντοκιμαντέρ και περισσότερες από σαράντα ατομικές εκθέσεις σε διάφορες χώρες. Ως λεξικογράφος, είναι συγγραφέας του «Νέου Ελληνο-Ισπανικού Λεξικού» (εκδ. Texto), για το οποίο δούλεψε για χρόνια με υποτροφία του Ιδρύματος «Α. Γ. Λεβέντη». Ως ερευνητής και φωτογράφος, έχει συνεργαστεί με εξειδικευμένους εκδοτικούς οίκους όπως National Geographic, Thames & Hudson, Altaïr, Planeta, Road Editions, κ.α. καθώς και με διάφορα τηλεοπτικά κανάλια και εταιρείες παραγωγής. 

Τα τελευταία χρόνια δημοσιεύει τακτικά σε ξένες εφημερίδες άρθρα για την κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα. Για τη δουλειά του στο χώρο της μελέτης και της προώθησης του ελληνικού πολιτισμού, αναγορεύτηκε Πρεσβευτής του Ελληνισμού από το ελληνικό κράτος, Associate Member του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Harvard University, Επίτιμος Δημότης Κλείτορος Αρκαδίας και υπήρξε προσκεκλημένος ομιλητής από πλήθος φορέων και ΜΜΕ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγαίου, Θράκης, College Year in Athens, Onassis Foundation New York, Fulbright Foundation, Universidad Autónoma de México, Διεθνές Πανεπιστήμιο Menéndez Pelayo, Πρεσβεία της Ελλάδος στη Σουηδία, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου κ.α.) Επίσης υπήρξε ιδρυτικό μέλος και διευθυντής της International Society for Arcadia και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Υποτρόφων του Ιδρύματος Α. Σ. Ωνάσης.

φωτογραφία

 

 

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply