Ἡ μεσότης. (ἀναδημοσίευσις)

 

φορμ γι τ σημερινν κείμενον εναι μία συζήτησις πο εχαμε μ καλ φίλη γι τ ζήτημα τς νατροφς  κα τς διαπαιδαγωγήσεως τν παιδιν.

Πς τά ντιμετωπίζεις τά παιδιά; ς νήλικες; ς παιδιά;

λέξις παιδ προέρχεται π  κα τῥῆμα παιδεύω κα τν  παιδεία.

Δλα δή; Τί συμβαίνει μέ τά παιδιά; Μέ παιδεύουν-κπαιδεύουν τά παιδεύω-κπαιδεύω;

Τ τί εναι χι ρθ γινα παιδί εναι δυνατόν νά τό κρίν τό παιδί; Εναι δυνατόν να γραφο βιβλίο νά κρύβ μέσα του τήν σοφία ποπαιτεται πρό κειμένου νά πορευθ στήν ζωή του; Κι άν ναί, τότε σέ τί κριβς χρειάζεται γονέας; Μήπως εναι περιττός; Μήπως μόλις γεννμε τά παιδιά μας νά τά πηγαίνουμε σέ κάποιο δρυμα πρό κειμένου νά τά ναλάβουν εδικοί στήν φροντίδα παιδιν;

Δλα δή τό παιδί χρειάζεται μόνον ατά πού θά τό κρατήσουν στήν ζωή; Τίποτα περισσότερο;

Πρ μερικν μερν σημείωσα μίαν παράγραφο π τ βιβλίο τοριστοτέλους θικ Νικομάχεια, τν ποίαν κρίνω πλέον πς πρέπει ν μοιρασθ μαζύ σας.  (Θ μεταφέρω τ κείμενον π τν πόδοσι κι χι π τ πρωτότυπον γιὰ  λόγους οκονομίας χρόνου.)

«…Διότι καὶ  τ παιδι ζον συμφώνως πρς τρέξεις τους καπρ πάντα λλονπιδιώκουν τν δονήν.

Ἐὰν λοιπνν ρεξίς των εναι κόρεστος κα  δν ποτάσσεται ες τν κυριαρχοντα λόγον θ λάβ μεγάλας διαστάσεις. Διότι πόθος πρς τν δονν εναι περιόριστος  κα  γεννται ες τν σύνετον πανταχόθεν. κανοποίησις τς ρέξεως αξάνει τν μφυτον οπήν, ταν δ α  ρέξεις κα απιθυμίαι εναι μεγάλαι κασχυραί, θέτουν κ ποδν κα  τν σκέψιν. Δι τοτο αρέξεις πρέπει ν τηρον να ρθν μέτρον, ν εναι λίγαι κα  ν μν ντιστρατεύωνται διόλου πρς τν λόγον.

πως λοιπν τ παιδιφείλουν ν ζον συμφώνως πρς τ προσταγς το παιδαγωγοῦ  των, οτω κα  τρέγεσθαι πρέπει ν καθυποτάσσεται ες τν λογικήν. κε, που γίνεται  τοτο, λέγομεν, τι πάρχει επείθεια κα  πειθαρχία. Δι κα  τπιθυμητικν τς ψυχς δέον ν συμφων πρς τν λόγον. Διότι κα τ δύο χουν ς σκοπν τὸ ὡραον. Λοιπν γκρατς πιθυμε,τι πρέπει καταν  πρέπει, τοτο δκριβς πιτάσσει κα λογική….»

(θικ Νικομάχεια, βιβλίον Γ, 1119β, 10-21, κδόσεις Πάπυρος, πόδοσις νδρ. Δαλεζίου)

Γιατί μως νά δεκτ τόν ριστοτέλη ς μοναδικόν γνώστη το θέματος; Γιατί νά μήν ναζητήσω κάπου λλο, σέ πιό εδικούς τήν καλλιτέρα τν προτάσεων πρό κειμένου νά σχοληθ μέ τήν διαπαιδαγώγησι;

Θ τ  θέσω διαφορετικς. 

να παιδ εναι σν γραφο βιβλίο. ,τι τοῦ  δώσς  θ πάρ. 

Θέλεις νά φτιάξς γενιτσάρους; Εκολο ρκε  νχς στν διάθεσί σου παιδιά. 

Θέλεις νά φτιάξς νθρώπους; Εκολο, ρκε  νχς στν διάθεσί σου παιδιά!

Θέλεις νά φτιάξς θεούς; Εκολο, ρκε  νχς στν διάθεσί σου παιδιά!

Εναι επλαστα, εκολα χειριζόμενα κακόμη πι εκολα πέφτουν θύματα προπαγάνδας κα  παραπληροφορήσεως. 

Μία ματι γύρω μας θ μς πείσ γι τν σχυρισμό μου. 

Εναι βέβαια καλλη ποψις πορχεται νμφισβητήσ τσα σχυρίζομαι. 

Εναι κι ατο πο πιστεύουν πς πρέπει νφήσουμε μόνον του τν νθρωπο νκφρασθ κα  νκφράσλα ατ πο πηγάζουν π τ βαθύτερο «γώ του». Ατ πο θ το καταδείξουν τος δρόμους του κα θ τοπελευθερώσουν τν φυσικ τρόπο σκέψεως. 

Συμφων, λλ μρκετ «λλά»… 

Ἐὰν ναλογισθομε τν πραγματικότητά μας, θ διαπιστώσουμε πς εμαστε θύματα μίας νευ τέλους ναπαραγωγς καθως-πρεπεισμν. Δλα δή, χουμε τόσο πολπομακρυνθῇ π τν φύσι μας, πο τελικς πράττουμε κα σκεπτόμεθα μόνον μ βάσιν τν τρόπο πο μς χουν προγραμματίσῃ. 

τσι θ φμε, τσι θ κοιμηθομε, κε  θ πμε περίπατο, τότε θ σκεφθομε-ἐὰν σκεφθομε, ατν τν σειρ θ δομε στν τηλεόρασι, ατ τ βιβλίο θ διαβάσουμε, ατο  εναι ο  κανόνες….

ποιος μ κάποιον τρόπο καταφέρει ν ξεφύγπ τν πεπατημένη, χαρακτηρίζεται ς κραος, ναρχικός, χθρς τς τάξεως, συνείδητος, πάνθρωπος, κοινώνητος.. Καταῤῥίπτει βλέπετε τποια δεδομένα καὶ  τείνει κάποιες φορές, μ τν συμπεριφορά του, ν τνατρέψ. 

Γίνεται ν λίγοις χθρς το κατεστημένου κα το συστήματος! χθρς τς τάξεως κα τς θικς! κόμη κι ταν κπροσωπ μόνον τν θική, κριβς πε δ εναι πόλυτος, τότε χαρακτηρίζεται ς περιττός! 

Τί γίνεται λοιπόν άν φήσουμε να παιδί λεύθερο νά ναπτυχθ κατά πς τορίζουν οπιθυμίες του; Ονάγκες του; Τό νστικτό του;

χω ζήσει κα  τς δύο πλευρές. χω ζήσει καὶ  μ παιδι ποκαναν σα τοῦς παγόρευαν λλὰ  καὶ  μ παιδι που καναν μόνον σα θελαν. 

Κανένα παιδί, κι π τ μν κι π τ δέ, δν ταν σορροπημένο. ΚΑΝΕΝΑ!

Γιατί ατό;

Μά διότι δν πρχε μεσότης. μέσος ρος. 

Διότι δν πρχε σωστς διδάσκαλος πο θ κατευθύν τ βήματα το παιδιο, ς τε ν μπορέσ νποδεσμεύσπ   μέσα του κάθε μορφς ταλέντο κα ν τξωτερικεύσ. Κάθε μορφς δέα γι ν τν κάνργο! Κάθε μορφς καλοσύνη γι ν τν κάν σημαία. Τ παιδι παρέμεναν στσα  ολλοι τος ριζαν, δίχως προσωπικποψι κα  μ πολλς πολλς νασφάλειες. 

Μεγαλώνοντας χαναν κόμη κα  τν μικρ σχέσι πο τδενε μ τν πραγματική τους φύσι κα  τελικς κατέληγαν νναπαράξουν κρίτως συμπεριφορς ποπρεπε νκδηλωθον, ς ποδεκτές κοινωνικά, λλ πο οδόλως τξέφραζαν. Δυστυχισμένοι νθρωποι πο δομον δυστυχισμένες κοινωνίες. πόδειξις; λοι μας!

π τν λλην, τλλα παιδιά, ατ ποκαναν σα πήγαζαν π τν πιθυμία τους, ετε πρόκειτο γι πραγματικς νάγκες ετε γι τεχνητές, κατέληξαν ν ζον νάλογον βίο μ τ προηγούμενα. χι διότι δν τος δόθ δυνατότης ν ζήσουν πως τος πρεπε, λλ διότι τ μέτρον οὐδέποτε μπκε στν ζωή τους καὶ  στν σκέψι τους. Κα  τελικς, τ μεγάλο τους θέλω, καταντ ν λειτουργς  μέσον καταπιέσεως γι τος γύρω τους.  Δίχως φραγς κα  συνήθως δίχως πραγματικνειρα!

Μεσότης. κε εναι τ μυστικόν. 

να πλσμα, πως γι παράδειγμα να παιδί, ποξακολουθε  ν εναι μία γραφος βίβλος, χρειάζεται κι π τ δύο. Καὶ  κάποιον πο τ σέβεται γι μπορ  νκφράζ μ κάθε εκαιρία τς νάγκες του λλ κα  κάποιον πο τ καθοδηγεῖ, πρ κειμένου ν παραμένντς τν ρίων. (ρίων, χι μτν τρόπο πο μάθαμε λλὰ  μ  ατν ποφείλουμε μες πρωτίστως ν μάθουμε!!!)

Ποιά μως εναι τά ρια γιά να παιδί; Ποιός τά ρίζει; Ποιός τά θέτει; πάρχουν παιδαγωγοί σήμερα; Κι άν πρχαν, θά μποροσαν νά ναλάβουν να παιδί;

Θ πρέπ ν δομε τν πραγματικότητά μας κάπως …νάποδα!

Δλα δή, ν συνειδητοποιήσουμε πόσο μακρν τς ληθείας πορευόμεθα κα διαβιομε. 

Ἐὰν μς χουν πῇ ψέμματα γι τ πάντα, τότε μες πρέπει ν παραμένουμε ραστς τς ληθείας. Κι σον φορ στ παιδιά, ν παραμένουμε σκενον τπίπεδον πο θ τος πιτρέπ ν εναι αυτός τους λλ οὐδέποτε να ξεφύγουν π τθικν κα τ δίκαιον. 

Εναι πάρα πολ δύσκολος νας τέτοιος δρόμος. Κρύβει παγίδες κα  κακοτοπιές. Κρύβει κα πολλς δυσάρεστες κπλήξεις. λλ τποτέλεσμα δικαιώνει πάντα. 

Ἐὰν «συνεργάζονται» ρμονικ τθος μ τν Φύσιν, τότε τποτελέσματα πάντα θ εναι θαυμάσια. 

Γι ν συμβμως κάτι τέτοιο, μες πρτοι θ πρέπ νπαλλαγομε πσα φορτία κα  κατάλοιπα κουβαλμε. Θ πρέπ νφήσουμε πίσω μας καθῶς-πρεπεισμούς κα  συμπεριφορς πο δν προάγουν τν σκέψι κα  κρατον τν νθρωπο δέσμιο τν δεινν του. 

Πς συμβαίνει ατό; Πς μπορε κάποιος νά λειτουργήσ μέ τόν ριστότερον τρόπο ς παιδαγωγός;

κούγοντας τν «φωνούλα» τς καρδις του καὶ  τατοχρόνως κάνοντας τν κπαίδευσι το παιδιο βιωματική, κόμη καὶ  παιχνίδι. 

Δν εναι εκολο σίγουρα. Κρύβει, πως δη νέφερα, πολλς παγίδες κα λπες.  λλ κρύβει κα μεγάλες πολαβές. Μεγάλες πιβραβεύσεις. 

πιβραβεύσεις ποχουν ν κάνουν μ τος νθρώπους ποπιθυμομε ν δομήσουμε κα τν κατάργησι τν πηκόων. 

Τ παιδὶ  χρειάζεται ν μάθ πράγματα, ν  δεσμευθ γι ζητήματα, νχ σταθερ περιβλλον… κόμη καὶ  ν πάθ!

λλ χρειάζεται καλευθερίες, πρωτοβουλίες, νεξαρτησίες….

Συνδυάζονται λλ δύσκολα. ξαρτνται λα πμς καὶ  τν στάσι μας. 

Τ παιδί, πρ κειμένου ν γίνλοκληρωμένος νθρωπος, καδίως σκεπτόμενος, πρέπει ν μάθ ν σκέπτεται π νωρίς. χι μως πως μς βολεύει μς λλπως ταιριάζει στν Φύσιν του. 

Ἐὰν μως Φύσις το παιδιο εναι πρς τν κνηρία τν σέβεια τν πανθρωπιά, κεφείλουμε νπέμβουμε κα  ν φροντίσουμε γι τν κπαίδευσι. 

Φυσικά, πρτον κα κύριον μέλημα γιλα τ  παραπάνω παραμένει δική μας ξεκάθαρος κι πόλυτος στάσις. 

Τ παιδιχουν τν δυνατότητα ν γίνουν οἱ  μεγαλύτεροι τύραννοι. μες χουμε τν δυνατότητα ν γίνουμε ο  χειρότεροι παιδαγωγοί. διάλογος, συνήθως παραίτητος, δίδει τν δυνατότητα σλους μας ν εὕρουμε τς χρυσς τομές, τν μεσότητα. 

Ξέρω… λα φείλουμε ν τ πιάσουμε π τν ρχή… λα… λλἐὰν θέλουμε λευθέρα Πατρίδα, θ πρέπ ν διαθέτουμε λευθέρους νθρώπους! Γι νχουμε μως λευθέρους νθρώπους, πρέπει ν ξεκινήσουμε πλεύθερα Παιδιά!

Φιλονόη. 

φωτογραφία

πρώτη δημοσίευσις 17 Ἰανουαρίου 2012

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply