Θεϊκὴ συγχώρεσις

 

Οἱ Ἕλληνες Τραγῳδοὶ ἦσαν οἱ πρῶτοι ποὺ φανέρωσαν τὸ τίμημα ποὺ πληρώνουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὴν πικρία, τὴν βεντέτα καὶ τὴν ἐκδίκηση. Σκέψεις σὰν αὐτὲς δὲν μᾶς ἀφήνουν σὲ εἰρήνη καὶ εὐτυχία. Ἄρα πρέπει νὰ προσπαθήσουμε νὰ βροῦμε τὴν δύναμη νὰ συγχωρήσουμε συγγενεῖς, φίλους, συνεργάτες. Καλλίτερα τὸ εἶπε ὁ Σαίξπηρ: «Τὸ λάθος εἶναι ἀνθρώπινο, ἡ συγχώρεση θεϊκή»· δηλαδὴ ἡ συγχώρεσις εἶναι πολὺ δύσκολο πρᾶγμα.

Στὶς περιπτώσεις ποὺ γίνεται ἀντιληπτὸ πὼς τὸ κακὸ ποὺ μᾶς συνέβη προεκλήθη ἀπὸ μίαν κακὴ στιγμή, λ.χ. ἕνας συνεργάτης ἀπῴλεσε ἕνα ἔγγραφο· ἢ ὁ ὑπεύθυνος ἔχει σχεδὸν τὸ ἀκαταλόγιστο, λ.χ. ὁ ἔφηβος, ὁ μπερμπάντης σύζυγος· ἢ ὁ ὑπεύθυνος ἐπιδεικνύει εἰλικρινὴ μεταμέλεια, λ.χ. ὁ ἀπρόσεκτος ὁδηγὸς ποὺ μᾶς τράκαρε: τότε ἡ πλήρης ἀθῴωσις τοῦ ὑπευθύνου δὲν εἶναι δύσκολη ὑπόθεσις καὶ ἡ σχέσις ἐπανακάμπτει γρήγορα. Ἡ συγγνώμη δὲν διορθώνει τὸ λάθος, διορθώνει ὅμως ἐκεῖνον ποὺ τὸ διέπραξε. Σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις, ἐὰν δὲν κάνουμε ἀποδεκτὴ τὴν συγγνώμη τοῦ ὑπευθύνου, κάτι δὲν πάει καλὰ μὲ ἐμᾶς — ὄχι μὲ αὐτόν.

Ὑπάρχουν περιπτώσεις στὶς ὁποῖες ἡ συγγνώμη τοῦ ὑπευθύνου δὲν εἶναι ἀκριβῶς ὅπως τὴν περιμέναμε, ἀλλὰ εἶναι ἐν μέρει· ἢ συνοδεύεται ἀπὸ κατηγορίες ἀδίκου συνυπαιτιότητός μας· ἢ δεν εἶναι ἀρκετὰ εἰλικρινής: τότε ὁπωσδήποτε προσπαθοῦμε να εἴμαστε ὄσο πιὸ ἀντικειμενικοὶ γίνεται στὶς δικές μας εὐθύνες, ἀλλὰ ἐὰν ἡ σχέσις εἶναι σημαντικὴ γιὰ ἐμᾶς, πρέπει νὰ ἐπιδείξουμε ἀνοχή. Σὲ κάθε περίπτωση δὲν κολλᾶμε στὸ συγκεκριμένο συμβάν, οὔτε τὸ ὑπενθυμίζουμε κάθε λίγο καὶ λιγάκι· εἴμαστε ὅμως σὲ ἐπιφυλακὴ τοῦ στῦλ: συγχωρῶ, ἀλλὰ δὲν ξεχνῶ. Σὲ αὐτὴν τὴν μορφὴ συγχωρήσεως, ὁ χρόνος θὰ ἀμβλύνῃ τὶς ἄσκημες ἀναμνήσεις καὶ ἡ σχέσις θὰ ἐπανακάμψῃ ἀργὰ μέν, πλήρως δέ.

Στὶς δυσκολότερες περιπτώσεις ὁ ὑπεύθυνος δὲν ἀναγνωρίζει κἂν ὅτι ἔκανε κάτι κακό, λ.χ. ἡ μητέρα ποὺ δὲν ἀφήνει τὸν πατέρα νὰ δῇ τὸ παιδί· ἢ ἡ συγγνώμη του δὲν εἶναι κἂν αὐθεντική, λ.χ. ὁ πλαστογράφος τῆς διαθήκης· ἢ ἀρνεῖται νὰ μᾶς ἀποζημιώσῃ, λ.χ. ὁ κλέφτης συνεταῖρος· ἀκόμη καὶ σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις ὑπάρχει λύσις: ἡ λήθη, νὰ ξεχνᾷς — ἂν καὶ θυμᾶσαι. Ἀναμφίβολα, ἡ λήθη εἶναι ἡ δυσκολόοτέρα μορφὴ συγχωρήσεως, ἔχω δῇ ὅμως κάποιους γίγαντες νὰ τὴν κατορθώνουν, ἀκόμη καὶ ὅταν τὰ δικαστήρια ἔχουν ἐπιληφθῇ τῆς διαφορᾶς (ὁ Ἰούλιος Καίσαρ συγχωροῦσε τοὺς πάντες). Ἡ λήθη δὲν ἀθῳώνει τὸν ὑπεύθυνο, οὔτε ἐπιδεικνύει ἀνοχὴ ἀπέναντίί του, οὔτε ἀφήνει ἐλπίδα γιὰ συνέχιση τῆς σχέσεως — ἀπελευθερώνει ὅμως ἐμᾶς γιὰ νὰ συνεχίσουμε τὴν ζωή μας. Πρέπει ὁπωσδήποτε νὰα κατορθώσουμε νὰ διώξουμε ἀπὸ τὸ μυαλό μας τὸν πόνο καὶ τὸν θυμό, μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο: τέχνη, διανοητικοποίησις, ψυχοθεραπεία, θρησκεία, ὀ,τιδήποτε λειτουργεῖ.

Ἡ συγχώρεσις μπορεῖ νὰ εἶναι θεϊκή, ὅταν ὅμως καταλάβουμε τὴν σημασία της γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἰδίους θὰ βροῦμε τὴν δύναμη νὰ τὴν δώσουμε.

Ζιαμπάρας Δημήτρης

εἰκόνα

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply