Ἀναγνώστης κάποιου βιβλίου μου ἐπεσήμανε τὴν φράση «Ναυπλίου Εὐβοϊκὰ πυρπολήματα» καὶ μὲ ἐρωτᾶ τὶ σημαίνει αὐτό.
Τὸν λόγο ἔχει ἡ μυθολογικὴ παράδοσις. 

Ὁ Ναύπλιος, ἀπόγονος τοῦ Ναυπλίου ποὺ ἔκτισε τὸ Ναύπλιο, ἦταν σπουδαῖος ναυτικός. Εἶχε μετάσχει στὴν Ἀργοναυτικὴ ἐκστρατεία καί ὡς παρατηρητὴς τοῦ οὐρανοῦ εἶχε βρεῖ καὶ τὸν ἀστερισμὸ τῆς Μικρᾶς Ἄρκτου.
Γυιός του ἦταν ὁ θρυλικὸς Παλαμήδης ποὺ ἔλαβε μέρος στὸν Τρωικὸ πόλεμο. Λόγῳ ὅμως δολοπλοκίας, ποὺ ἐξύφανε ὁ Ὀδυσσέας, ὁ Παλαμήδης τιμωρήθηκε μὲ θάνατο διὰ λιθοβολισμοῦ ἀπὸ τοὺς Ἀχαιούς.
Ὁ πατέρας του γιὰ νὰ ἐκδικηθῇ τοὺς ἐπιστρέφοντες ἀπὸ τὴν Τροία φονεῖς τοῦ γυιοῦ του, ἄναβε στὰ ἀγριόβραχα τοῦ φοβεροῦ Καφηρέα φωτιές, γιὰ νὰ ὁδηγοῦνται πρὸς αὐτὰ τὰ πλοῖα τῶν Ἀχαιῶν καὶ νὰ συντρίβονται τὴν νύκτα στὴν θάλασσα.
Πολλοὶ Ἀχαιοὶ χάθηκαν, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ σώθηκαν. Ἀνάμεσά τους καὶ ὁ πανούργος Ὀδυσσέας.
Ὅταν τὸ ἔμαθε αὐτὸ ὁ Ναύπλιος, ἔπεσε στὸ νερὸ καὶ πνίγηκε.
Ὁ Σοφοκλῆς ἔγραψε, μὴ διασωθεῖσα τραγῳδία, «Ναύπλιος πυρκαεύς».

Οἱ φωτιές τοῦ Καφηρέα ποὺ συχνά ἦσαν «δόλωμα» ληστῶν γιὰ τὴν παγίδευση τῶν ναυτικῶν πῆραν τὴν ὀνομασία «Ναυπλίου Εὐβοϊκὰ πυρπολήματα».

Αὐτὸ ἄς γίνῃ μάθημα σὲ νέους καὶ παλαιούς.
Ὅ,τι λάμπει δὲν εἶναι πάντα φῶς γιὰ λυτρωμό.

Σαράντος Καργάκος