Καὶ μᾶς διέφυγε. Δυστυχῶς.
Μὲ τόσα ποὺ ἔχουμε στὰ κεφάλια μας, ἔχει καταντήσει πολυτέλεια ἡ μνήμη.
Ἄν καὶ κάπως ἀργά, σήμερα κάνουμε μίαν μικρὴ ἀναφορὰ στὰ 100χρονα τῆς (ἄς ποῦμε) ἀπελευθερωμένης νήσου μας. Μίας νήσου ὅμως ποὺ ἀκόμη καὶ σήμερα οἱ Τοῦρκοι θεωροῦν δική τους καὶ συχνὰ πυκνὰ ἐμφανίζουν στοὺς χάρτες τους ὥς ἐπαρχία τους. (Πρὸ δέκα περίπου ἐτῶν, φίλη μου, φοιτήτρια στὴν Ἀγγλία, ἦλθε σὲ σοβαρὴ ῥήξι μὲ ἄλλους συμφοιτητές της, διότι παρουσίασαν χάρτη μὲ τὶς νήσους Λῆμνο, Χίο, Μυτιλήνη τουρκικές. Ἡ φίλη καταγόταν ἀπὸ τὴν Λῆμνο. Παρὰ τὶς κραυγές της, στὸ τμῆμα ποὺ σπούδασε, ἐπεὶ δὴ οἱ τουρκάλες ἦταν περισσότερες, προτιμήθηκε ὁ λανθασμένος χάρτης!)
“100 χρόνια Χίος Ελευθέρα”!!!
H μοίρα των ελληνικών πλοίων που μετέφερε τον απελευθερωτικό στρατό φάνηκε στα στενά της Χίου το πρωί της Κυριακής 11ης Νοεμβρίου του 1912, ανήμερα της εορτής των πολιούχων του νησιού Αγίων Βικτώρων. Την αποτελούσαν τα εύδρομα «Εσπερία», «Μυκάλη», «Μακεδονία», «Αρκαδία», τα αντιτορπιλικά «Νέα Γενιά», «Αετός», «Ναυκρατούσα» και «Κεραυνός», η κανονιοφόρος «Αμβρακία» και τα μεταγωγικά «Πατρίς», «Σαπφώ» και «Εριέττα».
Ο ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στην παραλία Κοντάρι το απόγευμα της ίδιας ημέρας, όπου ακολούθησαν σφοδρές μάχες. Πρώτοι νεκροί ελευθερωτές του νησιού ο Εμμανουήλ Ποθητός και ο Ιωάννης Χρυσολωράς.
Το πρωί της επομένης ο στρατός όδευσε θριαμβευτικά προς την πόλη της Χίου. Στο Διοικητήριο της Χίου υψώνεται η ελληνική σημαία και στον Μητροπολιτικό Ναό ψάλλεται δοξολογία από τον Μητροπολίτη Ιερώνυμο.
Οι τουρκικές δυνάμεις αποσύρονται προς την ενδοχώρα της Χίου και με επίκεντρο το χωριό Πυτιός προβάλλουν σθεναρή αντίσταση στις ελληνικές δυνάμεις. Φονικές μάχες γίνονται στις περιοχές των Καρυών, του Αίπους, των Καρδαμύλων, της Βολισσού και της κεντρικής Χίου. Ανάμεσα στα θύματα των μαχών του Αίπους ήταν και ο ανθυποπλοίαρχος Νικόλαος Ρίτσος και ο δόκιμος σημαιοφόρος Ιωάννης Παστρικάκης.
Μετά από σαράντα ημέρες, στις 20 Δεκεμβρίου 1912 στο χωριό Καρυές, ο Τούρκος διοικητής συνταγματάρχης Ζιχνή μπέης παραδίδεται στις ελληνικές δυνάμεις. Την επομένη υπογράφεται η άνευ όρων παράδοση του τουρκικού στρατού και έτσι λήγει η πολύχρονη κατοχή του νησιού της Χίου από τους Οθωμανούς.
Στον απελευθερωτικό αγώνα του νησιού συμμετείχαν ενεργά τα ανταρτικά εθελοντικά σώματα των χωριών της Χίου. Στην συγκρότηση των σωμάτων αυτών πρωτοστάτησαν κληρικοί, ιατροί και τοπικοί παράγοντες.
Όλοι οι Χιώτες προσέφεραν ανεκτίμητες υπηρεσίες στον απελευθερωτικό Αγώνα του 1912. Από τις 13 Νοεμβρίου, το συσσίτιο του ελληνικού στρατού παρασκευάζονταν με δαπάνες της ελληνικής Κοινότητας του νησιού. Η περίθαλψη και η φιλοξενία των στρατιωτών εκ μέρους του χιώτικου λαού υπήρξε ενθουσιώδης. Το ίδιο αξιομνημόνευτη παραμένει και η στάση των Χιωτών απέναντι στους αιχμαλώτους στους οποίους δεν απηύθυναν ούτε μια προσβλητική φράση ή ατιμωτικό λόγο.
Η αναχώρηση του απελευθερωτικού στρατού έγινε το πρωί της 27ης Δεκεμβρίου 1912 κάτω από τις ζητωκραυγές και τις επευφημίες των κατοίκων…
Ἀποποίηση εὐθύνης
Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.