1912: ΟΤΑΝ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΠΗΓΑΙΝΑΝ ΦΑΝΤΑΡΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ!!!

• Ο δικηγόρος Παναγιώτης Αραβαντινός, που γεννήθηκε το 1882 και εκλεγόταν βουλευτής Αργολιδοκορινθίας. Εξελέγη βουλευτής από 28 Νοεμβρίου 1910 έως 29 Δεκεμβρίου 1911. Στην συνέχεια από 11 Μαρτίου 1912 έως 18 Απριλίου 1915 (δηλαδή όταν διεξάγονταν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι ήταν βουλευτής).
  Επανεξελέγη κατά τα έτη 1923-1925 και ως βουλευτής Ψαρών για την Βουλή των ετών, 1928-1932.
  Πέθανε στις 27 Απριλίου 1932.
• Ο συγγραφέας Στέφανος Γρανίτσας υπήρξε βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας. Εξελέγη από 8 Αυγούστου 1910 έως 12 Οκτωβρίου 1910. Ακολούθως εξελέγη από 28 Νοεμβρίου 1910 έως 29 Δεκεμβρίου 1911 και από 11 Μαρτίου 1912 έως 18 Απριλίου 1915 (δηλαδή όταν διεξάγονταν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι ήταν βουλευτής). Κατόπιν επανεξελέγη στην Βουλή των ετών 1915-1920.
  Πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου 1915. 
  

  *Ο Στέφανος Γρανίτσας

• Ο Στέφανος Γρανίτσας πολέμησε ως ανθυπολοχαγός. Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Πατρίς» (6 Δεκεμβρίου 1912) το όνομα του Γρανίτσα, ως επικεφαλής δυνάμεως είχε γίνει περιώνυμο στην περιοχή του Σουλίου, μαζί με τα ονόματα των οπλαρχηγών Φουρτούνα (παλαιός Μακεδονομάχος), Κολοβού και Λεοντίου. *Δημοσίευμα της εφημερίδας 
  

  «Πατρίς» για τον Γρανίτσα

  Σύμφωνα με την εφημερίδα «Νέα Ημέρα» (8-11-1912) ο οπλαρχηγός Γρανίτσας με 20 άνδρες, βοηθώντας και τον Κρητικό οπλαρχηγό Κ. Μάνο, βάδισε σε μια περίπτωση από την Ζώριτσα της Άρτας και έφθασε στην κορυφή του βουνού, αφού καθ’ όδόν εξουδετέρωσε μια συμμορία Τσάμηδων.

• Ο πολιτικός Γεώργιος Καφαντάρης γεννήθηκε το 1872 στην Ανατολική Φραγκίστα Ευρυτανίας.
  

  *Ο Γεώργιος Καφαντάρης

  Εξελέγη βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας από 20-2-1905 έως 1-2-1906, από 26-3-1906 έως 25-3-1910 και από 11 Μαρτίου 1912 έως 18 Απριλίου 1915 (δηλαδή όταν διεξάγονταν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι ήταν βουλευτής).
  Επανεξελέγη ως βουλευτής Ευρυτανίας κατά τα έτη 1915-1920, 1920-1922, 1923-1925 (Εθνοσυνέλευση), 1926-1928, 1928-1932, 1932-1933, 1933-1935, το 1936 (από 26 Ιανουαρίου έως 4 Αυγούστου 1936).
  Υπηρέτησε σε διάφορα υπουργεία και το 1924 ανέλαβε για σύντομη θητεία την πρωθυπουργία. Όταν άρχισε ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος παρουσιάσθηκε και κατετάγη στο Α΄Σύνταγμα.

• Ο Μιλτιάδης Νεγρεπόντης, γεννήθηκε στην Μασσαλία.
  Εξελέγη βουλευτής Αττικής από 28 Νοεμβρίου 1910 έως 20 Δεκεμβρίου 1911(Β΄ Αναθεωρητική Βουλή) από 11 Μαρτίου 1912 έως 18 Απριλίου 1915 (δηλαδή όταν διεξάγονταν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι ήταν βουλευτής) και από 31 Μαΐου 1915 έως 29 Οκτωβρίου 1915, από 12 Ιουλίου 1917 έως 10 Σεπτεμβρίου 1920.
  Διετέλεσε δύο φορές υπουργός Οικονομικών.
  Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τους Βαλκανικούς, διοργάνωσε πρώτος την στρατιωτική υπηρεσία αυτοκινήτων και την διηύθυνε κατά την διάρκεια της θητείας του. 
  

  *Ο Μιλτιάδης Νεγρεπόντης

  Σε χρονογράφημα της εφημερίδας «Χρόνος» (9 Οκτωβρίου 1912) με τίτλο «Ολίγη Λάρισα» και υπογραφή Μ. (ίσως είναι ο Τίμος Μωραϊτίνης) αναφέρεται στην είσοδο του Στρατού μας στην Λάρισα και προστίθεται:
  «Νὰ καὶ τὰ αὐτοκίνητα τοῦ Στρατηγείου. Τὸ ἕν ὁδηγεῖ, μὲ στολὴν λοχίου τοῦ Μηχανικοῦ, ὁ κ. Μ. Νεγρεπόντης, ὁ βουλευτὴς Ἀττικοβοιωτίας. Φέρει μεταξὺ βαθμοφόρων καὶ τὸν φίλον κ. Γ. Ῥοϊκόν, τὸν στρατιωτικὸν ζωγράφον: Μετὰ τὸ 1897, τὸ ὁποῖον ἔγινε ἀφορμὴ νὰ ζωγραφίσῃ τὴν «Μάχην τῶν Φαρσάλων» καὶ τὰ «Δελέρια», μᾶς ἦλθεν καὶ πάλιν διὰ νὰ ζωγραφίσῃ τὴν Ἑλλάδα τῆς Νίκης».  

• Αλλά και ο επικρινόμενος από τον Κατωπόδη βουλευτής Λάρισας Δημήτριος Χατζηγιάννης, είχε πλούσια πολιτική δράση. Το 1910 δημοσίευσε το έργο του «Το αγροτικό ζήτημα της Θεσσαλίας». Το έργο αυτό συνέβαλε στην ενημέρωση της κοινής γνώμης για την δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονταν στις αρχές του 20ου αιώνα οι κολλήγοι της Θεσσαλίας.
  

  *Ο Δημήτριος Χατζηγιάννης

  Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 8 Αυγούστου του 1910. Επανεξελέγη στις 11 Μαρτίου 1912 (άρα ήταν βουλευτής όταν εξερράγη ο πόλεμος).
  Στην συνέχεια εξελέγη ξανά βουλευτής το 1932-1933 και το 1933- 1935.
  Από το 1927 μέχρι το 1932 ήταν γενικός γραμματέας του Αγροτικού Κόμματος.
  Πολιτεύθηκε και μετά την Κατοχή και το 1947 έγινε υφυπουργός Γεωργίας και τρία χρόνια αργότερα υπουργός.
  Δήμαρχος Λάρισας από το 1955-1959 η πρώτη, 1959-1964 η δεύτερη και 1967-1969 η τρίτη θητεία του) στο δημαρχιακό αξίωμα.
  Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της Ενώσεως Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος.

Και πρώην βουλευτές ανταποκρίθηκαν στο προσκλητήριο της πατρίδας

Υπήρξαν όμως και οι πρώην βουλευτές, που ανταποκρίθηκαν στο προσκλητήριο της πατρίδας και έσπευσαν στα πεδία των μαχών.
Ένας από αυτούς ήταν ο Αλέξανδρος Ρώμας. Πρώην Πρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Ζακύνθου. Στο αξίωμα του προέδρου της Βουλής ανεδείχθη τρεις φορές και προήδρευσε συνολικά σε 175 συνεδριάσεις. Την πρώτη φορά εξελέγη Πρόεδρος στις 3 Νοεμβρίου 1897.
Για δεύτερη φορά εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής στις 7 Απριλίου 1905.
Την τρίτη φορά, ανεδείχθη  Πρόεδρος της Βουλής στις 24 Σεπτεμβρίου 1909.
Στενά συνδεδεμένος με τους Γαριβαλδινούς της Ιταλίας πήρε μέρος στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 ως εθελοντής του τάγματος των Ερυθροχιτώνων. Ανδραγάθησε στὴν μάχη του Δομοκού και προήχθη στον βαθμό του ταγματάρχη.
Προηγουμένως ανεμίχθη ενεργά στους αγώνες στηρίξεως της Κρητικής Επαναστάσεως του 1897 και μεταφέροντας τρόφιμα και εφόδια στους Κρητικούς με πλοίο συνελήφθη αιχμάλωτος από τις ναυτικές μονάδες των Μεγάλων Δυνάμεων, που είχαν αποκλείσει την Μεγαλόνησο.
Το 1909 δημιούργησε το σώμα των «Ελλήνων Ερυθροχιτώνων», το οποίο συντηρούσε με δικά του έξοδα.

Πολέμησε επικεφαλής του σώματος αυτού κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους στην Σιάτιστα, στα Γρεβενά, το Μπιζάνι, την Μονή Τσέπου και διακρίθηκε ιδιαίτερα στην μάχη του Δρίσκου, όπου και τραυματίσθηκε στο χέρι τον Νοέμβριο του 1912.
Όταν τον μετέφεραν στο ορεινό χειρουργείο, συνήντησε εκεί τον βαριά τραυματισμένο πρώην βουλευτή της Κερκύρας και ποιητή Λορέντζο Μαβίλη. Τον συνεχάρη και λίγο μετά, ο Μαβίλης εξέπνευσε. Ο Ρώμας στο Δρίσκο προήχθη σε αντισυνταγματάρχη επί του πεδίου της μάχης λόγω του ηρωισμού που επέδειξε.
Ο Ρώμας εκλεγοταν συνεχώς βουλευτής από το 1895 έως το 1909 όταν ανατικατέστησε τον Δ. Στεφάνου.
Επανεξελέγη στην Α΄Αναθεωρητική Βουλή του 1910 και στην Βουλή των ετών 1912-1915 (άρα ήταν βουλευτής όταν εξερράγη ο πόλεμος).

Είδαμε ήδη και την περίπτωση του Λορέντζου Μαβίλη.
Γεννήθηκε στην Ιθάκη, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως δικαστικός. Είχε αριστοκρατική καταγωγή και ισπανικές ρίζες από την πλευρά του πατέρα του.
Νωρίς ήλθε σε επαφή με τον «σολωμικό» πνευματικό κύκλο της Κέρκυρας, πριν καταλήξει για σπουδές στην Γερμανία. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, αφοσιώθηκε στην ποίηση γράφοντας κυρίως σονέτα και υπερασπίστηκε με θέρμη την δημοτική, ως εκλεγμένος βουλευτής Κερκύρας, όταν είχε κατηγορηθεί ο Παλαμάς. 

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει, στην εθελοντική συμμετοχή του στην Κρητική Επανάσταση, τον άτυχο Ελληνοτουρκικό Πόλεμος του 1897, καθώς και στο γεγονός ότι έχασε την ζωή του μαχόμενος στα βουνά της Ηπείρου, κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο.
Ο Λορέντζος Μαβίλης είχε εκλεγεί βουλευτής στην Β΄ Αναθεωρητική Βουλή των ετών 1910-1911.

Άλλο παράδειγμα, είναι ο πρώην βουλευτής Θεμιστοκλής Οικονομόπουλος, που έδρασε σαν οπλαρχηγός και τραυματίσθηκε στο πόδι, στο ύψωμα του Αγίου Νικολάου («Πατρίς» 9 Δεκεμβρίου 1912).
Είχε εκλεγεί βουλευτής Τροιζηνίας το 1905-1906 και Αργολιδοκορινθίας στην Α΄Αναθεωρητική Βουλή του 1910.

Ο πρώην βουλευτής Παπαναστασίου Αλέξανδρος, που είχε εκλεγεί βουλευτής Αρκαδίας στην Α΄ και στη Β’ Αναθεωρητική Βουλή των ετών 1910 και 1911, κατετάγη στο Α΄ Σύνταγμα κατά την «Νέα Ημέρα».

Το ίδιο και ο Αντώνιος Μαυρογορδάτος, βουλευτής Σύρου στις Βουλές (7-11-1912), των ετών 1885-1886, 1890-1892 και 1905-1906. Αργότερα εξελέγη στις Βουλές των ετών 1915-1915.

  Υπήρξε όμως και ένας πρώην βουλευτής, που έχασε την ζωή του στον πόλεμο εκείνο. Πρόκειται για τον Γεώργιο Καπιτσίνη πρώην βουλευτή Επιδαύρου Λιμηράς.
Σκοτώθηκε στην μάχη της Σιάτιστας.
Το όνομά του περιλαμβάνεται στο Δελτίο Απωλειών του υπουργείου Στρατιωτικών, που δημοσιεύθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1912. Είχε διατελέσει βουλευτής κατά τα έτη 1902-1904.
Ήταν πρώην στρατιωτικός, που είχε ανδραγαθήσει το 1897 και μετά τον πόλεμο παραιτήθηκε και για έξι χρόνια έζησε στην Αμερική.
Κατετάγη ως υπολοχαγός Πυροβολικού, αν και ήθελε να γίνει αεροπόρος («Νέα Ημέρα» 13-11-1912).

Με το χακί ντύθηκε και ο κτηματίας πρώην βουλευτής Τρικάλων Τάκης Αλέξιος. Είχε διατελέσει βουλευτής αρχικά Καλαμπάκας στο διάστημα 1905-1906 και 1906-1910 και βουλευτής Τρικάλων στην Α΄ Αναθεωρητική Βουλή του 1910.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Εμπρός» πήρε μέρος πολεμώντας ηρωικά, στις μάχες για την απελευθέρωση του Μετσόβου.

Ένας νεαρός φαντάρος, που τότε δεν είχε σχέση με την πολιτική ακόμα, πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και τραυματίσθηκε στην μάχη της Μπάνιτσας, στην περιοχή της Φλώρινας.
Ήταν ο Ιωάννης Μακρόπουλος από την Λαμία, ο οποίος ανεδείχθη Πρόεδρος της Βουλής στις 15 Δεκέμβριου 1952.
Προηγουμένως, τον Ιανουάριο του 1945 συμμετείχε στην κυβερνητική αντιπροσωπεία, η οποία διαπραγματεύθηκε με το ΕΑΜ την συμφωνία της Βάρκιζας. 

Και άλλοι βουλευτές ντύθηκαν στο χακί τότε

Ένας άλλος Λαρισαίος βουλευτής, που πήγε εθελοντής στον Βαλκανικό Πόλεμο, ήταν και ο Αγαμέμνων Σλήμαν, γιος του μεγάλου αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν και της Σοφίας Εγκαστρωμένου.
Κατετάγη εθελοντικά στα σύνορα της Θεσσαλίας, πριν αρχίσει ο πόλεμος, όπως έγραψε ο «Χρόνος», στις 29 Σεπτεμβρίου 1912.
Ο Σωματάρχης του, ζήτησε να τον πάρει ως γραφέα του, αλλά ο Σλήμαν δήλωσε ότι επιθυμεί να πολεμήσει.
Ο Αγαμέμνων Σλήμαν είχε εκλεγεί βουλευτής στην Βουλή των ετών 1905-1906 και αργότερα στην Α’ Αναθεωρητική Βουλή του 1910, στην Β΄Αναθεωρητική Βουλή των ετών 1910-1911, στην Βουλή των ετών 1912-1915 (άρα ήταν βουλευτής όταν εξερράγη ο πόλεμος).
Επανεξελέγη το 1915-1917 και το 1920-1922.

Στους βουλευτές έχουμε και την περίπτωση του βουλευτή Αττικής και Βοιωτίας Δημοσθένη Σωτηρίου, που είχε τραυματισθεί.
Είχε εκλεγεί βουλευτής στην Βουλή των ετών 1912-1915 («Νέα Ημέρα» 13-11-1912).

Ο Ιωάννης Φαρμάκης είχε εκλεγεί βουλευτής Αιτωλίας και Ακαρνανίας στη Α’ Αναθεωρητική Βουλή του 1910 και στη Β’ Αναθεωρητική Βουλή (1910-1911). Στη συνέχεια εξελέγη βουλευτής στις εκλογές των ετών 1912-1915 και αργότερα, κατά το διάστημα 1915-1920. Και ενώ ήταν βουλευτής, κατετάγη ως στρατιώτης και πήρε μέρος στην μάχη των Γιαννιτσών, τον Οκτώβριο του 1912, όπου τραυματίσθηκε από βλήμα τυφεκίου μάουζερ στο κεφάλι, 300 μέτρα πέρα από το τζαμί της πόλεως.
Αργότερα νοσηλεύθηκε στο νοσοκομεία που είχε στηθεί στην Σχολή Ευελπίδων.

Από ένα παραπολιτικό σχόλιο εξάλλου της εφημερίδας «Νέα Ημέρα», της 5ης Νοεμβρίου 1912, πληροφορούμαστε ότι φαντάροι έγιναν και οι βουλευτές Αττικοβοιωτίας Σπυρίδων Θεοδωρόπουλος (εκλεγμένος στην Β΄Αναθεωρητική Βουλή και στην Βουλή των ετών 1912-1915.
Επανεξελέγη στην Δ. Εθνοσυνέλευση κατά τα έτη (1923-25), ο πρώην βουλευτής Αιτωλίας και Ακαρνανίας (στην Α΄και Β΄Αναθεωρητική Βουλή των ετών 1910-11) Παντελής Καρασεβδάς (Ολυμπιονίκης), που ήταν έφεδρος υπολοχαγός, ο βουλευτής Αττικοβοιωτίας Ιωάννης Μπρισιμιτζάκης (βουλευτής της Β΄ Αναθεωρητικής Βουλής 1910-1911 και της Βουλής των ετών 1912-1915 και αργότερα βουλευτής κατά τα έτη 1915-1920) και ο βουλευτής Λάρισας Τσαξίρης Γεώργιος (εκλεγμένος στην Α΄ και Β΄ Αναθεωρητική Βουλή 1910-1911, στην Βουλή των ετών 1912-1915).

Τέλος έχουμε και την περίπτωση του πατέρα του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, του Κυριάκου Μητσοτάκη (1883-1944), που διετέλεσε βουλευτής Χανίων της Κρητικής Πολιτείας και στον Βαλκανικό Πόλεμο του 1912, ηγούμενος σώματος Κρητών εθελοντών, πολέμησε στην Μακεδονία και την Ήπειρο.

Οι Κύπριοι αδελφοί μας

Στους πολέμους που έκανε η Ελλάδα, είχε πάντα την συμπαράσταση των Κυπρίων αδελφών, παρά το γεγονός ότι ήταν υπό τον ζυγό ξένων.
Σ’ αυτoύς ειδικά τoυς αγώvες, παρά τον Αγγλικό ζυγό, πoλέμησαv εθελοντικά oι βoυλευτές του κυπριακού κοινοβουλίου Ευάγγελος Χατζηϊωάvvoυ, Νικόλαος, Κλ. Λαvίτης και o δήμαρχoς Λεμεσoύ και πρώηv βoυλευτής Χριστόδoυλoς Σώζoς. 

Ο Σώζoς μάλιστα, έχασε την ζωή του στις 6 Δεκεμβρίoυ 1912, στα υψώματα τoυ Πρoφήτη Ηλία, κοντά στo Μπιζάvι, έχovτας δίπλα τoυ τov βoυλευτή Ευάγγελo Χατζηιωάvvoυ, πoυ τραυματίσθηκε μάλιστα σoβαρά στo πρόσωπo, αλλά τελικά διέφυγε τov κίvδυvo.

Θα με ρωτήσετε γιατί ανεμόχλευσα αυτήν την ιστορία.
Μα, προφανώς για να τονίσω το ηρωικό πνεύμα και τον πατριωτισμό των πολιτικών της εποχής εκείνης, σε σχέση με πολλούς φυγοστράτους πολιτικούς της εποχής μας.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Νεώτερη Ἑλληνικὴ ἱστορία