Εἶναι μεγάλο ζήτημα τὸ ποῦ καὶ πῶς θὰ πρέπη νὰ στρώσουμε τοὺς ἑαυτούς μας κάτω, γιὰ νὰ τοὺς ἐπαν-ἐκπαιδεύσουμε, κατὰ καιρούς, πρὸ κειμένου νὰ ἀποκτήσουν, ἤ ὄχι, ἱκανοποιητικὲς ἐπικοινωνιακὲς τακτικὲς καὶ σχέσεις μὲ οὐσιαστικὲς δομές. Διότι ἐφ΄ ὅσον ἀλλάζουν διαρκῶς τὰ δεδομένα στὴν ζωή μας, σαφῶς  ἀλλάζουν καὶ οἱ σχέσεις μας, ὅπως καὶ οἱ ὀπτικές μας.
Ἄλλως τὲ ἡ προσαρμοστικότης ἀποδεικνύει ἔλλογα ὄντα. Ἡ μὴ προσαρμοστικότης ἄλογα.

Πάντα ὅλη αὐτὴ ἡ διαδικασία προϋποθέτει μεγάλην ἐνασχόλησιν μὲ τὸ ποιοὶ εἴμαστε, τὸ τὶ θέλουμε, τὶ χρειαζόμαστε καὶ κυρίως τὸ ποῦ θέλουμε νὰ φθάσουμε. Διαρκῶς καὶ καθημερινῶς.
Καὶ φυσικὰ ὅλα τὰ παραπάνω ὑπὸ τὸ πρίσμα τῶν ἐκάστοτε νέων δεδομένων, ποὺ οὐδέποτε ἦσαν σταθερά.
Ἡ προσαρμοστικότης καὶ ἰδίως ἡ προσαρμοστικότης σὲ περιόδους κρίσεως, ἀποδεικνύουν εὐφυΐα καὶ κατοχυρώνουν τὸ δικαίωμα τῆς ὑπάρξεως.
Διότι, κακὰ τὰ ψέματα, ὅσοι ἀρνοῦνται ἤ ἀδυνατοῦν νὰ προσαρμοστοῦν, παραμένοντας στὸν δικό τους κόσμο, εἶναι βέβαιον πὼς διαβιοῦν ἐκτὸς τόπου καὶ χρόνου καὶ σίγουρα τὸ πρῶτο σοβαρὸ ξέσπασμα θὰ τοὺς παρασύρη.

Ἡ παραμονή μας στὴν κοινωνία, ὡς ἐνεργὰ μέλη, προϋποθέτει καὶ ὑποχωρήσεις καὶ δικαιώματα ἀλλὰ καὶ ὑποχρεώσεις.
Ὁ σεβασμός, ποὺ πρῶτα στρέφεται πρὸς ἐμᾶς, καὶ μετά, ὡς καθρέπτισμα πρὸς τοὺς ἄλλους, ἀφορᾶ σὲ ὅλα τὰ μέλη τῶν κοινωνιῶν ποὺ ἐντός τους διαβιοῦμε, ἀνεξαρτήτως τοῦ ἐὰν πράγματι ἀξίζουν σεβασμοῦ ὅλα αὐτὰ τὰ μέλη. Εἶναι δεδομένον πὼς γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ συνυπάρξουμε μὲ κάποιους, ὀφείλουμε πρῶτα καὶ κύρια νὰ καθορίσουμε τὰ δικά μας ὅρια, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ καθοριστοῦν καὶ τῶν ἄλλων τὰ ὅρια καὶ τελικῶς νὰ διαβιοῦμε μὲ σεβασμὸ κι αὐτοσεβασμό.

Ὅμως…
Κι ἐδῶ, αὐτὸ τὸ «ὅμως» εἶναι πηγὴ πολλῶν ἀναθεωρήσεων.
Γιὰ παράδειγμα, ἡ ἐποχή μας διέπεται ἀπὸ βία, ὅσο λίγες προηγούμενες γνωστές μας ἐποχές.
Σὲ συνθῆκες βίας ὅμως καλεῖται τὸ ἄτομο νὰ ἀποδείξῃ καὶ τὴν ψυχραιμία του καὶ τὴν διαύγειά ἀλλὰ καὶ τὴν ἀνθρωπιά του.
Ἐὰν οἱ συνθῆκες βίας μᾶς ὁδηγοῦν στὴν ἀπομόνωσιν, τότε ὁπωσδήποτε πρέπει νὰ ἀναθεωρήσουμε καὶ τὴν εἰκόνα μας γιὰ τὸν ἑαυτόν μας ἀλλὰ καὶ τὰ ὅσα πιστεύουμε γιὰ τοὺς ἄλλους. Διότι ἐὰν μέσα σὲ ἀκραῖες συνθῆκες ἀδυνατοῦμε νὰ παραμένουμε ἄνθρωποι, σέ τί διαφέρουμε ἀπό τά ἄγρια θηρία;

Κι ἀπὸ τὴν ἄλλην…
Σὲ συνθῆκες βίας, ἀκροτήτων καὶ κοινωνικῆς ἀποσαθρώσεως τὸ πρῶτο ποὺ συμβαίνει εἶναι ἡ διάλυσις τῶν δομῶν ποὺ θεωρούσαμε ὡς δεδομένες.
Γᾶμοι διαλύονται, παιδιὰ χωρίζουν διὰ παντὸς ἀπὸ τοὺς γονεῖς τους, φιλίες καταστρέφονται, ἐπιχειρήσεις βουλιάζουν, εἰσοδήματα ἐξαφανίζονται, ἀτομικότητες ἀναδύονται, ἀκρότητες προβάλλονται…
Εἶναι πολὺ φυσικὸ ὅμως ὅλο αὐτό.
Εἴπαμε πὼς γιὰ νὰ κτίσῃς τὸ νέο πρῶτα πρέπει νὰ γκρεμίσῃς τὸ παλαιό.
Αὐτὴν τὴν περιόδο λοιπὸν ἀκόμη γκρεμίζουμε τὸ παλαιό… Ἀλλὰ τὸ παλαιὸ ἦταν τὸ σπίτι μας…
Κι ὅταν γκρεμίζεται τὸ σπίτι σου… ἔ… Πῶς νά τό κάνουμε; Πονᾶ…!!!

Σήμερα τὰ πάντα ἀναθεωροῦνται.
Ὅσα πιστεύαμε γιὰ παγιωμένα παύουν νὰ ὑφίστανται σὲ μίαν στιγμή, κι ὅσα πιστεύαμε γιὰ ἀπίθανα, τὰ ἔχουμε ἤδη στὴν καθημερινότητά μας.
Ὅλη αὐτὴ ἡ κατάστασις ὅμως δὲν εἶναι μόνον στὸ γενικόν, στὸ Ὅλον τῆς κοινωνίας, ἀλλὰ καὶ στὸ προσωπικό, στὸ ἀτομικό, στὸ οἰκογενειακό. Ἀπὸ τὶς βάσεις ἔως τὶς κορυφές τους ὅλες οἱ οἰκεῖες μας δομές… καταῤῥέουν…
Καὶ τελικῶς, ἄν καὶ μᾶς τραβᾷ ἀπὸ τὸ χέρι κάτι, γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ συμπεριφορὲς τοῦ παρελθόντος, ἐμεῖς συνήθως ἐμμένουμε στὰ ὅσα γνωρίζαμε καὶ μᾶς ἔκαναν νὰ αἰσθανόμαστε ἀσφαλεῖς.

Ποῦ πᾶμε;
Στὴν ἐπαναδόμησιν ἐκ τοῦ …μηδενός.  Ἐκ τοῦ …τίποτα!!! Ἤ σχεδὸν ἐκ τοῦ …τίποτα!!!
Διότι πάντα παραμένει ἡ μονάς, τὸ ἄτομον, ὁ ἄνθρωπος ὡς κεφάλαιον, ἐπὶ τοῦ ὁποίου θὰ βασιστῆ ἡ ὅποια ἐπαναδόμησις τῶν πάντων.
Μὰ προσοχὴ μεγάλη χρειάζεται στὸ πῶς θὰ ἀντιληφθοῦμε αὐτὴν τὴν ἐπαναδόμησιν.

Εἶναι πέραν τῆς προσαρμοστικότητος κι ἕνας ἀκόμη παράγων ποὺ πρέπει νὰ λάβουμε ὑπ΄ ὄψιν μας, ἐὰν θέλουμε πράγματι νὰ καταφέρουμε νὰ δομήσουμε τὸ νέον σὲ γερὲς βάσεις.
Κι αὐτὸς ὁ παράγων ἔχει νὰ κάνῃ μὲ τὴν πρώτη μου ἀναφορά:  τὸν αὐτοπροσδιορισμό μας.
Ὅταν διαλύονται τὰ πάντα γύρω μας, εἶναι πολὺ εὔκολο νὰ μᾶς καταβάλῃ ἡ ἀπογοήτευσις, ἐφ΄ ὅσον παραμένουμε μέσα στὸ γεγονός, ποὺ συνήθως μᾶς ἀλλάζει τὶς συνήθειες καὶ μᾶς ἀνατρέπει τὶς βολές. Μὰ ὅλο αὐτὸ εἶναι πολὺ καλό.
Τίποτα ἀπὸ ὅσα γνωρίζαμε ἔως σήμερα δὲν ἦταν ὑγιές. Ἀκόμη κι ἐὰν καταφέρναμε, ἀκροβατῶντας, νὰ διαβιοῦμε σὲ κάποιον βαθμὸ κατὰ φύσιν, πάλι ὑπῆρχε πρόβλημα, ἐφ΄  ὅσον ὅλες οἱ κοινωνικές μας δομὲς εἶναι παρὰ φύσιν. Ἄρα, κάπου, σὲ κάποιες μικρὲς ἤ μεγάλες λεπτομέρειες, κι ἐμεῖς τμῆμα τῆς Ὕβρεως παραμέναμε.
Συνεπῶς ἡ ἀνάγκη τοῦ ἐπαναπροσδιορισμοῦ, τῆς ἀπομονώσεως, τοῦ ἐπανακαθορισμοῦ στόχων εἶναι ὅλο καὶ πιὸ ἐπιτακτικὴ καὶ θέλουμε δὲν θέλουμε θὰ τὴν ὑποστοῦμε.

Θυσίες λοιπόν.
Θυσίες τοῦ προτέρου τρόπου διαβιώσεως, σκέψεως, ἀντιλήψεως.
Θυσίες ἀκόμη καὶ στὶς σχέσεις μας ἤ στοὺς στόχους μας.
Φωτιὰ μᾶς ἔζωσε… Ἐὰν θέλουμε νὰ βγοῦμε ζωντανοὶ πρῶτα ἀπ’  ὅλα ὀφείλουμε νὰ καταλάβουμε τὸ τὶ συμβαίνει καὶ  τὸ γιατί.
Μετὰ τὰ βήματα θὰ βρεθοῦν.

Φιλονόη

φωτογραφία