Ἱερὰ Ὁδός, ἀνιερότης καὶ κατάντια

Ἱερὰ Ὁδὸς καὶ ἡ κατάντια…
…ἐκ τῆς ἀνιερότητος ἐπὶ τοῦ πνεύματος καὶ τῆς φύσεως, ἐκ τῆς χριστεπωνύμου τάξεως!!!

Ὁ Ἀμερικανὸς συγγραφεὺς Χένρυ Μίλερ γράφει τὸ 1939 ἐπισκεπτόμενος τὴν Ἑλλάδα:

«Πολλὲς φορές, ἀκολουθώντας τὴν Ἱερὰ Ὁδὸ ἀπὸ τὸ Δαφνὶ πρὸς τὴν θάλασσα, ἐνόμισα πὼς τρελλαίνομαι. (…) Δὲν ἔπρεπε νὰ κυλᾶμε μὲ ἁμάξια στὴν Ἱερᾶ ὁδό, ὅπως σ’ ἕναν αὐτοκινητόδρομο. Τοῦτο εἶναι μία ἱεροσυλία. Ἔπρεπε νὰ βαδίζουμε, νὰ βαδίζουμε, ὅπως οἱ ἄνθρωποι τῶν ἀλλοτινῶν καιρῶν, καὶ ν’ ἀφήνουμε ὅλο μας τὸ εἶναι νὰ πλημμυρίζῃ ἀπὸ φῶς. Δὲν εὑρίσκεται κάποιος ἐδῶ σ’ ἕναν ἀπὸ τοὺς μεγάλους δρόμους τῆς χριστιανοσύνης. Αὐτὸ τὸν δρόμο τὸν ἐχάραξαν πόδια παγανιστικά, πόδια εὐλαβικά, πορευόμενα πρὸς τὴν μύηση, πρὸς τὴν Ἐλευσίνα…».
«Φιλολογικὲς διαδρομὲς στὴν Ἑλλάδα», ἐκδόσεις Πατάκης.

Φωτογραφία πρώτη:
Στὸν σταθμὸ τοῦ Ἐλαιῶνος εἶναι τοποθετημένα κάτω ἀπὸ τοὺς τσίγκους μερικὰ κατάλοιπα ἐκ τῆς Ἱερᾶς Ὁδοῦ.
Ἡ κατάντια τῆς Ἱερᾶς Ὁδοῦ…
Βάθρα γεφύρας καὶ τὰ γραφόμενα σὲ πινακίδα (ποὺ ἀμφιβάλλω ἐὰν τὸ 1% τῶν Ῥωμιῶν ἐπισκεπτῶν τοῦ σταθμοῦ τὴν ἔχουν διαβάση:

«Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἀνασκαφικῆς ἐρεύνης στὰ νότια τοῦ σταθμοῦ «Ἐλαιῶνος» ἀπεκαλύφθησαν τρία βάθρα θεμελιώσεως καὶ ἀρχιτεκτονικὰ μέλη ἀπὸ τὸ τόξο ἀρχαίας γεφύρας τοῦ Κηφισοῦ ποταμοῦ».

Ὁ Κηφισὸς πηγάζει ἀπὸ τὸν φυσικὸ κόμβο τῆς Πάρνηθος καὶ τῆς Πεντέλης, συλλέγοντας ὕδατα ἀπὸ τὰ ὅρη Αἰγάλεω καὶ Ποικίλον Ὅρος. Πρὶν τὴν ἐκβολή του στὸν Φαληρικὸ ὅρμο συναντᾶται μὲ τὸν Ἰλισὸ (*). Ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα ἤδη ἀποτελεῖ τὸν κυριότερο ποταμὸ τοῦ Λεκανοπεδίου: ὁ Σοφοκλῆς τὸν χαρακτηρίζει «ὠκυτόκο», ὁ Εὐριπίδης «ἱερὸ» καὶ «καλίῤῥοο». Ὁ ποταμὸς Κηφισὸς ἀπεικονίζεται στὸ ἀριστερὸ ἄκρο τοῦ δυτικοῦ ἀετώματος τοῦ Παρθενῶνος ὡς εὔρωστος νέος ἄνδρας ξαπλωμένος στὸ βραχῶδες ἔδαφος μὲ του κορμὸ του σὲ συστροφή, στάσις ποὺ ὑποδηλώνει τὴν κινητικότητα τοῦ ποταμοῦ. Σὲ ἀναθηματικὸ ἀνάγλυφο στὸ Ἐθνικὸ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο παρουσιάζεται δίπλα στὸν Ἰλισσὸ ὡς ὥριμος ἄνδρας μὲ κέρατα ταύρου, σύμβολο τῆς ὁρμητικότητός του. Ἀρχαιολογικὲς ἐνδείξεις γιὰ τὴν ἀπὸ κοινοῦ λατρεία τοῦ ποταμοῦ μαζὺ μὲ ἄλλες θεότητες προέρχονται ἀπὸ τέμενος στὴν περιοχὴ τοῦ Νέου Φαλήρου καὶ ἀπὸ βωμὸ στὸν Ὠρωπό.

Ὁ Ἐλαιὼν τῶν Ἀθηνῶν ἐπλαισίωνε κατὰ τὴν ἀρχαιότητα τὴν Ἱερᾶ Ὁδὸ ἀπὸ τὶς δυτικὲς παρυφὲς τῆς πόλεως ἕως τὸ Αἰγάλεω. Ὁ Κηφισὸς διέσχιζε τὸν Ἐλαιώνα καὶ τὸν τροφοδοτοῦσε μὲ νερὸ μέσῳ ἀρδευτικῶν καναλιῶν ποὺ εἶχαν κατασκευασθῆ κατὰ μῆκος του. Τὸ ἄλσος τῆς Ἀκαδημίας Πλάτωνος ἐπίσης τροφοδοτεῖτο μὲ ὕδατα ἀπὸ τὸν ποταμό, ἡ κοίτη τοῦ ὁποίου εὑρίσκετο γύρω στὰ 1200 μέτρα ἀνατολικότερα σὲ σχέση μὲ τὴν σημερινή. Τὰ σωζώμενα ἀρχιτεκτονικὰ λείψανα τῆς γέφυρας ἀλλὰ καὶ ἡ στρωματογραφία τῆς εὐρυτέρου περιοχῆς ἐμπλουτίζουν σημαντικὰ τὶς γνώσεις μας γιὰ τὴν δραστηριότητα τοῦ ποταμοῦ κατὰ περιόδους ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν διαχείριση τῶν ὑδάτων του.

Τὰ βάθρα ἀπεκαλύφθησαν σὲ βάθος 6,50 μέτρων, μὲ κατεύθυνση ἀπὸ βοῤῥᾶ πρὸς νότο. Ἔχουν κατασκευασθῆ ἀπὸ ἀσβεστολιθικοὺς λιθοπλίνθους καὶ διατηρῶνται σὲ ὕψος τεσσάρων δόμων. Στὴν ἐπιφάνειά τους παρατηρεῖται ἔντονος διάβρωσις, ποὺ ἔχει προκληθῆ ἀπὸ τὴν ῥοὴ τοῦ ποταμοῦ καὶ τὶς πλημμύρες ποὺ ἐκδηλώνοντο. Ἡ γέφυρα ποὺ ὑπεστήριζαν τὰ βάθρα ἦταν τοξωτή, τοὐλάχιστον πεντάτοξος.

Οἱ «γεφυρισμοί», τὰ σκωπτικὰ πειράγματα τῶν Ἀθηναίων πρὸς τοὺς ἀξιωματούχους καὶ τοὺς μύστες τῶν Ἐλευσινίων Μυστηρίων κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἐπιστροφῆς τους ἀπὸ τὴν Ἐλευσίνα στὴν Ἀθήνα διὰ τῆς Ἱερᾶς Ὁδοῦ ποὺ ἀναφέρονται ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους συγγραφεῖς, ἐλάμβανον χώρα στὴν γέφυρα τοῦ Ἀθηναϊκοῦ Κηφισοῦ.»

Ῥιζόγιαννης Σωτήρης

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

2 thoughts on “Ἱερὰ Ὁδός, ἀνιερότης καὶ κατάντια

Leave a Reply to ΑΣΧΕΤΟΣCancel reply