1. Η αναγκαιότητα για την προστασία ομάδων πληθυσμού και πραγμάτων αναντικατάστατων και ανεκτίμητης αξίας, για πολιτικά κλιμάκια κρατικών και αυτοδιοικητικών οντοτήτων, αλλά και για ειδικό εξοπλισμό και υλικά χρήσιμα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω των πάσης φύσεως υπαρκτών κινδύνων και απειλών, των οποίων η εκδήλωση δημιουργεί πολλαπλασιαστικά σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις, τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στο ανθρωπογενές, δεδομένης της υπερσυγκέντρωσης ανθρώπων και πλούτου κυρίως σε μεγάλα αστικά συγκροτήματα.
Η αναγκαιότητα επεξεργασίας και διαμόρφωσης ενός πολυκριτηριακού Εθνικού Χάρτη Χωρικής Επικινδυνότητας (Ε.Χ.Χ.Ε.) για τη χώρα αποτελεί υποχρέωση του παρόντος νόμου.
2. Σκοπός των διατάξεων του παρόντος νόμου είναι η ρύθμιση των θεμάτων που αφορούν στη χωροθέτηση, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία Κατασκευών Δημοσίου Ενδιαφέροντος Προστασίας Ανθρώπων και Πραγμάτων (Κ.ΔΕ.Π.Α.Π.), καθώς και στη βελτίωση και εκσυγχρονισμό των ήδη υφιστάμενων για την αντιμετώπιση κατάστασης έκτακτης ανάγκης (παρ. 9 άρθρο 2 του παρόντος νόμου), ενώ παράλληλα προβλέπεται η υπό προϋποθέσεις χρήση αυτών για την εξυπηρέτηση καθημερινών λειτουργικών αναγκών δημοσίου και ιδιωτικού ενδιαφέροντος με κοινωνικό χαρακτήρα.
Ειδικότερα ο παρών νόμος στοχεύει στην :
• Πρόληψη ως απόκριση ή αντίδραση της πολιτείας σε έκτακτες ανάγκες, μέσω συγκεκριμένων δράσεων που αποβλέπουν κατά κύριο λόγο στην προστασία και ασφάλεια των πολιτών, της πολιτικής ηγεσίας της χώρας και της κινητής ιστορικής, πολιτιστικής και λοιπής κρατικής περιουσίας, μη εξαιρούμενης και της αντίστοιχης ιδιωτικής, από καταστροφικές απειλές που δημιουργούν ακραία και υπερακραία φυσικά και καιρικά φαινόμενα, κακόβουλες ανθρωπογενείς ενέργειες συμπεριλαμβανομένων των τρομοκρατικών προσβολών και τεχνολογικά ατυχήματα (καταστροφή βασικών υποδομών, μεγάλων πυρκαγιών, διασπορά Βιολογικών Ραδιολογικών και Χημικών ουσιών), καθώς και καταστροφικών απειλών από πόλεμο ή πολεμικό επεισόδιο.
• Υλοποίηση Εθνικού Χάρτη Χωρικής Επικινδυνότητας (Ε.Χ.Χ.Ε.), ως βοηθήματος πολιτικής διαχείρισης όλων των κινδύνων και ως δράση συνεχούς βελτίωσης του γνωστικού αντικειμένου και του επιχειρησιακού σχεδιασμού, σχετικά με τη χαρτογράφιση των καταστροφικών κινδύνων και την επισκόπηση της διαχρονικής τους εξέλιξης, συμπεριλαμβανομένου και του μελλοντικού αντίκτυπου της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής (συλλογή, ταξινόμηση, εναρμόνιση και χρήση μεθοδολογιών διαχρονικής εκτίμησης κινδύνων).
• Επικαιροποίηση των Τεχνικών Προδιαγραφών (Τ.Π.) / Οδηγιών και Προτύπων στους τομείς του χωρικού σχεδιασμού του Οικοδομικού Κανονισμού των Δομοστατικών, Ηλεκτρομηχανολογικών και Ενέργειας, Υδραυλικών, Ραδιοβιοχημικών και Πυροπροστασίας, βάση της ισχύουσας ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
• Βελτίωση της ικανότητας προσαρμογής, αντοχής και ετοιμότητας αντίδρασης ων κοινωνικοοικονομικών δομών στην αντιμετώπιση κινδύνων οφειλόμενων σε καταστροφικά ανθρωπογενή και φυσικά καταστροφικά φαινόμενα καθώς και σε τρομοκρατικές ή πολεμικές απειλές.
• Ενίσχυση, επισκευή, εκσυγχρονισμό και μετασκευή όσων υφιστάμενων παλαιών «δομοκατασκευών προστασίας ανθρώπων» (παρ. 3 άρθρ. 4 του Π.Δ. 1125/1977 – Α’ 364) επιδέχονται βελτιώσεων με βάση τα σύγχρονα δεδομένα και απαιτήσεις.
• Χωροθέτηση, μελέτη, κατασκευή, συντήρηση, διαχείριση και λειτουργία νέων Κατασκευών Δημοσίου Ενδιαφέροντος Προστασίας Ανθρώπων και Πραγμάτων (Κ.Δ.Ε.Π.Α.Π.), με δυνατότητες εγκατάστασης πολλαπλών χρήσεων εκτός περιπτώσεων έκτακτης ανάγκης (περίοδοι ομαλότητας) που εξυπηρετούν και λειτουργικές απαιτήσεις της καθημερινότητας.
• Πρόβλεψη μέτρων – κινήτρων και ενισχύσεων πολεοδομικού, οικονομικού γενικώς και φορολογικού χαρακτήρα, που ενισχύουν τη δυνατότητα υλοποίησης των ως άνω νέων κατασκευών καθώς και τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των ήδη υφιστάμενων, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών αναγκών των παραμεθόριων απόκεντρων και άλλων περιοχών ή νήσων, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
• Άμεση ή έμμεση κοινωνική ωφέλεια που θα προκύπτει από την εφαρμογή του παρόντος νόμου αναφορικά με την επιτρεπόμενη «πολλαπλότητα χρήσεων» κατά τις περιόδους ομαλότητας, ιδίως χώροι συναθροίσεων και εκδηλώσεων, σταθμοί Ι.Χ. οχημάτων που εξυπηρετούν τη λειτουργικότητα των υπερκείμενων κτιριακών κατασκευών, καθώς και των αστικών μεταφορών με την απελευθέρωση από σταθμευμένα οχήματα δρόμων και πεζοδρομίων.
Υποχρεωτικές χρήσεις που δεν συμπεριλαμβάνονται στις ανωτέρω, αλλά εξυπηρετούν τις ΚΔΕΠΑΠ καθώς και τις υπερκείμενες αυτών κτιριακές κατασκευές, είναι αναφερόμενες στις § 3α και 3β άρθρ. 18 του παρόντος νόμου.
• Αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, όπως ακραία και υπερακραία καταστροφικά φυσικά και καιρικά φαινόμενα ως συνέπεια της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής καθώς και τεχνολογικά ατυχήματα (άρθρ. 2 § 9).