Βλέπουμε τὸν κόσμο μόνον μέσα ἀπὸ τὰ ἀτομικά μας πρίσματα…

Κι ἐτοῦτο ἐὰν δὲν ἀλλάξῃ, τότε, πολὺ ἁπλᾶ, θὰ μᾶς …ξεφορτωθῇ ὁ κόσμος, διότι, οὔτως ἢ ἄλλως, εἶναι τόσα πολλὰ αὐτὰ τὰ ἀτομικά μας πρίσματα, ποὺ ἀδυνατοῦμε νὰ συνεννοηθοῦμε μεταξύ μας καὶ νὰ συμπράξουμε γιὰ τὸ κοινὸ ὄφελος. Καί, ἐπὶ τοῦ παρόντος, τὸ κοινὸ ὄφελος εἶναι τὸ νὰ συνειδητοποιήσουμε πὼς δὲν εἴμαστε ἀμέτρητα κομμάτια ποὺ πρέπει τὸ ἕνα νὰ ἐπιβληθῇ στὸ ἄλλο, παρὰ μόνον νὰ ἀναγνωρίσουμε τὴν ἀτομικότητά μας, νὰ συνειδητοποιήσουμε τοὺς (ἀληθεῖς κι ὄχι ἐπιπλάστους) δεσμούς μας μὲ τοὺς γύρω μας καί, σιγά-σιγὰ μὰ σταθερά, νὰ δομήσουμε οὐσιαστικὲς σχέσεις, πρὸ κειμένου νὰ συγκροτήσουμε πραγματικὲς κοινωνίες.

Αὐτὰ τὰ ἀτομικὰ πρίσματα προκύπτουν ἀπὸ τὶς ἀτομικές μας ἐμπειρίες. Ὅμως οἱ ἐμπειρίες, ἀπὸ μόνες τους, δὲν δύνανται νὰ χρησιμοποιηθοῦν, δίχως τὶς συναισθηματικές τους φορτίσεις, ἐφ΄ ὅσον κάθε μία ἐξ αὐτῶν ἐμπεριέχει, οὔτως ἤ ἄλλως, αἴσθημα. Τὸ αἴσθημα ὅμως δηλώνει ἐρμηνεία. Ἡ ἐρμηνεία ὅμως, ἐὰν δὲν πατᾷ σὲ λογικὰ ἐπιχειρήματα, εἶναι σκουπίδι.

Οἱ ἀτομικές μας ἐρμηνείες προέρχονται ἀπὸ ἀτομικὲς -καὶ μόνον- ἀπόψεις κι ἐκδοχὲς καὶ ὀπτικές. Θεωρητικῶς, ὅλες μας οἱ ἐμπειρίες βασίζονται ἐπάνω σὲ εἰκόνες ποὺ καθημερινῶς προσλαμβάνουμε, οἱ ὁποῖες καὶ γεννοῦν διάφορα αἰσθήματα. Αὐτὲς οἱ εἰκόνες, σιγὰ σιγά, «μετουσιώνονται» στὴν ἐμπειρία μας. Ὅμως πόσο «καθαρές» ἀπό ἐρμηνεία εἶναι αὐτές οἱ ἐμπειρίες;

Ἀπὸ τὰ παιδικά μας χρόνια, αὐτὸ ποὺ πράγματι κάνουμε εἶναι τὸ νὰ «συλλέγουμε εἰκόνες» ποὺ τὶς «κατατάσσουμε» σὲ θετικὲς ἢ ἀρνητικὲς ἐμπειρίες. Τὸ κριτήριόν μας ὅμως εἶναι τὸ αἴσθημα καὶ μόνον. Κι ἔτσι αὐτὲς οἱ ἐμπειρίες ποὺ «συνδέονται» μὲ εὐχάριστα αἰσθήματα, «κατατάσσονται» στὶς θετικὲς καὶ οἱ ἄλλες στὶς ἀρνητικές. Ὅμως τελικῶς ποιά ἐμπειρία εἶναι θετική καί ποιά ἀρνητική;

Ἡ ἀλήθεια εἶναι πὼς ὅλα ξεκινοῦν ἀπὸ τὰ παιδικά μας χρόνια, ὅπου ἐκεῖ «φυλακίσαμε» δίχως νὰ τὸ ἐπιλέξουμε, μεγάλο τμῆμα τῶν θεμελίων τῆς προσωπικότητός μας.  Κάποια γεγονότα τότε ποὺ ἀφύπνισαν ἢ προεκάλεσαν κάποιο ἔντονο αἴσθημα, σὲ μίαν περίοδο ποὺ ἤμασταν ἀνίσχυροι καὶ ἀδύναμοι, ἔχει δράση ἐπάνω μας ὡς ὁ κεντρικὸς πυλὼν ἐπὶ τοῦ ὁποίου «ἐδομήσαμε» τὸν ἐνήλικο χαρακτῆρα μας. Ἐὰν λοιπὸν κάποιος φόβος ἢ κάποιος πόνος ἢ κάποια ἀνασφάλεια μᾶς ὑπεχρέωσε νὰ αἰσθανθοῦμε ἀδύναμοι καὶ μόνοι, τότε, γιὰ ὅσον καιρὸ ἀρνούμεθα ἐμεῖς νὰ καταπιασθοῦμε μὲ αὐτὸ τὸ αἴσθημα καὶ νὰ τὸ διαχειρισθοῦμε, τὸ μόνον ποὺ θὰ διακρίνουμε στὶς συμπεριφορές μας εἶναι μόνον ὅλα ἐκεῖνα ποὺ ἀναπαράγουν καὶ ἐπαναφέρουν τὸ παιδικὸ αἴσθημα στὸ ἐδῶ καὶ τώρα. Ἤ, ἄλλως ὅλη μας ἡ ζωή, ὅλες μας οἱ ἐμπειρίες, μὰ καὶ ὅλες μας οἱ συμπεριφορὲς ἔχουν ἐγκλωβισθῆ σὲ κάποιαν παιδικὴ πληγή μας.
Ἀνεξαρτήτως λοιπὸν τοῦ ἐὰν ἦταν μικρὸ ἢ μεγάλο ἐκεῖνο (ἢ ἐκεῖνα) τὸ περιστατικὸ ποὺ μᾶς ἐσημάδευσε, ἐμεῖς ἀποκτήσαμε μίαν «βασικὴ» ἐμπειρία, ἡ ὁποία «δρᾶ» ἔκτοτε σὰν «βασικὸς κανὼν ἀρχειοθετήσεως κι ἐντάξεως» παρεμφερῶν ἐμπειριῶν στὴν αὐτὴν συναισθηματικὴ κατηγορία.

Τελικῶς καταλήγουμε νὰ κρίνουμε τὰ πάντα καί, κατ’ ἐπέκτασιν νὰ ἀποφασίζουμε γιὰ τὰ πάντα, βάσει κάποιου, ἀπολύτως ἀτομικοῦ, αἰσθηματικοῦ καὶ μόνον ἐρεθίσματος, ποὺ κάποτε προέκυψε καί, ἦταν τόσο δυνατό, ποὺ μᾶς «ἐφυλάκισε» ἐντός του. Αὐτό, τὸ κάποιο ἀτομικὸ ἐρέθισμα, ποὺ μᾶς ἔχει σημαδεύση ὅμως εἶναι κι αὐτὸ ποὺ μᾶς ὑποχρεώνει, κάθε στιγμή, νὰ ἀναπαράγουμε ὅλες ἐκεῖνες τὶς συμπεριφορὲς ποὺ μᾶς θέτουν σὲ θέσεις συναγερμοῦ κι ἀμύνης, συνήθως ὅμως ἀναίτια ἐνᾦ, γιὰ ζητήματα ποὺ πράγματι ἀπαιτεῖται νὰ ἐνεργοποιηθοῦμε, ἀκριβῶς ἐπεὶ δὴ δὲν μᾶς ἐγγίζουν ἄμεσα, σὲ αἰσθηματικὸ ἐπίπεδον, ἐμεῖς παραμένουμε ἀδρανεῖς.

Πῶς λοιπόν θά μπορέσουμε νά ἐπιτύχουμε ὡς ἄτομα τήν ἐπικοινωνία μας μέ ἐμᾶς καί, ἐν συνεχείᾳ, τήν ἐπικοινωνία μας μέ τούς ἄλλους; Παραμένοντες φυλακισμένοι σέ κάτι πού ὡς νήπια βιώσαμε καί ἐρμηνεύσαμε ἤ ὡς ἐνήλικες; Καί ποῦ ἀκριβῶς ξεκινᾶ ὁ ἐνήλιξ μέσα μας; Πῶς αὐτός ἐπί τέλους θά ἀπαλλαγῆ ἀπό τίς φοβίες του γιά νά ἑστιάση στίς ἀνάγκες του;
Ἤ, πρακτικότερα… Πῶς θά μπορέσουμε νά ἐντοπίσουμε τίς διεξόδους ἐφ΄ ὄσον τά ἀτομικά μας ἀδιέξοδα εἶναι ἀμέτρητα; Ἐξακολουθῶντας νά φορᾶμε τά πρίσματά μας ἤ ἀποφασίζοντας νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό αὐτά ὁριστικῶς; 

Φιλονόη

εἰκόνα 

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply