Ἀπαγορεύεται ἡ ἀναδημοσίευσις τῶν κειμένων τοῦ κυρίου Μιχαῆλ Ἀλεξανδρῆ δίχως τὴν ἄδειά του!!!
Παρακαλῶ πολὺ σεβαστεῖτε το…
Εὐχαριστῶ.

Φιλονόη

ΘΕΜΕΙΩΔΕΙΣ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΝΟΗΣΕΩΣ: ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΟΥ ΤΡΙΤΟΥ Ή ΜΕΣΟΥ (principium exclusi tertii)

Σύμφωνα μὲ τὸν τρίτο νόμο τῆς νοήσεως κάθε τι ἢ εἶναι κάτι ἢ δὲν εἶναι κάτι, δηλ., μεταξὺ τοῦ εἶναι καὶ τοῦ δὲν εἶναι δὲν χωρεῖ κάτι ἄλλο. Ἡ μηλιὰ ἢ εἶναι φυτὸ ἢ δὲν εἶναι, ἀποκλείεται νὰ εἶναι κάτι ἄλλο ἢ κάτι ἐνδιάμεσο, ὅπως καὶ τὸ λιοντάρι ἢ εἶναι ζῶο ἢ δὲν εἶναι, διότι κάτι τρίτο ἢ κάτι ἐνδιάμεσο εἶναι ἀδιανόητο. Ὁ Ἀριστοτέλης (Μετὰ τὰ Φυσικά, 1012b) ἀπεφάνθη «πᾶν ἢ φάναι ἢ ἀποφάναι ἀναγκαῖον».

Στὸν θεμελιώδη αὐτὸν νόμο στηρίζεται ἡ ἀποδεικτικὴ μέθοδος «διὰ τῆς εἰς ἄτοπον ἀπαγωγῆς».  Βέβαια ὀρθότερος ὅρος θὰ ἦταν «παραγωγή» καί  «παραγωγικὴ μέθοδος». Στὴ μέθοδο αὐτὴ δεχόμαστε ὡς ἀληθὲς τὸ ἀντιφατικῶς ἀντίθετο τῆς θέσεως, ἀποδείχνουμε ὅτι τοῦτο εἶναι ἄτοπο, διότι ἄγει σὲ ψευδεῖς ἀκολουθίες., καὶ ἀπὸ τὸ ψεῦδος τῶν ἀκολουθιῶν συμπεραίνουμε γιὰ τὸ ψεῦδος τῆς ὑπόθεσης καὶ συνεπῶς γιὰ τὴν ἀλήθεια τῆς θέσης μας. Ὅσοι γνωρίζουν μαθηματικὰ παρακαλοῦνται νὰ ἀποδείξουν μὲ τὴν μέθοδο αὐτή (ἀπὸ τὴν Εὐκλείδειο Γεωμετρία) ὅτι «ἐξ ἑνὸς σημείου κειμένου ἐκτὸς εὐθείας μία μόνον κάθετος ἄγεται πρὸς αὐτήν».

Ὑπάρχουν περιπτώσεις, στὶς ὁποῖες φαινομενικὰ δὲν τηρεῖται ἡ ἀρχὴ αὐτή:

1). Τὸ μαχαίρι εἶναι καὶ καλὸ καὶ κακό: δὲν πρόκειται περὶ τῆς οὐσίας τῆς ἐννοίας μαχαίρι (εἶναι αἰχμηρὸ ὄργανο), ἀλλὰ περὶ ἰδιοτήτων ἀποδιδομένων στὴν ἔννοια μαχαίρι.

2). Τὸ χρῶμα εἶναι ἢ μαῦρο ἢ ἄσπρο ἢ κόκκινο ἤ .. ἤ .., ἤ .., ἤ: δὲν πρόκειται περὶ τῆς οὐσίας τοῦ ἐννοίας χρῶμα (κατὰ βάση τὸ χρῶμα εἶναι ἕνα) ἀλλὰ περὶ πολλῶν ἰδιοτήτων ποὺ ἔχει αὐτὴ ἡ ἔννοια.

Μιχαὴλ Ἀλεξανδρῆς

φωτογραφία