Ἀρετή, Ἀνδρεῖος καὶ Ἀγαθὸς

Ἐφ΄ ὅσον ὅλοι μας διαβιοῦμε σὲ ἕναν κόσμο ποὺ ὅλοι κάτι ἔχουν νὰ ποῦν, κοντὸ ἢ μακρύ, ἀληθὲς ἢ ψεδές, ἀνιστόρητον ἢ ἀληθές, καλὸ εἶναι, σιγὰ σιγά, νὰ ἐπιλέξουμε τὴν πλευρά, στὴν ὁποίαν ὁ κάθε ἕνας ἀπὸ ἐμᾶς θὰ σταθῆ. Καὶ ἡ πλευρὰ αὐτὴ ἔχει μερικοὺς βασικοὺς κανόνες, ὅρους κι ἀπαιτήσεις. Αὐτὴ ἡ πλευρὰ ἀξιώνει ἀπὸ τοὺς μετέχοντες νὰ πορεύονται διαρκῶς, ἄνευ ἐκπτώσεων καὶ συμβιβασμῶν, πρὸς τὴν Ἀνδρεία, τὴν Ἀρετὴ καὶ τὴν ἀληθὴ Ἁγαθότητα.

Στὰ παλαιότερα χρόνια, στὰ πολὺ παλαιτότερα, τότε ποὺ μία χούφτα ἐλαχίστων, μὰ πραγματικῶν πολεμιστῶν, ἀντιμετώπιζε ὀρδὲς χιλιάδων βαρβάρων, σὲ ἀναλογίες ἀπίστευτες κι ἀκατανόητες γιὰ τὰ δικά μας δεδομένα, τὸ πρῶτο ἐρώτημα τοῦ πολεμιστοῦ ἦταν «οὖ πόσοι, ἀλλὰ ποῦ», ἀποδεικνύοντας ἐμπράκτως πὼς δὲν εἶχε σημασία τὸ πόσοι ἦσαν οἱ ἐχθροί του, ἀλλὰ ποὺ ἦσαν. Κοινῶς; Οὐδέποτε ἐζύγισε ὁ πολεμιστὴς αὐτῆς τῆς ἀντιλήψεως τὸ μέγεθος τῶν στρατῶν, ἀλλὰ τὸ πάθος καὶ τὸν πόθο γιὰ προάσπισιν τῆς Ἐλευθερίας τοῦ κάθε πολεμιστοῦ.

Γιὰ νὰ κατανοήσουμε βαθύτερα τὸ τὶ ἀκριβῶς σημαίνουν οἱ παραπάνω ἔννοιες, ἂς ζητήσουμε τὴν βοήθεια τοῦ Δημητράκου, μὰ καὶ τῶν Lidder-Sott:

  • Δημητράκου
    Ἁγαθὸς (ἢ ἁγασός):
    ὁ ἔχων τὴν ἀρετήν, τὴν ἱκανότηταν δι’ ὅ ἔργον εἶναι προῳρισμένος (δημοτική: καλός), γενναῖος, ἀνδρεῖος, χρηστός, φρόνιμος, συνετός, ἔντιμος

    Καλὸς κι ἁγαθός: ὡραῖος* ἇμα κι ἐνάρετος
    ἁγαθοποιῶ: ποιῶ καλό, εὐεργετῶ
    ἁγαθόφρων: ὁ ἔχων καλὲς διαθέσεις, ὁ ἁγαθὰ φρονῶν, ὁ ἁγαθόνους, ὁ εὔφρων
    ἁγαθόω-ῶ: εὐεργετῶ, εὖ ποιῶ
  • Lidder-Scott
    Ἁγαθὸς (ἢ λακωνικὰ ἁγασός): καλός, ἥπιος, εὐγενής (ἐν ἀναφορᾷ πρὸς τὴν καταγωγὴν καὶ κοινωνικὴν τάξιν, καθ’ ὅσον οἱ εὐγενεῖς καὶ οἱ ἐξ εὐγενῶν καταγόμενοι ἀπεκαλοῦντο ἁγαθοὶ ἄνδρες), χρηστός, ἀμείνων, ἄριστος, βελτίων, βέλτιστος, εὐγενής, ἄξιος.
    Ἁγαθοφυΐα: ἡ ἐκ φύσεως προερχομένη ἁγαθότης
    Ἁγαθοβρυσία: ἡ ἀφθονία ἁγαθῶν
  • Δημητράκου
    Ἀνδρεία:
    γενναιότης, μεγαθυμία, καρτεροψυχία, φρόνησις, δεξιότης, εὐσέβεια,
    Ἀνδρεῖα (ἢ καὶ ἄνδρια, ἐν Κρήτῃ):
    κοινὰ γεύματα, συσσίτια
    Ἀνδρεῖος, -α, -ον:
    γενναῖος, καρτερικός, θαῤῥαλέος, 
  • Lidder-Scott
    Ἀνδρεία:
    ὑπεροχή, τελειότης, ἱκανότης παντὸς εἴδους (κυρίως ἐπὶ ἀνδρικῶν ἀρετῶν), προτέρημα, δεξιότης, πλεονέκτημα, ἀξιότης, γενναία πράξις,

    εὐγένεια (ἐκ καταγωγῆς), γενναιότης, ἀνδρικὸν πνεῦμα, ἀνδρότης
    Ἀνδρεῖα (ἢ καὶ ἄνδρια, ἐν
    Κρήτῃ καὶ Σπάρτῃ** – ἢ καὶ φειδιτίων/φιλιτίων):
    κοινὰ γεύματα, συσσίτια
    Ἀνδρεῖος, -α, -ον:
    γενναῖος, καρτερικός, θαῤῥαλέος, 
  • Δημητράκου
    Ἀρετή:
    ὑπεροχή, ἀνδρεία, γενναιότης, θάρῥος, ἱκανότης, ἀξιωσύνη, , ἀποτέλεσμα ἀνδρείας, πνευματικὴ ἀξία, ὑπεροχῆς ἔπαινος, δεξιότης, καθῆκον
    δόξα κι εὐδοξία
    χρηστότης κι ἐντιμότης
    ὡραιότης*, ὀμορφιὰ
    ἡ καθ’ ὅλα ἀρτία, τελεία σωματικὴ διάπλασις

    Μέρη ἀρετῆς: δικαιοσύνη, σωφροσύνη, ἀνδρεία, μεγαλοπρέπεια, μεγαλοψυχία, ἐλευθεριότης, πραότης, φρόνησις, σοφία
  • Lidder-Scott
    Ἀρετάω (-ῶ):
    προκόπτω, τελεσφορῶ, εὐδαιμονῶ
    Ἀρετή:
    ὑπεροχή, τελειότης, ἱκανότης παντὸς εἴδους (κυρίως ἐπὶ ἀνδρικῶν ἀρετῶν), προτέρημα, δεξιότης, πλεονέκτημα, ἀξιότης, γενναία πράξις,
    εὐγένεια (ἐκ καταγωγῆς), γενναιότης, ἀνδρικὸν πνεῦμα, ἀνδρότης
    Ἀρετόομαι, ἀρετοῦμαι:
    γίνομαι ἐνάρετος, προκόπτω ἐν τῇ ἀρετῇ
    Ἀρετῶ (-άω):
    εὐδοκιμῶ, προκόπτω, προοδεύω, ἐπιθυμῶ ἀρετὴν
    Ἀρήγω:
    βοηθῶ, συντρέχω, ἐπικουρῶ, προστατεύω, προφυλάττω

Ἐὰν λοιπὸν μελετήσουμε ὅλα τὰ παραπάνω, θὰ καταλήξουμε, εὐλόγως, σὲ ἕνα συμπέρασμα: Ἀνδρεία, Ἀρετή, Ἁγαθότης συμπορεύονται, ἐνυπάρχουν ἡ μία στὴν ἄλλην καὶ εἶναι διαδρομή, διαρκής, κοπιώδης καὶ ἀνοδική. Εἶναι μία κατάστασις κι ὄχι ἕνα τυχαῖον φαινόμενον.

Εἶναι συνειδητὴ ἐπιλογὴ τὸ ἐὰν κάποιος θὰ διανύση τὴν πορεία του πρὸς τὴν «μετουσίωσίν» του σὲ κάτι Ἀγαθόν, Ἀνδρεῖον καὶ πλῆρες Ἀρετῆς, ἢ ἐὰν θὰ τὰ ἀφήση στὴν …τύχη τους. Κι ὁπωσδήποτε τὰ παραπάνω, ἐὰν εἶναι συνειδητά, δὲν μποροῦν νὰ ἀφοροῦν μόνον σὲ ἀτομικὲς δράσεις κι ἐπιλογές, ἐφ΄ὅσον ἡ συνειδητὴ διαφοροποίησις συνιστᾶ διαχωρισμὸ καὶ συσπείρωσιν ἐχθρῶν.
Μὰ μόνον ἀπὸ ἀτομικὲς ἐπιλογὲς γίνεται νὰ ξεκινήσῃ κάτι τέτοιο, ἰδίως στὴν ἐποχή μας, ἐφ΄ ὅσον τὸ μόρφωμα ποὺ ἀντιλαμβανόμεθα ὡς κοινωνία, εἶναι ἐπίπλαστον καὶ ψευδὲς καὶ ὑπάρχει μὲ μονάδικό του στόχο τὴν ἀποῤῤόφησιν ἢ καὶ ἐξάλειψιν τῆς ἀνδρείας.

Μία προσωπικὴ  ἀπόφασις ὅμως γιὰ ἀλλαγὴ  θεωρήσεων καὶ πορεία πρὸς τὴν Ἀνδρεία, τὴν Ἀρετὴ καὶ τὴν Ἁγαθοσύνη εἶναι δεδομένον πλέον πὼς δὲν θὰ εἶναι μοναχική, ἐφ΄ ὅσον καθίσταται ἀπόλυτος ἀνάγκη τῶν κοινωνιῶν μας νὰ ἐξέλθουν τῶν τελμάτων τους. Οἱ συλλογικὲς ἀποφάσεις-δράσεις-συστρατεύσεις ὅμως θὰ ἔπονται τῶν προσωπικῶν ἀποφάσεων, ἐφ΄ ὅσον πρῶτα ὀφείλουμε νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὸ κοινωνικό μας τέλμα, νὰ διανύσουμε τὰ πρῶτα βήματα ἐλευθερίας καὶ μετὰ νὰ ἀναγνωρίσουμε τοὺς ἀναγκαίους, γιὰ τὴν συνέχεια, συντρόφους μας.

Ἡ στοχοποίησις τῆς Ἀνδρείας, τῆς Ἀρετῆς καὶ τῆς Ἁγαθότητος, μέσα στὴν διάρκεια τῶν αἰώνων, εἶναι τόσο ὀφθαλμοφανής, ὡς τὲ σήμερα νὰ τολμοῦν νὰ ἐννοοῦν τὸν βλάκα, τὸν χαζό, τὸν ἀνόητο ὡς ἁγαθό, παραποιώντας τὴν ἀλήθεια καὶ ἀπειλώντας, μὲ γελοιοποίησιν, ὅσους τὴν ἀναζητοῦν.

Ὁ ὁ Ἀνδρεῖος δέ, ποὺ εἶναι Ἁγαθὸς κι ἔχει Ἀρετή, ὅταν συνειδητῶς ἐπανακτᾶ αὐτὰ τὰ στοιχεῖα, καθίσταται στὰ μάτια τῶν μὴ μετεχόντων τῆς δικῆς του παιδείας, κίνδυνος.
Ὁ κίνδυνος γιὰ τὸν δειλό, τὸν δόλιο καὶ τὸν ἄνανδρο δὲν ἀντιμετωπίζεται σὲ κάποιο πεδίον μαχῶν, παρὰ μόνον μὲ φθόνο, δόλο, συκοφαντίες, κακοφημίες, δηλητηριώδη σχόλια, προσβολές, φανατισμὸ ἀδαῶν καὶ χειραγωγουμένων καὶ τελικῶς ἐπιθετικὲς διώξεις πρὸς ἐξόντωσιν τοῦ στόχου τους.
Ἔχουμε τέτοια καθάρματα νὰ μετρήσουμε πολλὰ στὴν ἱστορία μας, μὰ τώρα πιὰ θεωροῦν ἐαυτοὺς ἀνικήτους καὶ τὴν δολίως ἀποκτειθήσα ἐξουσία τους, ἀδιαπραγμάτευτον.

Ἐδῶ ἀκριβῶς ξεκινᾶ ὁ ῥόλος τοῦ Ἀνδρείου, τοῦ Ἁγαθοῦ καὶ τοῦ ἔχοντος Ἀρετήν: νὰ ξεπερνᾷ τὰ ἐμπόδια, νὰ ἀπογυμνώνῃ ἀπὸ ὅπλα τοὺς ἐχθρούς του, νὰ τοὺς γελοιοποιῇ, μικραίνοντάς τους, μόνον μέσα ἀπὸ τὴν ἀτομική του διαδρομὴ καὶ τὶς πράξεις του καὶ νὰ τοὺς ἀφήνῃ πίσω του, ἀνικάνους νὰ ἀντιδράσουν καὶ νὰ ἀντιμετωπίσουν τὶς ἀπογυμνώσεις τους, ἀποκαλύπτοντας τὰ πασιφανῆ καὶ ὑπηρετώντας μόνον τὴν Ἀλήθεια.
Διότι αὐτὸ ποὺ σήμερα πλέον μετρᾶ δὲν εἶναι τὸ ποιὸς κρατᾶ τὰ ὅπλα, μὰ τὸ ποιὰ ὅπλα θὰ χρησιμοποιήση γιὰ νὰ πολεμήσῃ.
Διότι τὸ πρόβλημά μας δὲν εἶναι τὸ νὰ χρησιμοποιήσουμε τὰ ὅπλα ποὺ μᾶς διαθέτουν οἱ καπηλευτὲς ἐξουσιῶν, ἀλλὰ νὰ δημιουργήσουμε ὅπλα, ἀνίκητα καὶ νὰ τὰ μοιρασθοῦμε μὲ αὐτοὺς ποὺ ἐπίσης διανύουν διαδρομὲς ἐπανατοποθετήσεως καὶ ἐπανελευθερώσεως.
Διότι τὸ νὰ βλέπουμε τὸ δάκτυλο, ποὺ μᾶς καταδεικνύει τὸν ἐχθρό, δὲν δημιουργεῖ ἀσπίδα γιὰ νὰ ἀντικρύσουμε κατάματα καὶ νὰ καταπολεμήσουμε τὸν ἐχθρό, μὰ σαφῶς θέτει τὶς προϋποθέσεις ποὺ ἀπαιτῶνται γιὰ νὰ ἐπιλέξουμε νὰ τὸν ἀντιμετωπίσουμε μὲ Ἀνδρεία, Ἀρετὴ καὶ Ἁγαθότητα.

Φιλονόη

*  Ὡραῖος, ὡραιότης, δηλώνει κυρίως ὥριμος καὶ στὴν πραγματικότητα ἕτοιμος, ἐκ μίας συνειδητῆς διαδικασίας αὐτοβελτιώσεως, προπονήσεως καὶ προπαρασκευῆς γιὰ κάποιον σκοπὸ (ἐξ οὗ καὶ τὸ ὥριμον φροῦτον, ποὺ στὴν ὥρα του εἶναι ἕτοιμον!!!).
Ὡραῖος δὲν εἶναι ὁ εὔμορφος (ἔχων καλὴ μορφήν) μόνον. Ἐὰν αὐτὸ εἶναι ἀποτέλεσμα (γενετικῶν) συμπτώσεων κι ὄχι συνειδητῆς ἐπιλογῆς καὶ διαδρομῆς, τότε δὲν εἶναι ὡραῖος κάποιος, ἀλλὰ ἁπλῶς εὐπαρουσίαστος, μὴ ἔχοντας σχέσεις συνειδητὲς μὲ τὸν πραγματικό του ῥόλο καὶ σκοπό.

** Ἡ ἐκπληκτικὴ ὁμοιότης τῶν ἀνδρειῶν σὲ Λακεδαίμονα καὶ Κρήτη εἶναι μοναδική!!!

εἰκόνα

 

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply