Ὑπάρχει ἔνας πανάρχαιος ἐλληνικὸς μῦθος ποὺ περιγράφει τὸ δίλημμα τοῦ Ἡρακλέους στὸ σταυροδρόμι τῆς Ἀρετῆς καὶ τῆς Κακίας. Ὁ Ἡρακλῆς ἐπέλεξε, βάσει τοῦ μύθου, τὸν δρόμο τῆς Ἀρετῆς, (ὄχι τῆς καλοσύνης, ἀλλὰ τῆς Ἀρετῆς παρακαλῶ!!!) κληροδοτῶντας οὐσιαστικῶς στὴν ἀνθρωπότητα μίαν καὶ μόνον ἠθικὴ Ἀρχή. Μά τελικῶς ἐμεῖς πόσο κοντά σέ αὐτήν τήν Ἀρχή διαβιοῦμε; Καί τί ἀκριβῶς σημαίνει Ἀρετή;

Χρηστὸς γίνεται ὁ Ἀνδρεῖος κι Ἀγαθός…

Ὁ μῦθος ὅμως, ἀπὸ μόνος του, οὐδέποτε μᾶς ἔχει προβληματίση σὲ βάθος, ἐφ΄ ὅσον μόνον σὲ γενικὲς γραμμὲς ἀντιλαμβανόμεθα τὸ τί σημαίνει Ἀρετὴ καὶ τὸ τί σημαίνει Κακία. Ἤ, γιὰ τὴν ἀκρίβεια Κακία γνωρίζουμε τί σημαίνει… Μὲ τὴν Ἀρετὴ λίγο χανόμεθα…

Μά, τό σημαντικότερον ὅλων, ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ μᾶς ἀπασχολῇ, ὡς συμπέρασμα ἐκ τοῦ μύθου, εἶναι ἡ ἀπολυτότης ποὺ ἐξ αὐτοῦ πηγάζει. Γίνεται νά εἴμεθα ἤ τό ἕνα ἤ τό ἄλλο; Λίγο ἀπό ὅλα; Καί πῶς θά ἐπιτύχουμε νά ἐξέλθουμε τῶν τελμάτων μας ἐάν ἐξακολουθήσουμε τό λίγο ἀπό ὅλα; Δέν εἶναι ὥρα νά συνειδητοποιήσουμε πώς οἱ ἀπολυτότητες μᾶς προκύπτουν ὡς  ἐξ ἀνάγκης μονόδρομος ὡς ἐπιλογές;

Βέβαια, κατὰ Σωκράτη, ἐφ΄ ὅσον οὐδεὶς ἐκὼν κακός, ἀντιλαμβανόμεθα πὼς οἱ συνθῆκες καθορίζουν τὸ πότε θὰ εἶναι κάποιος κακὸς καὶ πότε ὄχι. Ἀλλὰ καὶ πάλι… Ἂν καὶ γνωρίζουμε τὸ τί δὲν πρέπει νὰ εἴμεθα, ἐν τούτοις ἀγνοῦμε τὸ τί πρέπει νὰ εἴμεθα (ἢ νὰ γίνουμε), ἐφ΄ ὅσον παραμένει ἀσαφὲς τὸ τί σημαίνει Ἀνδρεία καὶ Ἀρετή.
Κι ὅμως… Ἐκεῖ ἐνυπάρχει, ἐννοιολογικῶς, τὸ κλειδὶ τῆς κατανοήσεως., ἐμε[ςι ἀδυνατοῦμε νὰ προσδιορίσουμε τ

Ἡ ἀλήθεια λοιπόν, ποὺ εἴθισται νὰ τὴν γνωρίζουμε μισή, εἶναι λίγο ἀπὸ …ὅλα καί, φυσικά, κάπου ἀλλοῦ, ἐκτὸς ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ συνηθίζαμε νὰ πιστεύουμε. Ὁ ἄνθρωπος, ἀπὸ ἀρχαιοτάτων ἐτῶν, εἶναι καὶ λίγο καλὸς καὶ λίγο κακός, μὰ ἰδίως εἶναι πολὺ …προσαρμοστικός. Ἡ προσαρμοστικότης τούτη τοῦ ἔχει «λειάνη», κατὰ πρῶτον, τόσο πολὺ  τὴν συνείδησιν, ποὺ τελικῶς αὐτὸ τὸ «ὀλίγον ἀπὸ ὅλα», κατ’ ἀντιστοιχίαν τοῦ  «ὀλίγον ἔγκυος», τοῦ ἐπιτρέπει ἄλλοτε νὰ φέρεται καλῶς κι ἄλλοτε αἰσχρῶς. Κατὰ δεύτερον ὅμως, ὅπως διαπιστώνουμε ἐκ τῶν ἀποτελεσμάτων, αὐτὸς ἦταν ὁ λάθος δρόμος, ποὺ τὸν ᾡδήγησε στὰ σημερινά του ἀδιέξοδα.

Ὅμως σήμερα, ἐφ΄ ὅσον ὁ κόσμος καταῤῥέει,  ὑποχρεούμεθα κάτι νὰ διακρίνουμε καὶ κάτι νὰ ἀλλάξουμε σὲ ἐμᾶς, ἐὰν θέλουμε νὰ ἀλλάξουμε κάτι στὸν κόσμο μας. Κι ἐτοῦτο δὲν εἶναι (τόσο) τὸ νὰ …ὁπλισθοῦμε σὰν ἀστακοί, ἀλλὰ τὸ νὰ κατανοήσουμε τὸ ποιοὶ εἴμεθα, τὸ τί χρειαζόμεθα, τὸ τί εἴμεθα διατεθειμένοι νὰ θυσιάσουμε, τὸ τί ἀπαιτεῖται νὰ κερδίσουμε, τὸ πόσο ἀποφασισμένοι θὰ παραμείνουμε, τὸ πόσο δεσμευμένοι, τὸ ἐὰν θὰ παύσουμε τὶς ἐκτπώσεις καὶ τοὺς συμβιβασμούς, τὸ πόσο ἐν ἀρετῇ θὰ διαβιοῦμε καί, φυσικά,κυρίως  τὸ ἐὰν ὁ σκοπός μας εἶναι σαφῆς καὶ ἀπόλυτος.

Ἡ περίοδος τῶν ἐκπτώσεων παρῆλθε ἀνεπιστρεπτί. Ὅλοι ὅσοι ἀποφασίσουν, συνειδητῶς κι ὄχι ἐκ τῶν …συμπτώσεων, νὰ πορευθοῦν αὐτὴν τὴν πορεία τῆς Ἀρετής, δεσμευμένοι ὅμως πλήρως, καθὼς καὶ διατεθειμένοι νὰ πληρώνουν τὰ ἀνάλογα κάθε φορὰ τιμήματα, εἶναι κι αὐτοὶ μόνον ποὺ θὰ ἀντιπαρέλθουν τοὺς κινδύνους, θὰ ξεπεράσουν τὶς «Συμπληγάδες» καὶ θὰ «πλεύσουν στὶς ἀνοικτὲς καὶ ἥρεμες θάλασσες».
Διότι ἡ περίοδος τοῦ «ὀλίγον» παρλῆλθε ὁριστικῶς καὶ ἡ Ἀνάγκη μᾶς ὑποχρεώνει καὶ μᾶς ἐπαναφέρει στὸν δρόμο τῆς (ἀληθοῦς) Ἀρετῆς. 

Φιλονόη

εἰκόνα