Ὁ Ἴων Δραγούμης τὸ 1902 μπῆκε στὸ διπλωματικὸ κλάδο, καὶ ὑπηρέτησε ὡς ὑποπρόξενος, κατόπιν ἀπαιτήσεώς του, στὸ Μοναστήρι· ἐν συνεχεῖᾳ ὑπηρέτησε στὴν Ἀνατολικὴ Μακεδονία, στὸ Προξενεῖο Σερρῶν, στὴν Ἀνατολικὴ Ρωμυλία στὸ Προξενεῖο τοῦ Πύργου καὶ στὸ Προξενεῖο Φιλιππουπόλεως, ὡς τὸ 1907. Σὲ συνεργασία μὲ τὸν γαμπρό του Παῦλο Μελᾶ, ποὺ ἦταν σύζυγος τῆς ἀδερφῆς του, ὀργάνωσε τὶς ὀρθόδοξες κοινότητες ἐναντίον τῶν βουλγαρικῶν κομιτάτων, κινητοποίησε τὶς Ἑλληνικὲς Δυνάμεις καὶ ἀνεδείχθη ἔνθερμος ὑποστηρικτὴς τῆς μακεδονικῆς συγκρούσεως. Ἀνάλογες προσπάθειες κατέβαλε κατὰ τὴν διετία 1907 – 1909 στὴν Κωνσταντινούπολη, ὑπηρετῶντας στὴν ἐκεῖ ἑλληνικὴ πρεσβεῖα.
Ὁ λόγος γιὰ τὴν θλιβερὴ κατάντια τῆς σημερινῆς Εὐρώπης, καὶ τῆς ἐπαίσχυντης ἀντιμετωπίσεως τῆς Ἑλλάδος, εἶναι ὅτι ἀπώλεσε τὴν Κλασική της παιδεία, ῥίζες, ἀξίες καὶ Παράδοση, κι αὐτὸ ἄφησε τὸν χριστιανισμὸ νὰ ἐξαπλωθῇ καὶ πάλι, δυστυχῶς, εἰδικὰ κάτω ἀπὸ τὴν ἐπιῤῥοὴ τῶν ΗΠΑ, τῆς χώρας ποὺ ἰδρύθη σὲ πουριτανικὲς ἀξίες. Ἐπιπροσθέτως ἦσαν οἱ χριστιανικὲς ἡγεσίες τῶν προηγουμένων δεκαετιῶν ποὺ ἐναγκαλίσθησαν τὸ ἰσλάμ, προώθησαν τὴν ἀνοησία τῆς πανθρησκείας, καὶ ἰσχυρίσθησαν ὅτι τὸ ἰσλὰμ εἶναι τὸ ἴδιο μὲ τὸν χριστιανισμό, ἔχουν τὸν ἴδιο θεό, κι ἂς συνεργασθοῦν ὅλοι μαζὺ γιατὶ δὲν ἔχουν τίποτα νὰ χωρίσουν (ἀφελῶς πιστεύοντας τότε οἱ βλαμμένοι, ὅτι θὰ προσυλήτιζαν τοὺς μουσουλμάνους ἢ ἔστω θὰ τοὺς ἤλεγχαν).
