Οἱ Ἕλληνες Βορειοηπειρῶτες τὸ 1940

«…Εθελοντές από  την Βόρειο Ήπειρο στο έπος  του ’40

Σταύρος Στέλιος,  από το Λαζάτι Αγίων Σαράντα: Στις 25 Νοέμβρη 1940 κατατάχθηκα εθελοντής πολέμου στον ελληνικό στρατό. Ήμασταν περίπου 500 στο 39-ο σύνταγμα ευζώνων. Φθάσαμε στο μέτωπο του πολέμου στο Τεπελένι στο Ύψωμα του Παπακώστα, στο μέρος που λεγόταν Γκόλιγκα, και πολεμήσαμε για την  πατρίδα.
  Δεν περιγράφεται  με λόγια το να είσαι στον  Γκόλιγκα  Τεπελενίου, στο υψηλότερο ύψωμα, να σε σφυροκοπούν 80 πυροβόλα του εχθρού μέσα στην χιονοθύελλα, ημέρα και νύκτα, δεν περιγράφεται. Συνέχεια

Ἡ ἀπελευθέρωσις τῆς Βορείου Ἠπείρου.

Η απελευθέρωση της Β. Ηπείρου

Η μεγάλη στιγμή της απελευθέρωσης φάνηκε να φτάνει οριστικά τον Δεκέμβριο του 1912, όταν ο ελληνικός στρατός ελευθέρωσε την Κορυτσά. Οι Χιμαριώτες υπό τον Σπυρομήλιο είχαν ήδη κερδίσει με επανάσταση την ανεξαρτησία τους. Μέσα σε τρεις μήνες (Μάρτιος 1913) ολόκληρη η Βόρειος Ήπειρος βρισκόταν υπό ελληνική κυριαρχία.
Ήταν η πρώτη φορά ύστερα από πέντε αιώνες που η Βόρειος Ήπειρος βρισκόταν ξανά στην αγκαλιά της πατρίδας και ένας άκρατος ενθουσιασμός επικρατούσε παντού. Γάλλος δημοσιογράφος που παρακολούθησε την υποδοχή του διαδόχου Γεωργίου από τους Βορειοηπειρώτες γράφει: «Επί τρία τέταρτα της ώρας μια απερίγραπτη παρέλαση χιλιάδων ανδρών, γυναικών και παιδιών, οι οποίοι επευφημούν τον πρίγκιπα, ψάλλουν πατριωτικούς ύμνους, κουνούν ζωηρά βενετσιάνικα φαναράκια, σημαίες, μαντίλια, καπέλα, υψώνουν τα χέρια και υποκλίνονται… Επίσης πολυάριθμα είναι τα κόκκινα μουσουλμανικά φέσια. Οι φεσοφόροι αυτοί συμμετέχουν με τον ίδιο ενθουσιασμό κραυγάζοντας «Ζήτω ο Διάδοχος! Ζήτω ο Βασιλεύς Συνέχεια