Μὲ ἀφορμὴ τοὺς ἐπετειακοὺς ἑορτασμοὺς τοῦ 2008, γιὰ τὰ 180 χρόνια ἀπὸ τὴν δημιουργία τοῦ «Ἑλληνικοῦ κράτους», μάθαμε ὅλο τὸ παρασκήνιο τῶν τότε διαβουλεύσεων καὶ τῶν ἀποφάσεων, πρὸ κειμένου νὰ καταστῇ τὸ Ναύπλιο ὡς πρώτη πρωτεύουσα τοῦ νεοίδρυθέντος κρατιδίου. Ἡ ἐμπόλεμος κατάστασις διαρκοῦσε, οἱ «ἐμφύλιοι», σταθερὰ ὑποστηριζόμενοι ἀπὸ τὸ χρῆμα τῶν Rothschild μόλις ξεκινοῦσαν, κράτος, στρατός, πολῖτες δὲν ὑπῆρχαν…
…ἀλλὰ εἴχαμε πρωτεύουσα.

Στις 18 Ιανουαρίου 1823, το Ναύπλιο ορίστηκε έδρα της κυβερνήσεως, η οποία εγκαταστάθηκε εκεί τον Ιούνιο του 1824, και στις 4 Μαΐου 1827, με απόφαση της γ΄Εθνοσυνελεύσεως, «καθέδρα» της κυβερνήσεως. Το πρώτο Φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως τυπώθηκε στο Ναύπλιο τις 22 Σεπτεμβρίου 1825.^[6] Το εκτελεστικό στεγάστηκε στο κονάκι του Αγά Πασά και το βουλευτικό στον τεκέ του Αγά Πασά. Η επιλογή του Ναυπλίου ως πρωτεύουσα έγκειται στο γεγονός ότι ήταν παραθαλάσσιο, και θα μπορούσε να ανεφοδιασθεί δια θαλάσσης σε περίπτωση πολιορκίας. Επίσης, ήταν κοντά στις Σπέτσες και στην Ύδρα και μπορούσε να ελέγχει αρκετές περιοχές της Πελοποννήσου και θαλάσσιες διαδρομές.^[7] Η έδρα της κυβερνήσεως μεταφέρθηκε προσωρινά στην Αίγινα από τον Αύγουστο του 1827 μέχρι τις 3 Μαρτίου 1829 για λόγους ασφαλείας, αλλά η καθέδρα παρέμεινε στο Ναύπλιο.

βικιπαιδεία

ΠΟΤΕ ΑΝΑΚΗΡΥΧΘΗΚΕ ΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ;

Εφέτος συμπληρώνονται 180 χρόνια από την άφιξη στην Ελλάδα του αείμνηστου Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Όπως κάθε χρόνο ο δήμος Ναυπλίου, σε συνεργασία με άλλους φορείς της πόλεως, έχει προγραμματίσει διάφορες καλλιτεχνικές και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις. Στην πρόσκληση που έστειλε ο κος Δήμαρχος υπάρχει μια ανακρίβεια. Συγκεκριμένα αναγράφεται ότι οι εκδηλώσεις γίνονται «Για τα 180 χρόνια από την ανακήρυξη της πόλεως του Ναυπλίου ως πρώτης Πρωτεύουσας της Ελλάδος με τον ερχομό του Ιωάννη Καποδίστρια».

Καταρχήν θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το Ελληνικό Κράτος που «ιδρύθηκε» την 1 Ιανουαρίου 1822 με την διακήρυξη της Α΄. Εθνοσυνελεύσεως της Επιδαύρου (Πιάδας) βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση προς την τουρκική αυτοκρατορία. Έτσι, η έδρα των οργάνων της Διοικήσεως, Κυβερνήσεως και Βουλής, άλλαζε ανάλογα με τις καταστάσεις. Μάχες κατά των Τούρκων με νίκες ή ήττες, εμφύλιοι πόλεμοι και άλλα πολλά αποτελούσαν καθοριστικούς παράγοντες, που επέβαλλαν την μετακίνηση της έδρας της Διοικήσεως. Ενδεικτικά αναφέρω ότι από την αρχή του 1822 μέχρι τις 4 Μαΐου 1827 τα διοικητικά όργανα μετακινήθηκαν σε περίπου 20 πόλεις και χωριά με κυριότερα την Κόρινθο, την Τρίπολη, την Αίγινα και το Ναύπλιο, άλλοτε τυπικά, δηλαδή με νόμο ή ψήφισμα και άλλοτε άτυπα.

Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση στην Β΄ σύνοδό της στην Τροιζήνα εξέδωσε «Το Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος», με το οποίο μετέβαλε την μορφή του πολιτεύματος. Έτσι, η μέχρι τότε «Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος» αντικαταστάθηκε από την «Ελληνικήν Πολιτείαν». Δηλαδή, το Κράτος «εισήλθεν εις δευτέραν μορφήν πολιτειακής οργανώσεως , μη προσωρινής»[1]. Από την ίδια συνέλευση στις 3/4/1827 εξελέγη και ἐψηφίσθη «ὁ κόμης Ἰωάννης Καποδίστριας  ………… Κυβερνήτης τὴς Ἑλλάδος» για 7 χρόνια.

Η ίδια συνέλευση στις 4 Μαΐου 1827 «Θεωροῦσα ὅτι κατάλληλος καθέδρα τῆς Κυβερνήσεως ἄλλος τόπος δὲν εἶναι πρὸς τὸ παρόν, εἰμὴ τὸ Ναύπλιον».

Ψηφίζει

Α΄. «Ἡ πόλις τοῦ Ναυπλίου διορίζεται Καθέδρα τῆς Κυβερνήσεως καὶ τῆς Βουλῆς»…

Η ανακήρυξη, λοιπόν, του Ναυπλίου ως πρωτεύουσας δεν έγινε το 1828 αλλά στις 4 Μαΐου του 1827.

Τέλος, θα μπορούσε ο εορτασμός να είναι για τα 180 χρόνια από την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο, που ήδη από το προηγούμενο έτος είχε ανακηρυχθεί πρωτεύουσα.

Δ.Χ.Γεωργόπουλος

Ιστορικός – Αρχειονόμος

[1] Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Τὸ Ναύπλιον ἕδρα τῆς κυβερνήσεως (1823-1834), Ναυπλιακά Ανάλεκτα ΙΙΙ (1998), σ. 119. Στο άρθρο αυτό η συγγραφέας διαπραγματεύεται το θέμα της «πρωτεύουσας» του νεοελληνικού κράτους με κάθε λεπτομέρεια.

Ματιὲς στὸ Ναύπλιο

Ἡ μεταφορὰ τῆς πρωτευούσης στὴν Ἀθῆνα ἔγιε ἀπὸ τὸν Ὄθωνα μὲ διάταγμα ποὺ ὑπεγράφη στὶς 18 Σεπτεμβρίου 1834.

Φιλονόη

εἰκόνα