Ἐπειδὴ δὲν ἐξαργύρωσαν ὅλοι τὸ κατέβασμα τῆς σημαίας τοῦ κατακτητοῦ…
Ἐπειδὴ οἱ ἴδιοι ἐφρόντισαν «οἱ πολλοί» οὐδέποτε νὰ τὸ μάθουν…
…ὀφείλουμε νὰ τιμήσουμε τοὺς πραγματικοὺς ἥρωες…
Εἶναι κάποιοι καὶ πραγματικοὶ ἥρωες, ξεχασμένοι, ποὺ δὲν τοὺς γνωρίζει ὁ κόσμος…

Ὁ λόγος γιὰ τὸν Πελοποννήσιο ἥρωα Ἠλία Τσάγκλα…

ΠΡOΣΟΧΗ:

Δὲν θέλω σχόλια γιὰ τὸν Γλέζο. Δὲν θὰ ἦταν τὸ πλέον τιμητικὸ γιὰ τὸν ἀναφερόμενο στὸ ἄρθον.
Ὁποιοδήποτε σχόλιον μόνον ἐπὶ τοῦ ἄρθρου!!!

Κωνσταντῖνος Δημητριάδης

Ἡ πληροφορία ἀπὸ τὸν φίλο Πᾶνο Ἀργυρόπουλο:

Ὁ Πελοποννήσιος Ἥρως Ἠλίας Τσάγκλας…!!!
Κατέβασε τὸ ναζιστικὸ σύμβολο ἀπὸ τὸν ἱστὸ τὴν 1η Αὐγούστου τοῦ 1941, ἡμέρα μεσημέρι, στὸν χῶρο τῆς Ἀρχαίας Ὀλυμπίας, ξεφτιλίζοντας τὴν γερμανικὴ φρουρά!
Οὐδέποτε ἔμαθε ὁ κόσμος γιὰ τὴν ἡρωϊκή του πράξη (ἴσως διότι δὲν ἔγινε σημαῖνον στέλεχος τῆς ἀριστερᾶς).
Ἔσβησε τὸ 2.000  κτυπημένος ἀπὸ τὸν καρκῖνο, πτωχὰ κι ἀθόρυβα. Ὅπως ἔζησε…!!!

Ένας ήρωας που έμεινε στην σκιά

Ο Ηλίας Τσάγκλας από το χωριό Πεύκες, 18 ετών τότε, κατέβασε την σβάστικα ημέρα-μεσημέρι από τον χώρο της Γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής. Έσβησε πριν από 11 χρόνια, σεμνός και αθόρυβος όπως έζησε. Στην σκιά της ιστορίας έχει μείνει εδώ και εξήντα χρόνια το παράτολμο κατόρθωμα ενός Πελοποννησίου εφήβου. Ημέρα μεσημέρι, μέσα στον τρόμο της γερμανικής κατοχής, κατέβασε την σβάστικα από τον χώρο της Γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Αρχαία Ολυμπία.

Συνέβη την 1η Αυγούστου 1941, την νύκτα της 30ής προς 31η Μαΐου. Η διαφορά είναι ότι, σε αντίθεση με τον Μανώλη Γλέζο και τον Λάκη Σάντα, ο πρωταγωνιστής της Ολυμπίας παρέμεινε στην αφάνεια.

Είναι ο Ηλίας Τσάγκλας, λένε στις Πεύκες, που πρώτα ονομαζόταν Βύλιζα και σήμερα αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας. Το δηλώνει ο πρόεδρος του διαμερίσματος Λυμπέρης Διονυσόπουλος. Όταν οι Ναζί πάτησαν την Κοιλάδα του Αλφειού, ο Ηλίας ήταν δεν ήταν 18 ετών. Όπως όλοι σχεδόν οι νέοι στο χωριό, δούλευε και αυτός στα χωράφια. Αν και η οργανωμένη αντίσταση είχε αρχίσει να αναπτύσσεται στην Ηλεία, εκείνος έμενε μακρυά.

Δόξες και τιμές  δεν απεκόμισε κάποιος μετά την απελευθέρωση. Ο ίδιος προτίμησε την ανωνυμία. Ανάλογες συμπεριφορές οφείλονται συνήθως σε λόγους είτε σεμνότητας είτε αυτοπροστασίας. Το τελευταίο φαινόμενο παρουσιάζεται συχνά ιδιαίτερα ισχυρό για τουλάχιστον τρεις δεκαετίες μετά την απελευθέρωση.

Ο Ηλίας Τσάγκλας πέθανε πριν από 11 χρόνια, κτυπημένος από τον καρκίνο. Έσβησε αθόρυβα, όπως έζησε. Και ας είχε αναστατώσει με την αποκοτιά του τις κατοχικές αρχές το καλοκαίρι του ‘41.
«Άφριζαν» οι Γερμανοί, οι σκληρές ανακρίσεις δεν έβγαλαν άκρη
Ο άνθρωπος που το αυγουστιάτικο καταμεσήμερο ξεκρέμασε την γερμανική σημαία από τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας, κινήθηκε σαν φάντασμα. Δεν έγινε από κάποιον αντιληπτός. Φαίνεται πως αρχαιολόγοι και το λοιπό προσωπικό ξεκουράζονταν μετά το φαγητό, αποκαμωμένοι από τον καύσωνα, συνηθισμένο αυτή την εποχή. Έγιναν αθρόες συλλήψεις και σκληρές ανακρίσεις απ’ όπου δεν βγήκε άκρη. Το περιστατικό προκάλεσε αναστάτωση σε Αθήνα, Πύργο, Ολυμπία. Ο κατοχικός Νομάρχης Ηλείας έστειλε αναφορά προς το Υπουργείο Εσωτερικών της κυβερνήσεως Τσολάκογλου στις 4 Αυγούστου. Ανέφερε: «Μάρτυν καταθέτοντα συγκεκριμένον τὶ εὕρομεν μέχρι τοὖδε ἕνα μόνον, τὸν ἀγροφύλακα τῆς κοινότητος, ὅστις καταθέτει ὅτι κατὰ τὴν ἐν λόγῳ ὥραν (σσ, 1.00 μ.μ.) εἶδεν ἐξ ἀποστάσεως 1.000 περίπου μέτρων δύο ἄτομα ἰστάμενα ἐγγὺς τοῦ κοντοῦ, ὅπου ἦτο ἀνηρτημένη ἡ σημαία, ἀλλὰ λόγῳ τῆς ἀποστάσεως δὲν ἀνεγνώρισεν αὐτὰ οὔτε ἔδωσε ἰδιαιτέραν σημασίαν, διότι ἐθεώρησε τούτους ἐκ τοῦ συνήθους ὑπηρετικοῦ ὴ ἐργατικοῦ προσωπικοῦ τῆς Σχολῆς». Ο Νομάρχης δεν αρνείται ότι εκ πρώτης όψεως φαντάζει δύσκολο να αφαιρέθηκε η σημαία τέτοια ώρα, χωρίς ο δράστης να γίνει αντιληπτός. Αλλά αμέσως παραθέτει τις ιδιαίτερες συνθήκες:
– Το προσωπικό γευμάτιζε σε χώρο όπου η σημαία δεν ήταν ορατή.
– Ο αριθμός των Ελλήνων εργατών είχε περιορισθεί σε 8-10 λόγω της περιορισμένης ανασκαφικής δραστηριότητας.
– Μόλις 15 βήματα από το κοντάρι της σημαίας αρχίζει πυκνό δάσος, όπου οι δράστες γίνονται αθέατοι.
Θεωρεί ως πιθανούς δράστες κομμουνιστές και μέλη των οικογενειών τους συνελήφθησαν. Σημειώνει: «Εἰς τὸ ἐργατικὸν δυναμικὸν τῆς Σχολῆς ὐπῆρχον καὶ τινὲς κομμουνισταὶ 3-4, οἵτινες λόγῳ τοῦ ὅτι γίνονται συλλήψεις κομμουνιστῶν ἐξ ἄλλων λόγων ἐκρύβησαν, αἱ δὲ οἰκογένειαί των  κρατοῦνται εἰς τὴν Ἀστυνομίαν ὡς ἐξαναγκαστικὸν μέσον, ὅπως παρουσιασθῶσιν». Στην έκθεση του Νομάρχη γίνεται λόγος για 20 ομήρους: «Σήμερον μ’ ἐπληροφόρησεν ὁ ἐνταύθα συνταγματάρχης διοικητὴς τῶν Ἰταλικῶν Στρατευμάτων Κατοχῆς ὅτι συνέλαβεν καὶ μετέφερεν ἐνταύθα (σσ., στον Πύργο Ηλείας) 20 κατοίκους Ὀλυμπίας σκοπῶν νὰ κρατήσῃ αὐτοὺς ὡς ὁμήρους μέχρις ἀνακαλύψεως τοῦ δράστου τῆς κλοπῆς τῆς σημαίας».

Ο Γρηγόρης Φαράκος έχει ασχοληθεί με το θέμα στο βιβλίο του «Η μάχη των συμβόλων – Το κατέβασμα της χιτλερικής σημαίας από την Αρχαία Ολυμπία». Θεωρεί αγνώστους τους πατριώτες, που προχώρησαν στο παράτολμο εγχείρημα τον Αύγουστο του 1941.
Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Οι αγωνιστές εκείνοι, απ’ ό,τι ξέρω, διετήρησαν ως τώρα την ανωνυμία τους. Δεν θεώρησαν, όπως και χιλιάδες άλλοι, πως έπραξαν κάτι το εξαιρετικό. Απλώς, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του καιρού τους». Άλλοι βετεράνοι της Εθνικής Αντιστάσεως από τα μέρη της Ολυμπίας, όπως ο Θουκυδίδης Κοσμόπουλος, θεωρούν πιθανότερο οι πατριώτες που υπέστειλαν την σβάστικα να μν ευρίσκονται μεταξύ εκείνων που επέζησαν της ναζιστικής κατοχής.
Ιδιαίτερα ενόχλησε τους Γερμανούς ότι το περιστατικό διαδραματίσθηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας. Αυτό προκύπτει από την αναφορά που συνέταξε ο Γκίντερ Άλτενμπουργκ, πληρεξούσιος του Ράιχ για την Ελλάδα. Απευθύνεται στον Κουίσλινγκ Τσολάκογλου και εκφράζει την λύπη του, που όλα έγιναν «εἰς τὸν χῶρον ἀνασκαφῶν τῆς Ὀλυμπίας, διὰ τὰς ὁποίας ὡς γνωστὸν ὁ Φύρερ ἐπιδεικνύει ἐξαιρετικὸν ἐνδιαφέρον».

Πράγματι, η ναζιστική προπαγάνδα και ο Χίτλερ προσωπικά είχαν προσπαθήσει να εκμεταλλευθούν στο έπακρον την Ολυμπιακή Ιδέα και τις ανασκαφές στην Αρχαία Ολυμπία. Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, το 1936.

ΘΟΔΩΡΗΣ ΡΟΥΜΠΑΝΗΣ
ἔθνος