ΜΗΔΕΝ α1

‘Ως μὴ Εἶναι. Ἡ ἐννοιολογικὴ ἄρνησις τῆς ὑπάρξεως γενικῶς τοῦ Εἶναι.(ἀπόλυτον Μηδέν) ἤ μόνον ἰδιότης τοῦ Εἶναι (σχετικὸν Μηδέν). Ἡ ἐβραϊκὴ- χριστιανικὴ κοσμολογία διδάσκει ὅτι ὁ θεὸς ἐδημιούργησεν ἐκ τοῦ Μηδενὸς τὸν κόσμον.

Ὁ Πλάτων καὶ ὁ Πλωτῖνος χαρακτηρίζουν τὴν ὑλη ὡς «μὴ ὄν».

Ὁ Ἔγελος ταυτίζει τὸ Εἶναι μὲ τὸ Μηδὲν καί, ἐρμηνεύει ἀπὸ αὐτὴν τὴν σύζευξιν τὴν διαλεκτικὴν ἐξέλιξιν ὅλων τῶν ὄντων.

Εἰς τὸν Χάϊντεγκερ τὸ Μηδὲν εἶναι ἕνας τρὸπος παρουσίας τοῦ ἰδίου τοῦ Εἶναι ὅπως τὸ ἀντιλαμβανόμεθα εἰς τὴν κατάστασιν τῆς ἀγωνίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἐξαφανίζεται κάθε ὄν καὶ, μαζὶ ἡ ἀσφάλεια ποὺ βρίσκει ὁ ἄνθρωπος εἰς αὐτό.

Εἰς τὸν Σάρτρ τὸ μηδὲν εἶναι ἡ τελεία ἐσωτερικὴ καὶ ἐξωτερικὴ ἀκαθoριστία, εἰς τὴν ὁποίαν ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι φορεύς τοῦ μηδενὸς. ὁφείλει νὰ καθορίσῃ ἐλευθέρῳς τὸν ἐαὐτὸν του.

Εἶναι ἡ άποψις τῆς άπολύτου ἀρνήσεως.

Ό θεωρητικὸς Μηδενισμός ἀρνεῖται τὴν δυνατότηταν μίας γνώσεως τῆς ἀληθείας (ἀγνωστικισμός),

ὁ Ἠθικὸς Μηδενισμὸς τὰς ἀξίας καὶ τoὺς δεσμευτικοὺς ἠθικοὺς κανόνες ποὺ ἀποῤῥέουν,

ὁ Πολιτικὸς Μηδενισμος ὅποιαδήποτε κοινωνικὴν τάξιν, κάθε Πoλιτικὴν ἐξουσίαν (Ἀναρχισμός).

Συχνότερος εἶναι ὁ Μηδενισμὸς ὅπως τὸν συναντοῦμε εἰς τὴν σημερινὴν ἐποχήν, προπαντὸς μὲ τἠν

Μορφὴν τοῦ ὑπαρξιστικοῦ «Ἡρωϊκοῦ Μηδενισμοῦ» (Ν. Καζατζάκης),

ὁ Ριζοσπαστικός σκεπτικισμός, ἡ άντίδρασις ἐναντίον τοῦ δογματισμοῦ. Ό ὅρος Μηδενισμός διεδόθη γενικῶς μὲ τὸ μυθιστόρημα τοῦ Τουργκένιεφ ( Πατὴρ καὶ υἱός). Τὴν μεταφυσικὴν του σημασίαν ἐπῆρε μὲ τὸν Ντοστογιέφσκι καὶ τὸν Νίτσε. Ὁ Νίτσε μὲ τὴν ἔννοια Μηδενισμὸς χαρακτηρίζει τὸ φαινόμενο τοῦ ἀφανισμοῦ ὅλων τῶν ἀξιῶν τῆς παραδόσεως, τὸ γεγονὸς πῶς δὲν ὑπάρχει τίποτε διὰ τὸ ὁποῖο ἀξίζει νὰ ζοῦμε ἤ νἀ πεθαίνουμε, πῶς ὅλα εἶναι Μάταια.

Τᾶσος Γκολέμης.