Κάποτε –ἂς μὴ λέμε χρονολογίες–, ὅταν μαθήτευσα στὴν «Ἐλευθερία» τοῦ Πάνου Κόκκα, ὁ μακαριστὸς Φώτιος Κόντογλου ποὺ ἀρθρογραφοῦσε σ’ αὐτή, μοῦ εἶχε πεῖ, καὶ νομίζω σοβαρά, πὼς ὅταν ὁ Πανάγαθος καταδέχεται νὰ ρίξει ἕνα βλέμμα στὴ Γῆ, κοιτάζει πρῶτα τὴν Ἑλλάδα ποὺ τοῦ εἶναι πολὺ ἀγαπητή. Ἴσως διότι –προσέθετα ἐγὼ– εἶναι ἡ «χώρα τῆς φαιδρᾶς πορτοκαλέας» καὶ τῆς φαιδρᾶς πολιτικῆς.

Σήμερα δὲν θὰ τὸ ἔλεγα αὐτό. Ὅλα δείχνουν ὅτι προμηνύεται καταιγίδα. Καὶ εἶναι θλιβερὸ νὰ βλέπουμε σὰν κωμωδία τὴν πιὸ μεγάλη τραγωδία τῆς νεώτερης ἑλληνικῆς ἱστορίας: τὸ γενικὸ μαρασμὸ τοῦ Γένους, ποὺ ἔβγαζε ρίζες καὶ κλαδιὰ σὰν τὸ περίφημο κυπαρίσσι τοῦ Μυστρᾶ καὶ στὰ πιὸ μαῦρα χρόνια τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς.

Ὅσοι ἔχουμε ἐμπειρίες παλαιότερων δοκιμασιῶν, χάρη στό «ἐκ τῆς ἐμπειρίας ὄμμὰ», βλέπουμε τὴν πολιτική μας ὡς μιὰ περιπλανώμενη συμφορά. Οἱ βαθύτατα θρησκεύοντες παραπέμπουν καὶ στὴ βαθύτερη πληγῇ τοῦ φαραώ. Ὁ Θεὸς ἀπέστρεψε τὸ βλέμμα ἀφ’ ἡμῶν. Ψάλλουμε κάθε Κυριακὴ: «Κύριε, Κύριε, ἐπίβλεψον καί ἴδέ». Μὰ τί νὰ δεῖ; Τὰ χαλιὰ καὶ τὰ χάλια μας;

Μοῦ ἔλεγε πρόσφατα γέροντας μοναχὸς (ὄχι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ γράφουν βιβλία μαγειρικῆς καὶ προφητικὰ καὶ τὰ μοσχοπουλάνε) ὅτι κουράσαμε πολὺ τὸ Θεὸ μὲ τὴν ἀκηδία, ἀφροντιστία καὶ ἀμεριμνησία μας καὶ σὲ μιὰ στιγμὴ ὀργῆς ἔπλασε μιὰ κατηγορία ὑπανθρώπων ποὺ στρέφονται ἐναντίον τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Καὶ μὲ αὐτὸ δὲν ἐννοοῦσε –ὑποθέτω– τοὺς πολιτικοὺς ἀλλὰ τοὺς «κορυνηφόρους», δηλαδὴ τοὺς ροπαλοφόρους, τοὺς πετροβολιστές, τοὺς μαρμαροθραῦστες καὶ τοὺς πυρπολητές, ποὺ σὰν νὰ τό ‘χουν τάμα μετέτρεψαν τὴν Ἀθήνα σὲ τεράστιο τραῦμα. Ἡ ἄλλοτε «ζαφειρόπετρα στῆς γῆς τὸ δακτυλίδι», ὅπως τὴν ἔλεγε ὁ Παλαμᾶς, μοιάζει στὴ μεγαλύτερη ἔκτασή της μὲ ψόφιο ψάρι στὴν ἀκρογιαλιά.

Δὲν ἀνήκω στὴν τάξῃ τῶν ζηλωτῶν τῆς ἠθικῆς ποὺ δυσφημοῦν μὲ τίς ἀκραῖες θέσεις τους τὴν ἠθική, ἀλλὰ μὲ πιάνει τὸ παράπονο, ὅταν περνῶ ἀπὸ δρόμους ἄλλοτε ἀρχοντικοὺς καὶ ρομαντικούς, ἀπὸ γειτονιὲς ποὺ θύμιζαν Λευκαρίτικο κέντημα καὶ παρατηρῶ ὅτι τώρα οἱ χῶροι αὐτοὶ καὶ οἱ δρόμοι αὐτοὶ ἔχουν μεταβληθεῖ σὲ ἄντρα ἐγκληματιῶν καὶ σὲ ὑπαίθρια πορνεῖα. Τρέμεις νὰ περάσεις μετὰ τίς 8 τὸ βράδυ ἀπὸ τοὺς πέριξ τῆς πλατείας Βικτωρίας δρόμους. Ἀκόμη κι ἀπὸ αὐτὴ τὴν πλατεῖα!

Ἐνῶ οἱ δεῖκτες τῶν ἀξιῶν πέφτουν κατακόρυφα χρόνο μὲ τὸ χρόνο, ἀντίθετα ἀνεβαίνουν στὸν τόπο μας ἁλματωδῶς οἱ δεῖκτες τῆς κακότητας καὶ τῆς ἐγκληματικότητας. Ἕνας ἄνεμος δολοφονικῆς ψυχαγωγίας σὰν «χαμσίνι» σαρώνει ἀπ’ ἄκρη εἰς ἄκρην τὴν ἔρμη πατρίδα.

Ἐπιρρίπτονται –κι ὄχι ἀβασίμως– εὐθύνες στοὺς πολιτικούς. Μερικοὶ μάλιστα θρησκομανεὶς ἀναρωτιοῦνται σοβαρὰ μήπως καὶ εἶναι ἐνσάρκωση τοῦ Ἀντίχριστου, ποὺ δὲν εἶχαν προβλέψει τὰ ἱερὰ βιβλία; Ἤ, μήπως την εἶχαν προβλέψει; Κάποιος ζηλωτὴς στὶς ἐνστάσεις μου ἀντιπαρατήρησε: «Θυμίσου τὸ 666 στὰ πεντοχίλιαρα»! Δὲν θυμόμουν, γιατί εἶχα πολὺ ἀραιὲς ἐπαφὲς μὲ τέτοια χαρτονομίσματα.

Λυπᾶμαι ποὺ ξανὰ δυσαρεστῶ μὲ τὰ γραπτά μου, ἀλλὰ εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ πῶ πὼς ὅλη ἡ πενταετία (2009-2014) ἦταν οὐσιαστικὰ μιὰ προεκλογικὴ περίοδος, ἐγκιβωτισμένη στὸ «τίς πταίει;». Ἕνα πολιτικὸ πὶγκ-πὸγκ ὅπου τὸ μπαλάκι πετοῦσε στὸ «Ἐσὺ φταῖς» πρὸς τὸ ἀντίπαλο «Ὄχι, ἐσὺ φταῖς». Καὶ τούμπαλιν. Ἔτσι… τουμπάραμε. Τώρα εἴμαστε στὸ προεκλογικὸ «φίνις». Ὁ πολιτικός μας λόγος ἐξακολουθεῖ νὰ θυμίζει Σκαριμπικὴ γραφῇ, ἰδίως ἀπὸ τὸ μυθιστόρημα «Τὸ Βατερλὼ δύο γελοίων». Μιὰ Σκαριμπικὴ γραφῇ χωρὶς τὴν τσαχπινιά, τὴ λεκτικὴ καὶ μουσικὴ μαγεία τοῦ Χαλκιδαίου συγγραφέα. Ὅλα ὅσα ἀκούσαμε καὶ ἀκοῦμε εἶναι ἕνα ἀτελείωτο «Οὐλαλοὺμ», γιὰ νὰ ἐπανέλθουμε στὸν Σκαρίμπα, πού, ἐνῶ ἦταν ἀπὸ τὴν Ἁγία Εὐθυμία τοῦ Παρνασσοῦ, πέρασε ὡς Χαλκιδαῖος, ὅπως κάποιοι πέρασαν γιὰ πολιτικοί, ἐνῶ ἦταν φτιαγμένοι γιὰ ποντικοὶ καὶ μάλιστα ἐξόχως… τρωκτικοί.

Κι ἐμεῖς; Ω, ἐμεῖς πάντα ἐλπίζαμε μετὰ ἀπὸ κάθε ἐκλογικὴ ἀναμέτρηση σὲ κάποιες «καλλίτερες ἡμέρες». Καὶ ὅσοι καβαφικὰ πίστευαν ὅτι θὰ ἐπανέλθουμε στὰ «χθεσινὰ τὰ βαρετά ἐκὲῖνα» ποὺ κάνουν «τὸ ἂὔριο πιὰ σὰν ἂὔριο νὰ μὴ μοιάζει», χαρακτηρίζονταν σκεπτικιστές, μίζεροι, κινδυνολόγοι καὶ ἄλλα ἠχηρὰ κοσμητικά. Καὶ ξαφνικὰ βρεθήκαμε σ’ ἕνα ἀδιέξοδο σκοτάδι. Ἀλλ’ ἂς τὸ ποῦμε Σκαριμπικά:

«…Πῶς νὰ θὰ μείνει ὁ κόσμος μὲ τὸ “μπά”!

ποῦ μ’ ἔλεγες τρελό, πῶς ἔἶχε γίνει

καπνὸς καὶ (τάχα) σύγνεφα θαμπά

πρὸς τὴ σελήνη».

Ἀσαφὲς τὸ τετράστιχο, θὰ μοῦ πεῖτε. Ἀλλὰ μήπως τα λόγια τῶν πολιτικῶν μας εἶναι σαφῆ; Καὶ ἐπειδὴ προβλέπω –παρὰ τὴν πολυδιάσπασή τους– νίκη τῶν «προοδευτικῶν» δυνάμεων, κλείνω μὲ μιὰ ὡραία τοῦ Λένιν προτροπή:

–Σύντροφοι, ἂς δώσουμε στὶς λέξεις τὸ πραγματικὸ νόημά τους!

Σαράντος Καργάκος