Ἡ Ποδάγρη ἦταν μία ἀπὸ τὶς Ἄρπυιες.
Ἀπὸ τὴν ἕνωσή της μὲ τὸν Ζέφυρο, ἔφερε στὸν κόσμο τὸν Ξάνθο καὶ τὸν Βάλιο, τὰ δύο ἀθάνατα ἄλογα τοῦ Ἀχιλλέως.

«τῷ δὲ καὶ Αὐτομέδων ὕπαγε ζυγὸν ὠκέας ἵππους  Ξάνθον καὶ Βαλίαν, τὼ ἄμα πνοιῇσι πετέσθην,  τοὺς ἔτεκε Ζεφύρῳ ἀνέμῳ Ἄρπυια Ποδάγρη  βοσκομένη λειμῶνι παρὰ ῥόον Ὠκεανοῖο» Ἰλ. 16, 150

Τὰ Ἄλογα τοῦ Ἀχιλλέως  (Κωνσταντίνου Καβάφη)

Τὸν Πάτροκλο σὰν εἶδαν σκοτωμένο,
ποὺ ἦταν τόσο ἀνδρεῖος, καὶ δυνατός, καὶ νέος,
ἄρχισαν τ’ ἄλογα νὰ κλαῖνε τοῦ Ἀχιλλέως•
ἡ φύσις των ἡ ἀθάνατη ἀγανακτοῦσε
γιὰ τοῦ θανάτου αὐτὸ τὸ ἔργον ποὺ θωροῦσε.

Τίναζαν τὰ κεφάλια των καὶ τὲς μακρυὲς χαῖτες κουνοῦσαν,
τὴν γῆ χτυποῦσαν μὲ τὰ πόδια, καὶ θρηνοῦσαν
τὸν Πάτροκλο ποὺ ἐνοιώθανε ἄψυχο — ἀφανισμένο —
μιὰ σάρκα τώρα ποταπὴ — τὸ πνεῦμα τοῦ χαμένο —
ἀνυπεράσπιστο — χωρὶς πνοὴ —
εἰς τὸ μεγάλο Τίποτε ἐπιστραμένο ἀπ’ τὴν ζωή.

Τὰ δάκρυα εἶδε ὁ Ζεὺς τῶν ἀθανάτων
ἀλόγων καὶ λυπήθη. «Στοῦ Πηλέως τὸν γάμο»
εἶπε «δὲν ἔπρεπ’ ἔτσι ἄσκεπτα νὰ κάμω•
καλλίτερα νὰ μὴν σᾶς δίναμε, ἄλογά μου
δυστυχισμένα! Τί γυρεύατ’ ἐκεῖ χάμου
στὴν ἄθλια ἀνθρωπότητα ποὖναι τὸ παίγνιον τῆς μοίρας.

Σεῖς ποὺ οὐδὲ ὁ θάνατος φυλάγει, οὐδὲ τὸ γῆρας
πρόσκαιρες συμφορὲς σᾶς τυραννοῦν. Στὰ βάσανά των
σᾶς ἔμπλεξαν οἱ ἄνθρωποι.»— Ὅμως τὰ δάκρυά των
γιὰ τοῦ θανάτου τὴν παντοτεινὴ
τὴν συμφορὰν ἐχύνανε τὰ δυὸ τὰ ζῶα τὰ εὐγενῆ.

   Ἔτσι περιγράφει ὁ Κωνσταντῖνος Καβάφης τὴν παρακάτω σκηνὴ ἀπὸ τὴν Ἰλιάδα, τὴν ὁποία ὁ Ὅμηρος ἀναφέρει στὴν Ραψῳδία Ρ, στ. 424 – 458: 

Ἔτσι ἐκεῖνοι ἐμάχοντο· ὁ σιδερένιος θόρυβος τῆς μάχης
425  ἀνέβαινε στὸν χάλκινο οὐρανό, περνώντας ἀπ᾽ τὸν ἄδειο αἰθέρα.
Ὅμως τὰ ἄλογα τοῦ Αἰακίδου, ἀποτραβηγμένα μακρυὰ ἀπὸ τὴν μάχη,
ἔκλαιγαν, ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ ἔμαθαν πὼς ὁ ἡνίοχος
κυλίσθηκε στὴν σκόνη, κτυπημένος ἀπὸ τὸν Ἕκτορα τὸν ἀνδροφόνο.
Ὁ Αὐτομέδων, ὁ ἀνδρειωμένος υἱος τοῦ Διώρου,
ἄλλοτε τὰ ἐκτύπαε μὲ τὸ ἐλαφρὺ μαστίγιο,
430  ἄλλοτε τοὺς μιλοῦσε μὲ λόγια γλυκὰ κι ἄλλοτε τὰ ἐφοβέριζε·
ἐκεῖνα ὅμως δὲν ἤθελαν οὔτε νὰ πᾷν πίσω στὰ καράβια
πλάι στὸν πλατὺ Ἑλλήσποντο
οὔτε νὰ μποῦν στὸν πόλεμο μαζὺ μὲ τοὺς Ἀχαιούς.
435  Ὅπως μένει ἀκίνητη μία στήλη,
ποὺ στέκει ἐπάνω στὸν τάφο ἀνδρὸς ποὺ πέθανε ἡ γυναίκα,
ἔτσι ἔμεναν ἀσάλευτα, ζεγμένα στὸ ἐξαίσιο ἇρμα,
μὲ τὰ κεφάλια χαμηλωμένα στὴν γῆ·
ζεστὰ τὰ δάκρυα κυλοῦσαν ἀπὸ τὰ βλέφαρά τους στὸ χῶμα,
καθώς ἐμύροντο ἀποζητῶντας τὸν ἡνίοχο·
ἡ σκόνη ἐῤῥύπαινε τὴν θαλερή τους χαίτη
440  ποὺ ξέφευγε ἀπὸ τὴν ζεύλα καὶ ἐχύνετο ζερβὰ δεξιὰ πλάι στὸν ζυγό.
Ὅταν τὰ εἶδε ποὺ ἐμύροντο, τὰ ἐλυπήθη ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου,
ἐκούνησε τὸ κεφάλι του καὶ εἶπε μιλῶντας στὴν ψυχή του:
«Ἂχ δυστυχισμένα, γιατί νά σᾶς δώσουμε στόν βασιλιά Πηλέα,
αὐτός, ἕνας θνητός, καὶ ἐσεῖς ἀγέραστα καὶ ἀθάνατα.
445  Μήπως γιά νά γνωρίσετε τόν πόνο μαζύ μέ τούς δυσμοίρους ἀνθρώπους;
Γιατί ἀπό ὅλα τά πλάσματα πού ἀνασαίνουν καί σαλεύουν ἐπάνω στήν γῆ
κανένα δὲν εἶναι πιὸ θλιβερὸ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο.

Ὅμως ὁ Ἕκτωρ, ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου, δὲν θὰ ἀνεβῆ ποτὲ ἐπάνω σας
οὔτε στὸ λεπτοδουλεμένο ἇρμα· γιατί δὲν θὰ τὸν ἀφήσω.
450  Δὲν τοῦ ἀρκεῖ ἀλήθεια ποὺ ἔχει τὰ ὅπλα καὶ κομπάζει ὅπως κομπάζει;
Ὁρμὴ στὰ γόνατα καὶ στὴν ψυχή σας θὰ χαρίσω,
γιὰ νὰ σώσετε καὶ τὸν Αὐτομέδοντα ἀπὸ τὸν πόλεμο
καὶ νὰ τὸν φέρετε στὰ βαθειὰ καράβια·
γιατί θὰ δώσω ἀκόμη δόξα στοὺς Τρῶες,
νὰ σκορπίζουν τὸν θάνατο, ὥσπου νὰ φθάσουν στὰ καράβια μὲ τὰ γερὰ σκαριὰ
455  καὶ βασιλεύσει ὁ ἥλιος καὶ ἁπλωθεῖ τὸ ἱερὸ σκοτάδι».
Εἶπε καὶ στ᾽ ἄλογα ἐμφύσησε ὁρμὴ σφοδρή.
Ἐκείνα ἐτίναξαν τὴν σκόνη ἀπὸ τὶς χαῖτες τους χάμω στὸ χῶμα
καὶ ἀσυγκράτητα ἔφεραν τὸ γρήγορο ἇρμα ἀνάμεσα στοὺς Τρῶες καὶ τοὺς Ἀχαιούς.

(μετάφρασις Θ. Κ. Στεφανόπουλος) –> http://www.greek-language.gr/Resources/ancient_greek/anthology/literature/browse.html?text_id=8

   Ὁ Αὐτομέδων ἦταν υἱὸς τοῦ Διώρου ἀπὸ τὴν Σκύρο. Ὑπῆρξε φίλος τοῦ Ἀχιλλέως καὶ ὁ ἔμπειρος ἡνίοχός του κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ Τρωικοῦ Πολέμου. Ὁ Αὐτομέδων εἶχε ἔρθει στὴν Τροία ἐπικεφαλῆς 10 πλοίων. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Ἀχιλλέως, ὁ Αὐτομέδων ὑπηρέτησε ὡς ἡνίοχος καὶ τὸν υἱὸ τοῦ ἥρωος, τὸν Νεοπτόλεμο ἢ Πύρρο. 

   Στὴν εἰκόνα βλέπουμε πίνακα ζωγραφικῆς τοῦ Henri Regnault, ποὺ ἀπεικονίζει τὸν Αὐτομέδονα μὲ τὰ ἄλογα τοῦ Ἀχιλλέως, 1868. Πηγή εἰκόνας καὶ πληροφορίες γιὰ τὸν Αὐτομέδονα, εἶναι ἡ βικιπαιδεία.

Χλόη

ἀνιχνευτές