Γιατί ἄν τί κι ὄχι ἀντί;

Γιατί;
Ὄχι, δὲν θέλω νὰ τυραννήσω κάποιους.
Τὸ μόνον ποὺ θέλω εἶναι νὰ μάθω!!! Μόνον νὰ μάθω!

Οἱ παπποῦδες μας κάποτε, πολὺ κάποτε, ἔγραφαν μὲ κεφαλαῖα. 
Γιατί ἔγραφαν ἔτσι; Πῶς κατάφερναν καί διάβαζαν τά σημεῖα στίξεως, τά πνεύματα καί τούς τόνους; Γιατί ἐμεῖς ὅταν βλέπουμε κάτι σάν αὐτό:

ΩΡΑΚΑΛΗΝΣΤΗΝΠΡΥΜΗΣΟΥΚΙΑΕΡΑΣΤΑΠΑΝΙΑΣΟΥ
ΚΑΙΟΥΤΕΠΟΥΛΙΠΕΤΟΥΜΕΝΟΝΑΜΗΝΒΡΕΘῌΜΠΡΟΣΤΑΣΟΥ
ΜΕΑΣΠΡΟΤΟΠΑΝΙΚΑΙΚΟΚΚΙΝΟΚΟΥΠΙ
ΘΑΚΑΝῌΣΜΙΑΝΨΑΡΙΑΠΑΡΑΠΟΛΥΚΑΛΗ.

Δέν καταλαβαίνουμε τίποτα;
Ἤ τέλος πάντων καταλαβαίνουμε ἐλάχιστα; 
Γιατί τότε ἦταν περιττά τά σημάδια πού κάποιοι προσφάτως μᾶς ἀφήρεσαν;
Ἐάν βλέπαμε αὐτό: 

ΩΡΑΚΑΛΗΝΣΤΗΝΠΡΥΜΗΣΟΥΚΙΑΕΡΑΣΤΑΠΑΝΙΑΣΟΥ
ΥΟΣΑΤΣΟΡΠΜῌΘΕΡΒΝΗΜΑΝΟΝΕΜΥΟΤΕΠΙΛΥΟΠΕΤΥΟΙΑΚ
ΜΕΑΣΠΡΟΤΟΠΑΝΙΚΑΙΚΟΚΚΙΝΟΚΟΥΠΙ
ΗΛΑΚΥΛΟΠΑΡΑΠΑΙΡΑΨΝΑΙΜΣΗΝΑΚΑΘ.

(Δὲν κατάφερα, λόγῳ ἀγνοίας, νὰ ἀντιστρέψω τὰ γράμματα…)
Τί θά καταλαβαίναμε;
Θά ἀναγνωρίζαμε τήν βουστροφηδόν γραφή; Καί γιατί κάποτε ἦταν χρήσιμος;

Δὲν πιστεύω πὼς ἐμεῖς κατέχουμε μεγαλύτερα ἐπίπεδα ἐπιστημονικῆς γνώσεως ἀπὸ τοὺς παπποῦδες μας. Οὔτε πιστεύω πὼς ἡ γλῶσσα ἐξελίσσεται, καθῶς κι ὅλα τὰ ὑπόλοιπα, πρὸς τὸ καλλίτερον. 
Πιστεύω πὼς ὅσα συμβαίνουν στὸν πλανήτη, ἐδῶ καὶ ἐκατοντάδες χρόνια, συμβαίνουν γιὰ νὰ ὁδηγήσουν τὴν ἀνθρωπότητα σὲ ὅλο καὶ χειρότερο πνευματικὸ ἐπίπεδον, καὶ κατ’ ἐπέκτασιν σὲ ὅλο καὶ μικρότερον δείκτη ἀντιλήψεως, πρὸ κειμένου νὰ ἀπομειωθῇ -ἔως νὰ ἐξαφανισθῇ- κάθε βαθμὸς ἐλευθερίας μας. 
Συνεπῶς, ἐὰν ἔχω δίκαιον, τότε ὅσο περισσότερες κινήσεις στρέφονται κατὰ τῆς γλώσσης, τόσο πιὸ ξεκάθαρος εἶναι ἡ προσπάθεια κάποιων νὰ ἐλέγξουν τοὺς πληθυσμούς. 
Διότι ὅταν κάποιος ἔχῃ τὴν δυνατότητα νὰ μελετᾷ ἐκ τοῦ πρωτοτύπου τοὺς κλασσικούς μας, γιὰ παράδειγμα, δομεῖ λογικὴ καὶ συγκροτημένη σκέψι. 
Ἐμεῖς ὅμως ὄχι μόνον δὲν μποροῦμε, ἀλλὰ ἔχουμε φθάσῃ στὸ σημεῖον νὰ ἀποστρεφόμεθα ἐν τελῶς τὴν ὅποια γραφή τους,  ἰδίως ἐκ τῶν πρωτοτύπων.

Ἕνα ἄλλο σημεῖον ποὺ μὲ κάνει νὰ γράφω τὶς λέξεις ποὺ ἔχω μάθῃ, στὴν -ὅσο τὸ δυνατὸν πλησιεστέρα μὲ τὴν- πρωτογενή τους μορφή, εἶναι ἡ ἐτυμολογία τους. 
Γιατί νά γράψω ἀντί κι ὄχι ἄν τί; Ποῦ κολλᾶ ἡ ὑπόθεσις μέσα σέ ἕναν σύνδεσμο; Πότε αὐτές οἱ δύο λεξοῦλες ἔγιναν μία; Γιατί ἔγιναν μία; Γιατί ἀπό σύνδεσμο ἀποκτήσαμε πρόθεσι; Ποιός τό ἀπεφάσισε; Συνέβῃ κάποτε ἤ συνέβῃ προσφάτως; 
Σέ ποιάν μορφή εὑρῆκαν οἱ ἀντιγραφεῖς τίς ὅποιες ἀναφορές; Σέ πολυτονική ἤ σέ κεφαλαιογραφή; Μέ ποιάν λογική τούς μετέτρεψαν σέ αὐτό πού ἐκεῖνοι ἀντιλαμβάνοντο, ἀν τί νά τούς ἀφήσουν ὅπως τούς εὑρῆκαν;

Ἐρωτήματα, ἐρωτήματα, ἐρωτήματα…
Δυστυχῶς ἀναπάντητα ἀκόμη… 

Οἱ παπποῦδες μας ἔγραφαν μὲ κεφαλαῖα. Δὲν χρειάζονταν κάτι περισσότερο!!! Εἶχαν τοὺς λόγους τους. Εἶχαν τὴν παιδεία! Εἶχαν τὸν τρόπο νὰ ἀντιλαμβάνονται τὶς «κρυμμένες» λέξεις μέσα στὸ ὁποιοδήποτε κείμενον, τὰ κόμματα, τὶς τελεῖες, τὶς ψιλές, τὶς δασεῖες, τὶς ἄνω τελεῖες καὶ τὶς ἀλλαγὲς παραγράφου. 
Τὸ πρόβλημα τὸ ἔχουμε ἐμεῖς. Ὄχι ἐκεῖνοι!

Μεγάλωσα καὶ ἐκπαιδεύθηκα μέσα στὸ ἴδιο σύστημα ποὺ ὅλοι μας ἐκπαιδευθήκαμε.
δημοτικιὰ ἦταν ἡ κυρία γλῶσσα ποὺ μοῦ ἔμαθαν, εἶτε μέσα στὸ σπίτι μου, εἶτε μέσα στὸ σχολεῖο μου.
Τόνους καὶ πνεύματα ἔμαθα στὸ δημοτικό, ἀλλὰ μετὰ μοῦ εἶπαν πὼς εἶναι περιττά.Χάρηκα, διότι κι ἐγὼ τότε, τόσα ἤξερα, τόσα ἔκανα.
Στὴν ἒνήλικό μου ζωὴ συνειδητοποίησα πὼς ὅλο αὐτὸ ἦταν λάθος.
Ἐξεκίνησα λοιπὸν νὰ τὰ μάθω ὅλα ἀπὸ τὴν ἀρχή. Γλῶσσα, ἱστορία, σκέψι.

Κοπίασα διπλά, διότι εἶχε γίνῃ φύσις μου αὐτὴ ἡ δημοτικιά.
Τώρα ὅμως διανύω ἄλλην περίοδο.
Ὅταν κάποιος ἔχει μάθει σὲ μίαν Ἄλφα συνήθεια, τότε γιὰ νὰ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ αὐτήν, πρέπει νὰ «πιέζῃ» τὸν ἑαυτόν του πρὸ κειμένου νὰ ἀντικαταστήσῃ τὴν παλαιά, μὲ μίαν νέα. 
Μαθαίνω. Μαθαίνω ἀπὸ τὴν ἀρχή.
Μαθαίνω τὴν γλῶσσα μου καὶ σιγὰ σιγά, τὴν αἰσθάνομαι. Μοῦ μιλάει.

Θυμᾶμαι μίαν καθηγήτριά μου ποὺ μᾶς ἔλεγε πὼς ἐὰν μίαν λέξι δὲν τὴν καταλαβαίνουμε νὰ τὴν ἐπαναλαμβάνουμε πολλὲς πολλὲς φορὲς μέσα μας καὶ τότε ἡ λέξις θὰ μᾶς μιλήσῃ. Πρῶτα αὐτὸ καὶ μετὰ τὰ λεξικὰ γιὰ νὰ διαπιστώσουμε ἐὰν τὸ ἔνστικτό μας μᾶς ᾡδήγησε σωστά.
Αὐτὸ ἀκριβῶς κάνω. 
Μαθαίνω τὴν γλῶσσα μου, διότι κι ἐγὼ εἶμαι Παπούα. Διότι ὄχι μόνον δὲν ἔμαθα νὰ διαβάζω καὶ νὰ γράφω, ἀλλὰ στὴν καθομιλουμένη μου παραλείπω ἀκόμη κάποιες καταλήξεις. 
Διότι συνειδητοποιῶ ὅλο καὶ βαθύτερα πὼς ὀφείλω νὰ μπορῶ νὰ κατανοῶ ΑΠΟΛΥΤΩΣ τὸν τότε τρόπο γραφῆς, ἐὰν θέλω νὰ ἰσχυρίζομαι πὼς γνωρίζω ἑλληνικά.
Διότι ἀκόμη Ἑλληνικὰ δὲν γνωρίζω. Μαθαίνω. 

Μαζύ μου στὸ ταξείδι αὐτὸ τῆς ἐξερευνήσεως, δεκάδες φίλοι. 
Ἡ Σόνια ἀνεκάλυψε τὸ «ἄν τε». Ὁ Παῦλος τὸ «δῆλα δή». Ἡ Μαρία τὸ «ἄν τὶ»…  Κι ἔτσι συν-πορευόμεθα.
Δὲν θέλουμε κανενὸς τὴν ζωὴ νὰ δυσκολέψουμε. Νὰ μάθουμε θέλουμε. 
Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ πιστεύουμε ἑαυτοὺς Ἕλληνες καὶ νὰ μὴ κατέχουμε στοιχειωδῶς τὴν γλῶσσα μας.

Δὲν εἶμαι οὔτε τῆς δημοτικιᾶς ὁπαδός, οὔτε τῆς καθαρευούσης, οὔτε τῆς ἀρχαίας. 
Εἶμαι λάτρης τῆς Ἑλληνικῆς! Καὶ ἡ Ἑλληνικὴ εἶναι συνεχής, ἀδιαίρετος, ἐνιαία!!! 
Ὅλες οἱ ἐπιστῆμες τοῦ πλανήτου σὲ αὐτὴν στρέφονται γιὰ κάθε τους ἀνάγκη. 
Κι ἐμεῖς, πτωχοί, ξεπεσμένοι συγγενεῖς, δὲν μποροῦμε νὰ κατανοήσουμε οὔτε μερικῶν γραμμῶν κείμενον τοῦ Πλάτωνος ἤ τοῦ Ἀπολλοδώρου.  Καί, τὸ χειρότερον, ἀποποιούμεθα τὰ κληρονομικά μας δικαιώματα.

Ὅλοι οἱ σοφοὶ τοῦ πλανήτου μελετοῦν Ἕλληνες κλασσικούς.
Κι ἐμεῖς, καμαρώνουμε σὰν γύφτικα σκεπάρνια γιὰ μίαν κληρονομιὰ ποὺ δὲν μᾶς ἀνήκει.

Ὅλοι οἱ πολιτικοὶ τοῦ πλανήτου διδάσκονται Ἀριστοτέλη. 
Κι ἐμεῖς τοὺς ἀκοῦμε, τοὺς βλέπουμε, τοὺς ἀκολουθοῦμε ἄν καὶ τελικῶς δὲν καταλαβαίνουμε παρὰ μόνον ἔνα: εἶναι εὔκολο νὰ μᾶς χειραγωγοῦν! Μόνον διότι ἁπλῶς ἐδιδάχθησαν. Ὄχι διότι ἐμελέτησαν ἤ κατενόησαν.

Εἶμαι λοιπόν ἐκτός τόπου καί χρόνου;
Γιατί ἡ ΝΑΣΑ, γιά παράδειγμα, ἀναζητᾷ τήν ἀρχή τῆς ζωῆς, τῶν πλανητικῶν συστημάτων καί τοῦ διαστήματος; Γιατί γιά νά πᾷν ἐμπρός πρέπει νά μάθουν πρῶτα τό πίσω; Τήν ἀρχή;
Γιατί ὅλη ἡ ἰατρική κοινότης καταλήγει στό πῶς δομεῖται ὁ γενετικός μας κώδιξ; Γιατί κι αὐτοί γιά νά βαδίσουν ἐμπρός πηγαίνουν στό πίσω, στήν ἀρχή;
Γιατί κάθε ἐπιστήμη, κάθε τεχνολογία ἀναζητᾷ τίς ῥίζες; Τίς ἀρχές; Μήπως διότι δέν ὑπάρχει τίποτα νά πράξουν ἐάν πρωτίστως δέν μάθουν, δέν κατανοήσουν, δέν χωνέψουν τίς ἀρχές; Δῆλα δή τό παλαιόν;

Ἐάν ὅμως ὅλοι ὅσοι ἐπιθυμοῦν νά βαδίσουν ἐμπρός, στρέφονται πίσω, στίς ἀρχές, ἐμεῖς γιατί νά θέλουμε νά παρακάμψουμε τά ἐνδιάμεσα βήματα; Γιατί θέλουμε νά φθάσουμε μόνον στό ἐπόμενον τεχνολογικό ἤ ἐπιστημονικό ἐπίτευγμα;  Εἶναι τεμπελιά ἤ βλακεία αὐτό πού κάνουμε; Ἤ ἁπλῶς προσπάθεια νά συγκαλύψουμε τήν δική μας ἀνεπάρκεια; 

Πασξίζω νὰ μάθω, νὰ κατανοήσω, νὰ ἀντιληφθῶ τὴν γλῶσσα μου.

Εἶναι εὔκολο νὰ γράψω στὴν καθαρεύουσα. Ὄχι γιὰ τοὺς ἀναγνῶστες ἀλλὰ γιὰ ἐμέναν. 
Δὲν νομίζω νὰ καταφέρουμε ὅμως νὰ ἐπικοινωνήσουμε.
Κάποιοι θὰ χαροῦν, ἐλάχιστοι, ἀλλὰ κάποιοι ἄλλοι θὰ ἀποστρέψουν τὸ βλέμμα τους. 
Δὲν μὲ ἐνδιαφέρει λοιπὸν νὰ δυσκολέψω τὴν ἐπικοινωνία.
Νὰ ἐξακολουθήσω τὴν αὐτοπεπαίδευσί μου μὲ ἐνδιαφέρει. Καὶ γνωρίζω πὼς εἶναι πολλοὶ σὰν κι ἐμέναν ποὺ σκέπτονται ἀναλόγως. 

Ὁ φίλος μου ὁ Κωστῆς γιὰ παράδειγμα, ὅταν ἐδιάβασε γιὰ πρώτη φορὰ κείμενό μου, μὲ «χωρισμένες» τὶς λέξεις, κατὰ πῶς τοὺς πρέπει, μοῦ τηλεφώνησε ἐνθουσιασμένος γιὰ νὰ μοῦ δηλώσῃ τὴν ὑποστήριξί του.
Αὑτὸ συνέβῃ πρὸ δύο ἐτῶν περίπου. Ἀπὸ τότε εἶναι πάρα πολλοὶ οἱ φίλοι, οἱ γνωστοί, οἱ ἀναγνῶστες ποὺ ἀρχίζουν νὰ προσεγγίζουν τὴν γλῶσσα μας μὲ ἄλλην ματιά. Ὄχι διότι ἐγὼ ἔκανα κάτι γιὰ αὐτούς, ἀλλὰ διότι ἐγὼ ἔκανα κάτι περισσότερο γιὰ ἐμέναν. Ἔμαθα μίαν ἤ δύο ἤ δέκα λέξεις παραπάνω. 
Τὸ ἴδιο ὅμως ἔπραξαν κι αὐτοί. Κι ἔτσι, βηματάκι τὸ βηματάκι, συμπορευόμεθα καὶ μαθαίνουμε. 
Ταξείδι μοναδικό… Ταξείδι ποὺ μᾶς πάει καρφὶ στὴν πηγή…

Θὰ κλείσω μὲ τὸ παράδειγμα ἑνὸς ἄλλου φίλου, τοῦ Μιχάλη. 
Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐρασιτέχνης (ἐρὰν τὴν τέχνην) τῆς γλώσσης. Τὴν λατρεύει.
Τὸν τελευταῖον καιρό, κάθε φορὰ ποὺ συζητᾶμε γιὰ κάποιο θέμα, συμφωνοῦμε ἀπολύτως. 
Ὁ Μιχάλης κατέληξε στὸ ὅποιο συμπέρασμα μέσα ἀπὸ τὴν μελέτη τῆς γλώσσης κι ἐγὼ κατέληξα στὸ αὐτὸν συμπέρασμα ἀπὸ τὴν μελέτη ἄλλων ζητημάτων, καὶ λιγότερο τῆς γλώσσης. 
Σύμπτωσις; 
Ἴσως ναί, ἴσως κι ὄχι. Πάντως εἶναι μαγικό… Ἐμεῖς τοὐλάχιστον τὸ ζοῦμε!

Φιλονόη

Υ.Γ.1. Τὰ μαθηματικὰ καὶ ἡ μουσική, παρέα μὲ τὴν γραφὴ καὶ τὴν ἀνάγνωσι, δῆλα δὴ τὴν γλῶσσα, ἦταν ἕνα ἐνιαῖο μάθημα, κατὰ μίαν ἔννοιαν. Τὰ παιδιὰ δὲν ἐμάθαιναν χωριστὰ νότες καὶ μαθηματικὰ σύμβολα. Τὸ «περίεργον» φυσικὰ εἶναι πὼς μέσα ἀπὸ ἔνα τέτοιο σύστημα ἐκπαιδεύσεως παρήχθησαν ὅλες οἱ ἐπιστήμες ἀπὸ ὅλες τὶς μεγάλες μορφὲς ποὺ ὤθησαν τὴν ἐπιστήμη καὶ τὴν τέχνη σὲ πρωτοφανὴ γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα ἐπίπεδα. Ἐμεῖς ὄχι μόνον δὲν μποροῦμε νὰ τοὺς φθάσουμε, ἀλλὰ οὔτε τὸν λόγο τους δυνάμεθα νὰ μελετήσουμε.

Υ.Γ.2. Ἡ γλῶσσα ἔπρεπε πάντα νὰ εἶναι διαφορετικὴ στὸν γραπτό, ἀπὸ τὸν προφορικὸ λόγο. Ὁ τσοπάνης γνωρίζει χίλιες λέξεις. Δὲν θὰ κατεβάσω τὸ ἐπίπεδον τῆς γνωσιακῆς βάσεως στὸ ἐπίπεδον τοῦ τσοπάνου, διότι καταδικάζω καὶ τοὺς ὑπολοίπους στὴν ἀμάθεια. Ἐμᾶς μᾶς ἔκαναν ἀκριβῶς αὐτό. Κατέβασαν τὸ ἐπίπεδον τῆς γνωσιακῆς βάσεώς μας στὸ ἐπίπεδον τῶν χιλίων λέξεων. (Τυχαῖον τὸ παράδειγμα τοῦ τσοπάνου. Ὄχι προσωπικό!)

Υ.Γ. 3. Ὅταν κάποτε φύγω ἀπὸ τοῦτο τὸ φῶς
            Θὰ ἐλιχθῷ πρὸς τὰ πάνω ὅπως ἕνα ῥυάκι ποὺ μουρμουρίζει.
            Κι ἄν τυχὸν κάπου ἀνάμεσα στοὺς γαλάζιους διαδρόμους
            συναντήσω ἀγγέλους
            Θὰ τοὺς μιλήσω Ἑλληνικά, ἐπειδὴ
            δὲν ξέρουν ἄλλες γλῶσες.
            Μιλᾶνε μεταξύ τους μὲ μουσική… 
            Νικηφόρος Βρεττάκος. (Ἑλληνικὴ Ἀγωγή, μαθήματα ἀρχαίας Ἑλληνικῆς, τόμος Α΄, σελίς 43)

Υ.Γ.4.  «…Μὲ δύο λόγια, γιὰ νὰ μὴ μακρυγοροῦμε, στὸν γραπτὸ λόγο, ἡ γλῶσσα φορᾶ τὰ καλά της. Καὶ δὲν εἶναι κακὸ νὰ διαθέτῃς καλὰ ἐνδύματα, φθάνει μόνον νὰ ξέρῃς ποῦ νὰ τὰ φορέσῃς….» (ὅπως παραπάνω, σελὶς 62) 
Αὐτὸ γιὰ τοὺς ἀνεγκεφάλους ποὺ προσεπάθησαν καὶ προσπαθοῦν νὰ μᾶς πείσουν πὼς πρέπει νὰ κατεβάζουμε διαρκῶς τὸ γνωσιακὸν ἐπίπεδον τῆς γλώσσης, πρὸ κειμένου νὰ βολευτοῦν ὅλοι!!!

φωτογραφία

 

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply