Ο Άγιος Γεώργιος των Φιλικών βρίσκεται στον δρόμο για Μπόχαλη, δηλαδή 500 μ. από το κέντρο της Ζακύνθου. Η εκκλησία αυτή κτίσθηκε τον 17ο αιώνα από την οικογένεια Λατίνου. Ο σκοπός της ήταν η ορκωμοσία της πασίγνωστης φιλικής εταιρείας. Επίσης εδώ θα βρείτε στον κατάλογο όρκου τα ονόματα του Θ. Κολοκοτρώνη, του Πλαπούτα, του Αναγνωσταρά και άλλων πολλών γνωστών αρχαίων Ελλήνων. Επιπλέον εκεί υπάρχει το Εβραϊκό κοιμητήριο δίπλα από την εκκλησία το οποίο ιδρύθηκε το 1281. Τέλος η εικόνα που ορκίστηκαν φυλάσσεται στο μεταβυζαντινό μουσείο για λόγους ασφαλείας.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου και η γύρω περιοχή είχε περιέλθει με τα χρόνια, στην κυριότητα της οικογενείας Κόμη. Είχε δε ερειπωθεί στους σεισμούς του 1893.

Το 1925 αγοράζεται από την αγγλική στοά των ελευθέρων τεκτόνων «Αστήρ της Ανατολής», που λειτουργεί από τις 4 Μαρτίου 1864 στο νησί, υπό την εποπτεία της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας. Τότε συνεστήθη επιτροπή με πρόεδρο, τον πρόεδρο του ιδρύματος Τζωρτζάκη Σαρακίνη, όπου και με την συνδρομή και τεκτόνων από την υπόλοιπη Ελλάδα ο ναός ανοικοδομείται εκ νέου.

Η πρόσοψη του Αγ. Γεωργίου Φιλικών φέρει την ένδειξη της τελευταίας ανοικοδομήσεως

Με τους σεισμούς του 1953 ερειπώνεται ξανά και το 1955 είναι το πρώτο κτίριο, που οικοδομήθηκε στο νησί από το 701 τάγμα μηχανικού του ελληνικού στρατού, ύστερα από την παρέμβαση της Επιτροπής Διασώσεως και Διατηρήσεως Ιστορικών Χώρων και Μνημείων Ζακύνθου, με πρωτεργάτη τον πρόεδρο του τεκτονικού ιδρύματος και γραμματέα της εν λόγω επιτροπής αείμνηστο Νικόλαο Βαρβιάνη. Η αντισεισμική μελέτη είχε συνταχθεί από τους πολιτικούς μηχανικούς Χ. Αγιάνογλου και Γ. Νινιό, που υπηρετούσαν τότε στην διεύθυνση πολεοδομίας Ζακύνθου.

Τα εγκαίνια του ναού πραγματοποιήθηκαν την 21η Μαΐου 1955, 91η επέτειο της ενώσεως της Επτανήσου με την Ελλάδα. Το κλειδί του ναού παρέδωσε στον αείμνηστο Μητροπολίτη Χρυσόστομο Δημητρίου ο Διοικητής του Τάγματος Στ. Πιτερός, συμβολική χειρονομία προοιωνίζουσα την αναγέννηση του νησιού. Το γεγονός των εγκαινίων συμπεριελήφθη στο επίσημο πρόγραμμα του Δήμου Ζακυνθίων και έγινε αναφορά στις τοπικές εφημερίδες.

Το 2013 η Στοά Αστέρας της Ανατολής αρ.880 της Ζακύνθου κάνει ανακατασκευή του τέμπλου, αντικατάσταση παραθύρων και άλλες εσωτερικές επισκευές στον Ναό του Αγίου Γεωργίου των Φιλικών στην Ζάκυνθο.

πληροφορίες – πηγές:

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ στην Ζάκυνθο

Αστέρας της Ανατολής αρ.880 – Επισκευή του Ναού του Αγίου Γεωργίου των Φιλικών στην Ζάκυνθο

ἔρευνα:
Πανορμίτης Σπανὸς