Πῶς ἐφθάσαμε ἔως ἐδῶ;

Πῶς ἐφθάσαμε ἔως ἐδῶ;
Μία σκιαγραφία τοῦ καθεστῶτος ἀπὸ τὸν Δημήτριο Δρούκα

Ἐννέα χρόνια ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς ἐποχῆς τῶν Μνημονίων καὶ ἡ Ἑλλὰς μετρᾶ μόνον πληγές. Αὐτὰ τὰ ἐννέα χρόνια εἴδαμε τὴν χώρα νὰ χάνῃ τὸ 25% τοῦ ΑΕΠ της, τὴν ἀνεργία νὰ ἐκτοξεύεται ἀπὸ μονοψήφιο ἀριθμὸ στὸ 30% καὶ τοὺς φόρους νὰ ἐξανεμίζουν τὸ πραγματικὸ εἰσόδημα τῶν πολιτῶν.

Εἴδαμε ἀξιοπρεπεῖς ἐπαγγελματίες νὰ συνθλίβονται, ὑγιεῖς ἐπιχειρήσεις νὰ κηρύσσουν πτώχευση, τὴν ἀγορὰ νὰ βυθίζεται σὲ πρωτοφανῆ ἀποτελμάτωση καὶ τὴν μεσαία τάξη νὰ γονατίζῃ. Ἄνθρωποι δημιουργικοὶ καὶ ἰδίως νέοι τσακίστηκαν ἀπὸ τὴν ἀνεργία καὶ ἀναγκάστηκαν νὰ φύγουν στὸ ἐξωτερικὸ γιὰ νὰ ζήσουν ἀξιοπρεπῶς.

Ὅμως κάποιοι ἀπὸ ἐμᾶς, θέλουν νὰ μὴν μένουν στὴν ἁπλῆ περιγραφὴ γιὰ τὸ σήμερα, ἀλλὰ νὰ ἀξιοποιήσουν τὸ πικρὸ μάθημα τῆς κρίσεως ὥστε νὰ βγάλουν κάποιο εὐρύτερο πολιτικὸ συμπέρασμα. Τί ἔφταιξε τελικῶς καί ἐφθάσαμε ἔως ἐδῶ; Χρεωκοπημένοι, ταπεινωμένοι, ἐγκλωβισμένοι σὲ ἀδιέξοδα.

Πρέπει νὰ τὸ μάθουμε αὐτὸ ὥστε νὰ μὴ χρειασθῇ νὰ ξαναπεράσουμε τὰ ἴδια.

Τὰ πράγματα δὲν ἦταν κεραυνὸς ἐν αἰθρίᾳ, ἀλλὰ μία σειρὰ ἐπιλογῶν ποὺ σὲ πολιτικὸ ἐπίπεδο καθ’ ὅλην τὴν διάρκεια τῆς Μεταπολιτεύσεως διεμόρφωσαν ἀργὰ ἀλλὰ αἰτιακὰ μίαν ὁρισμένη συνθήκη ἡ ὁποία ᾡδήγησε κατὰ τρόπο ἀναπόδραστο, τὸν Ἑλληνικὸ λαὸ στὴν χρεωκοπία καὶ τὴν ἐξάρτηση…

Ἡ διάλυσις τῆς παραγωγικῆς βάσεως.

Ἡ Ἑλλάδα ἄλλαξε ριζικὰ τὴν παραγωγική της φυσιογνωμία ἀπὸ τὸ 1974 μέχρι σήμερα. Μία σειρὰ μεγάλων ἑταιρειῶν ὅπως ἡ Ἰζόλα, ἡ Πειραϊκὴ Πατραϊκή, ἡ ΧΡΩΠΕΙ ἔκλεισαν.

Ἡ Ἰζόλα, ἱδρύθηκε τὸ 1930 ἀπὸ πρόσφυγες Μικρασιάτες. Ξεκίνησε μὲ τὴν κατασκευὴ μονωτικῶν σωλήνων καὶ σιδηροσωλήνων καὶ κατόρθωσε νὰ κατασκευάσῃ τὸ πρῶτο ψυγεῖο καὶ τὴν πρώτη κουζίνα ἑλληνικῆς κατασκευῆς στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1950. Ἡ Ἑλλὰς διέθετε πλέον τὶς δικές της οἰκιακὲς συσκευὲς καὶ ἡ Ἰζόλα «ἔφερε τὸν πολιτισμὸ στὸ σπίτι.». …Ἀφοῦ μετονῳμάσθη σὲ ΕΛΙΝΤΑ γιὰ νὰ διασωθῇ δὲν τὰ κατάφερε τελικῶ, ἐχαρακτηρίσθη «προβληματικὴ ἐπιχείρησις» τὸ 1986 καὶ τὸ 1991 χρεωκόπησε.

Παράλληλη πορεία ἀκολούθησαν καὶ τὰ ΧΡΩΠΕΙ (Χρωματουργεῖα Πειραιῶς) τὰ ὁποῖα ξεκίνησαν ὡς μία πρωτοποριακὴ οἰκογενειακὴ ἐπιχείρησις μὲ ἱδρυτὴ τὸν Σπήλιο Οἰκονομίδη ὁ ὁποῖος εἶχε σπουδάση χημικὸς στὴν Γερμανία καὶ εἶχε συνεργασθῆ μὲ τὸν Adolph Bayer ἱδρυτὴ τῆς γερμανικῆς φαρμακοβιομηχανίας. Ἡ ἑταιρεία παρήγαγε κυρίως χρωστικὲς οὐσίες πολύτιμες γιὰ τὴν ὑφαντουργία ἀλλὰ καὶ γιὰ ἕνα σωρὸ βιομηχανικὲς ἐφαρμογές. Παρήγαγε ἐπίσης, ἐνδιάμεσες ὕλες ὅπως φάρμακα, ἀμμωνία, ἑλληνικὴ ἀσπιρίνη καὶ ὑδρόφιλο βαμβάκι. Τὸ ἐντυπωσιακὸ εἶναι ὅτι εἶχε ἀναπτύξη ἕνα πολὺ ὀργανωμένο δίκτυο ἐξαγωγῶν κυρίως πρὸς ΗΠΑ καὶ Μ. Βρετανία, χῶρες οἱ ὁποῖες τότε δὲν διέθεταν ἐργοστάσια παραγωγῆς χρωστικῶν οὐσιῶν (…)

Τὰ Χρωματουργεῖα Πειραιῶς «ἐκρατικοποιήθησαν» μὲ τὴν μετονομασία τους σὲ Ἑλληνικὴ Βιομηχανία Προϊόντων Ὑγείας καὶ ἔκλεισαν ὁριστικῶς τὸ 1995.

Τὸ δὲ παράδειγμα τῆς Πειραϊκῆς Πατραϊκῆς εἶναι χαρακτηριστικό.

Μία ἐξελιγμένη γιὰ τὰ ἑλληνικὰ οἰκονομικὰ δεδομένα ἑταιρεία ἄρχισε νὰ λειτουργῇ στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1920 καὶ ἔφθασε τὸ 1960 νὰ ἀπασχολῇ 4.000 ἐργαζομένους σὲ 5 σύγχρονες γιὰ τὴν ἐποχὴ βιομηχανικὲς μονάδες.

Κατάφερε νὰ διέλθῃ μὲ ἐπιτυχία τὸ κρὰχ τοῦ 1929 (!) τὸν πόλεμο καὶ τὴν κατοχὴ καὶ νὰ ἑδραιωθῃ ὡς ἐπιχείρησις διεθνοῦς κύρους στὴν δεκαετία τοῦ 1960.

Στὴν Μεταπολίτευση ὅμως, οἱ μαζικὲς ἀπεργίες κατὰ τὶς πρῶτες κυβερνήσεις Καραμανλῆ, ἡ ἀπώλεια ἐμπιστοσύνης τῶν Ἑλλήνων ἐπιχειρηματιῶν στὶς προθέσεις τῆς Κυβερνήσεως, ποὺ ἐκείνη τὴν ἐποχὴ προσέβλεπε σὲ κρατικοποιήσεις μεγάλων ἐπιχειρήσεων καὶ ἡ ἔλευσις τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου στὴν ἐξουσία μὲ τὶς γνωστὲς κομματικὲς ἐπιδιώξεις, ὁδήγησαν τὸν πάλαι ποτὲ κολοσσὸ στὴν ἐξαγορά του ἀπὸ τὸ Δημόσιο.

Ὁ Φαίδων Στράτος, ἰδιοκτήτης τῆς ἑταιρείας ἐκείνη τὴν ἐποχὴ εἶχε δηλώση: «Τὸ βαθύτερο σκεπτικό του ΠΑΣΟΚ εἶναι νὰ ἐλέγχῃ τὴν βιομηχανία. Τὸ ἴδιο ἔκανε σὲ ὅλους τους βιομηχανικοὺς τομεῖς. Στὴν δική μας περίπτωση, ἡ κυβέρνησις ἐπέβαλε ἀναγκαστικὴ αὔξηση τοῦ κεφαλαίου, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν ἔχουμε τὴν πλειοψηφία.»

Μία ἀκόμη πονεμένη ἱστορία εἶναι ἐκείνη τῶν ναυπηγείων Σκαραμαγκᾶ ποὺ ἱδρύθησαν τὸ 1956 ἀπὸ τὸν ἐφοπλιστὴ Σταῦρο Νιάρχο. Γνώρισαν ἐποχὲς μεγάλης ἀκμῆς μέχρι καὶ τὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ 1970. Μάλιστα ἡ περίοδος ἀπὸ τὸ 1967 ἕως τὸ 1980 χαρεκτηρίσθη ὡς ἡ ὥριμος περίοδος τῶν ναυπηγείων ἀφοῦ ἐκείνην τὴν ἐποχὴ λόγῳ τῆς κρίσεως στὸ Σουὲζ εἶχε ξεκινήση ἡ ναυπήγησις ὁλοένα καὶ μεγαλυτέρων πλοίων ποὺ ἀντεκατέστησαν τὰ Λίμπερτυ.

Τελικὰ καὶ αὐτὰ τὸ 1985 πέρασαν στὸν ἔλεγχο τοῦ κράτους. Εἶχε προηγηθῆ ἡ ἄνοδος τοῦ ΠΑΣΟΚ στὴν ἐξουσία, ἡ ἀπόῤῥιψις κάθε προτάσεως γιὰ ἐξυγίανση ποὺ ἐγίνετο ἀπὸ τοὺς ἰδιοκτῆτες καὶ ἐν τέλει μετὰ καὶ μία μακρὰ περίοδο ἀπεργιῶν καὶ κινητοποιήσεων τὰ ναυπηγεῖα ἔκλεισαν.

Παράλληλες ἱστορίες ποὺ δείχνουν καθαρὰ τί συνέβαινε στὴν Ἑλλάδα πολὺ πρὶν ὁδηγηθοῦμε στὰ σημερινὰ ἀδιέξοδα.

Ἡ σχέσις ἀνάμεσα σὲ ἐργαζομένους στὸν τομέα τῆς βιομηχανίας καὶ βιοτεχνίας καὶ σὲ ἐκείνους στὸ Δημόσιο ἀντεστράφηκε ἀπολύτως. Ἀπὸ τὸ ἕνα ἑκατομμύριο ἐργαζομένους στὴν βιομηχανία καὶ στὴν βιοτεχνία μέσα σὲ λίγα χρόνια πήγαμε στὶς τριακόσιες χιλιάδες καὶ οἱ Δ/Ὑ ηὐξήθησαν ἀπὸ τὶς 300.000 στὸ ἕνα ἑκατομμύριο. Τριπλασιάσθηκαν δηλαδὴ οἱ δαπάνες ποὺ φορτώθηκε ὁ φορολογούμενος, ἐνῶ τὴν ἴδια στιγμὴ οἱ καθαροὶ πόροι ἀπὸ τὰ ἐμβάσματα τῶν ἐξαγωγῶν ἔμελλαν σχεδὸν νὰ ἐξαλειφθοῦν.

Ἡ διάλυση τῆς κτηνοτροφίας καὶ γεωργίας.

Ἡ ἀγροτοκτηνοτροφικὴ παραγωγὴ ὑπέστη καθίζηση διότι χιλιάδες ἀγροτικὲς οἰκογένειες ἐγκατέλειψαν τὴν γῆ τους γιὰ νὰ διορισθοῦν στὸ Δημόσιο.

Πολλὰ τὰ παραδείγματα ἀπὸ χωριὰ ὁλόκληρα ποὺ ἄφηναν τὸ Τυμπάκι ἢ τὴν Λάρισσα γιὰ νὰ ἐγκατασταθοῦν στὴν Ἀθήνα καὶ τὸν Πειραιᾶ. Ἔτσι πέρα ἀπὸ τὰ ἐξαγώγιμα προϊόντα χάσαμε καὶ τὴν αὐτάρκεια σὲ βασικὰ εἴδη διατροφῆς ὅπως τὸ μοσχαρίσιο κρέας καὶ τὸ ἀγελαδινὸ γάλα ἀφοῦ οὐδεὶς πλέον ὑπῆρχε γιὰ νὰ τὰ φροντίσῃ.

Ὅμως αὐτὰ δὲν ἔγιναν τυχαῖα καὶ μοιραία. Ἡ παραγωγὴ ἀγελαδινοῦ γάλακτος στὴν χώρα μας ὑπενομεύθη ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς ἐντάξεως στὴν τότε ΕΟΚ. Ἡ ποσόστωσις ἡ ὁποία ἀνήρχετο σὲ 629.000 τόνους ἀπετέλεσε τὸν ὑπ’ ἀριθμὸν 1 ἀνασταλτικὸ παράγοντα γιὰ τὴν ἀγελαδοτροφικὴ ἐκμετάλλευση. Τὴν ἴδια ὥρα οἱ βιομηχανικὲς χῶρες τοῦ βοῤῥᾶ εἶχαν ἀνώτατο ὅριο παραγωγῆς 15.000.000 τόνους. Ἡ ποσόστωσις ἐμπόδισε τὸ μεγάλωμα τῶν ἑλληνικῶν μονάδων μέσα ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἐκσυγχρονίζοντο οἱ κτηνοτροφικὲς ἐπιχειρήσεις καὶ μειώνεται τὸ κόστος παραγωγῆς. Μία μικρὴ ὑπέρβασις τῆς τάξεως τῶν 14.000 τόνων μόνο μία χρονιὰ ἦταν ἀρκετὴ γιὰ νὰ ἐπιβληθῇ πρόστιμο μερικῶν δεκάδων ἑκατομμυρίων εὐρῶ στὶς ἀγελαδοτροφίες ἐπιχειρήσεις. Μεγάλος χαμένος αὐτῶν τῶν ἐξελίξεων οἱ ὑπολογίσιμες μονάδες παραγωγῆς γάλακτος τῆς κεντρικῆς Μακεδονίας.

Εἰρωνεία τῆς τύχης; Μοιραῖος Ὑπουργὸς Γεωργίας τὰ πρῶτα χρόνια της συμμετοχῆς μας στὴν ΕΟΚ ἦταν ὁ Κώστας Σημίτης ὁ ὁποῖος ἀπεδέχθη ἀκόμη πιὸ ἀσφυκτικὲς ποσοστώσεις γιὰ τὴν Ἑλλάδα ὅταν κατέβασε τὸ ὅριο παραγωγῆς στοὺς 525.000 τόνους γάλακτος.

Δέβ βλέπαμε τί ἐρχόταν ἢ κάναμε πώς δέν τό βλέπαμε;

Ὅμως τὴν ὥρα ποὺ διελύετο ὁ παραγωγικὸς ἱστὸς ὑπῆρχε τὸ περιθώριο μίας ὑγιοῦς οἰκονομίας ποὺ δὲν ἦταν ἀκόμη φορτωμένη μὲ ὑπέρογκα χρέη καὶ ἐλλείμματα, ὑπῆρχε ἀκόμη πλοῦτος συσσωρευμένος ἀπὸ τὶς γενεὲς τοῦ ’50 καὶ τοῦ ’60.

Ἐνῶ καὶ οἱ Ἕλληνες δὲν εἶχαν ὡς λαὸς ἀναπτύξη τοὺς καταναλωτικοὺς ἐθισμοὺς ποὺ ἀνέπτυξαν ἐν συνεχείᾳ. Ἡ κουλτούρα τοῦ λαοῦ δὲν εἶχε ἐμβολιασθῆ μὲ τὸμ δανεισμό. Στὰ σχολεῖα διδάσκετο ἡ ἀποταμίευσις ὡς ἀρετὴ καὶ στὴν κοινωνικὴ ζωὴ ἐπικρατοῦσε τὸ πρότυπο τῶν νοικοκυρεμένων οἰκονομικῶν σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἀρετὴ τῆς ἐργασίας ὡς ἀνάγκης γιὰ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἤθελε νὰ προοδεύσῃ καὶ νὰ καταξιωθῃ μέσα σὲ αὐτήν. Δὲν ὑπῆρχαν οἱ μαζικὲς καταναλωτικὲς συνήθειες τῶν δεκαετιῶν τοῦ ’80 καὶ τοῦ ’90 ποὺ ἔρχονταν νὰ ὑπεραναπληρώσουν τὴν αἴσθηση τῆς οἰκονομικῆς στασιμότατος ἢ τῆς προσωπικῆς ἀνεπαρκείας. Δὲν ὑπῆρχε φυσικὰ ἡ ἐμπειρία τῆς πιστωτικῆς ἐπεκτάσεως ποὺ ἐγέννησε σὲ πλατειὰ στρώματα τοῦ πληθυσμοῦ τὴν ψευδαίσθηση ὅτι μπορεῖ κάποιος νὰ ἀπολαμβάνῃ χωρὶς νὰ ἐργάζεται ἢ ὅτι μπορεῖ νὰ καταναλώνῃ ὅλα ὅσα ἐπιθυμεῖ ἀνεξαρτήτως ἀπὸ τὸ πόσα παράγει.

Ἡ πολιτικὴ τῆς δεκαετίας τοῦ 80 συνεδύασε δύο πράγματα: Ἀφ’ ἑνὸς ὀχλοκρατικὲς ἀπόψεις στὴν οἰκονομικὴ φιλοσοφία ποὺ διεδόθησαν γρήγορα καὶ ἐπικίνδυνα καὶ ἄλλαξαν τὸν ἀξιακὸ κώδικα τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας καὶ ταὐτοχρόνως μίαν ὑλικὴ προϋπόθεση ποὺ ἄλλαξε τὸ παραγωγικὸ/καταναλωτικὸ πρότυπο: Τὸν ἀνεξέλεγκτο δημόσιο δανεισμὸ καὶ τὴν ἔξαρση τῆς εἰσροῆς κεφαλαίων καὶ ἀγαθῶν.

Μὲ ἄλλοθι τὴν καταπίεση δικαιολογήθησαν οἱ πιὸ ἐξωφρενικὲς πολιτικὲς παροχῶν, ὅλες βασισμένες σὲ ἕνα σχέδιο ἐντελῶς ἀνεξάρτητο ἀπὸ τὶς ἀνάγκες τῆς χώρας, ἀλλὰ προσηρμοσμένο στὶς ἀνάγκες τῆς ἀναδυομένης ἐξουσίας.

Ἡ δεκαετία τοῦ 1980 συνολικὰ ἦταν μία χαμένη δεκαετία σύμφωνα καὶ μὲ τὴν γλώσσα τῶν ἀριθμῶν. Ὁ ἐτήσιος ῥυθμὸς ἀναπτύξεως ἐκινήθη στὸ 1% – ὅταν δὲν ἦταν σὲ ὕφεση – ἐνῶ ὁ πληθωρισμὸς εἶχε σκαρφαλώση στὸ 20%. Οἱ ἐπενδύσεις ἔπεσαν ἀπὸ τὸ 30% σὲ ποσοστὸ ἐπὶ τοῦ ΑΕΠ στὸ 9%, ἐνῶ τὸ χρέος ἔφθασε μέσα σὲ λίγα χρόνια ἀπὸ τὸ 17% τοῦ ΑΕΠ στὸ 90%…

Αὐτὲς οἱ σοβαρὲς παθογένειες μόνο πρόσκαιρα περιῳρίσθησαν μὲ τὰ κριτήρια συγκλίσεως τοῦ Μάαστριχτ ἐν’ ὄψει του δημοσιονομικοῦ πειράματος τῆς Εὐρωζώνης τὶς ἑπόμενες δύο δεκαετίες μὲ τὴν ἔννοια ὅτι τὸ χρέος παρέμεινε σχετικὰ σταθερὸ στὸ 100% τοῦ ΑΕΠ. Ὁ Μέσος Ὅρους τοῦ ἐτησίου ῥυθμοῦ ἀναπτύξεως στὰ ἐπίπεδά του 3.4% γιὰ τὴν χρονικὴ περίοδο ἀπὸ τὸ 1990 μέχρι τὸ 2008 δὲν μπόρεσε νὰ σταματήσῃ τὸν κατήφορο τοῦ χρέους καὶ τῶν ἐλλειμμάτων διότι ἡ παραγωγὴ εἶχε πλέον ἐκμηδενισθῆ.

Ἀκόμη καὶ αὐτὴ ἡ χωλὴ ἀνάπτυξις ἐπιτυγχάνετο κατὰ κύριον λόγο ἀπὸ τὸν τριτογενῆ τομέα τῶν ὑπηρεσιῶν καὶ φυσικὰ ἔπρεπε νὰ ἀντισταθμισθοῦν πολὺ μεγαλύτερες καὶ πολὺ πιὸ μόνιμες στρεβλώσεις, εἰδικὰ ἐκεῖνες ποὺ ἀφοροῦσαν τὸ ἐμπορικὸ ἰσοζύγιο καὶ τὴν δυσχερεστάτη πληρωμὴ τῶν τόκων καὶ χρεολυσίων. Ἀποστερημένοι πλέον ἀπὸ κάθε ἔννοια παραγωγικῆς βάσεως εἴχαμε πλέον γίνη τὰ γκαρσόνια τῆς Εὐρώπης. Ὅμως δὲν ἦταν μόνον ἡ δεκαετία τοῦ 1980 ποὺ ἦταν καταστροφική.

Ἡ δεκαετία τοῦ 1990 χαρεκτηρίσθη ἀπὸ δύο ἐκκωφαντικὰ παραδείγματα ἀποβιομηχανίσεως στὸν χῶρο τῆς παραγωγῆς ἐλαστικῶν αὐτοκινήτων. Ἱστορικὸ θὰ παραμείνη τὸ παράδειγμα τῆς Pirelli, ἡ ὁποία ἔβαλε λουκέτο στὸ ἐργοστάσιο τῆς Πάτρας κυριολεκτικῶς μέσα σὲ ἕνα βράδυ τὸ καλοκαίρι τοῦ 1991. Ἡ διοίκησις ᾡδηγήθη σὲ αὐτὴν τὴν ἀπόφαση ἐξ αἰτίας τῶν πολυημέρων ἀπεργιακῶν κινητοποιήσεων ποὺ ὁδήγησαν σὲ ῥήξη τὶς σχέσεις ἐργοδοτῶν – ἐργαζομένων. Ἀποτέλεσμα ἦταν 500 ἄνθρωποι νὰ μείνουν χωρὶς δουλειά. Ἡ ἑταιρεία μετενάστευσε στὴν Τουρκία καὶ συνέχισε ἐκεῖ τὶς δραστηριότητές της. Πέντε χρόνια ἀργότερα ἡ ἀμερικανικὴ Goodyear μὲ ἕδρα τὸ Ὀχάιο, ἀπεφάσιζε ἐπίσης λουκέτο γιὰ τὸ ἐργοστάσιο τῆς Goodyear Hellas στὴν Θεσσαλονίκη, τὸ μοναδικὸ ἐργοστάσιο ἐλαστικῶν ποὺ εἶχε ἀπομείνη ἐδῶ.

Τὴν δεκαετία τοῦ 1990 εἴχαμε ἐπίσης τὰ λουκέτα στὴν Διεθνῆ Βιομηχανία Ἐνδυμάτων στὴν Καλαμάτα, στὴν Λαυρεωτική, στὴν ἀκτοπλοϊκὴ ἑταιρεία ΔΑΝΕ. Ἐπίσης εἶχε ξεκινήση ἡ κατάῤῥευσις τῆς ἱστορικῆς καπνοβιομηχανίας Κεράνης, ἐνῶ οἱ ὅμιλοι Λαναρὰ – Ἀργυροῦ ᾡλοκλήρωσαν τὸν κύκλο τους γράφοντας οὐσιαστικὰ τὸν ἐπίλογο τῆς ἑλληνικῆς κλωστοϋφαντουργίας.

Ἡ ἑταιρία «Λαδοπούλου» (1.200 ἐργαζόμενοι) καὶ ἡ «Χαρτοποιία Αἰγίου»

(550 ἐργαζόμενοι) ἦσαν μερικὰ μόνο παραδείγματα χρεωκοπίας παραδοσιακῶν χαρτοβιομηχανιῶν ποὺ εἴτε ἔκλεισαν ὁριστικῶς εἴτε ἐνετάχθησαν στὸν Ὀργανισμὸ Ἀνασυγκροτησεως Ἐπιχειρήσεων ποὺ ἀπετέλεσε τὸ ὄχημα τῆς κυβερνήσεως γιὰ νὰ ὁδηγήσῃ στὸν κρατικὸ ἔλεγχο, τὴν ἁρπαγὴ καὶ τὴν λεηλασία τὸ πιὸ σφριγηλὸ κομμάτι τῆς ὑγιοῦς ἐπιχειρηματικότητος.

Οἱ κυβερνήσεις τοῦ ΠΑΣΟΚ προχωροῦσαν ἀκάθεκτες στὸ πρόγραμμα «ἐξυγιάνσεως» τῶν ἐπιχειρήσεων. Συνέστησαν τὸν Ὀργανισμὸ Ἀνασυγκροτήσεως Ἐπιχειρήσεων ἐντάσσοντας σὲ αὐτὸν ἕναν μεγάλο ἀριθμὸ σημαντικῶν βιομηχανικῶν μονάδων, τὶς ὁποῖες χαρεκτήρισαν «προβληματικές».

Αὐτὴ ἡ δολία μέθοδος ἀποσκοποῦσε νὰ πείσῃ τὴν κοινὴ γνώμη ὅτι ὅλα γίνονται γιὰ τὸν ἔλεγχο τῶν ἐθνικῶν πόρων καὶ τὴν ἀνακατανομὴ τοῦ πλούτου.

Κάθε ἐπιχείρησις ποὺ ἐκρίνετο ἐπιβαρυντικὴ γιὰ τὴν οἰκονομία τῆς χώρας κυκλωνόταν.

Σὲ κάθε «προβληματικὴ» ἐπιχείρηση ἐφηρμόζετο καθεστὼς διαχειριστικῶν ἐλέγχων καὶ ἀνάληψις δῆθεν πρωτοβουλιῶν γιὰ τὴν «ἐξυγίανσή» της. Τὸ κομματικὸ κράτος ἄρχιζε νὰ κατασπαράσσῃ τὴν φτιαγμένη μὲ κόπο ἑλληνικὴ βιομηχανία.

Συσσωρευμένη πείρα δεκαετιῶν χανόταν καὶ κρατικοὶ ἀξιωματοῦχοι καμάρωναν.

Αὐτὸ τὸ «πρόγραμμα ἐξυγιάνσεως» μάλιστα προεβλήθη στὰ μάτια τῆς κοινῆς γνώμης «ὡς πολὺ ἀποδοτικὸ» ἐνῶ στὴν πραγματικότητα ἦταν ὁ ἐπιθανάτιος ῥόγχος τῆς ἑλληνικῆς ἐπιχειρήσεως.

Οἱ βιομηχανίες ποὺ ἐνετάχθησαν στὸν ΟΑΕ ἄρχισαν νὰ ὑπολειτουργοῦν, τὰ χρέη τους νὰ διογκώνονται καὶ -τὸ χειρότερο- νὰ φορτώνονται στοὺς ὤμους τοῦ Ἑλληνικοῦ Δημοσίου. Ὁ ΟΑΕ σταμάτησε νὰ λειτουργῇ μόλις τὸ 2002 ἀφοῦ πρῶτα χρεωκόπησε τὴν ΑΓΕΤ Ἡρακλῆς, τὴν Ἀθηναϊκὴ Χαρτοποιΐα, τὴν Πειραϊκὴ Πατραϊκή, τὰ ναυπηγεῖα Σκαραμαγκᾶ, τὴν ΦΙΞ, τὴν Τρία Ἔψιλον, τὴν Κεραφίνα, τὴν ΜΕΛ, τὴν ΠΥΡΚΑΛ, τὴν ἑταιρεία Μακεδονικοὶ Λευκόλιθοι κλπ.

Τὰ παραδείγματα ἰσχυρῶν παραγωγικῶν μονάδων ποὺ ἔκλεισαν ἢ μετεφέρθησαν σὲ Βουλγαρία, Τουρκία μέχρι καὶ τὴν Ἀλβανία δὲν ἔχουν τελειωμό:

  • Τὸ κλείσιμο τῆς «Ἑλλὰς ΑΕ» (120 ἐργαζόμενοι),
  • ἡ μεταφορὰ τῶν δραστηριοτήτων τῆς πολυεθνικῆς «Barilla» ,
  • τὸ τέλος τῆς μονάδος ἐνδυμάτων «Ῥετσίνα» (300 ἐργαζόμενοι),
  • τῆς καλτσοβιομηχανίας «Μάντισον» (250 ἐργαζόμενοι),
  • τῆς οἰνοποιίας «ΒΕΣΟ» (300 ἐργαζόμενοι) καὶ τῆς «Ντρέσκο» (200 ἐργαζόμενοι)

εἶναι μερικὰ ἀκόμη παραδείγματα ἀπὸ γνωστὲς ἑταιρεῖες ποὺ δὲν ἐγλύτωσαν ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς κρατικῆς λεηλασίας.

Τὰ τελευταία 17 χρόνια ποὺ συμπίπτουν μὲ τὴν παρουσία τῆς χώρας μας στὸ εὐρπω χρεωκόπησαν οἱ παραγωγικὲς ἑταιρεῖες τοῦ ὁμίλου Πετζετάκη, ἡ σιδηρουργία Δάριγκ τῆς ἑταιρείας Ξιφίας, ἡ Χαρτοποιία Θράκης (Diana) τοῦ Π. Ζερίτη, ἡ ὁποία, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ ἐργοστάσιο στὴν Ξάνθη, εἶχε ἐγκαταστάσεις σὲ Ἀθήνα, Θεσσαλονίκη, Ἰωάννινα, Κοζάνη, Πάτρα καὶ Ἡράκλειο Κρήτης.

Ἀπὸ τὰ πιὸ πρόσφατα παραδείγματα ἡ ἱστορικὴ βιομηχανία ξύλου Shelman μὲ τὸ ἐμβληματικὸ σῆμα τοῦ Ἐλέφαντος καὶ μὲ τὰ ἐργοστάσια κόσμημα σὲ Χαλκίδα καὶ Κομοτηνή.

Καὶ φυσικὰ ἡ Ὀλυμπιακὴ ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μία κατηγορία μόνη της.
Ἐπωλήθη ὡς ΤΑΕ ἀπὸ τὸ κράτος στὸν Ἀριστοτέλη Ὠνάση καὶ μέσα σὲ λίγα χρόνια ἐξελίχθηκε σὲ Ἑταιρεία κολοσσό. Συνέδεσε τὴν Θεσσαλονίκη μὲ εὐρωπαϊκὲς πρωτεύουσες καὶ τὴν Ἀθήνα μὲ Τόκιο, Μελβούρνη, Νέα Ὑόρκη.
Εἶχε ξεκινήσει τὸ παρθενικό της ταξείδι ὡς Ὀλυμπιακὴ τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1957 μὲ δύναμη προσωπικοῦ τὰ 835 ἄτομα. Τὸ 1976 ὅμως πέρασε στὸν ἔλεγχο τοῦ Δημοσίου καὶ μέσα σὲ πέντε μόλις χρόνια, τὸ 1981, τὸ προσωπικό της ηὐξήθη στὰ 3.900 ἄτομα. Τὸ συνδικαλιστικὸ ὄργανο τῆς Ὀλυμπιακῆς ἦταν ἀπὸ τὰ πιὸ ἰσχυρὰ ὅπως κατέδειξαν τὰ ἀποτελέσματα τῶν πολυημέρων καὶ σκληρῶν ἀπεργιῶν. Τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1977 ξεκίνησε μία ἀπεργία 35 ἡμερῶν ποὺ διεκδικοῦσε νέα μισθολόγιο καὶ συνταξιοδοτικό, αἰτήματα ποὺ ἱκανοποιήθησαν ὅλα μέχρι κεραίας.

Μέσα σὲ ἄλλα πέντε χρόνια τὸ προσωπικὸ ἀνῆλθε στοὺς 9.960 ἐργαζομένους καὶ τὰ πρῶτα σημάδια κάμψςως ἄρχισαν νὰ διαφαίνονται στὸν ὁρίζοντα ἀφοῦ ἡ κίνησις ἄρχισε νὰ μειώνεται καὶ οἱ ἐπιβάτες ἐπέλεγαν πλέον ἄλλες ἑταιρείες γιὰ νὰ φθάσουν στὸν προορισμό τους.

Οἱ ἀπεργίες τῆς Ὀλυμπιακῆς τὴν δεκαετία τοῦ 1980 θὰ μείνουν στὴν ἱστορία καθ’ ὅ,τι τὰ αἰτήματα τῶν ἐργαζομένων τῆς ἱκανοποιήθησαν καὶ πάλι στὸ ἀκέραιο μὲ προσωπικὴ παρέμβαση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου.

Τὰ ἀποτελέσματα λίγο πολὺ γνωστὰ σὲ ὅλους :

Ἐλλείμματα τῆς ἑταιρείας σὲ κάθε πτυχὴ τῆς δραστηριότητός της, πλεονάζον προσωπικὸ ποὺ ἔφθασε μέχρι τὶς 20.000 ἐργαζομένους τὸ 2000, ταλαιπωρία στοὺς ἐπιβάτες ἀπὸ τὶς συχνὲς ἀπεργίες, καθυστερήσεις καὶ ἀκυρώσεις πτήσεων.
Ὄργιο κομματικῶν διορισμῶν καὶ διασπαθίσεως ἐθνικῶν καὶ κοινοτικῶν πόρων, καταγγελίες ἀπὸ ἀνταγωνίστριες ἑταιρείες γιὰ παράνομες κρατικὲς ἐνισχύσεις ποὺ νόθευαν τὸν ἀνταγωνισμό, διερεύνησις τῆς ὑποθέσεως καὶ πρόστιμα ἀπὸ τὴν εὐρωπαϊκὴ ἐπιτροπὴ καὶ ἐν τέλει συῤῥίκνωσισς τῶν δρομολογίων καὶ συσσώρευσις ἑνὸς τεραστίου χρέους ποὺ ἐβάρυνε γιὰ μίαν ἀκόμη φορὰ τὸν Ἕλληνα φορολογούμενο. Μετὰ ἀπὸ δύο ἀπόπειρες ἀποκρατικοποιήσεως, ποὺ ἀπεδείχθησαν φιάσκο, κατόρθωσε τελικὰ νὰ εὑρεθῇ ἀγοραστὴς τὸ 2009.

Στὸν ΟΣΕ καὶ στὸν ΟΤΕ τὰ πράγματα δὲν ἦταν πολὺ διαφορετικά. Μόνο στὸν ΟΣΕ συσσῳρεύθησαν χρέη ποὺ ξεπέρασαν τὰ δέκα δισεκατομμύρια εὐρῶ ἐν ἔτει 2010. Χρειάσθηκαν κυβερνήσεις ἐπὶ κυβερνήσεων γιὰ νὰ ἐκπονήσουν ἕνα ὁλοκληρωμένο σχέδιο ἐξυγιάνσεως ὥσπου νὰ πεισθῇ κάποιος ξένος ἐπενδυτὴς νὰ τὸν ἀγοράσῃ γιὰ ἕνα κομμάτι ψωμί. Μπορεῖ ἡ Εὐρώπη νὰ ἔδωσε τὸ πράσινο φῶς γιὰ τὰ σχέδια αὐτά, ἀλλὰ τελικὰ καὶ αὐτὸς ἐζημίωσε τὸν Ἕλληνα φορολογούμενο μὲ βάρος ἴσο μὲ τὸν ΕΝΦΙΑ τεσσάρων ἐτῶν.

Οἱ πρώην μαρξιστὲς τοῦ ΠΑΣΟΚ ἔβλεπαν στὸν κόσμο τῶν ἐπιχειρήσεων ὄχι μόνον τοὺς παλαιοὺς ψυχολογικούς τους ἐχθροὺς ἀλλὰ καὶ ἕνα θησαυροφυλάκιο ποὺ μποροῦσαν νὰ τὸ ῥημάξουν γιὰ νὰ κάνουν ἐκλογές, νὰ κερδίσουν τὴν ἐξουσία καὶ νὰ διατηρηθοῦν ἐκεῖ. Ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ μία Νέα Δημοκρατία φοβικὴ καὶ ἐνοχικὴ ποὺ ὑποκλίνετο στοὺς ἀγῶνες τῆς Ἀριστερᾶς ἀδυνατοῦσε πιὰ νὰ ἀντισταθῇ οὐσιαστικά, διότι προτεραιότης της ἦταν νὰ πείσῃ ὅτι δὲν θυμίζει σὲ κάτι τὴν Δεξιὰ τοῦ ’60.

Μὲ τὰ κόμματα νὰ ἀλλάζουν ἀποχρώσεις ἀλλὰ πάντα νὰ ἐπαγρυπνοῦν γιὰ τὴν ἀναπαραγωγὴ τοῦ ἑαυτοῦ τους, μὲ τὴν κοινωνία σὲ ἀξιακὴ σύγχυση καὶ τὴν Ἑλλάδα στὸ περιθώριο διεμορφώθη ἡ ἰδανικὴ συνθήκη γιὰ νὰ ἀναπτυχθοῦν φαινόμενα λεηλασίας τοῦ ἐθνικοῦ πλούτου σὲ κάθε πτυχὴ τῆς δημοσίου ζωῆς καὶ τῆς κοινωνικῆς διαστρωματώσεως. Μπορεῖ τὸ ΠΑΣΟΚ νὰ ὑπῆρξε ὁ πρωταγωνιστὴς ἀλλὰ ὅλοι εἶχαν μερίδιο στὴν μοιρασιά. Ἡ διακομματικὴ συναίνεσις ἄνοιξε τὸν δρόμο στὴν γενικευμένη διαφθορὰ καὶ συναλλαγὴ μεταξὺ κομμάτων καὶ κρατικῶν ἀξιωματούχων, μεταξὺ κρατικῶν ἀξιωματούχων καὶ Εὐρωπαίων ἑταίρων, μεταξὺ ψηφοφόρων καὶ κομματικῶν παραγόντων.

Ἡ ἁρπαγὴ δὲν περιῳρίσθη μόνον στὸν κόσμο τῶν ἐπιχειρήσεων, ἀλλὰ ἐπεκτάθη καὶ στὰ ἀσφαλιστικὰ ταμεῖα. Τὸ πλέον χαρακτηριστικὸ θύμα καταληστεύσεως ἦταν τὸ ΝΑΤ τὸ ὁποῖο διέθετε ἀποθεματικὰ σὲ χρυσό, σὲ λίρες Ἀγγλίας, ὁμόλογα καὶ ἀκίνητα. Σὲ αὐτὸ τὸ ταμεῖο ἐνέταξαν τοὺς παλλινοστοῦντες ἀπὸ τὴν Σοβιετικὴ Ἕνωση καὶ τοὺς κατὰ φαντασίαν ἀντιστασιακούς. Τὸ πάλαι ποτὲ εὐημεροῦν αὐτὸ ταμεῖο χρεῳκόπησε.

Εὐρωπαικὲς ἐνισχύσεις

Πολὺ νωρίτερα ὅμως, στὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ ’80 καὶ τὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ ’90 ἡ Ἑλλὰς εἶχε ἐξασφαλίσῃ δύο πακέτα στηρίξεως ποὺ ἔλαβαν τὸ ὄνομά τους ἀπὸ τὸν Ζὰκ Ντελόρ. Τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1985 πραγματοποιήθη ἡ Διάσκεψις Κορυφῆς στὸ Λουξεμβοῦργο, ὅπου καὶ ἐγκρίνεται τὸ κείμενο τῆς Ἑνιαίας Εὐρωπαϊκῆς Πράξεως (ΕΕΠ), τῆς δευτέρας πιὸ σημαντικῆς διαχρονικὰ Συνθήκης μετὰ τὴν Συνθήκη τῆς Ῥώμης ποὺ ἵδρυσε τὴν ΕΟΚ. Ἡ Ἑνιαία Εὐρωπαικὴ Πράξις ὑπεγράφη τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1986 σὲ Λουξεμβοῦργο καὶ Χάγη καὶ μετὰ τὴν κύρωσή της εἰσέρευσε στὴν χώρα τὸ πρῶτο πακέτο Ντελόρ. Τὸ ΠΑΣΟΚ ποὺ μερικὰ χρόνια πρὶν ἐφώναζε «ΕΟΚ καὶ ΝΑΤΟ τὸ ἴδιο συνδικάτο» ἔχει πλέον μεταλλαχθῆ σὲ ἕναν ἀληθινὸ κήρυκα τῆς εὐρωπαϊκῆς πολιτικῆς ὁλοκληρώσεως, ἐνῶ καταφάσκει ἀκόμη καὶ τὴν προοπτικὴ μίας χαλαρῆς συνομοσπονδίας εὐρωπαικῶν κρατῶν.

Τὸ χρῆμα εἶναι πλέον πολὺ γιὰ νὰ ἀντισταθῇ ὁ ὁποιοσδήποτε. Ἀλλὰ καὶ οἱ ἰσχυροὶ Εὐρωπαῖοι ἑταῖροι γνωρίζουν καλὰ ὅτι τὴν ὥρα ποὺ ζητοῦν περιοριστικὲς πολιτικές, τὸ χρῆμα στὴν Ἑλλάδα μοιράζεται ὡς κομματικὸ λάφυρο. Τὸ γνωρίζουν καὶ συναινοῦν, διότι ἔχουν στρατηγικὴ ἐπιδίωξη τὴν ἐπέκταση τῆς πολιτικῆς ἐπιῤῥοῆς τους στὸν εὐαίσθητο γεωπολιτικὰ χῶρο τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου καὶ τῆς Βαλκανικῆς.

Ἡ πρώτη χρηματοδότησις τέτοιου μεγέθους πού, θεωρητικῶς, ὑλοποιήθη τὴν περίοδο 1988-1993, ἦταν ὀκτὼ (8) δισεκατομμύρια ECU (Εὐρωπαϊκῶν Νομισματικῶν Μονάδων) καὶ ἠντλήθη ἀπὸ τὰ διαρθρωτικὰ ταμεῖα της τότε ΕΟΚ. Λέμε θεωρητικῶς, διότι οἱ ὠφέλειες τῶν εὐρωπαικῶν ἐνισχύσεων οὐδέποτε βελτίωσαν τὴν καθημερινότητα τοῦ πολίτου. Οὐδέποτε ἀνεβάθμισαν τὶς δομὲς ὑγείας, παιδείας, συγκοινωνιῶν ἢ ἄλλων δημοσίων ἀγαθῶν. Ὑπῆρξαν περιπτώσεις στὶς ὁποῖες οὐδέποτε ἔφθασαν αὐτὰ τὰ χρήματα στὴν Ἑλλάδα.

Τὸ δεύτερο πακέτο Ντελὸρ (1994-1999) προσέφερε ἀκόμη γενναιοτέρα χρηματοδότηση: 17,5 δισεκατομμύρια ECU (European Currency Unit) ἐξεταμιεύθησαν γιὰ τὴν οἰκονομικὴ καὶ κοινωνικὴ συνοχὴ τῆς Ἡνωμένης Εὐρώπης, κυρίως μέσῳ τῆς ἐνισχύσεως τῶν ἀσθενεστέρων οἰκονομικὰ περιφερειῶν τῆς Εὐρώπης, ὅπως ἡ Ἑλλάς. Ἢ τοὐλάχιστον ἔτσι βαπτίζοντο οἱ χρηματοδοτήσεις τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως, χρηματοδοτήσεις ποὺ ἡ Ἑλλὰς χρησιμοποιοῦσε γιὰ νὰ ξηλώνῃ τὴν γεωργικὴ παραγωγὴ καὶ νὰ πτωχαίνῃ ἀκόμη περισσότερο τὶς παραγωγικὲς δομές της κάτω ἀπὸ τὰ μάτια τῶν χρηματοδοτῶν της καὶ πάντως ἐξυπηρετῶντας σκοποὺς τελείως ἀνεξαρτήτους, ἐὰν ὄχι καὶ ἀντιθέτους ἀπὸ τοὺς διακηρυττομένους.

Παρ’ ὅλον αὐτὸν τὸν πακτωλὸ χρημάτων ποὺ εἰσέρευσε στὰ ταμεῖα τοῦ κράτους, ἡ Ἑλλὰς οὐδέποτε ὁλοκλήρωσε τὴν ἀναβάθμιση τῶν βασικῶν συγκοινωνιακῶν της ὑποδομῶν, ὅπως ὁ κεντρικὸς κορμὸς τοῦ σιδηροδρομικοῦ δικτύου. Μάλιστα ἔργα προγραμματισμένα γιὰ τὴν δεκαετία τοῦ ’90, ὅπως ἡ Ἀττικὴ Ὁδός, τὸ ἀεροδρόμιο καὶ ἡ ζεύξις Ῥίου Ἀντιρίου, δὲν ὁλοκληρώθησαν παρὰ μόνον τὶς παραμονὲς τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τὸ 2004, ἀφοῦ χρειάσθηκε νὰ πολλαπλασιασθῇ ὁ προϋπολογισμὸς τῶν ἔργων ἀπὸ νυκτερινά, ὑπερωρίες καὶ διασπαθίσεις τοῦ δημοσίου χρήματος ἀπὸ τοὺς ἡμετέρους ἐργολάβους νταβατζῆδες.

Ἀκόμη πιὸ πίσω εὑρέθη ἡ ὑλοποίησις ἐπενδύσεων ποὺ ἐνετάχθησαν ἀργότερα στὶς εὐρωπαικὲς ἐνισχύσεις, ὅπως ἡ ἀναβάθμισις τῶν δημοσίων ὑπηρεσιῶν καὶ ἡ ἐκπαίδευσις. Παρὰ τὰ κολοσσιαία κεφάλαια τῶν πακέτων στηρίξεως τὸ Ἐθνικὸ Σύστημα Ὑγείας παρέμεινε χωρὶς μηχανοργάνωση καὶ τὰ νοσοκομεῖα συνέχισαν νὰ λειτουργοῦν κάτω ἀπὸ τὶς ἴδιες θλιβερὲς συνθῆκες χωρὶς οὔτε κἂν νὰ μποροῦν νὰ παρασχεθοῦν τὰ ἀπαραίτητα γιὰ μία ἀξιοβίωτο διανυκτέρευση ἀσθενοῦς. Τὰ φαινόμενα διαφθορᾶς στὶς διοικήσεις τῶν νοσοκομείων ἀλλὰ καὶ στὸν χῶρο τοῦ φαρμάκου ἔγιναν ὁ κανὼν καὶ ἡ χρηστὴ διαχείρισις ἡ δυσεύρετος ἐξαίρεσις.

Ἐὰν τὰ χρήματα αὐτὰ εἶχαν ἀξιοποιηθῆ σωστὰ καὶ δὲν εἶχαν κατασπαταληθῆ, ἴσως νὰ μὴν ὑπῆρχε ἡ χρεία νὰ γράφεται τώρα αὐτὸ τὸ ἄρθρο, ἀλλὰ αὐτὲς οἱ γραμμὲς γράφονται ἀκριβῶς γιὰ νὰ ἐνημερωθῇ κάθε ἐνδιαφερόμενος γιὰ τὰ χειροπιαστὰ «ὀφέλη» τῶν εὐρωχρηματοδοτήσεων. Σύμφωνα λοιπὸν μὲ ὅλες τὶς μελέτες τῆς Κομισιόν, ἡ Ἑλλὰς ἀντὶ γιὰ κάθε ἕνα εὐρῶ νὰ ἔχῃ ὄφελος τοὐλάχιστον ἄλλα 2,5 εὐρῶ, ἀπὸ τὴν αὔξηση τῆς προστιθεμένης ἀξίας στὸ ΑΕΠ, εἶχε τελικὰ συνολικὸ ὄφελος μόλις 1,07 εὐρὼ ὡς καὶ τὸ 2010, δηλαὴ μόλις ἄλλα 7 λεπτὰ πρόσθετη αὔξηση!

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀπάντησις τῆς σκληρῆς πραγματικότητος στὶς μεγαλόστομες ἀοριστολογίες γιὰ τὰ «ὀφέλη» ἀπὸ τὴν συμμετοχή μας στὶς ἄνωθι συνθῆκες καὶ συμφωνίες.

Σὲ αὐτὸ τὸ πλαίσιο εἶναι λογικὸ οἱ προσδοκίες γιὰ ἐπιδοτήσεις καὶ κάθε λογὴς ἐνισχύσεις νὰ ἀντικαθιστοῦν τὴν ὄρεξη γιὰ δουλειὰ καὶ δημιουργία.

Ἐν τῷ μεταξὺ τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1992 ὑπεγράφη ἡ περίφημος Συνθήκη τοῦ Μάαστριχτ, ποὺ ἵδρυε τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση στὴν θέση τῆς ΕΟΚ.

Ἀπὸ τὴν 1η Ἰανουαρίου 1993, χρόνο ἐνάρξεωςς ἐφαρμογῆς της, ἡ Συνθήκη τοῦ Μάαστριχτ καθιέρωνε ἕναν εὐρωπαϊκὸ χῶρο χωρὶς ἐσωτερικὰ σύνορα, μὲ ἐλευθέρα μετακίνηση πολιτῶν κι ἐμπορευμάτων καὶ οὐσιαστικὰ προετοίμαζε τὰ συμβαλλόμενα μέρη γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ ἑνιαίου νομίσματος.

Πλέον κάθε δυνατότης ἐθνικῆς προστασίας θὰ ἐξέλειπε, εἴτε αὐτὴ ἀφοροῦσε συνοδὰ μέτρα ἀπαμβλύνσεως τῶν συνεπειῶν μίας ὑποτιμήσεως τῆς δραχμῆς, εἴτε αὐτοτελῶς κρατικοὺς δασμοὺς ἐπάνω στὰ εἰσαγόμενα προϊόντα.

Τὰ κριτήρια συγκλίσεως τοῦ Μάαστριχτ ἔθεταν δύο κεντρικοὺς δημοσιονομικοὺς περιορισμούς: Ἀφ’ ἑνὸς τὸ ἐτήσιο ἔλλειμμα τῶν κρατῶν μελῶν νὰ μὴν ὑπερβαίνῃ τὸ 3% καὶ ἀφ’ ἑτέρου τὸ δημόσιο χρέος νὰ μὴν ξεπερνᾷ τὸ 60% ἐπὶ τοῦ ΑΕΠ.

Ἡ Ἑλλὰς ὅμως ἀπὸ τὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ ’80 καὶ μέχρι τὴν προσχώρησή της στὴν Συνθήκη οὐδὲ μία στιγμὴ ἔπαψε νὰ ἔχῃ Δημόσιο χρέος κάτω ἀπὸ τὸ 60% τοῦ ΑΕΠ ἐνῶ τὸ ἀκόμη πιὸ ἐντυπωσιακὸ εἶναι ὅτι ὁ πρῶτος ἰσοσκελισμένος προϋπολογισμὸς πραγματοποιήθη μόλις στὰ χρόνια του Μνημονίου.

Ἐκλήθη ἡ Ἑλλὰς νὰ μετάσχῃ στὴν ἀρχιτεκτονική του εὐρῆ καὶ νὰ ἀνταποκριθῇ σὲ πολὺ αὐστηρὰ δημοσιονομικὰ κριτήρια, ἐνῶ ὅλη της ἡ πορεία στὴν Μεταπολίτευση -εἰδικότερα ἀπὸ τὸ 1980 καὶ ἐντεῦθεν- ἦταν ἀντιπαραγωγική, σπάταλος, καταναλωτική. Τὴν ἴδια ὥρα ποὺ οἱ κυβερνήσεις τοῦ ΠΑΣΟΚ ἀνελάμβαναν εὐρωπαϊκὲς δεσμεύσεις γιὰ περιορισμὸ στὶς δημόσιες δαπάνες καὶ ἐξορθολογισμὸ τῶν ἐλλειμμάτων, στὸ ἐσωτερικὸ ἐμοίραζαν ἀφειδῶς ἐπιδοτήσεις καὶ ἐπιδόματα μὲ ἀντίτιμο τὴν καταστροφὴ τῆς παραγωγῆς ἢ πιὸ κομψὰ τὴν ἐναρμόνισή της μὲ τὶς ἀπαιτήσεις τῆς κοινῆς ἀγορᾶς.

Συνοψίζοντας

Ἡ ἐναπομείνασα βιομηχανία ποὺ ἐπεβίωσε τῆς πετρελαικῆς κρίσεως κατεστράφηκε μὲ τὸν ΟΑΕ, τὶς ἀγορανομικὲς διατάξεις καὶ τὰ ἐπανωτόκια τοῦ 1980.

Ἔτσι μὲ τὴν παραγωγικὴ μηχανὴ σβησμένη, ὅλο τὸ χρῆμα διοχετεύετο σὲ εἰσαγόμενα ἀγαθὰ ποὺ εἶχαν ἀντικαταστήση τὰ ἐγχώρια μὲ τὴν πρόσθετη συνθήκη ὅτι τὰ παλαιὰ εἰσαγόμενα ἦσαν πλέον κοινὰ εὐρωπαϊκὰ τῆς ἑνιαίας ἀγορᾶς, προσιτὰ σὲ κάθε πολίτη ποὺ διαβιοῦσε ἐντός της. Ἔτσι τὸ χρῆμα ἔφευγε ἔξω προτοῦ προλάβει νὰ μπῇ μέσα. Αὐτὴ ὑπῆρξε ἡ περίφημος ἀλλαγὴ τοῦ καταναλωτικοῦ προτύπου.

Ὁποιαδήποτε ἄλλη ἄποψις περὶ αὐξήσεως μισθῶν στὸ Δημόσιο ποὺ δῆθεν κινοῦσαν τὴν ἀγορὰ ἀπεδείχθη ἀφέλεια ὁλκῆς, ἐὰν δὲν ἦταν ὕποπτος ὡς συντεχνιακὴ φανφάρα.

Παραλλήλως ἡ διαχρονικὴ ἀπαξίωσις τῆς ἑλληνικῆς δραχμῆς δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποτυπωθῇ εὐκρινέστερα ἀπὸ ό,τι στὴν ἐξέλιξη τῆς ἰσοτιμίας της μὲ τὸ Δολλάριο καθ’ ὅλη τὴν διάρκεια τῆς Μεταπολιτεύσεως ἀλλὰ καὶ λίγο πρίν, ἀρχῆς γενομένης ἀπὸ τὸ 1970: Ἡ ἰσοτιμία Δολλαρίου Δραχμῆς ἦταν τὸ 1970 1 δολλάριον πρὸς 30 δραχμές, τὸ 1980 1 δολλάριον πρὸς 42,62 δραχμές, τὸ 1985 1 δολλάριον πρὸς 138,18 δραχμές, τὸ 1990 1 δολλάριον πρὸς 158,65 δραχμὲς καὶ τὸ 1995 1 δολλάριον πρὸς 231,663 δραχμές.

Τὸ 2000, ἕναν χρόνο πρὶν τὴν ἔνταξή μας στὸ Εὐρωσύστημα ἡ ἰσοτιμία δολλαρίου δραχμῆς ἀνήρχετο σὲ 1 δολλάριον πρὸς 365,412 δραχμές. Μέσα σὲ 30 χρόνια τὸ ἐθνικὸ νόμισμα ἀπῃξιώθη 12 φορὲς ἔναντι τοῦ Δολλαρίου.

Οἱ ὑποτιμήσεις τῆς δραχμῆς ἀπετέλεσαν τὴν εὔκολο λύση τῆς δεκαετίας τοῦ 1980 πρὸ κειμένου ἡ χώρα νὰ βελτιώνῃ μὲ ἕναν φθηνὸ καὶ κοντόφθαλμο τρόπο τὴν τρέχουσα ἀνταγωνιστικότητά της στὸν διεθνῆ καταμερισμὸ ἐργασίας. Ὅμως ὄχι μόνο δὲν ἐπετεύχθη κάτι τέτοιο, ἀλλὰ μᾶς προέκυψε τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο.

Οἱ ἀριθμοὶ ἔχουν γλῶσσα καὶ ὁμιλοῦν: Τὸ ἔλλειμμα ἐμπορικοῦ ἰσοζυγίου ἐν ἔτει 1980 ἦταν 5 δισεκατομμύρια δολλάρια καὶ μέσα σὲ 6 χρόνια, χρονικὴ στιγμὴ καθ’ ᾖν ὑπεγράφη ἡ ἄνωθι ἀναφερθεῖσα Ἑνιαία Εὐρωπαϊκὴ Πράξις ἀνῆλθε στὰ 6.5 δισεκατομμύρια δολλάρια.

Μὲ τὴν ὑπογραφὴ τῆς Συνθήκης τοῦ Μάαστριχτ 7 χρόνια ἀργότερα τὸ ἔλλειμμα ἐμπορικῶν συναλλαγῶν διπλασιάσθη φθάνοντας τὰ 13 δισεκατομμύρια. Ἡ ἀπόλυτος χρεωκοπία τῆς ἐγχωρίου οἰκονομικῆς πολιτικῆς ὁλοκληρώθη τὸ 2.000, ὅταν τὸ ἐμπορικὸ ἔλλειμμα ἔφθασε τὰ 19 δισεκατομμύρια δολλάρια. Μὲ δύο λόγια μέσα σὲ 20 μόλις χρόνια ἡ πολιτικὴ τῶν ὑποτιμήσεων ὄχι μόνο δὲν ἀπέδωσε καρποὺς στὴν κατεύθυνση βελτιώσεως τοῦ ἐμπορικοῦ ἰσοζυγίου, ὄχι μόνο δὲν κατάφερε νὰ δώσῃ ὤθηση στὶς ἐξαγωγές, ἀλλά, ἀντιθέτως καὶ παρὰ τὰ μέτρα προστασίας ποὺ συνόδευσαν τὶς ὑποτιμήσεις, τὸ ἐμπορικὸ ἔλλειμμα κατρεκύλησε 4 φορές.

Ὅταν πιὰ μπαίνουμε στὸ Εὐρῶ τὰ πράγματα εἶναι λίγο ἢ πολὺ διαμορφωμένα. Παραγωγὴ στὴν Ἑλλάδα δὲν ὑπάρχει, ἡ νομισματικὴ πολιτικὴ ἔχει ἐκχωρηθῆ, εἶναι θέμα χρόνου νὰ στενέψουν οἱ ἐπιλογὲς καὶ σὲ δημοσιονομικὸ ἐπίπεδο καθ’ ὅ,τι πιεστικῶ ζητᾶται ἡ σύγκλισις τῶν χωρῶν ὄχι μόνον τῆς Εὐρωζώνης, ἀλλὰ ὅλης της Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως.

Τὰ πραγματικὰ στοιχεῖα δὲ δικαιολογοῦν τὴν ἔνταξή μας στὸ Εὐρῶ, ἡ κουλτούρα τοῦ λαοῦ δὲν εἶναι συμβατὴ μὲ τὸ σκληρὸ νόμισμα, ἀλλά, παρ’ ὅλα αὐτά, προτάσσεται ἡ πολιτικὴ ἐπιλογὴ τῆς ἐπεκτάσεως τοῦ γερμανικοῦ ἐγχειρήματος στὸν εὐρωπαικὸ νότο καὶ τὴν κρίσιμο περιοχὴ τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου.

Ἔτσι κάπως φθάσαμε σὲ μία προδιαγεγραμμένη χρεωκοπία καὶ τὰ χρόνια του Μνημονίου

Ἀπὸ τὴν δική μας πάντως σκοπιὰ δὲ γίνεται δεκτὸς ὁ ἰσχυρισμὸς τῶν Γερμανῶν ὅτι ἡ Ἑλλὰς ὑπῆρξε τὸ πρόβλημα τῆς Εὐρωζώνης. Ὑπῆρξε ἐνδεχομένως τὸ κακὸ παιδὶ ποὺ ἐτιμωρήθη πρὸς παραδειγματισμό, ἀλλὰ ὄχι τὸ πρόβλημα. Ὑπῆρξε τὸ σύμπτωμα τῆς ἀλλοπροσάλλου δημοσιονομικῆς πολιτικῆς μὲ τὶς 19 διαφορετικὲς οἰκονομίες ἴσως, ἀλλὰ ὄχι τὸ δομικὸ πρόβλημα: Τὸ πρόβλημα τῆς Εὐρωζώνης δὲ μπορεῖ νὰ ἦταν τὸ ΑΕΠ τῶν 180 δισεκατομμυρίων εὐρῶ καὶ τὸ χρέος τῶν 330 δισεκατομμυρίων εὐρῶ, ὅταν γιὰ νὰ ἐναρμονισθῇ ἡ Εὐρωζώνη μὲ τὰ κριτήρια τοῦ Μάαστριχτ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ἔπρεπε νὰ καλύψῃ ἔλλειμμα 3 τρισεκατομμυρίων εὐρῶ.

Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι ἡ Κύπρος μπῆκε καὶ αὐτὴ σὲ Μνημόνιο, ἡ μεγάλη Ἱσπανία ποὺ ἀνέκαθεν ἐθεωρεῖτο too big to fail ἐπίσης εἶχε τὸ δικό της σύντομο Μνημόνιο, δύο χρόνια μετὰ τὸ δικό μας, ἐνῶ ἀκόμη καὶ χῶρες μὲ ἐκτεταμένη βιομηχανικὴ παραγωγὴ ὅπως ἡ Ἰταλία καὶ ἡ Γαλλία ἐπεκρίθησαν γιὰ τὰ ἐμπορικά τους ἰσοζύγια καὶ τὸν μεγάλο κρατικὸ ἔλεγχο σὲ ὁλοκλήρους τομεῖς τῆς Οἰκονομίας ποὺ ἐμπόδιζαν τὸν διεθνῆ ἀνταγωνισμό.

Κοινός παρονομαστής; Ὅλοι οἱ ἐπικριθέντες ἦσαν χῶρες τοῦ Νότου ποὺ παρεξέκλιναν ἀπὸ τὴν ἐργασιακὴ ἠθική του προτεσταντικοῦ βοῤῥέως.

Ἡ μεγάλη εἰκόνα λοιπὸν εἶναι ὅτι τὸ Εὐρὼ διευκόλυνε τὶς ἐξαγωγὲς τῆς Γερμανίας στὶς πιὸ καταναλωτικὲς χῶρες τοῦ πλανήτου, τὶς εὐρωπαϊκές. Τὸ Εὐρὼ ἔδωσε ἐπίσης στὴν Γερμανία τὸ πλεονέκτημα νὰ ἀποτελῇ τὸ δεύτερο ἀποθεματικὸ νόμισμα διεθνῶς ἀντικαθιστῶντας τὸ Μάρκο ποὺ οὐδὲ μίαν δυνατότητα εἶχε γιὰ τέτοιες βλέψεις. Πρὸ κειμένου νὰ ἀποκτήσῃ ζωτικὸ γεωπολιτικὸ χῶρο ἡ Γερμανία ἔδεσε στὸ ἅρμα τῆς ἀκατάλληλες γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ οἰκονομίες.

Πρὸ κειμένου νὰ φτιάξῃ ἑνιαῖο νόμισμα συνέδεσε ἀῤῥήκτως τὰ πιὸ ἀντιφατικὰ μεγέθη τῆς εὐρωπαικῆς γεωγραφικῆς οἰκονομίας. Αὐτὴ ἦταν ἡ παράλογος ἐπενδυτικὴ πρωτοβουλία τῆς Εὐρώπης ποὺ ἐξηγεῖται μόνον ἀπὸ τὶς γερμανικὲς φιλοδοξίες γιὰ Weltpolitik.

Νὰ ποῦμε ἐδῶ, παρενθετικῶς, ὅτι ἐὰν οἱ Γερμανοὶ δικαιοῦνται νὰ ἔχουν σκληρὸ νόμισμα ἐπικαλούμενοι τὴν βιομηχανική τους παραγωγή, τὴν ἡγεμονικὴ οἰκονομικὴ παράδοση καὶ τὶς ἐργασιακές τους ἀρετές, ὑποχρεοῦνται πάντως νὰ ἀπαντήσουν στὸ εὔλογο δικό μας ἐρώτημα: Γιατί πρέπει νά ἀναγκάσουν ὅλους τούς λαοὺς τῆς Εὐρώπης νά συμβαδίσουν μέ τήν μοναδική νομισματική καί πολύ περισσότερο τήν δημοσιονομική πολιτική τους;

Τὸ 2009 ἔρχεται ἡ ὥρα ποὺ τὸ χρέος ἐκτινάσσεται καὶ ἡ κυβέρνησις Καραμανλῆ καλεῖται νὰ πάρῃ μέτρα γιὰ νὰ περιορίσῃ τὶς συνέπειες τῆς χιονοστιβάδος.
Προτιμᾶ ὅμως νὰ πάῃ σὲ ἐκλογές. Ὁ ἑλληνικὸς λαὸς ἐλάχιστα ὑποψιασμένος γιὰ τὰ ἐπερχόμενα δεινὰ ἀπαντᾶ στὶς ἐκλογὲς τοῦ Ὀκτωβρίου 2009 μὲ τὸ «ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ» τοῦ ΓΑΠ.

Ἐνῶ ἤδη ἡ διεθνὴς πιστωτικὴ κρίσις τοῦ 2007 εἶχε προειδοποιήση γιὰ τὶς ἀσθενεῖς ἀντοχὲς τὶς ἑλληνικῆς οἰκονομίας, οἱ Ἕλληνες πολῖτες λίγα πράγματα ἔμαθαν. Μετὰ τὴν ματαίωση τῆς προσδοκίας τοῦ «ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ» καὶ τὴν ὑπαγωγή μας στὸ ΔΝΤ ὁ λαὸς καλεῖται νὰ ἀπαντήσῃ αἰφνιδιασμένος καὶ ἀπροετοίμαστος στὸ δίλημμα τοῦ Μνημονίου ποὺ τοῦ θέτουν ἐπιτακτικῶς οἱ φθαρμένοι καὶ ἀναξιόπιστοι πολιτικοὶ ποὺ μέχρι ἐχθὲς τὸν κορόιδευαν καὶ τὸν ὁδήγησαν σὲ αὐτὰ τὰ ἀδιέξοδα.

Ὁ ἑλληνικὸς λαὸς μόνος, προδομένος, χωρὶς πραγματικὴ ἡγεσία καὶ μέσα σὲ συνθῆκες ἀπότομης ὑποβαθμίσεως τοῦ βιοτικοῦ του ἐπιπέδου αἰσθάνεται φοβερὴ ψυχολογικὴ πίεση, ἐνῶ τὴν ἴδια ὥρα ἀκούει στὶς τηλεοράσεις πολιτικοὺς τῶν κομμάτων ἐξουσίας νὰ τὸν ὑβρίζουν καὶ νὰ τὸν μέμφονται. Τότε ἀρχίζει νὰ στρέφεται πρὸς τὴν Ἀριστερά, ἡ ὁποία μὲ νέο ἀρχηγὸ τὸν Τσίπρα ἐφαρμόζει τὴν πιὸ ἀποτελεσματικὴ στρατηγικὴ γιὰ νὰ ἐκμεταλλευθῇ πολιτικὰ τὶς περιστάσεις:

Παρουσιάζεται ὡς Ἀντιμνημονιακὴ δύναμις καὶ ταὐτίζει τὴν χρεωκοπία, τὸ Μνημόνιο καὶ τὴν χειροτέρευση τοῦ ἐπιπέδου ζωῆς μὲ τοὺς πολιτικούς της ἀντιπάλους, τοὺς ὁποίους χαρακτηρίζει συνολικῶς ὡς Μνημονιακούς. Ἡ ἰδία ἀντεπιτίθεται μὲ συνθήματα γιὰ τὸ Νέο καὶ τὴν Ἐλπίδα ποὺ ἔρχεται, παραπέμποντας σὲ λιβάδια καὶ παραδείσους. Ἀπὸ τὸ ΠΑΣΟΚ πᾶμε πλέον στὴν καθάρια Ἀριστερά. Ἀπὸ τὴν Σκύλλα στὴν Χάρυβδη.

Ἐνῶ ἡ Ἀριστερὰ εἶχε ὡς πόλος ἰδεολογικῆς ἡγεμονίας τεράστιο μερίδιο εὐθύνης γιὰ τὴν ἀπαξίωση τῶν Πανεπιστημίων, τὶς ἀπεργίες ποὺ ᾡδήγησαν στὴν ἀποβιομηχάνιση, καὶ τὴν ἀλλαγὴ τοῦ ἀξιακοῦ προτύπου ποὺ ἐπέτυχε μὲ τὸν ἰσοπεδωτικὸ κυνισμό της καὶ μὲ τὸν πόλεμο ποὺ διεξήγαγε ἐναντίον τῶν παραδοσιακῶν θεσμῶν, παρουσιάζετο τώρα ὡς ἄσπιλος καὶ ἀμόλυντος. Ἡ Ἀριστερὰ ἰδεολογία ποὺ εἶχε εἰσβάλη πρώτη φορὰ μὲ τὸ ΠΑΣΟΚ καὶ τὸν Ἀνδρέα καὶ εἶχε κάνη ὅλα αὐτά, εἶχε μεταμφιεσθῆ καὶ ἐρχόταν ἀνανεωμένη μὲ τὸν Τσίπρα στὴν θέση τοῦ Ἀνδρέα.

Δυστυχῶς μέσα σὲ δύο μόλις χρόνια ὁ Σύριζα κατέστη ἀξιωματικὴ ἀντιπολίτευσις καὶ μέσα σὲ 5 χρόνια κυβέρνησις. Τὰ ἀποτελέσματα γνωστά: Capital controls, δραματικὴ αὔξησις τῶν φόρων καὶ ἕνα δημοψήφισμα ποὺ σχεδίασε καὶ ὑλοποίησε μὲ μοναδικὸ σκοπὸ νὰ ἐξοντώσῃ τοὺς πολιτικούς του ἀντιπάλους.

Μὲ τὸ δημοψήφισμα τῆς 5ης Ἰουλίου 2015 ὅπου τὸ «ΟΧΙ» ἔλαβε 62% κατάφερε νὰ ἐκτονώσῃ τὴν μεγάλη λαϊκὴ δυσφορία καὶ νὰ παρουσιασθῇ ὡς ὁ ἐκφραστὴς τοῦ λαοῦ.

Μὲ τὴν ψευδαίσθηση τῆς λαικῆς συμμετοχῆς ἀπεμακρύνθη ἔτσι ἀπὸ τὴν φθοροποιὸ ἀντίληψη ὅτι ὅλοι οἱ πολιτικοὶ εἶναι ἴδιοι καὶ κατεσκεύασε ἀντὶ αὐτοῦ τους δικούς του ἐνόχους. Συνεκέντρωσε στὸ ἴδιο ἐκλογικὸ στρατόπεδο τοῦ ἡττημένου «ΝΑΙ» τοὺς Βενιζέλο, Σαμαρᾶ, Μητσοτάκη, Σημίτη, ΓΑΠ, Καραμανλῆ, Παπαδῆμο καὶ ἔτσι ἀπέκτησε πολὺ εὐρύτερο ζωτικὸ χῶρο, ἐνῶ οἱ ἀντίπαλοί του συνασπισθέντες συῤῥικνώθησαν. Ἕνα ἀκόμη κεντρικὸ ὄφελος γιὰ τὸν Τσίπρα ἦταν ὅτι τὸ ἴδιο βράδυ τοῦ Δημοψηφίσματος ὁ Σαμαρᾶς παρῃτήθη ἀπὸ ἀρχηγὸς τῆς ΝΔ καὶ ἡ ἀξιωματικὴ ἀντιπολίτευσις ἔμεινε ἀκέφαλος γιὰ 15 μῆνες. Τὸ σενάριο τῆς Ἀριστερᾶς παρενθέσεως εἶχε ἀπομακρυνθῆ.

Τὰ 251 «ΝΑΙ» ποὺ ἐπηκολούθησαν στὴν ψηφοφορία γιὰ τὸ 3ο Μνημόνιο ἐπανέφεραν ὁριστικῶς τὴν ὁμαλότητα στὸ πολιτικὸ τοπίο ἐπωφελείᾳ πάντα τοῦ ἰσχυροῦ Τσίπρα.

Ὁ Σύριζα ἔκτιζε τὴν ἐκλογική του διεύρυνση ἐπάνω σὲ σταθερὲς αὐτὴ τὴν φορὰ τεκτονικὲς πλάκες. Ἐνῶ ὁ πολιτικὸς σεισμὸς τοῦ Ἀντιμνημονίου εἶχε καταπιεῖ τρεῖς κυβερνήσεις, τώρα ὁ ὁρίζοντας ἔδειχνε σταθερότητα. Διότι αὐτὴ τὴν φορὰ τὰ μέτρα ἐψήφισαν συμπολιτευόμενοι καὶ ἀντιπολιτευόμενοι ἀπὸ κοινοῦ.

Ἐνῶ ἐπὶ πέντε χρόνια ὁ ἀντιμνημονιακὸς πόλος ἐπεβίωνε χάριν τῆς θεατρικῆς ἐναλλαγῆς ῥόλων κατὰ τὶς ψηφοφορίες μεταξὺ Ἀξιωματικῆς Ἀντιπολιτεύσεως καὶ Κυβερνήσεως τώρα Ἀντιμνημονιακὸς πόλος δὲν ὑπῆρχε. Ὁ Σύριζα εἶχε πλέον μετατραπῆ σὲ ἕνα ὑπεύθυνο κόμμα ποὺ εἶχε τὴν στήριξη τῶν Εὐρωπαίων ἑταίρων καὶ μία πλήρη συνταγματικὴ θητεία γιὰ νὰ προωθήσῃ τὶς μεταῤῥυθμίσεις τῶν Βρυξελλῶν.

Ἔτσι φθάσαμε ἔως ἐδῶ.

(Ἀφιερώνεται στὰ χιλιάδες θύματα τῆς πολιτικῆς ἀλητείας)

Δημήτριος Δρούκας

Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

One thought on “Πῶς ἐφθάσαμε ἔως ἐδῶ;

Leave a Reply