Ἡ λέξις τέλμα, κατὰ Δημητρᾶκο, σημαίνει: «στάσιμον ὕδωρ, λιμνάζον ὕδωρ, ἕλος, βοῦρκος, βάλτος, βαλτότοπος, τόπος πηλώδης ὕδωρ ἔχων».

Τὸ ὅτι ἐμεῖς χρησιμοποιοῦμε τὸ τέλμα γιὰ νὰ δηλώσουμε πὼς κάπου, κάτι ἔχει παγιδευθῆ, πολὺ γενικῶς, ἀλλὰ ὄχι ἐννοῶντας πάντα πὼς αὐτὴ ἡ παγίδευσις σχετίζεται μὲ ὕδωρ, κατ’ ἀρχὰς δηλώνει ἐκπεσμὸ τῆς ἐννοιολογικῆς μας ἀντιληπτικότητος. Ὅμως, ἀπὸ τὴν ἄλλην πλευρά, ἐφ΄ ὅσον κι ἐμεῖς, ὄπως φυσικὰ καὶ κάθε «κύτταρο» (ὁποιοσδήποτε ζὼν ὀργανισμὸς) τοῦ κόσμου μας, θέλουμε δὲν θέλουμε, παραμένουμε ἀῤῥήκτως συνδεδεμένοι μεταξύ μας, μὰ καὶ μὲ κάθε «μηχανισμὸ» ποὺ διέπει τοὺς «κανόνες τῆς ζωῆς», κάπου στὸ βάθος αὐτῆς τῆς ἐννοιολογικῆς παραφθορᾶς ἴσως νὰ κρύβονται πληροφορίες, ποὺ ὅμως ἀκόμη δὲν χρειάζεται νὰ ἀναλύσουμε.
Ἂς κρατήσουμε γιὰ ἀρχὴ λοιπὸν τὴν σύγχρονο ἔννοια τῆς παγιδεύσεως, τῆς λέξεως «τέλμα», πρὸ κειμένου νὰ πᾶμε λίγο παρὰ πέρα.

Ὡς κοινωνίες λοιπὸν σαφῶς καὶ παραμένουμε ἐγκλωβισμένες, γενικῶς καὶ ἀορίστως, ἀλλὰ κάθε φορὰ ποὺ προσπαθοῦμε αὐτὴν τὴν μορφὴ τῆς παγιδεύσεως νὰ τὴν ἀναλύσουμε, δυστυχῶς μας, παραμένουμε μόνον στὶς …ἐπικαλύψεις της. Κι ἔτσι μᾶς φταῖν οἱ πολιτικοί, μᾶς φταῖν οἱ δημοσιοκάφροι, μᾶς φταῖν οἱ δικαστὲς καὶ οἱ νόμοι ποὺ τὰ κουδουνισμένα «ψηφίζουν», μᾶς φταῖν οἱ δημόσιοι ὑπάλληλοι, μᾶς φταῖν οἱ κομμουνιστικὲς πολιτείες τῆς Ἡνωμένης Εὐρώπης καὶ τῆς Δύσεως γενικότερα, μᾶς φταῖν ἀκόμη καὶ οἱ τοκογλῦφοι, σὲ κάποιες περιπτώσεις… Ὅλοι μᾶς φταῖν, ἀλλὰ αὐτοὶ ποὺ φταῖν εἶναι πάντα οἱ ἄλλοι. Οὐδέποτε ἐμεῖς.
Σωστά;

 

Τόσα χρόνια λοιπὸν φίλοι μου μου κυττούσαμε (λέμε τώρα) τοὺς κοινωνικοὺς μας ἀγῶνες.

Τόσα χρόνια ἀναζητούσαμε τρόπους γιὰ νὰ βολευθοῦμε καλλίτερα, νὰ χωθοῦμε βαθύτερα καὶ νὰ …πακτωθοῦμε ὁπουδήποτε…

Τόσα χρόνια, ἐν ὀλίγοις, κυττούσαμε στὸ λάθος σημεῖο.

Κι αὐτό, τὸ λάθος σημεῖον, ἴσως νὰ μὴν τὸ ἔχουμε ἀκόμη ἀντιληφθῆ, ἀλλὰ σίγουρα ἔχουμε ἀρχίση νὰ βλέπουμε κάποια ἀπὸ τὰ λάθη μας. Κι ἕνα ἀπὸ τὰ σημαντικότερά μας λάθη ἦταν ἡ ψωροκωσταινέικη ὀπτική μας γιὰ τὰ γεγονότα.

Διότι, κακὰ τὰ ψέμματα, ἐὰν αἰσθάνεται κάποιος ὡς παρακατιανός, τότε δρᾶ καὶ ὡς παρακατιανός.

Τί δέν κάναμε;

Δὲν κυττάξαμε μέσα μας.

Δὲν κυττάξαμε πίσω μας.

Δὲν παραδειγματισθήκαμε ἀπὸ λάθη τοῦ παρελθόντος.

Δὲν μάθαμε ἀπὸ ἐπιτυχίες παλαιώτερες.

Δὲν προστατεύσαμε τὶς δομὲς τοῦ κόσμου μας.
Δὲν ὑπεραμυνθήκαμε τῶν Ἀρχῶν μας καὶ τῶν Ὁρίων μας…

Τί κάναμε γιάνά ἐπιταχυνθῇ ἠ πορεία μας πρός τήν καταστροφή;
Ἀπαλλαγήκαμε ἀπὸ τὰ πρότυπά μας.
Πετάξαμε στὰ σκουπίδια τὴν Ἱστορία μας.
Χαρίσαμε τὴν γλῶσσα μας.
Φορέσαμε κομματικοὺς μανδύες, γελώντας μὲ τὸ «Ὑπὲρ Ἄνω Ὅλων ἡ Πατρίς»…
Ἀρνηθήκαμε νὰ προασπίσουμε τὴν Οίκογένεια.
Βαρεθήκαμε νὰ μελετήσουμε καὶ νὰ ὁπλισθοῦμε μὲ ἐφόδια γνώσεως καὶ αὐτογνωσίας.
Παραδώσαμε τὰ παιδιά μας στὸν διεθνισμό.
Τοποθετήσαμε τὶς τηλεοράσεις στὸ κέντρο τοῦ κόσμου μας.
Ἀφαιθήκαμε νὰ παρασυρθοῦμε σὲ ἕναν ἀνούσιο καταναλωτισμό, δίχως ἀρχὴ καὶ τέλος.

Τώρα λοιπόν, ὑποχρεωμένοι νὰ προσγειωθοῦμε ἀνώμαλα σὲ μνημονιακὲς πραγματικότητες καί, ξανά, γιὰ ἀκόμη μίαν φορά, νὰ κυττᾶμε σὲ λάθος σημεῖο, ἐκ νέου ἀρνούμενοι νὰ δοῦμε ἐμᾶς πίσω ἀπὸ τὸ εἰς βάρος μας ἔγκλημα. Μᾶς φταῖν οἱ ἐξαγορασμένες κυβερνήσεις, οἱ προδότες πολιτικοί, τὰ συμφέροντα τῶν πολυεθνικῶν, ἀλλὰ τὴν δική μας εὐθύνη, τὸν δικό μας σκοπὸ καὶ τελικῶς τὰ ὅσα ὑποχρεούμεθα νὰ κάνουμε ἀκόμη δὲν τὰ ἀναγνωρίζουμε.. Διότι τὸ πρόβλημά μας δὲν εἶναι τὰ μνημόνια καὶ τὰ κουδουνισμένα καὶ οἱ ἐθνικὲς μειοδοσίες.

Τὸ πρόβλημά μας εἴμαστε ἐμεῖς. Ἐμεῖς καὶ μόνον ἐμεῖς.

Γιατί εἴμαστε ἐμεῖς ὑπεύθυνοι;

Διότι εἴμαστε ἀπαίδευτοι. Διότι ἀδυνατοῦμε νὰ ἀντιληφθοῦμε πὼς γιὰ νὰ ξανά-κτίσουμε τὸν κόσμο μας, ὀφείλουμε νὰ παραδειγματισθοῦμε ἀπὸ τοὺς πρώτους διδάξαντες. Διότι πρέπει νὰ στρώσουμε τοὺς κ@λους μας κάτω καὶ νὰ γίνουμε αὐτὸ ποὺ δὲν εἴμαστε. Διότι ἡ αὐτάρκεια, ποὺ θὰ μᾶς προσδώση βαθμοὺς ἐλευθερίας, θέλει κόπο καὶ πόνο καὶ αὐτογνωσία. Διότι ὅσο περισσότερο ἐλπίζουμε σὲ ἐλεημοσύνες, τόσο περισσότερο αὐτοχειριαζόμεθα. Διότι ὅσο ἀρκούμεθα σὲ καθρεπτάκια, τόσο περισσότερο θὰ βουλιάζουμε.
Διότι ἐνῷ καταντήσαμε ξεβράκωτοι, στὰ πάντα, ἐμεῖς ἀναζητοῦμε …μεταξωτὰ βρακιά.

Διότι τελικῶς ὅσο κυττᾶμε ἔξω ἀπὸ ἐμᾶς, τόσο θὰ παραμένουμε πλανεμένοι.
Διότι, στὴν πραγματικότητα, λανθασμένως αἰσθανόμεθα ὑπερήφανοι ἀπόγονοι ἐνδόξων προγόνων, ἐφ΄ ὅσον ἀρνούμεθα νὰ τοὺς ὁμοιάσουμε.

Τὸ τέλμα ὅμως εἶναι δικό μας καὶ μόνον ἐμεῖς μποροῦμε νὰ μᾶς τραβήξουμε ἀπὸ αὐτό.

Πῶς εἶναι δυνατόν λοιπόν νά μᾶς ξεγελάσῃ κάποιος, ὁποιοσδήποτε, μέ ἔνα νέο «λεφτά ὑπάρχουν» ἐάν ἐμεῖς ξέρουμε τό τί εἶναι τά λεφτά, τόν ῥόλο τους καί τόν σκοπό τους;
Πῶς εἶναι δυνατόν νά μᾶς παραπλανήσῃ κάποιος καί νά μᾶς θέσῃ ὑπό, τὸν ὁποιονδήποτε, μνημονιακό ἔλεγχο, ἐάν ἐμεῖς γνωρίζουμε στοιχειωδῶς οἰκονομικά καί μποροῦμε νά «μυρισθοῦμε» τά «νομο-μεγειρεύματά» του;
Πῶς εἶναι δυνατόν νά μᾶς προδίδουν πολιτικάντηδες, ἐάν ἐμεῖς δέν τούς ἔχουμε ἀναθέση, ἀκρίτως καὶ ἀλογίστως, τήν εὐθύνη τῶν ζωῶν μας;
Πῶς εἶναι δυνατόν νά μᾶς ὁδηγήση κάποιος σέ ἧττες, κοινωνικές, στρατιωτικὲς καὶ ἐθνικές, ἐάν ἐμεῖς κατέχουμε ἀπό στρατηγική;
Πῶς εἶναι δυνατόν νά μᾶς ἐπιβάλουν ἀλλαγή συνόρων, ἐάν ἐμεῖς γνωρίζουμε τά δικαιώματά μας μά κυρίως τίς ὑποχρεώσεις μας;
Πῶς εἶναι δυνατόν νά μᾶς σύρουν στήν κατρακύλα, ἐάν ἐμεῖς ὑπερασπιζόμεθα μέ ὅλες μας τίς δυνάμεις τήν Ἀριστεία;

Δὲν θὰ μᾶς τραβήξη κάποιος ἀπὸ αὐτὴν τὴν παγίδα ποὺ πέσαμε.
Αὐτὸ τὸ ἔργο εἶναι δική μας εὐθύνη. Ἐὰν μόνοι μας δὲν μάθουμε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τὰ πάντα, δὲν θὰ ἔλθη κάποιος γιὰ νὰ μᾶς τὸ διδάξη. Κι ὅσο θὰ περιμένουμε σωτῆρες καὶ ἐθνοσωτῆρες, τόσο πιὸ πολὺ θὰ κολλᾶμε στὴν λάσπη τῆς ἀνυπαρξίας καὶ τόσο μεγαλύτερες ἀπώλειες θὰ μετρᾶμε.

Τὸ πρόβλημά μας λέγεται ἀπαιδεία, εἶναι ἀτομική μας ὑπόθεσις, ξεκινᾶ ἀπὸ ἐμᾶς καὶ μᾶς ὁδηγεῖ σὲ ἄλλες διαδρομὲς ἀπὸ αὐτὲς ποὺ ἔως σήμερα βλέπαμε. Τὸ πρόβλημά μας εἶναι ἔνα, ἂν καί, ἐκ πρώτης ὄψεως, φαίνεται νὰ περιλαμβάνῃ ἀμέτρητες παραμέτρους. Ὅμως ὅλα, μὰ ὅλα, ἐὰν ἐμεῖς τὰ ἀντιμετωπίσουμε ἀπὸ θέσεις ἰσχύος, ἀλλάζουν καὶ τὸ μέγεθός τους, μὰ κυρίως τὸν τρόπο ποὺ πρέπει νὰ τὰ ἀντιμετωπίσουμε.
Στὴν οὐσία ὀφείλουμε τὰ πάντα νὰ τὰ ἀναθεωρήσουμε καὶ ἕνα πρὸς ἕνα νὰ τὰ ξανά-διδαχθοῦμε, δίχως προσκολλήσεις καὶ στεγανά. Γιὰ νὰ συμμαζέψουμε τὶς ζωές μας δὲν κυττᾶμε γύρω γύρω, ἀλλὰ μέσα-μέσα… Μόνον μέσα μας..

Ὅσο ἀδυνατοῦμε νὰ προλαμβάνουμε τὰ γεγονότα, τόσο θὰ ἀποκαλύπτεται πὼς ἀδυνατοῦμε νὰ διακρίνουμε τὰ δεδομένα μας, νὰ τὰ ζυγίσουμε καὶ νὰ λειτουργήσουμε ὡς Προμηθεῖς. Καταντήσαμε Ἐπιμηθεῖς τοῦ κόσμου, σπεύδοντας, πάντα ἀσθμαίνοντας, νὰ διορθώσουμε λάθη μας, ἀν τὶ νὰ μεριμνοῦμε διαρκῶς γιὰ νὰ τὰ ἀποφύγουμε. Ἀναμασσοῦμε συνέχεια τὰ ὅσα δὲν κάναμε, τὰ ὄσα δὲν μάθαμε, τὰ ὄσα δὲν προβλέψαμε…

…ἐνᾦ ὅλα αὐτὰ εἶναι σκέτες φαυλότητες, ξεπεσμένων ἀπογόνων, ποὺ ἀρνῶνται νὰ ἀναλάβουν τὴν εὐθύνη τῶν πράξεων ποὺ τοὺς ὁρίζει ἡ κληρονομία τους. Ἀρνούμενοι φυσικὰ νὰ τὰ πιάσουμε ὅλα ἀπὸ τὴν ἀρχή, μεταθέτουμε κάπου στὸ μέλλον, ἀορίστως, μία ἐλπίδα, διότι πονᾶ πολὺ ἡ ἐδῶ καὶ τώρα ἀπόφασις τῆς ἀναπαραγωγῆς αὐτῶν ποὺ μᾶς ἔφεραν ἔως ἐδῶ.

Προσπαθοῦμε, μὲ νύχια καὶ μὲ δόντια, νὰ διασώσουμε κάτι ἀπὸ αὐτὰ ποὺ μᾶς ὑφαρπάζουν, μέσα ἀπὸ τὰ χέρια μας, ἐνᾦ στὴν πραγματικότητα ἀρνούμεθα νὰ ὑπερασπισθοῦμε τὴν κληρονομιά μας, τὴν ταὐτότητά μας καὶ τὴν φύσιν μας.
πολεμήσουμε γιὰ τὰ αὐτονόητα.

Τὰ πάντα εἶναι ἁπλούστερα ἀπὸ ὅσο πιστεύουμε. Τόσο ἁπλᾶ, ποὺ ἐὰν τὸ συνειδητοποιήσουμε θὰ σταματήσουμε τὴν ξέφρενό μας πορεία πρὸς τὴν …ἄβυσσον, θὰ ἀφουγκρασθοῦμε τοὺς …ψιθύρους καὶ θὰ ξεκινήσουμε ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ σταματήσαμε: Τὴν αὐτό-παιδεία μας.

Διότι ἡ παιδεία εἶναι τὸ κέντρο κάθε κοινωνίας!

Διότι ἡ παιδεία εἶναι ὁ μοχλὸς ποὺ θὰ κινήσῃ ἢ θὰ ἀνακόψῃ τὴν ἐξέλιξι τῆς κοινωνίας!

Διότι ἡ παιδεία εἶναι ὁ δρόμος γιὰ νὰ ἔχῃς ἐλεύθερες κοινωνίες.

Γιατί ἡ παιδεία

Τὰ αἴτια τῶν δεινῶν μας, ποὺ τὴν ἀρχή τους, ἐκ πρώτης καὶ μόνον ὄψεως, θὰ μπορούσαμε νὰ τὰ τοποθετήσουμε ἄλλοτε στὴν πτῶσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ στὴν μετεπειτα τουρκοκρατία, ἄλλοτε στὴν παράδοσιν τῆς ἑλληνικῆς, τότε, ἐπικρατείας, σὲ κάθε ξένο εἰσβολέα ἀπὸ ἐγχωρίους ἀνοήτους ἢ ἀνικάνους καὶ ἄλλοτε ἀκόμη καὶ στὸν Πελοποννησιακὸ Πόλεμο, δὲν εἶναι αὐτά, ποὺ ἔως σήμερα πιστεύαμε. Αὐτὰ εἶναι οἱ ἐπίσημες ἐπικαλύψεις τοῦ πραγματικοῦ μας προβλήματος, ποὺ λέγεται ἀπαιδεία. Αὐτὸ πληρώνουμε καὶ  αὐτὸ σήμερα ἐπικρατεῖ παντοῦ γύρω μας, γιὰ νὰ μᾶς ἀποδεικνύῃ, κάθε στιγμή, τὸ πόσο ἀρνούμεθα νὰ δοῦμε κατάματα τὰ αἴτια τῶν δεινῶν μας.

Εἴμαστε, ἀπὸ ἀρχαιοτάτων ἐτῶν, λαὸς μὲ ὑπερβολικὰ κοντὴ μνήμη, μὲ δυσθεώρητο ἐπίπεδον ἀρνήσεως στὴν αὐτο-κριτκή, στὴν αὐτό- ἐκπαίδευσιν καὶ τώρα πιά, μὲ τόσο μεγάλο βαθμὸ -ποὺ  διαρκῶς αὐξάνεται- εὐθυνοφοβίας καὶ  βολέματος, ποὺ μᾶλλον ὄλα αὐτά, τὰ ὀποία θὰ μποροῦσαν πράγματι νὰ μᾶς βοηθήσουν νὰ ἐξέλθουμε τῶν τελμάτων μας, ὄχι μόνον τὰ ἔχουμε λησμονήση, ἀλλὰ ἐπὶ πλέον, ἀκόμη καὶ τώρα, κάθε στιγμὴ ἀποδεικνύουμε πὼς τὰ πάντα τὰ ἔχουμε ἀντιληφθῆ λάθος.
Ἐάν, ἐν ὀλίγοις, δὲν ἀποφασίσουμε νὰ παύσουμε νὰ αἰσθανόμεθα τελματωμένοι, τὰ τέλματα θὰ πολλαπλασιάζονται. Ἐὰν ἐμεῖς δὲν πράξουμε τὰ ἀναγκαία γιὰ νὰ ἀκυρώσουμε πλήρως τὸ ὑπάρχον σκηνικό, ἕνας ἕνας θὰ …«πηδᾶ στὸ ποτάμι», πρὸ κειμένου νὰ γλυτώσῃ ἀπὸ τὰ βάσανα καὶ τοὺς κόπους.
Ἐάν, τέλος πάντων, δὲν συνειδητοποιήσουμε πὼς δὲν ὑπάρχουν ἀτυχίες, δὲν ὑπάρχουν κακοδαιμονίες καὶ  δὲν ὑπάρχουν ἱκανοὶ ἐχθροὶ γιὰ νὰ μᾶς καταβάλουν, ὅταν κι ἐφ΄ ὅσον ἐμεῖς παραμένουμε ἀρίστως προετοιμασμένοι, σὲ βάθος συνειδητοποιημένοι καὶ πλήρως ἀποφασισμένοι γιὰ τὰ πάντα…
…τόσο ὅλα μας τὰ δεινὰ θὰ φαντάζουν ὡς ἀτελείωτα.
Κι ὅπως ἀκριβῶς γιὰ νὰ ὑπάρξῃ θύτης πρέπει πρωτίστως νὰ ὑπάρχῃ τὸ θῦμα, ἔτσι καὶ γιὰ ἐμᾶς ἰσχύουν τὰ ὅμοια: γιὰ νὰ ὑπάρχουν δυνάστες, πρέπει πρῶτα νὰ ὑπάρχουν δυναστευόμενοι λαοί.

Φιλονόη

Υ.Γ. Ἐξαιρετικὰ σπουδαία ἡ «σύμπτωσις» τῆς χρήσεως τῆς λέξως «τέλμα». Ἐμεῖς, συνειδητῶς, οὐδόλως ἀντιλαμβανόμεθα τὰ αἴτια χρήσεως τῆς λέξεως. Σὲ καθαρὰ ὄμως ὑποσυνείδητον ἐπίπεδον ὄχι μόνον «γνωρίζουμε κι ἀντιλαμβανόμεθα», ἀλλὰ ἐπιμένουμε σταθερῶς στὸ νὰ τὴν ἐπαναλαμβάνουμε ὅλο καὶ συχνότερα. Διότι, ὡς γνωστόν, «γλῶττα λανθάνουσα ἀλήθειες λέγει»… Γιατί ἄρα γέ;