«…Ξημέρωσε ἡ 15η Αὐγούστου 1974, ἡ ἡμέρα τῆς Ἑορτῆς τῆς Παναγίας μας.
Ἀπὸ τὸ πρωΐ ὅλο τὸ Στρατόπεδο ἐβάλλετο ἀπὸ τὴν τουρκικὴ ἀεροπορία, ἀπὸ πυρὰ πυροβολικοῦ καὶ ἀπὸ βολὲς ὅλμων 4,2”, ἐναλλάξ! Πραγματικὸ σφυροκόπημα!

Ἀπὸ τὸν Σταθμὸ Διοικήσεως ὅπου εὑρισκόμουν μὲ τὸν Λοχαγὸ Σταμπουλῆ Βασίλειο καὶ τὸν ὑπ᾽ αὐτὸν Ὑπολοχαγὸ Χρυσοσπάθη Γεώργιο, προσπαθούσαμε νὰ δοῦμε ἐὰν πλησίαζαν ἐχθρικά τμήματα.
Οἱ Τοῦρκοι δέν φαίνονταν πουθενά!

Τότε διέταξα νά ἑτοιμασθοῦν ἀναγνωριστικές περίπολοι καὶ νὰ προωθηθοῦν πρὸς ἀναγνώρισιν τοῦ ἐχθροῦ. Δέν ἐγνώριζα ὅτι οἱ Τοῦρκοι ἐκείνη τὴν Ἅγια ἡμέρα τῆς Παναγίας εἶχαν ἀποφασίση νὰ προσπαθήσουν νὰ προωθηθοῦν πρὸς τὴν Λευκωσία, καταλαμβάνοντας τὴν ἔρημο ἀπὸ κατοίκους πρωτεύουσα τοῦ νησιοῦ, ὄχι ἀπὸ τὸν ἄξονα Στροβόλου-Ἀθαλάσσης, περνῶντας μέσα ἀπὸ τὸ Στρατόπεδο τῆς ΕΛΔΥΚ -καταλαμβάνοντάς το-, ἀλλά μέσῼ τῆς περιοχῆς ποὺ ξεκινοῦσε ἀπὸ τὸν Ἅγιο Παῦλο μέχρι τὸ Ledra Palace.

Ἀλλὰ ἐκεῖ βρῆκαν ἐμπρός τους τόν ἐξ Ἑλλάδος Τχη (ΠΖ) Ἀλευρομάγειρο ποὺ ὡς Δκτὴς τοῦ 336 ΤΕ τῆς Ἀμμοχώστου, εἶχε τεθῆ ἐπὶ κεφαλῆς μέ διαταγή τοῦ Διοικητοῦ τῆς Ἀνωτέρας Σχη Ἀζίνα, ὅλων τῶν δυνάμεων ἀμύνης Β.Λευκωσίας ποὺ ἀποτελοῦντο πέραν τοῦ 336 ΤΕ καὶ ἀπὸ τὸν 1ο Λόχο τοῦ 211 ΤΠ μὲ Διοικητὴ τὸν Κύπριο Λοχαγὸ Χριστοδουλίδη, γνωστὸ ὡς «Μαυρόγιαννο», Λόχος ποὺ στὸν πρῶτο Ἀττίλα, ἐκράτησε ὅλο τὸ βάρος τῆς ἀμύνης τῆς Λευκωσίας ἀπὸ βοῤῥᾶ καὶ ἀνατολικὰ μὲ τὰ φυλάκιά του.

Ἐδῶ πρέπει νὰ πῶ ὅτι ὁ ἐξαίρετος Τχης Ἀλευρομάγειρος μὲ τὶς ὑπ᾽ αὐτὸν μονάδες, ἐκράτησε πολλαπλασίους Τούρκους ποὺ ἐπετέθησαν μὲ σφοδρότητα ἐκείνη τήν ἡμέρα, ἰδίως ἐκείνη τὴν ἡμέρα. Τὴν ἡμέρα τῆς Παναγίας.
Ἡ «Ὑπέρμαχος Στρατηγός» τοὺς ἐπροστάτευσε καὶ τοὺς ἐβοήθησε νὰ κρατήσουν τὴν Λευκωσία στὰ πρὸ τῆς Εἰσβολῆς ὅρια τῆς «πρασίνου γραμμῆς». Οἱ ἄνδρες τοῦ 336, ποὺ ἄκουγαν στὸ ῥαδιόφωνο ἐκείνη τὴν ἡμέρα ὅτι οἱ Τοῦρκοι ἔμπαιναν ἀνενόχλητοι καὶ κατελάμβαναν ἀμαχητὶ τὴν πόλη τους τὴν Ἀμμόχωστο, πολέμησαν σὰν λιοντάρια μαζὺ μὲ τὸν 1ο Λόχο τοῦ 211 ΤΠ καὶ ἐμπνευσμένοι ἀπὸ τὴν ἀνδρεία τοῦ ἐπὶ κεφαλῆς τους, ἔσωσαν τὴν Λευκωσία.

Ξαναγυρίζω σὲ μᾶς ποὺ δὲν εἴχαμε δεχθῆ ἐπίθεση Τούρκων τὸ πρωΐ τῆς 15ης Αὐγούστου 1974. Ἀπεφάσισα λοιπὸν νὰ ἀποστείλω περιπόλους ἀναγνωρίσεως μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τοὺς ἤ Ἀξιωματικὸ ἤ μόνιμο Ὑπαξιωματικὸ στήν κάθε μία, γιὰ νὰ δοῦμε ποὺ εὑρίσκοντο οἱ Τοῦρκοι. Ἐλλείψει διαθεσίμων Ἀξιωματικῶν ἤ Ὑπαξιωματικῶν ἐκτὸς ὀρυγμάτων, διέταξα καὶ τὸν Ὑπολοχαγὸ ποὺ ἦταν μαζύ μου, ὁ ὁποῖος πλαισίωνε τὸν ἀείμνηστο Λοχαγὸ Σταμπουλῆ, νὰ πάρῃ κι ἐκεῖνος μερικοὺς ἄνδρες καὶ νὰ προχωρήσῃ πρὸς τὸν χῶρο ἀνατολικῶς ἀπὸ τὸ ὕψωμα «Καραούλι» πρὸς ἀνεύρεση τοῦ ἐχθροῦ.

Τότε, μὲ μεγάλη μου ἔκπληξη, αὐτός ὁ Ὑπλγός μοῦ ἐδήλωσε: «Ἀδυνατῶ κε Διοικητά νὰ ἐκτελέσω τὴν διαταγή».
«Τί εἶπες κε Ὑπολοχαγέ;» τόν ἐρώτησα ὀργισμένος.
«Ἀδυνατῶ νὰ ἐκτελέσω τὴν διαταγὴ κε Διοικητᾶ», μοῦ ἀπήντησε. «Ἔχω γυναῖκα καὶ παιδιά», συνέχισε.

Ἐκνευρίσθηκα τόσο πολύ, ποὺ πῆγα νὰ βγάλω τὸ ὑπηρεσιακό μου πιστόλι καὶ νὰ τὸν πυροβολήσω, ἀλλὰ μπῆκαν μπροστὰ ὁ Λοχαγὸς Σταμπουλῆς καὶ κάποιοι διαβιβαστὲς καὶ ἀγγελιοφόροι ποὺ εὑρίσκοντο στὸν Σταθμὸ Διοικήσεως καὶ μὲ ἀπέτρεψαν.
Δὲν μποροῦσα νὰ χωνέψω ὅτι οἱ ἁπλοὶ φαντάροι ἀπὸ τὴν μητροπολιτικὴ Ἑλλάδα, τὴν Χαλκιδική, τὸν Πύργο, τὸ Ἄργος Ὀρεστικό, τὴν Ἀλεξανδρούπολη, τὴν Κρήτη, ποὺ οἱ γονεῖς των τοὺς ἐνεπιστεύθησαν στὴν Πατρίδα, ἔδισαν ἐκείνη τὴν στιγμή, χωρὶς δευτέρα σκέψη, τὴν ζωή τους ἐδῶ στὴν Κύπρο, στὴν ἐσχατιὰ τοῦ Ἑλληνισμοῦ, γιὰ νὰ κρατήσουν ἀμόλυντο ἀπὸ τοὺς Τούρκους τὸ Στρατόπεδό τους, ποὺ ἔκλεινε τὸν δρόμο στοὺς Τούρκους γιὰ τὴν Λευκωσία, τὴν ἴδια στιγμὴ Ἀξιωματικὸς καῤῥιέρας, ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι τὸ παράδειγμα ἀνδρείας, ἡρωϊσμοῦ καὶ θυσίας, ἠρνεῖτο νὰ ἐκτελέσῃ διαταγὴ τοῦ Διοικητοῦ του, στὴν πρώτη γραμμή…
Γιατί «εἶχε γυναῖκα καὶ παιδιά»…
Λὲς καὶ οἱ ὑπόλοιποι Ἀξιωματικοί, Ὑπαξιωματικοὶ καὶ Ὁπλῖτες, ποὺ ἦσαν στὰ ὀρύγματά τους ἕτοιμοι νὰ πεθάνουν γιὰ τὴν Πατρίδα, δὲν εἶχαν οἰκογένειες…»

Ἀπὸ τὸ βιβλίο μὲ τὴν μαρτυρία τοῦ τελευταίου Στρατοπεδάρχου τῆς ΕΛΔΥΚ, Ταξιάρχου ἐ.ἀ. Παναγιώτη Σταυρουλοπούλου, μὲ τίτλο: «ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΕΛΔΥΚ 14-16/8/74», Ἐκδόσεις «ΠΕΛΑΣΓΟΣ».

Πρὸς προβληματισμὸ ὅλων….

Δημητριάδης Κωνσταντῖνος