Διαβάζοντας, μὲ προσοχή, τὰ σχόλια τοῦ φίλου Ἀριστοτέλους Καλέντζου, σχετικῶς μὲ τοὺς ἀστέγους …ῤαγιάδες τοῦ κόσμου μας, ἀλλὰ καὶ παρατηρῶντας προσεκτικῶς καὶ μὲ πόνο τὶς φωτογραφίες του, ἐπανέρχομαι πάλι σήμερα, ἐν μέσῳ «ἑορταστικοῦ δεκαπενθημέρου», νὰ καταθέσω κάποιες σκέψεις μου καὶ κάποιους προβληματισμούς μου.

Στὶς πρῶτες φωτογραφίες, μὲ τοὺς διαφόρους ἀστέγους, ὁ Ἀριστοτέλης ἁπλῶς θίγει τὴν συμβιβαστικότητα τοῦ κόσμου μας, τῶν συμπολιτῶν μας καί, φυσικά, τὴν ἐν συνόλῳ κατάντια μας.

Δημοκρατικὴ – Ἀντιφασιστικὴ Ἀθήνα τῶν …ἀστέγων ῥαγιάδων!!!

Οἱ, γιὰ ὅλους μας, παραπάνω ἀποτροπιαστικὲς (μά, κυρίως, ντροπιαστικές!!!) εἰκόνες εἶναι πολὺ χρήσιμες ἀποτυπώσεις τοῦ καθεστῶτος τῶν (φερομένων ὡς) κρατούντων, διότι ὅταν κάποιος βλέπῃ σκηνὲς σὰν τὶς παραπάνω, αὐτὲς οἱ εἰκόνες δροῦν μέσα του ἀπολύτως κατασταλτικῶς μὲ ἀποτέλεσμα μετά, ἀκόμη κι ἐὰν ἔχῃ ἀντιῤῥήσεις, σπεύδει νὰ …διακανονίσῃ τὶς «ὑποχρεώσεις του», πρὸ κειμένου νὰ μὴν ἔχῃ τὴν τύχη τῶν παραπάνω.
Ὅπως αὐτοί, καλὴν ὥραν…

Εἰδικῶς γιὰ αὐτὴν τὴν εἰκόνα ὁ Ἀριστοτέλης σχολιάζει ὡς ἐξῆς:

Ῥαγιάδες

Ἐφορία Ἄγ. Παρασκευῆς: Ἐνῶ ἡ ἑτοιμόῤῥοπος ἡλικιωμένη ἀποχωρεῖ ἐξουθενωμένη, ὁ νεώτερος ῥαγιάς, γονατισμένος ἐμπρὸς στὸν γκισὲ τοῦ ἐφοριακοῦ καὶ μὲ τὸν πισινό του ἔκθετο ἱκετεύει διακανονισμό…

Μιλᾶμε γιὰ λαό;
Μιλᾶμε γιὰ Ἔθνος;

Ἀσφαλῶς, ἀλλὰ λαὸ καὶ Ἔθνος ῥαγιάδων!!!
Αὐτὴ εἶναι ἡ δημοκρατία!

Πράγματι, σὲ γενικὲς γραμμές, ἀκριβῶς ὄπως τὰ περιγράφει ὁ Ἀριστοτέλης εἶναι.
Καὶ διὰ τοῦ λόγου τὸ ἀληθὲς ἂς θυμηθοῦμε πὼς ἐνᾦ  θεωροῦντο ὡς λογικότατες καὶ κοινῶς ἀποδεκτὲς κινήσεις/ἀντιδράσεις, ἀπὸ τὴν πλειοψηφία τῶν πασχόντων (ὅλων μας!!!), οἱ πλεῖστοι ἔσπευσαν νὰ …κουρνιάσουν καὶ νὰ μὴ συμμετάσχουν σὲ αὐτές. Ἔτσι λοιπόν, ἂν καὶ μεγάλο τμῆμα τῶν ψηφοφόρων* ἠρνεῖτο τὴν νομιμότητα τῆς αὐξήσεως καὶ τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν διοδίων, ἢ τὴν ἐγκυρότητα τοῦ ΕΝΦΙΑ ἢ τὴν συνταγματικότητα τῆς ὑπέρ-φορολογήσεως, ἔν τούτοις ἄπαντες ἔσπευδαν νὰ πληρώσουν μὲ ἀποτέλεσμα, ὅλα αὐτά, διὰ της πλαγίας ὁδοῦ, νὰ καταλήξουν «νομιμοποιημένα» ἐγκλήματα ἐκ τῆς πλειοψηφίας εἰς …βάρος της.
Πῶς ἀλλοιῶς λοιπόν θά χαρακτηρίζαμε κάποιον πού ἐνᾦ γνωρίζει πώς πριονίζει τό κλαδί πού ἐπάνω του κάθεται, ἐξακολουθεῖ νά τό πριονίζῃ, ἐκτός ἀπό …αὐτοκτονικό; Καί ποιά μεγαλυτέρα ἀπόδειξις ῥαγιαδισμοῦ θά μπορούσαμε νά ἐντοπίσουμε; 

Ἂς περάσουμε ὅμως καὶ στὸ δημοκρατεῦον κοινὸ τῶν διαφόρων κομματοσκύλων τοῦ κόσμου μας, ἀνεξαρτήτως ἐκδοχῆς, χρώματος ἢ «ἰδεολογίας». Ἂν καὶ οὐδὲν κόμμα, στὶς δημόσιες ἐξαγγελίες του τοὐλάχιστον, διετύπωσε σαφεῖς ἀνθελληνικὲς θέσεις ἢ σαφεῖς ἐπιθετικὲς τακτικὲς κατὰ τῶν αὐτοχθόνων ἢ ἀκόμη καὶ «ῥατσιστικὲς» προθέσεις κατὰ κάθε ἑνὸς ποὺ ἀγωνίζεται νὰ σταθῇ μόνος του ὄρθιος, ἐν τούτοις ὅλοι αὐτοὶ οἱ δημοκρατεύοντες ψηφοφόροι, ποὺ πολλάκις καὶ ἐπανειλημμένως ἔχουν προδοθῆ, οὐδέποτε ἄλλαξαν τακτικὲς ἢ περιῴρισαν τὴν ἐμπιστοσύνη τους στὸν κομματικὸ μηχανισμό, ποὺ δρᾷ ὡς δήμιός τους. Ἀποτέλεσμα τούτου βέβαια εἶναι πὼς ἀφ’ ἑνὸς τὰ κομματόσκυλα ἐπεκτείνουν τὶς ἀσυδοσίες τους, ἀφ΄ ἑτέρου δὲ τὸ ἴδιο τὸ δημοκρατεῦον κοινὸ ὑποχωρεῖ διαρκῶς ὄλο καὶ περισσότερο, μὲ ἀποτέλεσμα πλέον μόνον τύποις νὰ ἀναφέρεται ὡς «δημοκρατεῦον κοινόν», ἐφ΄ ὅσον ἐμπράκτως ἀντιμετωπίζεται ὡς ὁ ἀπόλυτος  ῤαγιᾶς τοῦ πλανήτου. Καί, φυσικά, παρὰ τὶς ὁποίες ἐλπιδοφορίες τῶν μὲν ἢ τῶν δὲ(ν) οὐδὲ μία ἐλπὶς ὑπάρχει νὰ περιορισθῇ αὐτὸς ὁ ῤαγιαδισμός.

Τὸ σημαντικότερον ὅμως ἀποδεικτικὸ στοιχείον, αὐτοῦ τοῦ ῥαγιαδισμοῦ, δὲν προέρχεται ἀπὸ τὴν κοινωνική μας ἢ πολιτειακή μας συμπεριφορά, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἰδιωτική μας. Ἐκεῖ δῆλα δὴ ποὺ καθημερινῶς θὰ θέλαμε νὰ κάνουμε διάφορα πράγματα, ἀλλὰ οὐδέποτε ἀποφασίζουμε νὰ τὰ κάνουμε. Κι ἔτσι, γιὰ παράδειγμα, ἂν καὶ γνωρίζουμε πὼς ἡ σωματικὴ ἄσκησις μᾶς κάνει καλό, σπανιότατα ξεκολλᾶμε ἀπὸ τοὺς καναπέδες μας γιὰ νὰ ἀσκηθοῦμε. Ἤ ἂν καὶ γνωρίζουμε πὼς αὐτὲς ἢ ἐκεῖνες οἱ τροφὲς μᾶς σκοτώνουν, ἐμεῖς ἐξακολουθοῦμε νὰ τὶς καταναλώνουμε, ἀνεξαρτήτως τῶν ἐνοχῶν μας.
Ἀκόμη καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποίον ἀντιμετωπίζουμε τὴν ζωή μας ἀποδεικνύει μίαν παντελῆ ἀνευθυνότητα καὶ φυγοπονία, ἐφ΄ ὅσον ναὶ μὲν θὰ θέλαμε νὰ κάνουμε αὐτὸ ἢ ἐκεῖνο, ἀλλὰ ἂς τὸ ἀφήσουμε καλλίτερα γιὰ αὔριο.

Αὐτὸ λοιπὸν ποὺ ἀντιλαμβάνομαι σήμερα εἶναι πὼς οἱ ἐκόνες, μὰ καὶ ἡ σχετικὲς περιγραφές, τοῦ Ἀριστοτέλους ἀποτυπώνουν τὸ ἀποτέλεσμα κι ὄχι τὸ αἴτιον τῆς σημερινῆς κατάντιας. Ναί, σαφῶς καὶ ἀποτυπώνετια σὲ αὐτὲς ἡ διαρκής, δική μας, ὑποχώρησις, ἡ αὐτο-συμπίεσις καὶ σταδιακῶς ἡ πλήρης παραίτησις ἀπὸ στοιχειώδεις βαθμοὺς Ἐλευθερίας. Ὅμως ἐπαναλαμβάνω ὅτι σὲ αὐτὲς τὶς εἰκόνες ἀποτυπώνεται μόνον τὸ ἀποτέλεσμα.

Αὐτὸ ὄμως ποὺ δὲν συνειδητοποιοῦμε εἶναι τὸ τί τὶς ἔχει προκαλέση. Κι αὐτὸ τὸ «τί» προέρχεται ἀπὸ ἄλλα, παλαιότερα καί, ἐκ πρώτης ὄψεως, ἄσχετα μεταξύ τους γεγονότα, ποὺ προσθετικῶς ἔχουν ἐπιδράση ἐπάνω μας, μὲ ἀποτέλεσμα σήμερα νὰ ἀδυνατοῦμε ὄχι μόνον νὰ τὰ ξεκαθαρίσουμε, ἀλλὰ κυρίως νὰ συνειδητοποιήσουμε πὼς ὐπάρχουν καὶ μᾶς χειραγωγοῦν.
Πάντως σίγουρα ἕνα μέρος ἀπὸ τὰ αἴτια πρέπει νὰ ἀναζητηθοῦν στὴν νωχελικότητα, στὸν ὠχαδελφισμὸ καὶ στὸν ὅλο καὶ μεγαλύτερο αὐτό-περιορισμό, ἐφ’ ὅσον συζητᾶμε γιὰ τὰ τελευταία χρόνια. Ἐὰν ἐπιχειρήσουμε δὲ νὰ ἐμβαθύνουμε, λίγο περισσότερο, τότε θὰ φθάσουμε σὲ ἄλλες ἐποχές, γιὰ ἀρχή, ὅπου ἕνα μὴ προσκύνημα ἐσήμαινε -τοὐλάχιστον- ἀποκεφαλισμό. 

Κλείνοντας καί, ἀκριβῶς λόγῳ τῶν ἠμερῶν, θὰ ἢθελα νὰ θυμηθοῦμε μίαν ἄλλην περίοδο τῆς ἱστορίας μας, μεταπολεμική, ὅπου ἡ ἐξαθλίωσις κυριαρχοῦσε, ἀλλὰ σίγουρα καὶ ἡ ἀνθρωπιὰ ἀκόμη ὑφίστατο.
Στὴν ταινία «μαγικὴ πόλις» (μετὰ τὸ 60ο λεπτὸ) διακρίνουμε μίαν ἀπόλυτο ὁμόνοια καὶ ἀλληλοκατανόησιν κάποιων.

Δὲν θὰ ἐξετάσω ἐὰν τὸ γεγονὸς εἶναι ἀληθές, ἀλλὰ θὰ τονίσω πὼς τέτοια, ἀνάλογα, ἐκεῖνες τὶς ἐποχές, πράγματι ἦσαν συχνὰ φαινόμενα. (Τὸ συμπέρασμα αὐτὸ ἀπὸ προσωπικὲς μαρτυρίες συγγενῶν καὶ φίλων.)
Σήμερα οἱ πόλεις μας ἔχουν κατακλυσθῆ ἀπὸ ἀστέγους, οἱ τοκογλῦφοι ἀπροκαλύπτως προελαύνουν καὶ ἁρπάζουν τὶς κατοικίες τους, ποὺ τὶς προσφέρουν (ἔναντι ἀκριβῶν ἀνταλλαγμάτων) στὶς Μ.Κ.Ο. τοῦ Ο.Η.Ε. καί, φυσικά, ἐκείνη ἡ ἀναγκαία συνθήκη ποὺ μᾶς ἐπέτρεψε μεταπολεμικῶς νὰ σταθοῦμε, ὅπως – ὅπως, στὰ πόδια μας, ἐξέλειψε. Ὄμως αὐτὸ δὲν μᾶς κάνει ἐντύπωσιν. Σπεύδουμε, εἰδικῶς αὐτὲς τὶς ἠμέρες, σὲ ἐκκλησίες, κοινωνοῦμε, τρέχουμε σὲ φιλανθρωπικὲς ὀργανώσεις ἢ προσφέρουμε (ἀπὸ τὸ ὑστέρημά μας) λίγα χρήματα γενικῶς, ἀλλὰ ὅταν συναντοῦμε ἀστέγους στὸν δρόμο ἀποστρέφουμε τὸ βλέμμα μας. 

Καί τί πρέπει νά κάνουμε λοιπόν; Νά πάρουμε ἀπό ἔναν ἄστεγο στό σπίτι μας γιά νά μειώσουμε τούς πόνους του; Ἤ κάτι ἄλλο; Μήπως νά στερήσουμε ἀπό τά παιδιά μας τήν τροφή γιά νά τούς ταΐσουμε; Καί πόσους θά ταΐσουμε;
Ἤ μήπως ἐάν καταφέρουμε νά σώσουμε ἔναν (ἤ, ὄσους) θά παύσουν νά ἐμφανίζονται νέοι;

Ὄχι, αὐτὰ εἶναι …ἀσπιρινοῦλες ἐμπρὸς στὸ γενικὸ κακὸ ποὺ μᾶς συμβαίνει. Χρειάζονται καὶ οἱ …ἀσπιρινοῦλες, ἀλλὰ τὸ σημαντικότερον εἶναι νὰ δοῦμε πίσω ἀπὸ τὰ γεγονότα, νὰ ἀντιληφθοῦμε τὰ (τοὐλάχιστον ἐμφανῆ κι ὄχι ἀπαραιτήτως ὁλοκληρωμένα) αἴτια τῶν δεινῶν μας καὶ νὰ ἀποφασίσουμε, ἀκόμη καὶ τώρα, νὰ παύσουμε νὰ τὰ ἀποδεχόμεθα ὡς δεδομένα καὶ νὰ τὰ ὑπομένουμε. Δὲν θὰ μᾶς λυπηθοῦν αὐτὰ τὰ σαπρόφυτα. Ἄλλως τὲ ὁ ῥαγιαδισμὸς δὲν ἐξαλείφεται μὲ …«σωτῆρες» παρὰ μόνον μὲ ἀτομικὸ ἀπό-ῥαγιαδισμό.

Ἰδοῦ ἡ Ῥόδος λοιπόν… 

Φιλονόη

* Αὐτή, ἡ ντροπή μας, ποὺ λέγεται ψῆφος καὶ γιὰ τὴν ὁποίαν ἀρνούμεθα νὰ συνειδητοποιήσουμε πὼς ἐὰν ὑπῆρχε ἐλπὶς νὰ ἀλλάξῃ κάτι μεέσῶ αὐτῆς, θὰ εἶχε πρὸ πολλοῦ καταργηθῆ, εἶναι ἀκόμη ἕνα μας δεινό. Ἴσως τὸ μεγαλύτερον. Ἐὰν συνυπολογίσουμε πὼς οἱ πλεῖστες τῶν (ἂς ποῦμε) ἐπιλογῶν μας εἶναι δημοκρατεύουσες, τότε ἐμεῖς, ὠς ψηφοφόροι δημοκρατεύοντες, τὸ μόνον ποὺ ἀναπαράγουμε -καὶ διὰ τῆς ψήφου μας ἐπισφραγίζουμε- εἶναι ὁ αὐτόβουλος ῥαγιαδισμός μας.