Ποιός εἶναι ὁ Ἐγκέλαδος;

Ἡ λέξις Ἐγκέλαδος, γιὰ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες σημαίνει πολλά. Ποιός ἦταν ὁ Ἐγκέλαδος; Μεταφέρω ἀπὸ τὴν Βικιπαίδεια:

Ο Εγκέλαδος στην Ελληνική Μυθολογία φέρεται ως αρχηγός των Γιγάντων, γιος του Ταρτάρου και της Γης που έπαιξε όμως πρωτεύοντα ρόλο στη Γιγαντομαχία στην οποία και φονεύθηκε.

Για τον Εγκέλαδο και τον θάνατό του σώθηκαν πολλές παραδόσεις. Κατά μια εξ αυτών κατακεραυνώθηκε από τον Δία εναντίον του οποίου κινήθηκε, κατ΄ άλλη φονεύθηκε από τον ακόλουθο του Διονύσου τον Σειλινό, κατά τρίτη που είναι και η επικρατέστερη φονεύθηκε από την Αθηνά η οποία αφού τον έτρεψε σε φυγή έρριψε εναντίον του τη Σικελία ή το όρος Αίτνα με το οποίο και τον καταπλάκωσε. Ο Εγκέλαδος κινούμενος και στενάζοντας ενίοτε μέσα στο τάφο του προκαλεί εκρήξεις ηφαιστείων και σεισμούς.

Ο Παυσανίας αναφέρει και άλλη εκδοχή κατά την οποία η Αθηνά φόνευσε τον Εγκέλαδο ρίχνοντας επάνω του το τέθριππο άρμα της. Η εκδοχή αυτή υπήρξε από τα πιο προσφιλή θέματα πολλών καλλιτεχνών της αρχαιότητας, απαθανατίζοντας αυτή σε πλείστες μετώπες αρχαίων ναών όπως στον Παρθενώνα και στο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Τέτοιες παραστάσεις του αγώνα μεταξύ της Αθηνάς και του Εγκέλαδου βρίσκονται σε πολλά αγγεία καθώς επίσης κοσμούταν και ο πέπλος της Αθηνάς στα Παναθήναια.

Εξ όλων των παραπάνω συνάγεται σαφώς το συμπέρασμα ότι ο Εγκέλαδος ήταν κατά τους αρχαίους Έλληνες η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα, αλλά και αρχική αντίληψη της έννοιας του Σεισμού και ιδιαίτερα εκείνου του Ηφαιστειακού εκ του οποίου τόσο έντονα είχε δεινοπαθήσει ο ελλαδικός χώρος. Συνέπεια αυτής της αντίληψης είναι ότι τέκνα του Εγκέλαδου ήταν οι Γοργόνες, ηΣφίγξ, η Λερναία Ύδρα, ο Γηρυόνης, ο Κέρβερος και άλλα μυθικά «τέρατα» (γεωλογικά φαινόμενα) που απέκτησε από την ΄Έχιδνα και είχαν ταλαιπωρήσει τους πρωτοέλληνες.

    • Ετυμολογικά ο Εγκέλαδος μάλλον αποτελεί σύντμηση (έγκειμαι + λας), που σημαίνει ο εγκατεστημένος στα πετρώματα, στο στερεό φλοιό της Γης.
    • Λαογραφία: Ακόμη και σήμερα στη νέα ελληνική γλώσσα, η λέξη Εγκέλαδος χρησιμοποιείται ποιητικά για να περιγράψει το σεισμό.

(“Το χτύπημα του Εγκέλαδου”, “ο Εγκέλαδος ξαναχτύπησε με ένταση…”)κλπ.

Εἶναι λοιπὸν κάποιος ποὺ ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ δημιουργῇ σεισμούς καὶ γεωλογικὲς ἀνακατατάξεις. Ἐπεὶ δὴ ὅμως, σὲ ὅλο τὸ ἡλιακό μας σύστημα τίποτα δὲν εἶναι τυχαῖον, ἄρχισα νὰ σκέπτομαι τὴν πιθανότητα σχέσεως τοῦ δορυφόρου τοῦ Κρόνου μὲ τοὺς δικούς μας σεισμούς. Ἴσως νὰ εἶμαι μακρὰν τοποθετημένη… Ἴσως ὅμως κι ὄχι…

Πάντως οἱ νέες ἀνακαλύψεις ποὺ ἀφοροῦν στὸν δορυφόρου τοῦ Κρόνου εἶναι ἄκρως ἐνδιαφέρουσες. Μεταφέρω ἀπὸ Λόγιο Ἑρμῆ:

Έναν υπόγειο ωκεανό φαίνεται ότι κρύβει ο Εγκέλαδος, φεγγάρι του Κρόνου

Μία νέα μελέτη των στοιχείων που έχουν συλλεχθεί από τον μικρό παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου, τον Εγκέλαδο, επιβεβαιώνουν προηγούμενες οι οποίες είχαν δείξει ότι είναι πολύ πιθανό κάτω από το παχύ στρώμα πάγων να βρίσκεται ένας ωκεανός.
Μάλιστα η νέα έρευνα κάνει ένα βήμα περισσότερο κάνοντας λόγο για αλμυρό ωκεανό. Αν αυτό ισχύει οι πιθανότητες ύπαρξης κάποιων μορφών ζωής εκεί πολλαπλασιάζονται αφού, όπως έχει αποδειχθεί στη Γη, η αλατότητα (σε φυσιολογικά επίπεδα) βοηθά στην ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής.
Ο υπόγειος ωκεανός
Ο Εγκέλαδος είναι ένα παγωμένο φεγγάρι με διάμετρο μόλις 500 χιλιόμετρα το οποίο είναι καλυμμένο από νιφάδες πάγου που ανακλούν το 90% του ηλιακού φωτός. Για αυτό και οι επιστήμονες το καταγράφουν ως το πιο ανακλαστικό σώμα του ηλιακού μας συστήματος. Μέχρι σήμερα οι ειδικοί είχαν επικεντρώσει την προσοχή τους στην Ευρώπη, τον δορυφόρο του Δία, που εικάζεται ότι διαθέτει ένα ωκεανό κάτω από την παγωμένη επιφάνεια της.
Ωστόσο η εξερεύνηση του Εγκέλαδου από το διαστημικό σκάφος Cassini που εξερευνά τον Κρόνο και τα φεγγάρια του παρείχε στους ερευνητές στοιχεία ικανά ώστε να πιστεύουν ότι και σε αυτόν τον δορυφόρο υπάρχει νερό σε υγρή μορφή κάτω από την παγωμένη επιφάνεια. Πολλοί μάλιστα θεωρούν πλέον ότι ο Εγκέλαδος είναι πιο πιθανό να διαθέτει υπόγειο ωκεανό από ό,τι η Ευρώπη.
Για τον λόγο αυτό έχει ξεκινήσει συζήτηση ώστε να διεξαχθεί εκεί -και όχι στην Ευρώπη όπως προγραμματιζόταν μέχρι τώρα- μια αποστολή εντοπισμού και εξερεύνησης του ωκεανού.
Οι αλμυροί πίδακες
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στη Γερμανία επικέντρωσαν την προσοχή τους στα υλικά που εκτοξεύουν οι πίδακες που υπάρχουν στον Εγκέλαδο. Από τους πίδακες εκτοξεύονται περίπου 200 κιλά υδρατμών μαζί με κόκκους πάγου και άλλα υλικά. Διαπίστωσαν ότι σχεδόν όλα τα σωματίδια των πιδάκων είναι πλούσια σε αλάτι και πιθανώς προέρχονται από αλμυρό νερό που βρίσκεται σε βάθος 80 χιλιομέτρων κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του δορυφόρου.
Οι ερευνητές πιθανολογούν ότι το αλάτι προέρχεται από πετρώματα που διαλύονται μέσα στο νερό. Τα μέχρι τώρα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από τις παρατηρήσεις στον Εγκέλαδο υποδεικνύουν επίσης ότι ο δορυφόρος είναι γεωλογικά ενεργός και εκτός των άλλων διαθέτει θερμική ενέργεια.
Ο συνδυασμός θερμικής ενέργειας και νερού σε υγρή μορφή είναι έτσι και αλλιώς από μόνος του ικανός για να οδηγήσει στην ανάπτυξη ζωής. Αν προσθέσουμε σε αυτόν και επιπλέον συστατικά όπως το αλάτι οι πιθανότητες αυξάνονται ακόμη περισσότερο.
H έρευνα δημοσιεύεται στο κορυφαίο βρετανικό περιοδικό Nature.

Ἐνδιαφέρουσες ἀνακαλύψεις καὶ φυσικὰ ἄσχετες μὲ τοὺς συλλογισμούς μου καὶ τὰ ἐρωτήματα ποὺ ἔθεσα.

Θὰ ὑπενθυμίσω μόνον πὼς πρὸ ἐτῶν, σὲ πρωτοσέλιδο τοῦ περιοδικοῦ τῆς ΝΑΣΑ, διαβάσαμε ὡς τίτλο: «Ὁ Δίας σώζει»,  τὸ ὁποῖον ἐσήμαινε πὼς ὁ Δίας (ὡς πλανήτης) δημιουργῇ ἕνα μαγνητικὸ πεδίο τέτοιο, ποὺ ἕλκει κάθε οὐράνιο σῶμα, ὅταν αὐτὸ κατευθύνεται πρὸς τὴν Γῆ. Αὐτὸ σημαίνει πὼς ἀποτρέπῃ τὴν πτώσι κομητῶν ἢ ἄλλων περιπλανωμένων οὐρανίων σωμάτων στὸν πλανήτη μας, καθιστῶντας τὴν μικρή μας γήινη ζωή ἀσφαλή. 

Ἐὰν λοιπὸν συνεκτιμήσω τὸν ἀνάλογο ῥόλο τῆς Σελήνης, τὸν περίεργο ῥόλο τοῦ Ἑρμοῦ αὐτομάτως ἀναρωτιέμαι γιὰ τὸ ἐὰν παίζῃ κάποιον σχετικὸ ῥόλο κι ὁ Ἐγκέλαδος… Βέβαια ὡς δορυφόρος τοῦ Κρόνου ….μᾶς πέφτει κάπως μακράν… Ἀλλὰ, εἴπαμε… Τίποτα δὲν εἶναι τυχαῖον… Γιατί λοιπὸν νὰ εἶναι αὐτός;

Φιλονόη.

φωτογραφία ἀπό ἐδῶ

 
Ἀποποίηση εὐθύνης

Οἱ συντάκτες τῶν ἄρθρων ἀποδέχονται ὅτι φέρουν τὴν ἀποκλειστικὴ εὐθύνη γιὰ τὴ νομιμότητα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὀρθότητά του περιεχομένου τῶν ἄρθρων τους, ἀπαλλάσσοντας τὸ filonoi.gr ἀπὸ ὁποιανδήποτε σχετικὴ εὐθύνη.

Leave a Reply