Η ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ βραβείων ἀποτελοῦσε πάντα μιὰ ἐμμονὴ τῶν Ἑλλήνων «συγγραφέων». Χαραχτηριστικὸ παράδειγμα αὐτὸ τοῦ Ἄγγελου Σικελιανοῦ καὶ τοῦ Νίκου Καζαντζάκη ποὺ επανειλλημένως ἐπιδιώξαν μιὰ ὑποψηφιότητα γιὰ τὸ βραβεῖο Nobel χωρὶς ὅμως ποτὲ αὐτὴ νὰ ὑποβληθῇ ἀπὸ τὶς τότε ἑλληνικὲς κυβερνήσεις.

Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνο ὁ Σικελιανὸς κι ὁ Καζαντζάκης. Οἱ περσότεροι ἀπ’ τοὺς «φτασμένους» λογοτέχνες μας (ἀνεξάρτητα ἀπ’ τὴν ἀξία τοῦ ἔργου τους καὶ τὴ δυσφορία ἢ τὴν ἀηδία ποὺ προξενοῦν σ’ ὅσους εἶναι σὲ θέση νὰ κρίνουν λογοτεχνία) ὀνειρεύονται ἕνα διεθνὲς βραβεῖο· ποὺ θὰ πῇ: τὴν παγκόσμια καθιέρωσή τους καὶ τὴν ἀπορρεόυσα κατάκτηση τῆς «ἀθανασίας» καὶ μιᾶς περίοπτης θέσης στὴν «Ἱστορία».

Εἶναι γνωστὴ ἡ τάση ποὺ ἐπικρατεῖ ἀπὸ χρόνια στὰ ἐδῶ λογοτεχνικὰ πράγματα: Πασχίζουμε πρώτα νὰ καθιερωθοῦμε στὸ ἐξωτερικὸ μέσα ἀπ’ τὶς ὅσο τὸ δυνατὸν περσότερες μεταφράσεις τοῦ ἔργου μας καὶ τὴν ἀπόκτηση ἔγκυρων, τάχα, βραβείων (ἀμφότερα πετυχαίνονται μὲ κωλοτοῦμπες ὅπως σύναψη δημοσίων σχέσεων μὲ λογοτεχνικοὺς κύκλους τοῦ ἐξωτερικοῦ ἢ δουλικὴ μίμηση ξένων ῥευμάτων) κι ἔπειτα ἐρχόμαστε στὴν Ἑλλάδα δαφνοστεφεῖς γιὰ νὰ κουνήσουμε τὴν οὐρίτσα μας καὶ νὰ γίνουμε ἀποδεκτοί, «δικαίως» πλέον.

Ἡ στάση τῶν «ἀναγνωρισμένων» λογοτεχνῶν μας ἀπέναντι στοὺς διάφορους θεσμοὺς τῶν διεθνῶν βραβείων μοῦ θυμίζει περσότερο τὴν περίπτωση τοῦ Sartre ποὺ θορυβῶντας διὰ τῆς ἀπόρριψης τοῦ βραβείου Nobel (τὸ χρηματικὸ ποσὸ ποὺ συνοδεύει, ὅμως, τὸ βραβεῖο τὸ πῆρε!) δημιούργησε εὐνοϊκὸ κλῖμα γύρω ἀπ’ τ’ ὄνομά του, παρὰ τὴν περίπτωση τοῦ Beckett ἢ τοῦ Pasternak ποὺ στ’ ἄκουσμα τῆς εἴδησης γιὰ τὴν ἀπονομὴ τοῦ Nobel ὁ μὲν πρῶτος ἔγινε «ἄφαντος» καὶ δὲν ἀπασχόλησε τὰ φῶτα τῆς δημοσιότητας, ἐνῷ στὸν δεύτερο τοῦ ἀπαγορεύτηκε νὰ πάῃ νὰ τὸ πάρῃ καὶ παρέμεινε σιωπηλὸς στη γωνίτσα του.

Ὁ δημιουργὸς ποὺ ἔχει κάποιο βάρος ὡς ὕπαρξη δὲν ἐνδιαφέρεται γιὰ «βραβεῖα» καὶ γιὰ τὴν «ἀθανασία» (ποιά ἀθανασία ἄλλωστε;). Περσότερο τὸν νοιάζει ἡ διατήρηση τῆς ἀκεραιότητάς του καὶ τῆς συμπάγειάς του ποὺ ἐκδηλώνεται μέσ’ ἀπ’ τὴν συνέπεια σὲ κάθε στιγμὴ τῆς ζωής του. Αὐτὸ εἶναι τὸ μέτρο κι ὁ κανόνας γιὰ κάθε πράγματι σ ο β α ρ ὸ δημιουργό. . . .

Ἐρινύες Τίσις

φωτογραφία