Κορωναίος Ν. Πάνος (1809-1899)

Ἀφιέρωμα σήμερα… Πᾶνος Κορωναῖος. Στρατιωτικός, μὲ μεγάλη δράσιν.
Πρόσωπο …«μυστήριο», μὲ πολλὲς «ἄστοχες» δράσεις κι ἐπιλογές, κατὰ τὴν κρίσιν μου, ἀλλὰ καὶ μὲ πολλὲς ἐνδιαφέρουσες ἄλλες, κατὰ περρίπτωσιν.  Πάντως καὶ μόνον ἡ ἐνεργὸς συμμετοχή του στὴν ἐκθρόνησιν τοῦ Ὄθωνος, σὲ μίαν ἐποχὴ μάλιστα ποὺ ὁ Ὄθων ἦταν περισσότερο …«Ἕλλην» ἀπὸ ὅλους τοὺς ἄλλους Ἕλληνες, συνιστᾶ μεγάλο «ἀγκάθι» στὸν βίο του.
Κατὰ τὰ ἄλλα συνηργάσθη ἄψογα καὶ μὲ Ἄγγλους καὶ μὲ Γάλλους καὶ μὲ Ῥωσσους. Πολυτάραχος ὁ βίος του. Πολυτάραχος καὶ ἐντυπωσιακός.
Συνέχεια

«Κωνσταντῆ θὰ πεθάνης!»

Τὸ παρακάτω κείμενον ἐδημοσιεύθη στὶς 6 Ἰουνίου 2014. Ἦταν ἕνα ἀπὸ τὰ πλέον σημαντικὰ γιὰ ἐμέναν, πρὸ κειμένου νὰ συνειδητοποιήσω τὸ πόσο σπουδαῖος ἦταν ὁ ρόλος τῶν διαφόρων «Κωνσταντήδων» κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Ἐπαναστάσεως. Τὸ κείμνον, ἂν καὶ «πατοῦσε» σὲ ἱστορικὸ γεγονός, δὲν ἦταν ἱστορικό. Ἦταν ἀφορμὴ γιὰ νὰ «δῶ» μέσα μου τὸ ἐὰν ἐγὼ (καὶ μόνον ἐγὼ) δύναμαι νὰ λειτουργήσω σὰν τοὺς τόσους καὶ τόσους Κωνσταντῆδες τῆς ἱστορίας μας. Ἦταν μία «ἄσκησις» γιὰ τὸ πόσο πολὺ ἢ γιὰ τὸ πόσο λίγο ἐννοῶ τὰ ὅσα πιστεύω.
Τὸ κείμενον εἶχε ἐνημερωθεῖ ἀλλὰ ἀνέμενε στὰ πρόχειρα γιὰ νὰ συνδεθῇ μὲ τὰ ἱστορικὰ κείμενα, κάτι ποὺ θὰ καθυστερήσῃ ἀκόμη.
Οἱ σύνδεσμοι ἐντὸς τοῦ κειμένου δὲν «δουλεύουν», ἀλλὰ κάποιαν στιγμὴ στὸ μέλλον θὰ ἀποκατασταθοῦν.

Φιλονόη,
2 Σεπτεμβρίου 2023

Νύκτα σκοτεινὴ αὐτὴ τῆς 6ης Ἰουνίου τοῦ 1822
Λίγο πρὶν τὰ μεσάνυκτα… Νύκτα δίχως σελήνη… Καὶ τὸ μελτέμι ἔπαυσε…
Κάποιες σκιές, μὲ μίαν βάρκα κι ἕνα μπουρλότο, γλυστροῦν ἀθόρυβα σχεδὸν καὶ προσεγγίζουν, μετὰ πολλῶν κόπων καὶ βασάνων τὴν τουρκικὴ ναυαρχίδα, τὸ μεγάλο ντελίνι, ποὺ φιλοξενοῦσε περισσοτέρους ἀπὸ δύο χιλιάδες Τούρκους. Συνέχεια

Καὶ ὁ Κωνσταντῖνος Κανάρης θῦμα πολιτικῆς καὶ ἀστυνομικῆς μικρονοίας.

Μπορεί η κρατική (και πολιτική) μικρόνοια να σταθεί εμπόδιο, να τιμηθεί από ιδιώτες ένας διακεκριμένος πολίτης, ένας μοναδικός ήρωας, ένας ανιοδοτελής πολιτικός οικουμενικής αποδοχής;
Ένα τέτοιο άγνωστο περιστατικό του 1861- 62, με κεντρική προσωπικότητα τον Κωνσταντίνο Κανάρη, θα αφηγηθούμε σήμερα.
Περί τα μέσα του Δεκεμβρίου του 1861 κάποιοι διακεκριμένοι Αθηναίοι, συνέτρωγαν στο «Ξενοδοχείο του Στέμματος».

Συνέχεια

Προσκλητήριον Πολεμιστῶν!

Σήμερα, λόγῳ τῆς ἡμέρας… θὰ ἀσχοληθῶ ΜΟΝΟΝ μὲ τοὺς μεγάλους μας Πολεμιστές, ποὺ σὲ ἐκείνην τὴν μεγίστη πορεία, τὴν Ἑλληνικὴ ἐπανάστασιν, βγῆκαν ἐμπρός, μὴ φοβούμενοι καὶ μὴ ἀντέχοντας τὴν μαύρη ζωὴ τῆς σκλαβιᾶς… κι ἀντιμετώπισαν πολὺ πιὸ πεπαιδευμένους ἐχθροὺς καὶ σαφὼς πολὺ καλλίτερα ἐξοπλισμένους…
Ἄνθρωποι ἀγνοὶ οἱ περισσότεροι, τρυφεροί, συνεσταλμένοι ποὺ ὅμως ἡ Ἀνάγκη τοὺς μετεμόρφωσε σὲ σὲ στρατιωτικούς ἀρχικῶς ἀλλά, σταδιακῶς Γίγαντες καὶ Ὑπερανθρώπους καὶ Ἥρωες…

Συνέχεια

3η Σεπτεμβρίου 1843. Ἡ μετάβασις στήν συνταγματική μοναρχία

Η απολυταρχική διακυβέρνηση του Όθωνα, η πτώχευση του ελληνικού Δημοσίου το 1843 και η εκβιαστική τακτική των ξένων δανειστών, συνέτειναν στην επιδείνωση της κοινωνικής και πολιτικής κατάστασης  στη χώρα.

Η στρατιωτική εξέγερση υπό τον συνταγματάρχη Καλλέργη με την προτροπή του Μακρυγιάννη, την ενθάρρυνση των ξένων πρεσβειών και τη συμπόρευση των πολιτικών ηγετών, ανάγκασαν τον Όθωνα να δεχτεί τη συγκρότηση συντακτικής εθνοσυνέλευσης η οποία ψήφισε το Σύνταγμα του 1844.  Συνέχεια

Ἀνδροῦτσος ἤ Κολανδροῦτσος Γεώργιος. Ὁ Ναύαρχος τῶν Σπετσῶν.

Γεώργιος Ἀνδροῦτσος

Ανδρούτσος ή Κολανδρούτσος Γεώργιος (1782; -1849): ο ναύαρχος των Σπετσών Μία από τις σημαντικότερες μορφές του ναυτικού Αγώνα του 1821, ο Γεώργιος Ανδρούτσος, γνωστότερος σαν Κολανδρούτσος, γεννήθηκε στις Σπέτσες γύρω στα 1782. Ιδιοκτήτης του βρικιού «Παγκρατίων», που ναυπήγησε στις Σπέτσες το 1813, ασχολήθηκε δραστήρια με το ναυτεμπόριο της εποχής αποκτώντας παράλληλα την απαραίτητη για τον κατοπινό αγώνα εξαιρετική ναυτική εμπειρία.

Στις 3 Απριλίου 1821, αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης στις Σπέτσες, ο Κολανδρούτσος γίνεται μέλος της Επιτροπής η οποία διοίκησε στη διάρκεια του Αγώνα το νησί και διηύθυνε τις πολεμικές επιχειρήσεις του. Ο «Παγκρατίων» τον συνόδευσε σχεδόν σε όλες τις ναυτικές αποστολές του. Στις επιχειρήσεις του τρινήσιου ελληνικού στόλου στον Αργολικό, το Σεπτέμβριο του 1822, ηγήθηκε της ναυτικής μοίρας του νησιού του ως ναύαρχος, ενώ στα 1823 και 1824 εκλέχθηκε και επανεκλέχθηκε ναύαρχος των Σπετσών, διατηρώντας το αξίωμα αυτό μέχρι το τέλος του Αγώνα.

Παρά τους όχι και τόσο κολακευτικούς χαρακτηρισμούς των τοπικών ιστοριογράφων, του Αν. Ορλάνδου, ο οποίος περιγράφει τον Κολανδρούτσο ως «άνδρα γενναίον μεν, τίμιον και σοβαρόν, αλλ’ ουχί ι­κανότητος αναλόγου προς την ναυαρχικήν θέσιν…», και του Αν. Χατζη-Αναργύρου, ο οποίος τον χαρακτηρίζει Συνέχεια