Κυττῶντας γύρω μας, καθημερινῶς, διαπιστώνουμε πὼς τὰ ἐπίπεδα τῆς καταῤῥεύσεως, ἰδίως σὲ ἐπίπεδον ἀντοχῶν, ἔχουν πρὸ πολλοῦ παύση νὰ κρύβονται. Ὅσα κι ἐὰν χώσουμε «κάτω ἀπὸ τὸ χαλί», εἶναι πολλὰ περισσότερα αὐτὰ ποὺ πλέον μᾶς συμπαρασύρουν ὅλους στὸ νὰ μᾶς παγιδεύσῃ μία γενικοτέρα κατάθλιψις, ποὺ ἂν καὶ μέσα της ἐμπεριέχῃ ἄφθονο ὀργή, ἐν τούτοις κατάθλιψις εἶναι. Κατάθλιψις ποὺ ἐὰν δὲν ἀντιμετωπισθῇ, ξεκινῶντας ἀπὸ τὰ ἀτομικά μας βήματα, θὰ μᾶς ὁδηγήση ἐκ τῶν πραγμάτων σὲ αὐτοκτονικὲς συμπεριφορές. Καί, δυστυχῶς, παρὰ τὸν ἄγνωστο (ἐπισήμως) ἀριθμὸ τῶν αὐτοχείρων, οἱ αὐτοκτονίες τελικῶς συγκαταλέγονται καθημερινῶς στὰ ψιλὰ γράμματα τῶν εἰδήσεων.

Θεωρητικῶς τὰ ἀντικαταθλιπτικὰ φάρμακα συντηροῦν τοὺς πάσχοντες ἐκ τῆς καταθλίψεως σὲ ἕνα ἐπίπεδον τέτοιον ποὺ νὰ μὴν καταλήγουν στὴν αὐτοκτονία. Θεωρητικῶς πάντα. Εἴπαμε ὅμως πὼς οἱ ἀριθμοὶ ἄλλα μαρτυροῦν, ἀνεξαρτήτως τῶν διεγνωσμένων, ἤ μή, καταθλιπτικῶν γύρων μας.

Ἡ κατάθλιψις εἶναι μία κατάστασις στὴν ὁποίαν περιέρχεται τὸ ἄτομον, κατόπιν ἑνὸς γεγονότος (ἢ μίας σειρᾶς γεγονότων), ποὺ ἐπιφέρει ἀπώλειες. Οἱ ἀπώλειες, σὲ ἕνα ἢ πολλὰ ἐπίπεδα, μὲ τὴν σειρά τους ἐπιφέρουν ἔντονες αὐτό-ἀμφισβητήσεις καὶ ἀπογοητεύσεις. Τὸ ἄτομον χάνει σταδιακῶς τὸν ὁποῖον (ἢ τοὺς ὁποίους) βαθμὸ αὐτοεκτίμήσεώς του καὶ περιστρέφεται γύρω ἀπὸ ὅλες αὐτὲς τὶς ἀπώλειές του, μὴ δυνάμενο νὰ ἀπεγκλωβισθῇ ἀπὸ τὸ συναίσθημα. Ἡ ἐμμονικὴ αὐτὴ συνθήκη ὁδηγεῖ συχνὰ καὶ σὲ πράξεις αὐτοκτονικές, ποὺ εἶναι μὲν πέραν τῆς καταθλίψεως, ἀλλὰ ποὺ ὁπωσδήποτε πατοῦν σὲ αὐτήν.
Ὅσο δὲ εἶναι μεγαλύτερες οἱ βαθμίδες ἀπογοητεύσεως καὶ αὐτό-οἰκτηρμοῦ, τόσο δυσκολότερα ἐξέρχεται κάποιος, δίχως βοήθεια εἰδικῶν, ἀπὸ τὰ τέλματά του.

Αὐτὸ ὅμως ποὺ θὰ μπορούσαμε, ὡς ἄτομα, νὰ πράξουμε, εἶναι ἕνα πολὺ ἰσχυρὸ ἀντικαταθλιπτικὸ φάρμακο, ποὺ ἐλαχίστως ἀναφέρεται καὶ τὸ ὁποῖον τὸ διαθέτουμε ὅλοι μας. Πρόκειται γιὰ τὶς δράσεις, ποὺ μᾶς βοηθοῦν νὰ ἀπασχολούμεθα διαρκῶς μὲ αὐτὰ ποὺ μᾶς ἐνδιαφέρουν καί, σταδιακῶς, ἀπὸ ἐλάχιστα ἔως καθόλου, μὲ αὐτὰ ποὺ μᾶς τρομάζουν ἢ μᾶς ἀκινητοποιοῦν. 

Τὸ ἐν λόγῳ «φάρμακο» σαφῶς καὶ τὸ συστήνουν κάποιοι εἰδικοί, ἀλλὰ μόνον ὡς μέρος διαδικασίας διατηρήσεως τοῦ (ἐπισήμως διεγνωσμένου) καταθλιπτικοῦ, σὲ ἐπίπεδα συντηρήσεως.
Ὅμως οἱ (ἐπισήμως διεγνωσμένοι) καταθλιπτικοὶ εἶναι σαφῶς πολὺ λιγότεροι ἀπὸ τοὺς πραγματικὰ καταθλιπτικούς…
Κι ἐπεὶ δὴ ὅλοι μας, ἄλλος περισσότερο κι ἄλλος λιγότερο, κατὰ περιόδους διανύουμε ἐποχὲς ὅπου μία κατάθλιψις μᾶς πολιορκεῖ…
Κι ἐπεὶ δὴ γιὰ νὰ φθάσουμε στὸ σημεῖον νὰ τὴν ἀναγνωρίσουμε καὶ τελικῶς νὰ στραφοῦμε στοὺς εἰδικούς, χρειάζεται ἀρκετὸς χρόνος, ποὺ σὲ κάποιες περιπτώσεις εἶναι καὶ καθοριστικὸς γιὰ τὴν πιθανότητα ἐπιβιώσεώς μας…
…καλὸ εἶναι νὰ ἀποφασίσουμε μόνοι μας τὸ ἐὰν θὰ κινδυνεύσουμε νὰ παγιδευθοῦμε κι ἐμεῖς ἀπὸ αὐτὴν τὴν μάστιγα τῆς ἐποχῆς μας. Κι ὁ μοναδικός μας δρόμος, ἡ μόνη μας διέξοδος, εἶναι, ἐπὶ τέλους, νὰ ξεκινήσουμε νὰ ξανά-δημιουργοῦμε, καθημερινῶς, ὅσα ἀφήσαμε πίσω μας. Νὰ ἑστιάσουμε στὰ δημιουργικὰ ἐκεῖνα ἔργα ποὺ μᾶς εὐαρεστοῦν καὶ νὰ ἀφήσουμε τὶς σκέψεις καὶ τοὺς φόβους μας ἔξω ἀπὸ τὴν καθημερινότητά μας. Νὰ «ἁρπάζουμε ἀπὸ τὸ αὐτί», κάθε στιγμή, τοὺς ἑαυτούς μας, γιὰ νὰ τοὺς ἐπαναφέρουμε στὴν δημιοργικότητα καὶ στὴν ὀνειροδόμησιν.

Ἔτσι κι ἀλλοιῶς, ἔως νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὸ τέλμα, οἱ πιέσεις ποὺ μᾶς ἀσκοῦνται διαρκῶς θὰ αὐξάνονται. Τὰ  μόνα μας ὅπλα, πρὸς ὤρας, εἶναι νὰ ἐπιτύχουμε τὸ …παράλογον: νὰ μείνουμε, ὅσο τὸ δυνατόν, περισσότερο «καθαροὶ» ἀπὸ τὴν περιῤῥέουσα σαπίλα. Κι αὐτὸ δὲν ἐπιτυγχάνεται μὲ εὐχὲς παρὰ μόνον μὲ ἔργα καὶ δράσεις.

Φιλονόη

εἰκόνα