Ἄς ποῦμε λίγα λόγια γιά τίς ἡμέρες ἐκείνες πού ἐνέπνευσαν τόν μεγάλο Γάλλο ζωγράφο Εὐγένιο Ντελακρουά τό 1824 νά δημιουργήση τόν περίφημο πίνακα «ἡ σφαγή τῆς Χίου». Τό πρωτότυπο ἐκτίθεται στό Λοῦβρο. Πιστό ἀντίγραφο ἐξετίθετο στό Μουσεῖο τῆς Χίου.
Ἡ κατάκτησις τῆς Χίου ἀπό τούς Τούρκους τό 1566, ἀνέστειλε προσωρινά τήν οἰκονομική δραστηριότητα τοῦ νησιοῦ. Βάσει τῶν ἀχτιναμέδων ἐπετράπη στούς κατοίκους νά συνεχίσουν ὄχι μόνο τήν ἐμπορική ἀλλά καί τήν πνευματική ἀνάπτυξι πού εἶχε ἀρχίσει κυρίως κατά τά τελευταῖα χρόνια τῆς Γενουατικῆς κατοχῆς. Κατά τόν 17ο αἰῶνα ἡ παιδεία στήν Χίο παρουσίασε νέα ἄνοδο καθώς πολλοί Χιῶτες ἐδώρισαν στό κοινό χρήματα, σπίτια καί σημαντικό ἀριθμό βιβλίων.
Τό 1621 ζοῦσαν στό νησί 50.000 ὀρθόδοξοι, 4.000 ρωμαιοκαθολικοί καί 4.000 τοῦρκοι. Ἡ Χίος τήν ἐποχή ἐκείνη ἔδειχνε τήν εἰκόνα μιᾶς ἀνεπτυγμένης εὐρωπαϊκῆς πόλεως.
Στό τέλος τοῦ 18ου αἰῶνα ὁ πληθυσμός τῆς Χίου ἔφθανε τούς 110.000, ἀπό τούς ὁποίους οἱ 30.000 ζοῦσαν στήν πρωτεύουσα.
Κατά τόν ἀγῶνα τοῦ 1821, παρά τόν ἀναβρασμό, ἡ ἐξέγερσις δέν έφαίνετο δυνατή λόγω τῆς γειτνιάσεως μέ τήν μικρασιατική ἀκτή.
Παρ΄ ὅλα αὐτά, στόλος μέ 8 βρίκια καί 30 βοηθητικά πλοῖα ξεκίνησε ἀπό τήν Σάμο, στίς 10 Μαρτίου 1822, μέ ἐπικεφαλῆς τούς Μπουρνιᾶ καί Λογοθέτη καί ἔφθασε στήν Χίο. Οἱ Ἑλληνικές δυνάμεις νίκησαν τούς τούρκους ἀλλά ὁ τουρκικός στόλος μέ ἐπικεφαλῆς τόν Καρά Ἀλῆ ἔσπευσε καί βομβάρδισε τό νησί μέ τήν βοήθεια καί τῶν 7.000 τούρκων πού εὑρίσκοντο ἐκεῖ.
Στίς 2 Ἀπριλίου γενικεύτηκε ἡ ἐπικράτησι τῶν τούρκων. Ὁ Καρά Ἀλῆς ἀνεκοίνωσε ἀμνηστία στούς ἠττηθέντες ὑπό τόν ὅρον νά ἐπιστρέψουν οἱ κάτοικοι στίς ἑστίες των. Μετά τήν παράδοσιν τῶν ὅπλων ἀπό τούς Ἑλληνες, ἐκεῖνοι ἐπαγιδεύθησαν καί δέχτηκαν τό τελικό χτύπημα. Ἡ λεηλασία, οἱ ἐμπρησμοί, ἡ σφαγή καί ἡ αἰχμαλωσία ἀφάνισαν κυριολεκτικά τόν πληθυσμό τοῦ νησιοῦ. 30.000 ἐθανατώθησαν καί 47.000 αἰχμαλωτίσθηκαν. Οἱ ὑπόλοιποι ἐκτός ἀπό 2.000 κατόρθωσαν, μέ Ψαριανά κυρίως πλοῖα, νά διαφύγουν στίς Κυκλάδες καί τήν Πελοπόννησο.
Ἡ καταστροφή τῆς Χίου συνεκλόνισε τό Ἑλληνισμό ἀλλά καί τούς λαούς τῆς Εὐρώπης. Ἀπό τήν σφαγή τῆς Χίου ἐνεπνεύσθη καί ὁ μεγάλος Γάλλος ζωγράφος Εὐγένιος Ντελακρουά πίνακά του καί ὁ Βίκτωρ Οὐγκώ τό ποίημα του «τό Ἑλληνόπαιδο».
Λίγες ἡμέρες μετά, τήν 6η πρός 7η Ἰουνίου, δύο πυρπολικά μέ κυβερνῆτες τούς Κωνσταντῖνο Κανάρη καί Ἀνδρέα Πιπῖνο ἐπυρπόλησαν τήν ναυαρχῖδα τοῦ Καρά Ἀλή. Ὁ ἴδιος, τραυματίσθηκε θανάσιμα.
Ἡ Χίος παρέμεινε ἔξω ἀπό τά Ἑλληνικά σύνορα ἔως τούς Βαλκανικούς πολέμους.
Τό Μουσεῖο ( ὅπου ὑπάρχει πιστό ἀντίγραφο τοῦ πίνακος τοῦ Ντελακρουά) εὑρίσκεται στήν πόλιν τῆς Χίου. Τήν Χώρα.
Σήμερα, τό μουσεῖο στεγάζεται σέ παλαιὸ τουρκικό μνημεῖο. Ἐπίσης, διενεργοῦνται ἐργασίες γιά τήν ἀποκατάστασι τοῦ κτιρίου.
Λέγεται ὅτι ἡ κυβέρνησις τῶν «προοδευτικῶν γενιτσάρων» ἀπεφάσισε νά μή ἀναρτηθῆ ξανά τό ἀντίγραφο τοῦ πίνακος.
Αὐτή ἡ ὑπόθεσις – τῆς ἀναρτήσεως ἥ μή τοῦ πίνακος – κρατᾶ ἀπό τό φθινόπωρο τοῦ 2009. Οἱ τοπικές ἐφημερίδες ἔγραψαν ὅτι ἀπεφασίσθη μυστικῶς, νά καθαιρεθῆ γιά νά μή προκαλεῖται ἡ γείτων. Τά γειτονάκια μας, μᾶλλον θά χαίρονται νά βλέπουν τά κατορθώματα τους. Ἄρα;
Τούς τελευταίους μῆνες ὁ Ἑλληνικός λαός ρωτᾶ καί ἐνδιαφέρεται νά μάθη γιά τό τί μέλλει γενέσθαι, ἐπιτέλους!
Μήπως, οὐδέν μονιμότερον τοῦ προσωρινοῦ;
Υ.Γ. Γιά ὁποιους θέλουν περισσότερες διευκρινήσεις τά τηλέφωνα τοῦ Μουσείου εἶναι 22710 81337 καί 22710 – 26866