Είχα επισκεφτεί πριν από μερικές εβδομάδες  έναν βοσκό στο βουνό. Καθίσαμε, ήπιαμε καφέ και άρχισε η συζήτησις με θέμα: τι άλλο; Την ζωή στο βουνό και τα ζώα. Για να μην μακρηγορώ, αναφέρω μόνον κάποιες από τις φράσεις που άκουσα:

– Έχει λαγοί εδώ.
– Τα σκυλιά κυνηγούν τους λαγοί.
– Και λύκοι έχει.
– Άμα τα σκυλιά δούνε λαγοί, πιάνουν και τρώνε ένα-δυο λαγοί.
…

Μερικές σκέψεις πέρασαν από το μυαλό μου. Εντάξει η αμορφωσιά αλλά και στον πόντο είχε αμόρφωτους ανθρώπους. Πως λοιπόν κατάφερε ο πόντος να διατηρήσει το κλιτικό σύστημα, τηρουμένων των αναλογιών βεβαίως, και να εντάξει ακόμη και μη ελληνικές λέξεις σ’ αυτό;

Πόσο αστεία ακούγεται η κλίσις:
οι λαγοί, των λαγοί, τους λαγοί, (ω) λαγοί!

Μετά από κάποιες ημέρες άνοιξα την τηλεόραση στο κανάλι της βουλής. Εκεί ειπώθηκαν λέξεις όπως:
της διοίκησης, της αποκέντρωσης, της πρόληψης, της λήξης κλπ

Ε λοιπόν, σκέφτηκα, είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα.
Διότι όταν λέμε: η λήξη, της λήξης, τη(ν) λήξη κοκ. (άλλο πράγμα και αυτό με την κατάργηση του ‘ν’ στα άρθρα)
σε τίποτα δεν διαφέρει η απαξίωσις του κλιτικού συστήματος από τους λαγοί και τους λύκοι. Τουλάχιστον όμως ο τσομπάνης έχει την δικαιολογία της αμορφωσιάς. Όταν όμως το κοινοβούλιο και οι πολιτικοί απαξιώνουν το κλιτικό σύστημα, υπάρχει ένα κάποιο θέμα.
Διότι κανονικά (και προ της γελοίας απλοποιήσεως της γλώσσης)
η λῆξις είναι ονομαστική, με γενική: της λήξεως, τῇ  λήξῃ, την λῆξιν …
με σαφή δηλαδή διάκρισιν των πτώσεων.

Όσο δηλαδή γελοίο ακούγεται τους λαγοί, των λύκοι, τις λύκοι κλπ άλλο τόσο γελοίος είναι ο τρόπος που μιλάμε σήμερα, απλώς δεν είμαστε εις θέσιν να το αντιληφθούμε, με τον ίδιο τρόπο κατά τον οποίον ο βοσκός γνώριζε μόνον την ονομαστική πτώση του λαγού.

Αυτή λοιπόν, η ασυναίσθητη και αυτοματοποιημένη χρήση της γλώσσης και η περί τής αντίληψις είναι ο γλωσσικός πολιτισμός. Ο σύγχρονος γλωσσικός μας πολιτισμός συγκλίνει περισσότερο στον τσοπάνη που επισκέφθηκα παρά στον Παπαδιαμάντη, για να μην πω κανέναν αρχαίο και τρίξουν τα κόκαλα του.  (Στράβων Ἀμασεύς) (εἰκόνα)