ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΜΠΤΟΝ
Σήμερα θά ὁλοκληρώσουμε τούς κανόνες περί περισπωμένης καί θά ἀνακεφαλαιώσουμε.
ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟΝ
Στὸ προηγούμενο μάθημα μιλήσαμε γιά τήν ὀξεῖα καί τήν βαρεῖα.
Σήμερα θά μιλήσουμε γιά τήν περισπωμένη.
Εἲπαμε ἢδη ἀπὸ τό πρῶτο μάθημα ὃτι τά φωνήεντα χωρίζονται στά βραχέα (ε,ο) πού παίρνουν πάντοτε ὀξεῖα, τά μακρά (η, ω) καί τά δίχρονα (α, ι, υ), δηλαδή αὐτά πού ἀλλάζουν ρόλους.
Οἱ δίφθογγοι (αι, ει, οι, υι, ου, αυ, ευ, ηυ) εἶναι ἐξ ὁρισμοῦ μακρές.
Ξέρουμε ὃτι ἡ προπαραλήγουσα καί τά βραχέα φωνήεντα «ε» καί «ο» παίρνουν πάντοτε ὀξεῖα.
Ὁ προβληματισμός ἀρχίζει στήν τονιζομένη παραλήγουσα, ὃταν αὐτή εἶναι μακρά (ἀφοῦ ὃταν εἶναι βραχεῖα ὀξύνεται, π.χ. νέος, ξυλοκόπος).
ΤΡΙΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΚΜΑΘΗΣΕΩΣ ΑΡΧΑΙΩΝ
Στήν περασμένη ἀνάρτησι καλύψαμε τά πνεύματα τῆς γλώσσης μας, τονίζοντας ποιές λέξεις παίρνουν δασεῖα.
Οἱ ὑπόλοιπες λοιπόν παίρνουν ψιλή.
Σήμερα θά μιλήσουμε γιά τούς τόνους.
Οἱ τόνοι πού χρησιμοποιοῦνται στήν ἀρχαία γλῶσσα μας εἶναι τρεῖς:
ἡ ὀξεῖα (΄) (ὁ τόνος τῆς φωνῆς ὀξύνεται)
ἡ περισπωμένη ( ~ ) (ὁ τόνος τῆς φωνῆς ὀξύνεται λίγο καί «σπάει»)
ἡ βαρεῖα ( ` ) (ὁ τόνος τῆς φωνῆς βαρύνεται)
Ἡ δασεῖα καί ἡ ψιλή εἶναι τά δύο πνεύματα τῆς γλώσσης μας καί μπαίνουν ἐπάνω ἀπό τά φωνήεντα, μέ τά ὁποῖα ξεκινοῦν οἱ λέξεις. Ὃσο γιά τά σύμφωνα, δασεῖα ἒπαιρνε μόνον τό ρ -> ῥ.
Ὃσες λέξεις ἀρχίζουν μέ Ὓψιλον δασύνονται.
Στό τέλος τῆς σελίδος παρατίθεται πίναξ ὃλων τῶν δασυνομένων λέξεων.
Ἑνας τρόπος νά καταλάβετε ἂν μία λέξις παίρνη δασεῖα, εἶναι νά ἐλέγξετε ἂν ἡ ἀντίστοιχη λέξις στά ἀγγλικά ἢ ὃποια ἂλλη λατινογενῆ γλῶσσα (δηλαδή ἑλληνογενῆ, ἀφοῦ τό λατινικόν ἀλφάβητον εἶναι τό χαλκιδικό) ἀρχίζει μέ H.
Π.χ. ἁρμονία -> harmony, Ἑλένη -> Helen, Ἑλλάς -> Hellas, ἱστορία -> History κλπ. Ἐπίσης ἡ λέξις ΄Ἃγιος΄ πού δασύνεται, ἒγινε ἀπό τούς ἀνατολίτες ΧΑΤΖΗΣ, τρέποντας τήν δασεῖα σέ «χ» καί τό «γ» σέ βαρβαρικόν «ΤΖ».
Συνέχεια
Ἀγαπητοί μου φίλοι, κάποια ἀπό αὐτά πού θά ἀναρτήσω σέ ἐπερχόμενα μαθήματα ἐνδεχομένως νά σᾶς εἶναι γνωστά. Ἀλλά γιά νά εἶναι ἀποτελεσματική ἡ προσπάθειά μας, θά ξεκινήσουμε ἀπό τά θεμέλια.
Σήμερα θά ἀναφερθῶ στόν χαρακτηρισμό τῶν φωνηέντων καί τῶν ἀφώνων (συμφώνων).
Τά φωνήεντα χωρίζονται σέ βραχέα (ε,ο), σέ μακρά (η, ω) καί σέ δίχρονα (α, ι, υ).
Τά ἂφωνα (δέν βγάζουν φωνή, τά λέμε καί σύμφωνα) θά τά βάλουμε σέ ἓναν πίνακα: Συνέχεια
Ἀναρωτηθήκατε ποτέ γιά ποιόν λόγο οἱ εἰδήσεις γιά τούς κωφαλάλους παρουσιάζονται στήν νοηματική γλῶσσα, ἐνᾦ στό ἐξωτερικό ὑπάρχουν ὑπότιτλοι, ὥστέ νά διαβάζουν οἱ δυνάνθρωποί μας, πού ἔχουν πρόβλημα ἀκοῆς;
Κακὸ πρᾶγμα ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα… Συνέχεια
