Ἐδιάβαζα λοιπὸν ἱστορία… Τὸ συνηθίζω τώρα τελευταῖα…
Ἐδιάβαζα γιὰ τὴν κάθοδο τοῦ Δερβὶς πασσᾶ τὸ 1824, στὴν Στερεὰ Ἑλλάδα, καὶ γιὰ τὶς μάχες ποὺ ἐδόθησαν τότε, πρὸ κειμένου νὰ ἀντιμετωπισθῇ ἀκόμη μία προσπάθεια τοῦ σουλτάνου νὰ σβήσῃ τὴν ἐπανάστασι…
Μεταξὺ τῶν πολλῶν ποὺ ἔκανε ὁ Δερβὶς πασσᾶς ἦταν νὰ στείλῃ ἐπιστολὲς στοὺς ἐπανεστατημένους γκιαούρηδες, πρὸ κειμένου νὰ κάνῃ οἰκονομία δυνάμεων καὶ νὰ ἀποφύγῃ τὶς συγκρούσεις.
Ξέρετε τί τοῦ ἀπήντησε ὁ ἀμόρφωτος, ἀγροῖκος καί ταπεινός Πανουργιᾶς;
Γεώργιος Δροσίνης
Γεώργιος Καραϊσκάκης, πολιορκία τῆς Ἀκροπόλεως
Ἀπό: Ὁ Μπάρμπα Δῆμος, Διηγήσεις Ἀγωνιστοῦ, Ἐκδ. Σύλλογος πρὸς διάδοσιν ὠφελίμων βιβλίων, Ἀθῆναι 1964.
Ὁ Καραϊσκάκης κατήγετο ἀπὸ τὴν Σκουληκαριάν, χωρίον τῆς Ἄρτας, καὶ ἐγεννήθη εἰς τὰ 1782. Πρὸ τῆς Ἐπαναστάσεως ὑπηρέτησε καὶ αὐτὸς τὸν Ἀλῆ πασσᾶν ἔπειτα ἑνώθηκε μὲ τοὺς κλέπτας. Εἰς τὴν ἀρχὴν τῆς Ἐπαναστάσεως δὲν ἐφάνηκε πολὺ πρόθυμος νὰ πολεμήσῃ, κατόπιν ὅμως ἄρχισε ν᾿ ἀγωνίζεται μετὰ τῶν ἄλλων ἀρχηγῶν τῆς Ρούμελης πρὸς σωτηρίαν τοῦ Μεσολογγίου. Ἀλλὰ μόνον κατὰ τὰ τέλη τῆς Ἐπαναστάσεως ὑψώνεται ἔξαφνα καὶ γιγαντώνεται καὶ κάμνει ἐντὸς ὀλίγων μηνῶν τὸ ἓν μετὰ τὸ ἄλλο τὰ κατορθώματα ἐκεῖνα ποὺ τὸν ἐδόξασαν.
Το επαναστατικό κίνημα του 1790 
Γεώργιος Αἰνιάν – Λόγος στὴν Κηδεία τοῦ Γ. ΚαραϊσκάκηἈπό: Ἑκατονταετηρὶς τοῦ στρατάρχου Γεωργίου Καραΐσκάκη 1827-1927, Κωνστ. Ράδου (ἐπιμ.), Ἐκδ. Γρυπαετός, Ἀθῆναι 1927.
Ὁ Καραϊσκάκης ἐκηδεύθη τὴν ἑπομένην τοῦ θανάτου του ἐν Σαλαμῖνι, κατὰ ῥητὴν παραγγελίαν του. Ἡ κηδεία του ὑπῆρξε πάνδημος, ἐτελέθη δὲ ἐν βαθυτάτῃ συγκινήσει. Λόγον ἐπικήδειον ἐξεφώνησεν ὁ Γεώργιος Αἰνιάν, ἀδελφὸς τοῦ Δ. Αἰνιᾶνος, γραμματέως καὶ βιογράφου τοῦ Καραϊσκάκη. Ὁ λόγος οὗτος εὑρίσκεται ἐν τῷ ἀρχείῳ τῶν χειρογράφων τῆς Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης ὅθεν καὶ παρελάβομεν αὐτόν.
«Φωνὴ ἐν Ραμὰ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς, Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς καὶ οὐκ ἤθελε παραμυθῆναι».
Ἕλληνες!
Τί εἶναι αὐτὴ ἡ σκυθρωπότης ὅπου εἶναι ἐζωγραφισμένη εἰς τὰ πρόσωπά σας; τί σημαίνουν αὐτοὶ οἱ διακεκομμένοι ἦχοι τῆς βαρυφθόγγου καμπάνας καὶ αὐταὶ αἱ μελαναὶ καὶ πένθιμοι στολαὶ εἰς τοὺς δρόμους; τί τρέχουν τεθορυβημένοι ἄνδρες, γυναῖκες καὶ μικρὰ παιδιά; Ὁ Καραϊσκάκης ἀπέθανε. Τοῦτο ἦταν ἡ θλίψις τῶν ἀνδρῶν, τοῦτο ὁ ὀδυρμὸς τῶν γυναικῶν, τοῦτο ὁ στεναγμὸς τῶν μικρῶν παιδίων, τοῦτο τὸ κοινὸν πένθος τῶν Ἑλλήνων.
Δίκαιον ἔχει ὁ λαὸς νὰ κάμῃ νὰ ἀντηχῇ εἰς τὴν πόλιν τῆς Σαλαμῖνος θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· δίκαιον εἶναι νὰ κλαίῃ ἡ Ἑλλὰς ὡς ἄλλη Ῥαχὴλ τὸ τέκνον της, τὸν γνήσιον υἱόν της, ἐπειδή, δὲν ἔχει πολλοὺς τούτους κάρρονας.
Ὁ ἀξιοθαύμαστος οὗτος ἀνὴρ—ἀποσιωπῶμεν τὰς πρὸ τῆς ἐνάρξεως τοῦ ἱεροῦ ἡμῶν ἀγῶνος ἐπισήμους ἀνδραγαθίας του—, μόλις εἶδεν ἠνεωγμένον τῆς ἑλληνικῆς ἐλευθερίας τὸ στάδιον, καὶ ἰδοὺ παρουσιάζεται ὡς Συνέχεια
Ο Δημήτριος Μακρής, (Γαβαλού, 1772 – 1841). Φιλικός και οπλαρχηγός του Αγώνα, από τους ισχυρότερους της Δυτικής Στερεάς. Γιος του Ευάγγελου Μάκρη που είχε πάρει μέρος στα Ορλωφικά, ο Δημήτριος Μακρής ήταν αρχικά κλέφτης υπό τον καπετάνιο Γιώργο Σφάλτο, μετά το θάνατο του οποίου ανέλαβε την αρχηγία του σώματος του. Λίγο αργότερα, διορίστηκε αρματολός του Ζυγού. Ήταν ανάμεσα στους ελάχιστους μεγαλοκαπετάνιους που δεν υπηρέτησε στην αυλή του Αλή πασά και πάντοτε βρισκόταν σε εχθρότητα μαζί του. Τις παραμονές της Επανάστασης ο Μακρής μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία και υπήρξε εκείνος που έδωσε το έναυσμα της επαναστατικής έκρηξης στη Δυτική Ελλάδα, χτυπώντας Οθωμανούς φοροεισπράκτορες στη Σκάλα του Μαυρομάτη (5 Μαΐου 1821). Συνέχεια
